تاریخ و فرهنگ ترکان

Description
We recommend to visit

?? ??? ?? ????? ?

We comply with Telegram's guidelines:

- No financial advice or scams
- Ethical and legal content only
- Respectful community

Join us for market updates, airdrops, and crypto education!

Last updated 10 months, 2 weeks ago

[ We are not the first, we try to be the best ]

Last updated 1 year ago

FAST MTPROTO PROXIES FOR TELEGRAM

ads : @IR_proxi_sale

Last updated 9 months ago

7 months, 4 weeks ago

.
زیغ‌لار محله‌سی، یا زیگلر محله‌سی
تبریزین مشهور بیر محلّه‌‌سینه ایندی «ملّا حاج علی‌اکبر» دئسه‌لر ده ملّت آراسیندا «زیغ‌لار محله‌سی» آدی ایله مشهوردور. آنجاق بو محله‌نین اصیل آدی دا زیغ‌لار دئییل. مطلبی راحات آلماق اوچون قاجار دؤرونه قاییداق:
قاجار عصری، آذربایجان تاریخینده، ان رؤنق‌لی و پارلاق عصیرلردن ساییلیر. بو عصرده، «عثمانی-صفویه» ساواشی قورتاریب و تبریز شهری روسیه و تورکیه ایله قونشو اولدوغونا گؤره، آلیش-وئریش باخیمیندان ایران‌دا بیرینجی شهر ساییلمیشدیر. ناصرالدین شاه زمانی، چوخلو آوروپا کمپانی‌لریندن تبریزده دفترلری اولوب و ان مشهور کمپانی‌لردن بیری ده «زیگلر» کمپانیسی‌دیر. بو کمپانی‌نین صاحب‌لری «سوییس و بریتانیا»لی ایمیش. بونلارین اساس چالیشمالاری و تجارت‌لری «فرش» صنعتینده ایمیش. زیگلر کمپانیسی‌نین دفتری ایندی زیغلار دئییلن محله‌سینده اولموشدور (ایندی ۱۷ شهریور محله‌سی‌نین شیمالی-غربی قانادی). «استبداد صغیر» آدلانان عصرده، بو کمپانی‌نین مال‌لاری یغمالانیب و بونلارین چوخلو ضررلرین ممدعلی شاه بوینونا آلمیشدیر. ممدعلی شاه، مجلسی توپا باغلادیقدان سونرا، «مشروطه» بوساطین بوتون ایراندان ییغیشدیریب و بو زامان‌لاردا تکجه تبریز شهرینده اعتراض جسارتی اولوب و مشروطه فانیسین یانیق ساخلامیشدیر. بو اوزدن ممدعلی شاه‌ین نفرتی تبریزدن سون‌سوز ایمیش. ممدعلی بوتون نظامی اورقان‌لارین تبریزه گؤندریب و تبریز نئچه محله‌یه بؤلونور:
مشروطه ایسته‌ین‌لر و دؤلت محله‌لری.
سرخاب و دوه‌چی محله‌لری دؤلت‌چی‌لر الینده اولموشدور. امره‌قیز، خیاوان و نوبر محله‌لری مشروطه‌چی‌لرین الینده اولموشدور. ممدعلی‌شاه شجاع نظام و رحیم‌خانا «غارت» بویروغو وئریب و ملّت‌ین ائولرین و مال‌لارین غارت ائتمکدن، بونلار یورولمامیش‌لار. اون‌بیر آی مشروطه‌چی‌لر محاصره‌ده اولموش‌لار. زیگلر کمپانیسی دفعه‌لرله غارت اولموشدور. بو کمپانی‌نین فرش شعبه‌سی ۱۸۵۵ میلادی‌ده منچستر شهرینده تأسیس اولموشدور. پارچانی قافقاز و طرابوزان یولو ایله تبریزه گتیریب و خالچالاری همن یول ایله آوروپایا گؤتورورموش‌‌لر. تبریزدن علاوه اراک، اصفهان، تهران، مشهد، یزد، بوشهر و شاهرود شهرلرینده دفترلری اولموشدور. زیگلرین چوخ ضررلری، تبریز جنگ‌لری‌نین بازارا چکیلمه‌سی ایله اولموشدور. ائله ممدعلی شاه‌ین غارتچی‌لری ده بو هوس ایله بو ساواشا قوشولموشدولار.
زیگلر کمپانیسی‌نین دفترلری بو محله‌ده اولدوغونا رغماً، بورایا «زیگلر» دئییلیرمیش. آنجاق زامان کئچدیکده، «زیغلار» تلفظ اولونوب و ایندیسه «ملا حاج علی‌اکبر» دئییلیر.

