🔊فایل صوتی

دانشگاه ایرانی و مرزِ دانش

دکتر یونس احمدی:
دین‌پژوه، ساختارپژوه.

.
*🆔 @sokhanranihaa
🆔 @Iranianstructures
🆑 #کانال‌سخنرانی‌ها
🌹***

🌐مسألۀ رابطه تفکر و چالش‌های ایران
♦️دکتر سید جواد میری: استاد جامعه‌شناسی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
♦️بخش سوم
🔹ط/ بحران تفکر و نقطه کلیدی در آن
بنابراین برخلاف تحلیل‌های گاهاً سیاسی، روانشناختی و عموماً ژورنالیستی که به دنبال لیست کمی و عددی بحرانهای کشور هستند، باید گفت بحران اصلی، بحران تفکر است که هر کنشی زیر مجموعۀ فهم کنونی ایرانی را در مواجهه با دنیای پیرامونی مبدل به یک بحران می‌نماید. در حالی که ما در شرایط کنونی ابتدا باید در جغرافیا و اطلس فکری جهانِ امروز جایگاه خود را مشخص کنیم و توضیح دهیم که به دنبال چه هستیم و مشخص نماییم که اندیشه راهبر در طی چه پارادایمی مفاهیم خود را به جامعه منتقل می‌نماید. به عنوان مثال و مصداق چرا سیستم، معارف و مفاتیح و کتب ادعیه را به مدارس و دانشگاه منتقل می‌کند؟ چرا داشتن برخی ظواهر یک کد مهم و ارزشی برای دستیابی به برخی سطوح است و البته سایر عناوین مشابهی مانند ضرورت آشنائی با نماز میت و دیگر عبادات و مناسک که در این خصوص قابل ذکر است.

حال سؤال این است که چرا این اتفاق صورت می‌گیرد و چنین شرایطی وجود دارد و پاسخ این است که تفکر حاکم در محاسبات خود هدف از انقلاب را صدور خیر و فضیلت و معرفی برگزیدگانی دینی به عنوان الگوی مرد و زن به جهان می‌داند و آدمها برای شکل‌گیری آن جامعه صالح درونی و بیرونی باید چنین تربیت شوند. موضوع صدور انقلاب هم در همین راستا قابل توضیح است. و البته در این شرایط شواهد نشان می‌دهد که ساختن جامعۀ دارای عصمت به سادگی نیست و امری سخت پدیدار شونده است.

🔹ی/ شکل‌گیری نظمِ جهانی و موضوع چالش ساخت مدل دیگری
در جمع‌بندی بحث، باید گفت نقطۀ بحران ، این است که ما در جهانی زندگی می‌کنیم که در متنِ خود، دارای یک ساز و کار است و نظمی جهانی شکل گرفته‌است و تحولات تاریخ بشر به عنوان مثال به ملل اروپای غربی و آمریکائیها قدرتی داده‌است که توانسته‌اند در قرن نوزدهم اقدام به مفهومی به نام اروپائی‌شدن جهان Europeanisation of the world نمایند. این عبارت به معنای بازسازی جهان به شکلی ذیل تجربۀ تاریخی اروپائی‌ها است.
در این میان و جهان با شرایطی که توصیف گردید اگر افراد و گروههائی که به دنبال ساخت جهان با مدل دیگری هستند این ساختِ مدلِ دیگر نقطه چالش است که این چالش‌ها معمولاً ساده سازی می‌شود و از عباراتی مانند دشمنی با آمریکا، آثار محور مقاومت، نزدکی به شرق، یا عدم رابطۀ خوب با اروپا به عنوان محور چالش‌های کشور استفاده و یاد می‌شود. این درحالی است که حتی اگر بالاترین روابط با جهان طرح‌ریزی شود، اما با مختصاتی که ذکر گردید، منجر به شکست می‌شود.

