ریشه‌یابی
یوسف پزشکیان

اغلب مشکلات و مسائل چند لایه‌اند. برخی ریشه و منشأ مسائل دیگر هستند. برخی دلیل و علت به وجود آمدن برخی دیگر هستند.

مثلا کسی بدنش درد می‌کند. می‌تواند مسکن و آرام‌بخش بخورد تا درد تسکین پیدا کند. اما خوردن آرام‌بخش علامت درمانی است. وقتی بدن شما درد می‌کند احتمالا مشکلی پیش آمده است.

راه‌های مختلفی وجود دارد که بتوانیم از روی علامت‌ها (مسائلی که می‌بینیم و ظاهر و آشکار هستند) به مسائل ریشه‌ای (که گاهی پنهان هستند) پی‌ببریم. وقتی بدن درد می‌کند ما باید بپرسیم چرا درد می‌کند، نه اینکه مسکن بدهیم و بگوییم درست شد برو به سلامت.

بنابراین کار تصمیم‌گیران این است که بتوانند مشکلات و مسائل ریشه‌ای و اصلی را بیابند و به درمان آن‌ها بپردازند‌. اگر هرکدام از این مسائل حل شوند به خودی خود ده‌ها مسئله دیگر را حل می‌کنند. به قول سعدی باید سرِ چشمه را با بیل بگیریم، وگرنه در دامنه‌ها با پیل هم نمیشه جلوی آب را گرفت.

#مسئله #ریشه‌یابی
@ypezeshkian

خدا پرچم را به یک زن داده است
یوسف پزشکیان

توی ماشین نشسته‌ام. امروز دوم صفر است. رادیو اربعین روشن است. درباره #زینب سلام‌الله علیها صحبت می‌کنند. به این فکر می‌کردم که دیروز روز خبرنگار بود و زینب (س) رسانه کربلا بود.

ذهن است دیگر. گاهی به اختیار خود ما نیست. سفر می‌کند. از کربلا سفر می‌کند به روز خبرنگار و بعد می‌رود به دوگانه میدان و دیپلماسی و مناقشه‌ها و گفتگوهای چند سال پیشِ ایران.

ناگهان به ذهنم خطور می‌کند که ما در حوادث کربلا با یک سه‌گانه مواجهیم نه دوگانه: دیپلماسی، میدان و رسانه.

دیپلماسی در مکاتبات کوفیان با امام و پاسخ امام و فرستادن مسلم‌بن‌عقیل به کوفه و بعد گفتگو با حر بن یزید و سخنرانی با کوفیان و مخاطب قرار دادن آن‌ها به نتیجه نمی‌رسد.

میدان همان بود که دو دو روز تاسوعا و عاشورا به شهادت امام خوبی‌ها و یاران وفادارش منتهی شد.

اما #رسانه وقتی خودنمایی کرد که دیپلماسی و میدان شکست خورده بودند. وقتی که دشمن فکر می‌کرد که همه‌چیز تمام شده است و پیروز میدان است. اینجا بود که رسانه نتیجه نهایی و جهت تاریخ را تغییر داد. وقتی تلاش همه مردان به نتیجه نمی‌رسد خدا پرچم را به یک #زن می‌دهد.

درس جدید #کربلا برای امروز ما شاید این باشد که اگر دیپلماسی و میدان را از دست بدهید تا وقتی رسانه دارید هنوز شکست نخورده‌اید.

روز #خبرنگار را به دوستان خبرنگارم تبریک می‌گویم و قرار گرفتن آن در بازه عاشورا تا اربعین یعنی دوره فعالیت رسانه‌ای زینب بزرگ را به فال نیک می‌گیرم.

@ypezeshkian

*?*⭕️پدیده دولت مگسی!**مجتبی لشکربلوکی

با دو تجربه/خاطره شروع می کنم:
تجربه اول: زمانی که در دولت بودم، کسی از رفقای دور بعد از مدت ها مرا پیدا کرد و گفت که آقا نمی توانی کاری در حد کارمندی در دولت برایم جور کنی؟ از زیر زبانش کشیدم که چه شده که بعد از سالها کار کردن در بخش خصوصی می خواهد به دولت بیاید، گفت آقا جان! من هر کسی را می بینم که در [اسم سازمان را عمدا حذف کردم] کار می کند می بینم که بعد از مدتی خانه می خرد و ماشین آنچنانی. هدیه هایی که این ها در آن موقعیت دریافت می کنند به اندازه کل درآمد سال من است. وقتی از انگیزه شریف این بزرگوار آگاه شدم، مبهوت شدم.

تجربه دوم: در ماجرای انتخاب وزرا و معاونین و مدیران شرکت ها و هیات مدیره ها می دیدم که افراد چقدر این مساله برایشان مهم است، چقدر لابی می کنند، گاهی اوقات چقدر خود را کوچک می کنند که به قدرتی و میزی برسند. یکی از کسانی که در فرآیند انتخاب وزرا درگیر بود می گفت که ۱۱ هزار پیام در شبکه های اجتماعی دریافت کرده. یا شنیده ام که برخی چقدر تلاش می کنند که با هدیه و سکه و لطف صندلی خود را به هر قیمتی ولو به قیمت فروش شرافت شخصی و حتی به قیمت به خیانت به منافع ملی حفظ کنند.