#شاهین‌_مرادی

@turkvadisi

8 months ago

شب دوستان عزیزم بخیر و شادی. به آخرین قسمت اپیزود نوستالژی رسیدیم با حضور استاد حسن اوموداوغلو . تایم این اپیزود زیاد هست ولی میهمانی داریم که باعث شده این اپیزود نه تنها خسته کننده نباشه بلکه مارو ببره به عمق خاطرات و گذشته ها.
کنار شما حال ما خوبه♥️

میزبان: آراز محدث

مهمان: حسن اوموداوغلو

زبان: (تورکی)

#حسن_اوموداوغلو

#آرازمحدث

#پادکست

#نوستالژی

https://t.me/arazmohades

8 months, 2 weeks ago

1200 – 1300 ایل اؤنجه­‌یه عائد اولان قیرقیزیستان، قازاقیستان، آلتای، بایکال گؤلو و مغولستان بؤلگه­‌سینده­‌کی گؤک­تورک­‌لره عائد بعضی بالبال­‌لاردا کیشی­‌لر/اوغلان­‌لار کوپه­‌لی اولاراق تصویر اولونموشدور. همین عصره عائد اولان تورفان بؤلگه­‌سینده اویغورلارین دیوار رسیم­‌لرینده بیر سیرا قهرمان­‌لار کوپه­‌لی رسم ائدیلمیشدیر. کوشان­‌لار و آغ هون­‌لارین (افتالیت­‌لرین) آقچالاری­نین اوستونده­‌کی خاقانین قولاغی کوپه­‌لی­دیر. آلتای و یاکوت تورک­‌لری­نین شامان داوول­‌لاری­نین اوزرینده­‌کی انسان فیقورونون قولاق­‌لاری دا کوپه­‌لی­دیر. «سین­‌تانشو» آدلی چین قایناغیندا یئنی­‌سئی قیرغیزلاری اوچون بؤیله سؤزلر قلمه آلینمیشدیر: «بعضی ایگیدلری قولاق­‌لارینا کوپه تاخیرلار، جسورلاری ایسه ال­‌لرینه ایینه ایله دامغالار چکیرلر». 1673 میلادی ایل­‌لرینده «دده احمد منجم باشی»­نین یازدیغی «صحایف­ الاخبار» اثرینده «تیمور» و «قاراقویونلو قارا یوسف»ین قولاق­‌لاری کوپه­‌لی قید اولونموشدور. گؤک­تورک حؤکومداری اولان «دایان کاغان»ین بالبالی دا قولاغی کوپه­‌لی­دیر. حتّی عثمانلی حؤکومداری اولان «بیرینجی احمد»دن چکیلن پورتره­­‌ده، سولطانین قولاغی کوپه­‌لی­دیر. بو رسم و تؤره، ایندی تورک دونیاسیندا یاددان چیخسا دا، قازاق­‌لاردا قالمیشدیر.
آذربایجانین قوزئی بؤلگه­‌سینده اوینانیلان «عمادالدین نسیمی» فیلمینده ده بونو گؤروروک. نسیمی­‌نین سول قولاغیندا کوپه وار. دئمک بو «عیسی حسین­‌اوف» و «حسن سئییدبَی­لی»نین اوستاکارلیق و ساوادلی اولمالارینا ثبوتدور. آلله هر ایکیسینه ده رحمت ائیله­‌سین.
­     حسن اوموداوغلو- شاهین مرادی

@turkvadisi

9 months, 2 weeks ago

اوستاد حسن اوموداوغلودان چیلله حاققین‌دا نت‌لار...