در این شرایط راهی که روبروی شماست، بستن درهای کشور، نظیر اتفاقی است که در کرۀ‌ شمالی صورت گرفته‌است و البته این امر در شرایط کشور ما محقق نیست، زیرا اگر چه شما به دنبال اشاعۀ فرهنگ خیر و فضیلت هستید اما شما در همین وضعیت در جهانی هستید که تمام مناسبات اجتماعی برمبنای نظام سرمایه‌داری است و زیربنای اجتماعی هم که شما دارید زیربنای سرمایه‌داری است. پزشک شما برای فعالیت نیازمند و متقاضی پول و حمایت مالی است. مداح و آخوند شما هم در همین گروه افراد قرار می‌گیرد. معلم شما هم که از دیدگاه شما شغل انبیاء را دارد کاملاً وابسته به منابع مالی است. به این ترتیب شما دارای کشوری هستید که مدتهاست در متن تغییر و تحولات جهانی بوده و اکنون بخشی از نظام سرمایه‌داری است. بنابراین جامعۀ ایران با تضاد فکری بین ایده و عینیات یا زیربنا و روبنا مواجه شده و در یک فضای چالشی بی‌پایان است.

#دکتر_سید_جواد_میری
#رابطۀ_تفکر_و_چالش‌های_ایران
#ساخت‌شناسی_فهم
#ساخت‌شناسی_علم
#ساختارهای_ایرانی

کانال تلگرامی ساختارهای ایرانی
@Iranianstructures

🌐مسألۀ رابطه تفکر و چالش‌های ایران
♦️دکتر سید جواد میری: استاد جامعه‌شناسی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
♦️بخش دوم
یعنی قرار هست با علوم انسانی ذیل نگاه طبیعی یا Natural حتی برای مثال در جمعیت انسانی نظریه مالتوسMalthus theory تصرف کنیم. بعدها در قرن بیستم فوکو Michel Foucault بیان می‌کند، این شکل از معرفت که تصور می‌شود مربوط به علوم انسانی است یا scientific knowledge به نوعی قدرت تصرف و کنترل قدرت و دولت state یا امر سیاسی را ایجاد می‌کند که فرد یا گروه دارای این قدرت، پیرامونِ خود یعنی جامعه را به نوعی کنترل و مدیریت کند.

🔹و/ عصر مدرن و انسان اقتصادی یا هومو اکونومیکوس
مجموع این تغییر و تحولات در علوم و تکنولوژی که حول محور مفهومی به نام مدرن شکل می‌گیرد، منجر به پدید آمدن عصر مدرن می‌شود. این عصر، عصر سیطرۀ عقلانیتِ مبتنی تخنه (Techne) یا معرفت یا عقلانیت تکنولوجیکال است. عصر اخیر یک پیش فرض درست می‌کند که مبتنی بر تعریف جدید از انسان است. انسانِ امروزی و مدرن در جهان به عنوان تراز یا به قول Weber نوع ایدئال تایپ یا سنخ ایده‌آل Ideal type یک مختصاتی دارد و ذیل یک جهان‌بینی زندگی می‌کند که اسمش دیگر Homo sapiens، Homo faber، Homo Religiosus انسانِ خردمند/کارگر/دینی نیست، بلکه Homo economicus یعنی انسانِ اقتصادی است.
در تعریف انسانِ اقتصادی باید گفت این فرد به جای اینکه در راستای نگاه ارسطو، فارابی، بودا یا زرتشت و یا پیامبران دنبال خیر یا به دنبال فضیلت باشد، به دنبال آن چیزی است که بنتهام Jeremy Bentham می‌گوید و آن سود و utility است. بنابراین اگر سعدی علیه‌الرحمه می‌فرمایند بنی آدم اعضای یکدیگرند و به نوعی به هم اتصال دارند، در نظامِ جهانِ امروز که در آن زندگی می‌کنیم ، بنی آدم ابزار یکدیگرند. به این ترتیب فضا دچار تغییر می‌شود و با تغییر ماتریکس، رابطه اجزاء با هم تغییر می‌کند.

🔹ز/ پرتاب به ماتریکس جدید
با این منطق، جهانی پیرامون ما شکل گرفته است و ما به عنوان ایران و بخشی از جهان اسلام به این ماتریکسِ جدید پرتاب می‌شویم. در این فضای جدید مدلِ انسانی، هومو اکونومیکوس یا انسانِ اقتصادی است.
در این ماتریکس جدید با حضور انسان اقتصادی و نظم اجتماعی Social order مبتنی بر سود، اگر فرد، گروه یا جامعه‌ای به دنبال خلق Homo Religiosus یا انسان دینی، مذهبی باشد بطوریکه انسان دین‌دار مبنا قرار گیرد و مدار اصلی جامعه باشد و همین گروه همچنین پا را فراتر نهاده به دنبال ادارۀ جهان به همین ترتیب و سبک باشد، در سایۀ این جهان‌بینی این گروه امکان اتصال ارگانیک با جهانِ پیرامونی را از دست می‌دهد.

