هوش مصنوعی: پایان دین یا آغاز فصلی نو؟

سال ها پیش نیچه گفت «خدا مرده است و ما او را کشته‌ایم.» چراکه باور داشت دین دیگر کارکردی برای زندگی بشر ندارد. برخی فکر می کنند که با رشد تکنولوژی هایی مثل هوش مصنوعی، دین کارکرد خود را از دست می دهد و نابود می شود. اما آیا ظهور هوش مصنوعی، علم و فناوری را به نقطه‌ای رسانده که دین را بی‌معنا کند؟ برخی معتقدند که پیشرفت دانش نیاز به ایمان را از بین می‌برد، اما تاریخ نشان داده که دین نه‌تنها در برابر تغییرات زنده می‌ماند، بلکه خود را با آنها تطبیق داده و حتی تقویت می شود.

برخلاف تصور عده‌ای، دین و تکنولوژی همیشه در تضاد نبوده‌اند. همان‌طور که در دوران کرونا با رشد تکنولوژی جلسات آنلاين، جلسات دینی به‌سرعت به فضای مجازی منتقل شدند، امروز نیز ادیان از هوش مصنوعی برای آموزش، مشاوره و حتی تجربه‌های معنوی استفاده می‌کنند. از ربات‌های راهب در معابد بودایی گرفته تا نرم‌افزارهای حفظ قرآن با هوش مصنوعی، تکنولوژی نه‌تنها جایگزین دین نشده بلکه به آن بُعدی جدید داده است.

پس آیا هوش مصنوعی روزی جایگزین دین خواهد شد؟ تاریخ نشان داده که دین همواره با تغییرات سازگار شده و خود را تقویت کرده است. آنچه پیش‌روی ماست، نه افول دین، بلکه شکل‌گیری آینده‌ای است که در آن هوش مصنوعی و ایمان در کنار هم معنا می‌یابند.
#علوم_شناختی_دین

پاورپوینت جلسه آقای دکتر سرائی

💢صوت دوره سوم سلسله نشست های شناخت پژوهی، ( شناخت در گستره فرهنگ و جامعه)

📍نشست ششم(نقش انسان‌شناسی تجربی در علوم شناختی دین)

سخنران: دکتر محمدامین سرائی

سخنرانی و بحث و گفت‌وگو
@ICSCSCogGroup

از وقتی که در آمریکا دارم روی دین، مخصوصاً اسلام، پژوهش می‌کنم، خیلی‌ها می‌پرسن چرا غربی‌ها، به‌ویژه افراد بی‌دین، روی موضوعات دینی تحقیق می‌کنن؟ راستش، اگه منم جای اون‌ها بودم، شاید برام سؤال می‌شد چرا به یه نفر هزاران دلار میدن تا مناسک اسلامی رو مطالعه کنه!

بعضی‌ها تصور می‌کنن غربی‌ها دنبال این هستن که ژن خداباوری رو پیدا کنن و ایمان مسلمان‌ها رو از بین ببرن. حتی ویدیویی جعلی از پنتاگون منتشر شد(که تو تصویر می بینید) که مدعی بود با واکسنی خاص میشه ژن خداباوری رو از بین برد، اما بعداً مشخص شد که تصاویر ساختگی و اسلایدها دستکاری‌شده بودن.

اما چرا واقعاً غربی‌ها روی دین، مخصوصاً اسلام، پژوهش می‌کنن؟ جواب ساده‌ست: علاقه و پول. دین بخش مهمی از زندگی بشره و حتی افراد غیرمذهبی هم عظمتش رو حس می‌کنن. مثل ویل دورانت که می‌گفت با اینکه دیگه دین‌دار نیست، اما هنوز عطر دین رو مثل گلی که تازه از اتاق بردن بیرون حس می‌کنه. این ماندگاری باعث شده حتی پژوهشگران غیرمذهبی هم مجذوب مطالعه دین بمونن.

از طرف دیگه، چون اسلام و تشیع کمتر مطالعه شده، احتمال دریافت بودجه برای پژوهش درباره اون‌ها بیشتره. پژوهشگران غربی بدون بودجه علمی معمولاً تحقیق نمی‌کنن، و برای دریافت گرنت، موضوعات جدید و کمتر کارشده جذاب‌تر هستن.