#حسن_اوموداوغلو

@TurkVadisi

9 months, 3 weeks ago

چیلله و پاپانوئل مبحث‌لری

چیلله، تورک‌لر و اونلارین عمی‌اوغلوسو اولان؛ التصاقی دیللی «ایگور-فین‌»لره (فنلاند، ‌نروژ، ‌سوئد خالقینا) عاییددیر. مختلف قبیله‌ آدلاری آلتین‌دا 20-دن چوخ جمهوری و خودمختار جمهوری‌لرده یاشایان تورک خالق‌لاری معاصر دؤرده همین بایرامی کچیریرلر. بعضی تورک خالق‌لاری بونا «ناردوغان-(قاردوغان)» دئییرلر. مراد آدجی‌‌نین قیدلرینه گؤره، قدیم قبچاق تورک‌لری «چیلله بایرامی» و شن‌لیک‌لرینه عمومیّت‌له «ایندی‌بار» دئمیشلر. قیبچاق‌لار قدیم دؤرلردن بری «یولکا/کوکنار» (کیریسمس آغاجی) مقدّس آغاج ساییب‌لار. 4-3 مین ایل اوّل تورک‌لر و سیبیرین باشقا خالق‌لاریندا بو آغاج (کونار/یولکا) ائوه گتیریلیر. شرفینه بایرام شن‌لیک‌لری دوزلدیردیلر، بو، «یئر-سو» ایله باغلی چوخ قدیم عنعنه‌دیر. تورک‌لر تانری‌چیلیغا قدر بو آللاها (اؤلگئن/ اؤلگن) ستایش ائدردیلر. افسانه‌یه گؤره، همین آلله یئرین مرکزینده اولوب، «گؤبه‌یی اورادا باسدیریلیب و گؤبه‌یی باسدیریلان یئردن نهنگ بیر کوکنار (یولکا) آغاجی بیتیب» (تورک‌لرین سونراکی اساطیرینده‌ اولان حیات آغاجی‌نین اصلی بورادان گلیر).

شاختا بابا/پاپا نوئل
کوکنارین یانیندا آغ پالتارلی، قالین آغ ساققاللی بیر قوجا اوتورودو، اونا اولگئن دئیرمیش‌لر. او، ملایم و اَلی‌آچیق اولورموش، امّا چوخ مکیرلی و غضبلی گؤرونرمیش. ایلده بیر دفعه (قیش‌دا) خیرخواهلیق‌لا جماعت ایچینه چیخارمیش، اوشاقلارین کؤمک‌لییی ایله تورباسینداکی هدیّه‌لری پایلارمیش. اولگن، کوکنار (یولکا) گتیررمیش و بوتون گئجه‌نی جماعت اونون اطرافیندا شن‌لنرمیش. یاللی گئدر، ماهنی اوخویارمیشلار. «اولگئن» قیبچاق تورکجه‌سینده «اؤلموش» (بیزده‌کی: اؤلن) دئمکدیر. او، یای‌دا یئرآلتی دونیادا یاتار، پاییزدا آییلارمیش. آخی سیبیرین تورپاغی ابدی بوُز ایچینده‌دیر، آنجاق یایدا بیر-ایکی متر درین‌لیک‌ده دوْنو آچیلیر. دئمک، اؤلگئن آنجاق یئرین آلتیندا یاتا بیلردی. اونون آییلیب یئردن چیخدیغی زمان طبیعت دونور، قیش باشلاییردی. اؤلموش اولگئن شخصیّتی بورادان‌دیر. کوکنارا (یولکایا) احترامی «اوروپا تورک‌لری» داوام ائتدیریرلر. بو احترامی اوروپایا- تورک خالق‌لاری‌نین بؤیوک کؤچو گتیردی. اوروپادا بو بایرام «آتیلا» زمانیندان باشلانیر.
بئله بیر فاکت دقّتی جلب ائدیر: اسلاویان‌لاردا پالید، فین‌لرده قایین، یونان‌لاردا زیتون و جنوب‌لو ژِرمن‌لرده کوکنار مقدّس آغاج ساییلیب. بونلار او ژرمن‌لردیر کی، 16- جی عصرده تورکجه‌ دانیشیردیلار. 
میلاد یولکاسی (کیریسمس آغاجی) حاققیندا ایلک معلومات 1500-جی ایلده الزاس کورنولوژی‌سینده گؤرونور- اوندان اوّل‌کی سندلر تورکجه اولدوغو اوچون یاندیریلیب. کِلت انگلیسین ده میلاد بایرامی چوخ اوزاق‌لارا گئتمیر. انگلیس‌لر بَزَنمیش کوکنار اطرافیندا یالنیز 1863- جو ایلدن شن‌لنمه‌یه باشلامیشلار. آرتیق سانتا کلاوس آدلاندیردیق‌لاری اولگئن اونلارا ایلک دفعه محض اوندا قوناق گلدی.