جهان پیرامون مبتنی بر آنچه وبر Weber می گوید، عالمی است که در سیطرۀ نظام سرمایه‌داری است و حتی عمیق‌تر از آن در جهانی افسون‌زدایی‌شده Disenchantment است. این جهان در سیطرۀ علم Scince و تکنولوژی است و نسبت انسان و سیستم و طبیعت را از منظری دیگر می‌بیند و فرمی از معرفت را ارائه می‌دهد که چنان گسترده و آمپریالیستی و قدرت‌گسترانه تمام کره زمین و تمدن‌ها را ذیل سیطرۀ خود می‌گیرد که به دیگر انوع معرفت‌ها اجازه ظهور و بروز نمی‌دهد.

🔹ح/ افسون‎‌زائی، شکل‌گیری بحران و Incommensurability
حال موضوع این است که در این جهان افسون‌زدایی‌شده، همان گروهی که توضیح داده شد اگر بگوید به دنبال افسون‌زائی Re-enchantment در جهان است. یعنی به دنبال تحقق ایدۀ Homo Religiosus به جای Homo economicus است و در پی آن به دنبال تمدن، جامعه، دولت و حکومت سوگیرانه‌ای است که مبتنی بر فضیلت و خیر باشد، چالشی که پدید می‌آید این است که در حوزه ارتباط با جهان پیرامونی که مبتنی بر سود و تصرف و تسخیر عالم است، بحرانها و تناقضاتی آشکار شکل می‌گیرد.
در این شرایط، اجباری که پدید می‌آید بستن درهای جامعه افسون‌شده بر دنیای پیرامونی است که عملاً و در شرایطی که ما داریم، عدم مراوده، امری نشدنی و محال است. بنابراین همواره به پدیده‌ای به نام Incommensurability یا عدم تقارن، گُنگی و سنجش‌ناپذیری مواجه می‌شویم. در این ارتباط توماس کوهن Thomas Cohen معتقد است، پارادایم‌های مختلف هر کدام زبانِ خاصِ خود را دارند، که در اینجا ما با دو پارادایم مواجهیم که یکی به دنبال سود و دیگری به دنبال خیر و فضیلت است که خود این شرایط به شکلی بنیادی fundamental form ساختار اخیر را با دنیای پیرامونی در وضعیت نامتعادل قرار می‌دهد.

#دکتر_سید_جواد_میری
#رابطۀ_تفکر_و_چالش‌های_ایران
#ساخت‌شناسی_فهم
#ساخت‌شناسی_علم
#ساختارهای_ایرانی

کانال تلگرامی ساختارهای ایرانی
@Iranianstructures

? دانشگاه ایرانی و مرزِ دانش

♦️دکتر یونس احمدی: دین‌پژوه، ساختارپژوه.

#دکتر_یونس_احمدی
#ساخت‌شناسی_علم
#ساختارهای_ایرانی

کانال تلگرامی ساختارهای ایرانی
@Iranianstructures

? آینده دین و مرجعیت دینی در ایران/ دکتر فراستخواه: دین در ایران همچنان بخشی از فرهنگ و بخشی از جامعه است

♦️دکتر مقصود فراستخواه: جامعه‌شناس ایرانی و استاد برنامه‌ریزی توسعه آموزش عالی
♦️از گروه مباحث: ساخت‌شناسی دین در ایران

?حکومت رسول‌الله
در سیاه‌مشقی با عنوان سرآغاز نواندیشی معاصر از متفکران بزرگ جهان اسلام از جمله علی عبدالرازق مصری بحث کردم و به تفصیل، دیدگاه‌های ایشان را توضیح دادم که تفکیک دین و دولت را مطرح کردند؛ معتقد است که حتی رسول‌الله به اقتضای شرایط حکومت ایجاد کرد. وی توضیح می‌دهد که تفکیک دین و دولت، هم به نفع دموکراسی است و هم پاسخگویی دولت را بیشتر و بعلاوه منجر به حفظ اصالت دین می‌شود و می‌تواند موثر شود.