ماجرای انتخاب وزرا در این دوره هم مجدد برایم این خاطره های تلخ را زنده کرد. از خودم پرسیدم که واقعا دلیل این اشتیاق چیست؟ بهترین روش آن را درون بینی یافتم. چون هر چیز بدی که در دیگران می بینم در من هم هست. بنابراین صادقانه از خودم پرسیدم چرا اینگونه برای مقام و مسوولیت بال بال می زنم. به پنج دلیل رسیدم:

۱) شهوت قدرت: اینکه پشت میز بنشینی و فرمان برانی و عزل و نصب کنی، لذت دارد. انکار نمی شود کرد. راننده شخصی، منشی و خدم و حشم فرمانبردار، اینکه حیات و ممات دیگران به یک امضای تو بستگی داشته باشد لذت دارد.

۲) کسب شهرت: بدیهی است که آدمی که مدیر می شود در رسانه ها قرار می گیرد و شناخته می شود و ...

۳) دستیابی به ثروت: دستیابی به میز یعنی امضاهای طلایی، یعنی اینکه با یک امضای خیلی ساده و کوچک می توانی تراکم بیشتری به یک سازنده تخصیص دهی یا تعرفه گمرکی را تغییر دهی یا تخفیف مالیاتی بدهی و همین می شود ۲۰۰ میلیارد تومان. خوب قاعدتا نباید به خاطر زحمتی میکشی ۱۰٪ ناقابل از ان را دریافت کنی؟ چرا که! از نظر برخی حلال تر از شیر مادر است!

۴) شوق خدمت: باید صادقانه بگویم کسانی را دیده ام که واقعا نه به خاطر پست و مقام، شهرت و ثروت بلکه واقعا از سر خلوص نیت و شوق خدمت دوست دارند که در موقعیتی باشند که بتوانند تاثیری بر بهبود زندگی مردم داشته باشند. به دوستی با آنان می بالم

۵) خودشکوفایی: آبراهام مزلو اندیشمند معروف مدلی چند سطحی در مورد نیازهای بشر دارد و آخرین سطح آن را خودشکوفایی می داند. و می گوید که گاهی پیشران رفتار ما نیاز به خودشکوفایی است نه امنیت، نه خوراک و نوشاک و پوشاک. برخی افراد نیز چنین هستند. فرض کنید ۲۲ سال تا مقطع دکترای جامعه شناسی یا اقتصاد درس خوانده اید، ۱۰ سال هم در مدارج مختلف کسب تجربه کرده اید و حالا دوست دارید که قبل از مردن، نقشی ماندگار از خود به جای بگذارید. آموخته های دانشگاهی و تجربی خود را بکار بگیرید و اگر چنین نکنید انگار کاری نکرده ای در این دنیا دارید و به خودتان بدهکارید.

☑️⭕️تحلیل و تجویز راهبردی:
خب فرض کنیم که دست کم به این ۵ دلیل من و امثال من هجوم می آوریم به سوی مسوولیت از شهوت قدرت گرفته تا شوق خدمت. با دو دلیل آخر کاری ندارم. اما با سه تای اول چه می توان کرد؟ راه حل آن است که از دولت شیرینی زدایی شود! شیرینی به همراه خود مگس می آورد! دولت در ایران بسیار شیرین و جذاب است چون پر است از امضاهای طلایی، سرشار است از امکان تبانی، مملو است از امکان عزل و نصب. یکی از وزرای سابق تعریف می‌کرد در دوران وزارتش برای ۱۰۰۰ نفر حکم زده! دولت باید شیرینی زدایی شود وگرنه سه دسته اول همچنان در طلب قدرت، شهرت و ثروت، به دولت هجوم می آورند. چهار راه اصولی رهایی از دولت مگسی چنین است:

◻️واگذاری شرکت های دولتی (خصوصی سازی و نه اختصاصی سازی منجر به شکل گیری الیگارشی شبیه به تجربه روسیه) برای کوچک کردن امپراطوری دولت به گونه ای که وزرا شیرینی عزل و نصب کمتری داشته باشند
◻️حذف مجوزهایی که منوط به امضاهای طلایی شخصی است و جایگزین سازی آن با سایر روش ها و شفاف سازی فرآیند اعطای مجوزها
◻️اتوماتیک سازی و هوشمندسازی نظام تصمیم گیری به گونه ای که الگوریتم ها به جای انسان تصمیم بگیرند.
◻️محدود کردن هر گونه حضور و تعامل بعدی صاحبان سمت در بخش خصوصی که در تضاد منافع با موقعیت فعلی شان است.
دولت اگر مگس ها را از خود نراند، کار به مگس ختم نمی شود، خرمگس ها نیز ظهور خواهند کرد.

@Dr_Lashkarbolouki