#شاهین‌_مرادی

@TurkVadisi

10 months ago

تبریز دانشگاهی‌نین تاریخچه‌سی

@turkvadisi

1 year ago

مقدس‌ روح‌لار و تانری‌لار
گؤک تانری (ایکینجی بؤلوم)
شاهین مرادی

محقق‌لرین استفاده ائتدییی مختلف قایناق‌لاردا هون‌لار، تابغاج‌لار، گؤک‌تورک‌لر اویغور خاقانلیغی کیمی بؤیوک تورک جامعه‌لرین‌ده، گؤک‌تانری اینانجی‌نین باسغین اولدوغو آنلاشیلماقدادیر. او هر شئیین یارادیجیسی‌دیر. ازلی و ابدی‌دیر. اورخون عابده‌لرین‌‌ده اولدوغو کیمی «تورک تانریسی» اولاراق، عینی‌ حال‌دا عابده‌لرده گؤک (تانریسی) اصطلاحی‌ دا گؤرونمکده‌دیر:
«یوخاری‌دا ماوی گؤک، آشاغی‌دا قاراشین (یاغیز) یئر یارادیلدیغیندا... یوخاریداکی تانری و مقدّس یئر، سولار خاقانین طالعینه یار اولمادیلار» ( Bilge kağan yazıtı, Doğu cephesi, 35. Bu ifadeler için bkz. H.N.Orkun, Eski Türk Yazıtları, s. 29, 66).
بعضی محقق‌لر گؤک‌تانری داشین‌دا، سؤزو ائدیلن تانری‌لارین ایکینجی درجه‌ده اهمیت‌لی اولان و نتیجه‌ده اونا باغلاندیغینی آیدین ائدیر. «ژین-پول روکسی»یا گؤره گؤک‌تانری خوشبخت‌لییی (قوت) و طالعی (اولوغ)، اجتماعی و سوسیال دوروم‌لارینا گؤره انسان‌لارا وئریر. کوزمولوژیک (کائنات و دونیایا باغلی اولان علم) و سوسیال نظمی و دوزَنی ساخلار؛ اونا دوعا ائدیلیر و قوربان وئریلیر. بعضاً تانری اولاراق آدلاندیریلان، روح یا دا مقدس قبول ائدیلن چوخ سایی‌داکی ایکینجی درجه‌‌لی گوج ایسه دائماً تانری‌یا باغلانیر ( J.P.Roux. Türklerde Din. Çev: Gönül Yılmaz. Antik Dünyada ve geleneksel toplumlarda Dinler ve Mitolojiler Sözlüyü, yön Yves Bonnefoy, s. 1100). آنجاق بونلار، باشلانغیج اوچون دوغرودور؛ زامان ایچری‌سین‌ده اورتایا چیخان گلیشمه‌لر بعضاً ایکینجی درجه‌لی اولان‌لار، بیرینجی اولان‌لا برابر سانیلیب، حتی اونون یئرینه قویولموشدور. بو نکته، بلکه ده تورک دینی‌نین کوزمولوژیک دوشونجه‌لرین گلیشمه‌یی نتیجه‌سین‌ده اورتایا چیخدیغینا اشاره ائتمکده‌دیر. آنجاق بو تمل اینانج و میفولوژی‌نین ایچینه ان چوخ دین‌دن تأثیرلر قویدوغو کیمی، خصوصاً شامانیزمین چهره‌سی ده بؤیوک نسبت‌ده دَییشمیشدیر.
تورک‌لرده خاقان، گؤک تانری‌نین یئر اوزونده‌کی تمثیلچیسی‌دیر. تانری اونا قوت و گوج وئریر. تورک میفولوگیاسین‌دا یا دا داستان‌لاردا، گؤی‌دن گلن یا دا گؤک‌تانری‌نین قیزلاری ایله ائولَنن قهرمان‌لار واردیر. بونلارین باشین‌دا اوغوز خاقان گلمکده‌دیر. اویغور تورکجه‌سین‌ده یازیلمیش اوغوز خاقان داستانین‌دا اوغوزون گؤی‌دن گلن قیزلا ائولنمه‌سی بؤیله یازیلیب:
«اوغوز خاقان بیر یئرده تانری‌یا یالوارماقدا ایدی. قارانلیق باسدی. گؤی‌دن بیر گؤک‌ایشیق ائندی. گونش‌‌دن و آی‌دان داها پارلاق ایدی. اوغوز خاقان اورایا یورودو و گؤردو کی او ایشیغین ایچینده بیر قیز وار، یالقیز اوتورور. چوخ گؤزل بیر قیزدی. باشین‌دا (آلنین‌دا) اودلو و پارلاق بیر خالی واردی. دمیر‌قازیق (قطب اولدوزو) کیمی ایدی. او قیز اؤیله گؤزلدی کی، گولسه گؤک تانری گولور، آغلاسا گؤک تانری آغلاییر (سانیلیردی) ( W.Bang ve G.Rahmeti Arat
  Oğuz Kağan Destanı, s. 13,15).