اما کی هزینه این پژوهش‌ها رو میده؟ طیف گسترده‌ای از بنیادهای معنوی مثل تمپلتون، مؤسسات علمی-دینی مثل خلیل یا مرکز شیعه‌شناسی هاروارد (که با کمک مسلمانان پولدار اداره میشن) و حتی خود دانشگاه‌ها که برای ارتقای رتبه علمی‌شون سرمایه‌گذاری می‌کنن. همچنین، بخش‌هایی از دولت هم برای شناخت بهتر دین و ارتقای بهزیستی سرمایه‌گذاری می‌کنن.

حالا آیا میشه با این پژوهش‌ها دینداری رو نابود کرد؟ تا جایی که مطالعات نشون میدن نه! اگه فکر می‌کنید میشه یه ژن خاص رو پیدا کرد و با دستکاری اون، دینداری رو از بین برد، این باور بیشتر شبیه فیلم‌های علمی‌تخیلیه. چنین چیزی نه‌تنها از نظر علمی ممکن نیست، بلکه پشت این تصور، یه سوءتفاهم بزرگ درباره ژنتیک وجود داره به نام دوگمای اصلی ژنتیک که بارها توسط محققان بزرگ رد شده. دینداری نتیجه تعامل پیچیده مغز، بدن، فرهنگ و محیطه و اصلاً با یه عامل ژنتیکی یا زیستی ساده قابل کنترل نیست.

خلاصه که من و همکارام اینجا برای نابودی دین کار نمی‌کنیم و همه عاشق پژوهش رو دین هستیم. امیدوارم با پژوهش‌های علمی رو دین بتونیم فرهنگ غنی اسلامی‌ رو بهتر بشناسیم و از اون بهتر بهره ببریم.
#علوم_شناختی_دین #روانشناسی #آمریکا

? مناسک اسلامی – شیعی از منظر علوم شناختی دین: پیوند دین، مغز، بدن و جامعه

?ارائه‌دهنده:

?دکتر محمدامین سرایی

? دبیر علمی:

? دکتر عیسی موسی‌زاده

? از رادیو پژوهش بشنوید

? http://dte.bz/gdDsM

? زمان: چهارشنبه 14 آذر 1403

⬅️ پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید

? https://takl.ink/Isca.ac.ir

https://t.me/saraei_org

یاداوری جلسه امروز

تو این جلسه به امید خدا از نقش مغز در دینداری میگم و به طور خاص فقط درباره مغز صحبت میکنم

چند روز پیش فیلیپ زیمباردو، مبدع آزمایش پر حاشیه و تاریخی "زندان استنفورد" در سن ۹۱ سالگی در گذشت.

زیمباردو یک شخصیت بسیار تاثیرگذار در روان‌شناسی اجتماعی بود و پژوهشش نشون داد چجوری محیط میتونه از بهترین آدم ها، بدترین آدم ها رو بسازه و چقدر نقش شخصیت ممکنه کمرنگ‌تر از چیزی که عموم مردم فکر می‌کنند باشه.

سالها پیش زیمباردو رو حضوری دیدم و فرصت این رو پیدا کردم که باهاش تو پروژه ای روی یک نرم افزار مدیتیشن همکاری کنم. زیمباردو تا همین اواخر عمرش تلاش می کرد تا روی پروژه قهرمان پروری کار بکنه و به مردم کمک کنه تا تغییراتی در خود ایجاد کنند تا بتونن در زمان درست، رفتار های درست و اخلاقی از خودشون نشون بدن.

زیمباردو روی یک نظریه درمانی تحت عنوان درمان مبتنی بر زمان هم کار می‌کرد که همون زمان در کارگاه آموزشیش شرکت کردم و بعدا هم یک گروه درمانی با این رویکرد انجام دادم که تبدیل به یک مقاله خوب شد.
یادمه چون دانشجوی کارشناسی بودم ثبت نامم مشکل بود و می خواستن کارگاه فقط برای مقاطع بالاتر باشه. اما با صحبت با مسؤل کارگاه، تونستم توی جلسه شرکت کنم و این آغاز ماجرای من و زیمباردو شد.

شروع جلسه، ساعت ۱۸:۳۰ امروز

#فایل_صوتی

?مقدمه ای بر مطالعه علمی دین و تجربیات معنوی
۱۴۰۳/۰۶/۲۷

استاد مهمان : محمد امین سرائی

https://t.me/saraei_org

دکتری روان‌شناسی دانشگاه کنتیکت آمریکا عضو انجمن بین المللی علوم شناختی دین درمانگر و عضو انجمن روان‌شناسی آمریکا مترجم و مدرس روان‌شناسی و علوم شناختی

میزبان : بیژن عبدالکریمی

https://t.me/bijanabdolkarimi