?دین در ایران
در گذشته از نظر من این نظریه در ایران نیز آزموده شد و پیمایش‌ها نشان داد که دین در ایران همچنان بخشی از فرهنگ و بخشی از جامعه است و در دل‌ها وجود دارد اما از آنجایی که تداعی سیاسی دارد، سیاست به معنای دولت، در نتیجه در ذهن و جان برخی از طیف‌های اجتماعی نفوذ خود را از دست داده است.

?براساس شواهد و پیمایش‌ها دین همچنان در ایران هست اما دچار تنوعات و پرسش‌های زیادی شده است. کم و کیف‌های دینداری براساس پیوندهای اجتماعی متفاوت شده است؛ برای نمونه دینداری طبقه متوسط شهری ویژگی‌های تازه‌ای پیدا کرده، افراد تحصیلکرده با رفتن به دانشگاه در نوع برداشت‌های دینی‌شان تغییراتی به وجود می‌آید و در کنار جریان سنتی دین و جریان رسمی دولتی دین یک نوع دین‌گرایی‌های تجددخواهانه و همینطور در خود حوزه علمیه، علمای نواندیش به وجود می‌آیند.

?در این جامعه دین، دینِ قبلی نیست و منابع و تعدد دیدگاه‌ها، اجتهادها، نواندیشی‌ها و گرایش‌های مختلف به وجود می‌آید و در کنار آن انواع دیگری از دین از جمله دین عامه‌پسند به وجود می‌آید. یکی از چیزهایی که در ایران در حال رشد است پدیده دین به مثابه تجربه شخصی است. اینکه فرد تجربه زیسته دینی در تجربه فردی خود داشته باشد و این مسائل در ایران در حال رشد است.

?دین خصوصی در ایران در حال رشد است، به این معنی که دین بتواند به زندگی خصوصی فرد کمک کند. در واقع دین در ایران هست اما قالب‌های مختلفی دارد و تنوع‌های مختلفی پیدا کرده است. در نهایت این یکپارچه فکر کردن همه براساس دیدگاه یک نفر با توجه به مقتضیات فرهنگی ایران اجازه بروز پیدا نمی‌کند. اما متاسفأنه بعد از انقلاب با توجه به دولتی شدن و عمومی شدن دین و همچنین انحصاری شدن و هژمون پیدا کردن دین بر علم و اخلاق و فرهنگ و جامعه مدنی و تفکر در نتیجه میراث معنوی در حال تخریب است. در ایران وضعیتی به وجود آورده‌ایم که خداوند در حال کسوف است و خداوند با آیاتش در جامعه تجلی پیدا نمی‌کند.

?تحقیقات من نشان می‌دهد که اینگونه نیست که دین در ایران رفته باشد، بلکه دین در ایران همچنان وجود دارد و در ذهن و تاریخ و فرهنگ ایرانی ثبت است اما در حال کسوف و خسوف است و ما حجاب و مانع شدیم و شرایطی ایجاد کردیم که صدای دین به وجدان‌ها نمی‌رسد و ما باید تلاش‌هایی کنیم که حجاب‌ها و موانع برطرف شود و همینطور به نام دین نهادهای غلط و مشکلاتی که ایجاد کردیم برطرف شود.

?چهار سناریو پیش روی دین سیاسی
ما چهار سناریو پیش روی دین سیاسی داریم. اگر عاملان دین خوب عمل کنند و ساختار آمادگی تحول داشته باشد، در آینده شاهد دین سفید خواهیم شد؛ دینی که مدنی و فرهنگی است و در بهبود جامعه و سعادت عمومی مشارکت می‌کند و گفت‌وگوهای آزادمنشانه خواهد داشت. اما اگر عاملان دینی خوب عمل کنند ولی ساختارهای رسمی حکومتی تحول پیدا نکند، با دین سبز مواجه خواهیم شد؛ دینی که اصلاح‌طلب و تحول‌خواه است و با وجود تحول پیدا نکردن ساختار حاکمیت همچنان به عدالت و اصلاح دعوت می‌کند و از حقوق مردم به نام دین دفاع می‌کند.

?اگر ساختارها بهبود پیدا کند اما عاملان دینی نتوانند کار کنند، در ایران آینده‌ای خواهیم داشت که دچار دوگانه دین و سکولاریسم خواهد شد و شاهد دین سرخی خواهیم شد که خشونتگرا است.