بو بحث‌لرین آردینی باشقا پست‌دا تقدیم ائده‌جه‌ییک

#شاهین_مرادی

@TurkVadisi

1 year ago
مقدس تانریلار و روح‌لار

مقدس تانریلار و روح‌لار
گؤک تانری (ایکینجی حصه)
یازان: #شاهین_مرادی

@turkvadisi

1 year ago

«مقدّس تانری‌لار و روح‌لار»؛
گؤک تانری
شاهین مرادی

میرچا ائلیاده‌یه گؤره گؤک تانریسی یا دا گؤیده‌کی تانری‌لار فیکری‌نین یارانماسی، گؤی اوزونون یا دا فضانین سیرادان انسان‌لارین یئتیشه بیلمه‌دییی یوکسک بؤلگه‌لرین وار اولماسیندان قایناقلانماقدادیر. او اوزدندیر کی، مختلف یول‌لارلا (اؤرنک اوچون شامان‌لارین دونیا آغاجینی پلکان اولاراق یارارلانماق‌لاری) و مختلف آماج‌لارلا بو قوش‌قونماز یئرلره چیخا بیلن انسان‌لار، آرتیق انسان اولماقدان، ان آزیندان سیرادان بیر انسان اولماقدان چیخارلار. گؤک تانریسی یا دا گؤیده‌کی تانری‌لار بو دوشونجه ایله و گؤی اوزونون تأثیری ایله تصویر اولمالی‌دیرلار.
«سامویِدلر، آدی گؤک اوزو آنلامینا گلن و گؤی اوزونون اَن یوخاریسیندا اوتوران تانری «نوم»ا ستایش ائتمکده‌دیرلر. کوریاک‌لاردا اولو تانری، یوخاری‌دان بیری، یوخاری‌نین آقاسی، «وار اولان» اولاراق آدلاندیریلماقدادیر. «آینو»لار ایسه گؤی اوزونون الهی رئیسی، «مقدّس تانری»، دونیالارین یارادیجیسی اولاراق، آنجاق عینی حال‌دا «قاموی/کاموی» یعنی «گؤی اوزو» اولاراق دا تانیماقدادیرلار (M.Eliade. Kutsal ve dindışı çev M.Ali Kılıçbay s. 97-98)
گؤک تانریسی بعضاً گؤی ایله بنزَتدیریلمیش و یا اوخشاتدیریلمیش حال‌دا، اونونلا بیرلیکده داها یایغین اولاراق کائناتین گؤی‌ده اوتوران یارادیجیسی اولاراق دوشونولموشدور. آنجاق یارادیلیشدان سونرا گؤیه چکیلمیش، تمثیلچیسی اولان باشقا تانری‌لاری یئر اوزونه گؤندرمیشدیر. بونونلا بیرلیکده انسان‌لاردان مطلق شکیل‌ده اوزاقلاشمامیشدیر. داردا قالدیق‌لاریندا انسان‌لار یئنه اونا باش وورماقدادیر (همن قایناق- ص 99-101 و 103).
اسکی تورک جامعه‌لرینده ده دوروم بؤیله‌دیر. هرنه قدر اورخون یازی‌لاریندا «یوخاری‌دا تورک تانریسی» دئییمی استفاده اولونسا دا، مختلف دونیا دین‌لری و میفولوگیالاریندا «تانری» کلمه‌سی گؤی ایله علاقه‌لندیریلمیش و یا گؤی تانری‌لاریندان سؤز ائدیلمیشدیر. چین‌لی‌لرده ده گؤک تانریسی وار ایمیش. بونا بنزر شکیل‌ده اسکاندیناو میفولوگیاسیندا «اودین» گؤک تانریسی ایدی. مختلف دیل‌لرده‌کی «تانری» کلمه‌سی گؤی اوزو یا دا گؤی تانریسی آنلامینا گلمکده‌دیر. مغولجا «تنگری»، گؤی اوزو، چین‌جه «Tien»، گؤی اوزو/ گؤی تانریسی، بابیل‌جه «آنو»؛ گؤی اوزو، سومئرجه «دینگیری»؛ آچیق و پارلاق اولان گؤی اوزو و س. (همن قایناق، ص 99).