?اما اگر نه عاملان دینی خوب کار کنند و نه ساختار بهبود پیدا کند، در آینده با یک دین سیاه روبه‌رو خواهیم شد که از یک سو دین دولتی است و دین‌زدایی و دین‌گریزی رقم خواهد زد و تداعی‌کننده خشونت و ستم است و امیدوارم چنین نشود چراکه به مثابه تاراج ارزش‌ها و هویت و فرهنگ ما خواهد بود.

#آینده_دین_و_مرجعیت_دینی_در_ایران
#دکتر_مسعود_فراستخواه
#ساخت‌‌‌شناسی‌_دین_در_ایران

کانال تلگرامی ساختارهای ایرانی
@Iranianstructures

?ضرورتِ داوری‌‌‌‌اندیشی ایرانیان/ دکتر بیژن عبدالکریمی: تصویر داوری از شرایط تاریخیِ ما
، را نباید به افسردگی، بدبینی و نومیدی وی حمل کرد. یأس و امید مقولاتی مادون ساحت فلسفه و تفکرند

?دکتر بیژن عبدالکریمی: استاد فلسفه در دانشگاه آزاد اسلامی
?سیاست‌نامه 292
?ضرورت داوری‌اندیشی ایرانیان؛ بخش هفتم

♦️داوری بر خلاف بسیاری از روشنفکران که خواهان مقاومت در برابر غرب و بازگشت به هویت شرقی بودند، از شرق کمتر سخن گفت و سودای بازگشت به آن را نداشت و به این حقیقت به خوبی واقف بود که در روزگار کنونی هرچه هست غرب و غربی است و تعلقی به غرب دارد و رنگ غربی به خود گرفته است.

♦️از نظر او حتی نحوۀ مبارزه و مقابلۀ ما با غرب نیز، خود از منطق غرب تبعیت می‌کند. او بسیار به درستی دریافت که آنانی نیز که از شرق و سنن دینی و شرقی و بازگشت به این سنن شرقی سخن گفته‌اند سخنشان از سنخ ایدئولوژی است. در میان ما هیچکس به خوبی و زیبایی داوری «درد بی‌تاریخی» و بیرون افتادن از تاریخ و در حاشیه تاریخِ تجدد، قرار گرفتن ما را در نیافت.

♦️او به خوبی به این حقیقت خودآگاه است که وضعیت توسعه نیافتگی ما نوعی درماندگی در میان دو تاریخ گذشته و تاریخ تجدد است. ما از سنت رانده و در راه نیل به تجدد وامانده‌ایم. هیچکس به قدرت داوری این پرسش را در برابر ما نگذاشت که از وضعیت تاریخی که نه با گذشته و سنتِ نظری تاریخی خویش پیوسته‌ایم و نه راهی به تاریخ تجدد یافته‌ایم، چگونه می‌توان گذشت.

♦️او ما را به خودآگاهی نسبت به این امر دعوت کرد که به وضعی که در آن به سر می‌بریم، بیشتر بیندیشیم و قبل از هر کوششی ببینیم و بیندیشیم که رو به کدامین سو داریم و به کجا می‌خواهیم برویم و برای گذر از این وضعیت از چه شرایط و امکانات حقیقی و تاریخی برخورداریم.

♦️در میان ما هیچکس همچون داوری به ما این تزکار سرنوشت‌ساز را نداد که ما حاشیه‌نشینان جهان متجدد، نه می‌توانیم به تاریخ گذشتۀ خویش بازگردیم و نه می‌توانیم به آسانی و بر اساس ایدئولوژی‌هایِ رنگارنگ و صور گوناگون تفکر ایدئولوژیک راهی به متن عالم تجدد پیدا کنیم.

♦️داوری را به حق می‌توان فیلسوف توسعه‌نیافتگی نامید، در معنای فیلسوفی که متعلق اصلی یا یکی از اصلی‌ترین متعلقات تفکرش توسعه‌نیافتگیِ جوامع حاشیه‌نشین تاریخ تجدد است. او تا روزگار ما بیش از همه و برای دهه‌های متمادی به «وضعیت یا تقدیر توسعه‌نیافتگی» اندیشیده است.

♦️او به خوبی و بیش از هر کس، گرفتاری، سرگردانی و درماندگی جوامع توسعه‌نیافته را در میان صور گوناگون ایدئولوژی‌های رنگارنگ دریافته و کوشیده است آثار و عوارض این توسعه‌نیافتگی را برای ما روشن سازد.

♦️وی پیوسته ما و همه سیاستمداران، برنامه‌ریزان و روشنفکران ما را با پرسش از شرایط و امکان تحقق خواست‌ها، آرزوها، ارزش‌ها و آرمان‌ها در یک جامعه توسعه‌نایافته روبرو ساخته، به شرح جلوه‌های گوناگون بی‌‌تاریخی و بی‌زمانی و بیرون‌افتادگی در زمان در وضعیت توسعه‌نیافتگی پرداخته است.
♦️داوری در مقام یک فیلسوف با نومیدِیِ تمام از همه ایدئولوژی‌ها، وضعیت دردناک توسعه نیافتگی را پیش چشمان ما می‌آورد. اما تصویر وی از شرایط تاریخیِ ما را، نباید به افسردگی، بدبینی و نومیدی وی حمل کرد. یأس و امید مقولاتی روانشناختی و مادون ساحت فلسفه و تفکرند. داوری به درستی دریافته است که شناخت «زمان تاریخی توسعه‌نیافتگی» و یقیناً نه در معنای زمان و تاریخ تقویمی و کرونولوژیکال، شرط عبور از توسعه نیافتگی و یافتن راهی به آینده است.

♦️داوری نیز همچون بسیاری از اندیشمندان بر ضرورت تأمل بر گذشته و میراث تاریخی‌مان تاکید دارد. ما برای خودآگاهی نسبت به وضعیت کنونی‌مان باید بفهمیم از کجا آمده‌ایم و تاکنون چه مراحل و منازلی را طی کرده‌ایم؛ اگرچه تاکنون هنوز متفکری در میان ما ایرانیان پیدا نشده است که توانسته باشد مراحل و منازل گوناگون تاریخ سنتی ما را به خوبی آشکار و تبیین کرده باشد. اما آنچه که تلاش‌های داوری را در قیاس با بسیاری در رجوع به سنتِ تاریخی متمایز می‌سازد، خودآگاهی او به این امر است که سرگرم‌شدن به مطالعه آثار گذشتگان و صرف تتبع‌های آکادمیک در آرای پیشینیان نمی‌تواند راهگشای ما باشد، هرچند که این تتبع‌ها برای نظام آموزشی ما امری ضروری و حیاتی است.

#دکتر_بیژن_عبدالکریمی
#ضرورت_داوری_اندیشی_ایرانیان
#ساختارهای_ایرانی

کانال تلگرامی ساختارهای ایرانی
@Iranianstructures

? دموکراسی یک "امر کنترل شده" در میان همۀ ساختارهاست

?دکتر یونس احمدی: دین‌پژوه، ساختارپژوه

?مصاحبه با خبرگزاری ایسنا/ مرداد۱۴۰۳

کانال تلگرامی ساختارهای ایرانی
@Iranianstructures

? خروجی انتخابات‌ ریاست جمهوری در ایران/ دکتر یونس احمدی: اصولگرایان، اصولاً با انتخابات در ایران میانۀ خوبی ندارند و حتی گاهی با آن مشکل هم پیدا می‌کنند، هرچه انتخابات در شرایط انتخاباتی‌تر برگزار شود، میزان موفقیت آنها کاهش پیدا می‌کند

♦️دکتر یونس احمدی: دین‌پژوه، ساختارپژوه
♦️مصاحبه با ایسنا/ بخش چهارم و پایانی
♦️مرداد1403

?اگر کمی صادق‌تر و رو راست‌تر باشیم پاسخ من به سؤال شما مثبت است. همواره شایستگان برصدر می نشینند و آنانکه برصدر می نشینند شایسته‌ترند. اینکه چیزی هست، و اوضاع به هم نمی‌ریزد، برای این است که همه چیز سر جای خودش است و شایستگان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اما اگر سؤال این است که آیا سیستم بهترین کارآمدی وجودی را دارد، پاسخ چیز دیگری است. چون از اساس، سیستم، همواره بهترین کارآمدیِ ساختاری را دارد. اما کارآمدیِ وجودی Existential efficiency با کارآمدی ساختاری Structural efficiency امری علی‌حده و متفاوت است. تاریخ و ساختار برای غُر زدن، تره هم خرد نمی‌کند. ساختار برای اینکه به افراد و گروهها اجازه بدهد بر صدر بنشینند، تقریباً هیچگاه منتظر اخلاق نمی‌ماند. اخلاقِ ساختاری، اخلاق عمومی را ترجیح می‌دهد اما منتظر آن نمی‌ماند. ما و امثال ما، اکنون در بهترین وضعیتِ ساختاریِ خود هستیم با این قید که به میزانی که تلاش کرده‌ایم، در سعادت به سر می‌بریم. ما اکنون در آینده‌ای هستیم که دیروز برای آن درتکاپو بوده‌ایم.