اسکی تورک دیل‌لرینده «تَنگری»؛ تئنری، تئنگئرئ، تانگارا، توره، تئنئگئرئ کیمی دَییشیک شکیل‌لره بورونن تنگری کلمه‌سی هم گؤیو هم ده گؤک/گؤی تانرینی ایفاده ائدیردی (A.Inan. Tarihte ve bugün Şamanizm. S. 26-29. H.Tanyu. Islamlıktan önce Türklerde Tek Tanrı İnancı. S. 9 ).
میرعلی سئییداوف تورکیه و آذربایجان تورک‌لری‌نین تانری، آلتای تورک‌لری‌نین و شورلارین تنگری، خاقاس‌لارین تیگیر و تئر، تووالی‌لارین دیییر، چوواش‌لارین تورا، یاقوت‌لارین تانگارا، مغول‌لارین تئنگیر، بوریات‌لارین تئنگئری و کالموک‌لارین تئنگئر کلمه‌لرینی استفاده ائتدییینی سؤیله‌یرکن، کلمه‌نین ان اسکی شکلیندن بو گونه قدر استفاده اولونان طرزلرینده «ن‌گ» سس‌لری‌نین، سونرادان سس‌سیز ن و گ ترکیبینه بؤلونموش اولدوغونو و بعضی تورک قبیله‌لرینده ن، بعضی‌لرینده ده گ سسی‌نین دوشدویونو آچیغا چیخاردیر (M.Seyidov. Qam-Şaman və onunqaynaqlarına Umumi baxış. S.52).
آنلاشیلدیغی قدر گؤک‌تانری اینانجی خصوصاً امپراطورلارین قورولدوغو عصرلرده بؤیوک بیر اینانج اولاراق قبول ائدیلمیشدیر. گؤک‌تانری دا تانری‌لارین اَن بؤیویو ساییلمیش اولمالی دیر. اورتا آسیادا دولت قوران سُلاله‌لرین هامیسیندا گؤک‌تانری اینانجی‌نین گؤروندویو چین قایناق‌لاریندان دا آنلاشیلماقدادیر. مثال اوچون چین رسمی تاریخی «وئی-شوآ»دا بئشینجی آیین 10-جو و 20-جی گون‌لری آراسیندا خالقین چای قیراغیندا توپلاشاراق گؤیون روحونا قوربان کسمه‌سی، تورک‌لرده اسکی‌دن بری گؤک‌تانری دوشونجه‌سی‌نین اولماسینی گؤستریر (L.N.Gumilev. Eski Türkler. S. 129). گؤک‌تورک یازی‌لارینا گؤره خاقان‌لاری تاختا چیخاران، تورک‌لره ظفر قازاندیران، فلاکت‌لردن قورویان تورک تانریسی «گؤک‌تانری»دیر (A.I. a.g.e. s. 26-28).
بو سلسله بحث‌لرین آردینی باشقا پست‌لاردا تقدیم ائده‌جه‌ییک.

@Turkvadisi

We recommend to visit

?? ??? ?? ????? ?

We comply with Telegram's guidelines:

- No financial advice or scams
- Ethical and legal content only
- Respectful community

Join us for market updates, airdrops, and crypto education!

Last updated 10 months, 2 weeks ago

[ We are not the first, we try to be the best ]

Last updated 1 year ago

FAST MTPROTO PROXIES FOR TELEGRAM

ads : @IR_proxi_sale

Last updated 9 months ago