?وی در پاسخ به این سوال که چرا اصولگرایان نتوانستند آرای شهید آیت‌الله رئیسی را ریکاوری کنند؟ بیان کرد: اصولگرایان، اصولاً با انتخابات در ایران میانۀ خوبی ندارند و حتی گاهی با آن مشکل هم پیدا می‌کنند، به عبارتی، هرچه ما انتخابات را در شرایط انتخاباتی‌تر برگزار کنیم، میزان موفقیت آنها یعنی اصولگرایان کاهش پیدا می‌کند و این امر هم به مبانی فکری این طیف برمی‌گردد.

?عقلانیت حاکم بر جریان اصولگرایی عقلانیت مبتنی بر ثبات است، در حالی که عقلانیت حاکم بر جریان مقابل آنان یعنی جریانِ اصلاح طلبی عقلانیت اثباتی و کریتیکال است.

?کشور ما اکنون در شرایطی قرار دارد که نزدیک به دو قرن است به طور پیوسته در جریان تنش‌های جهانِ فرهنگی و فرهنگ جهانی قرار می‌گیریم، ما نمی‌توانیم کشور را به صورت جزیره‌ای اداره کنیم.

?بسیاری از جریان گستردۀ نخبگانی و دانشگاهیِ مؤثرِ اجتماعیِ ما با جریان‌های عقلانیتِ جهانی در ارتباط هستند و دهها سال است منابع آنها را در کشور «با اشتیاق» ترجمه و تفسیر می‌کنند و به دنبال بازنشر آنها در جامعه هستند و البته عقلانیت جهانی یک عقلانیت انتقادی است، به همین دلیل جریان‌های مرتبط با عقلانیت انتقادی در جامعۀ ما اثرگذاری بیشتری دارند.

?برخی موضع‌گیری‌های جمعی و جریانات اجتماعی در دهه‌های اخیر نشان داده است که مردم ما به عقلانیت انتقادی و نگاه مدرن به جهان توجه، اهتمام و تمایل بیشتری دارند، هرچند هیچ وقت مردم ما به فرهنگ و سنت‌های خود پشت نکرده‌اند.

?نکته دیگر اینکه ما همواره در متن حاکمیت‌ها با دوگانه ساختار_مفهوم مواجه هستیم. سؤال مشخص دوآلیسمِ ساختار_مفهوم این است که اگر شما بر سر دوراهی انتخاب بین اهمیتِ مفهوم و اهمیت ساختار قرار بگیرید باید کدام راه را انتخاب کنید. به طور معمول؛ پاسخ انتخابِ ساختار به جای مفهوم و ترجیح آن است.

?با این توضیحات باید گفت که در مقابل ساختار، دموکراسی یک مفهوم تلقی می‌شود. به همین دلیل دموکراسی یک "امر کنترل شده" در میان همۀ ساختارهاست. دموکراسی در کشور ما هم یک امر کنترل شده است یعنی در دوگانه مفهوم_ساختار و دموکراسی_حاکمیت، ما اولویت را به حفظ ساختار می‌دهیم.

?گاهی که به سوابق انتخابات‌ها در ایران نگاه می‌کنیم. متوجه می‌شویم که هر مقدار ما دموکراسی کنترل شده‌تری داشته باشیم، میزان موفقیت اصولگرایان بیشتر و هرگاه دُز دموکراسی را بالا ببریم مشارکت افزایش می‌یابد و اصلاح‌طلبان و طرفداران نگاهِ مدرن به جهان در ایران هم با اقبال بیشتری مواجه می‌شوند. پاسخ سؤالی که فرمودید در میان این مطالب است و فعلاً که اوضاع اینجور است.

#دکتر_یونس_احمدی
#خروجی_انتخابات_ریاست_جمهوری_در_ایران
#ساختارهای_ایرانی

کانال تلگرامی ساختارهای ایرانی
@Iranianstructures