*♈️ مُتبرک باد نام و یاد زنده یاد* #دکتر_سید_جعفر_شهیدی

**✳️ به مناسبت فرارسیدن ۲۳ دی، سالگرد درگذشت استاد استادان**

✍ ابراهیم جعفری
? دهکده جهانی@dehkade_jahan

✅ اگرچه اینجانب توفیق شاگردی و درک محضر چهره نام آور و علمی ایران، زنده یاد دکتر سید جعفر شهیدی را نداشتم؛ اما وظیفه خود دانستم به مناسبت هیجدهمین سالگرد درگذشت ایشان با گزینش مطالبی از یادداشت های آقایان دکتر سید علی محمودی، دکتر هادی خانیکی، دکتر عطاءالله مهاجرانی و دکتر کریم جعفری که در روزنامه اعتماد ملی ۲۴ دی ماه ۱۳۸۶ به چاپ رسیده است، اَدای دین نمایم.

✅ زنده یاد دکتر سید جعفر شهیدی از شخصیت های گرانمایه تاریخ و ادبیات کشور ما به شمار می رود؛ الگویی که او در عرصه تحقیق بنیان نهاد تا سالیان سال به عنوان یکی از الگوهای برجسته تحقیقات آکادمیک، پایدار خواهد ماند.

✅ فعالیت های علمی دکتر شهیدی دو ویژگی مشخص و بارز دارد که نخست، گستره پژوهش های علمی ایشان است.
?دکتر شهیدی به دعوت علامه علی اکبر دهخدا به گروه تدوین لغتنامه سترگ دهخدا پیوست و بعدها این مسئولیت با برعهده گرفتن ریاست بنیاد دهخدا افزون تر شد.
?لغتنامه دهخدا نمونه بسیار موفقی از کار دسته جمعی در ایران است؛ همان چیزی که گاه در کشور ما نایاب است. مرحوم شهیدی می گفت: «کار جمعی نیاز به گذشت و آزادی علمی دارد».
گروهی نیز که به همراه علامه دهخدا و دکتر محمد معین و دکتر شهیدی لغتنامه ای با این عظمت را تدوین کردند، نمونه این سعه صدر و آزادی است.

✅ مرحوم شهیدی به ضعف های کار پژوهشی در ایران آگاه بود؛ چنان که در جایی گفته است: «ما به پژوهش عادت نداریم؛ همان طور که به دموکراسی عادت نداریم».
?او تلاش کرد تحقیق در باره تاریخ اسلام را با روش دقیق علمی و فارغ از علائق شخصی همراه سازد. به همین دلیل در کتاب های که به تاریخ اسلام پرداخته، هیچ نشانه ای از جُمود و تعصب و یک‌سونگری مشاهده نمی شود.

✅ از سوی دیگر دکتر شهیدی به درستی دریافته بود که هدف کار علمی نزدیک شدن به حقیقت است و پژوهشگر برای تحقق این خواسته هیچ التزامی را نباید بپذیرد؛ چه التزام درونی که به معنای علاقه های شخصی و و دلبستگی هاست و چه التزام بیرونی که مترادف با قدرت هاست.
?اگرچه او طرفدار تعامل دانشگاه و قدرت سیاسی بود، اما با روش خود در زندگی نشان داد که می توان بدون وابستگی به دولت ها نیز تحقیق کرد. با این وصف هنگامی که کار علمی و روشمند را در کنار استقلال طلبی دکتر شهیدی قرار می دهیم، متوجه می شویم که او یکی از چهره های برجسته و ممتاز ایران است و جایگاه تثبیت شده ای در میان اهل دانش و اندیشه در ایران دارد.

✅ شخصیت و کارنامه علمی دکتر شهیدی آمیزه ای از فرهنگ ایرانی و اسلامی بود؛ به گونه ای که ایران را از اسلام و اسلام‌ را از ایران جدا نمی دانست و به همین دلیل در هر دو حوزه آثاری را خلق کرد و با منش خود نشان داد که می توان ایرانی مسلمان و مسلمان ایرانی بود و میان دو میراث گرانقدر دینی و ملی ما هیچ تضادی وجود ندارد.
?دکتر شهیدی از جمله رجالی بود که که نه تنها در علوم آکادمیک، بلکه در علوم حوزوی نیز  به تحصیل پرداخت و ضمن آشنایی با هر دو محور توانست با پیوند دادن سنت حوزوی و علوم دانشگاهی، روش خاص خود را در نوشتن را بنیان نهاد.

✅ بزرگی و چیره دستی علمی و ادبی دکتر شهیدی را فرزانگان این زمان نه تنها در ایران که در دوردست های اندیشه و ادب از مصر تا چین و از حجاز تا هند ستوده اند؛ اما باید فراتر ازهمه آن ها سر در برابر منش و رفتاری فرود آورد که جز ادب و ایمان برنخاست.
به عبارت دیگر سادگی و افتادگی آن درخت تناور بود که سایه های بلند بر سر نسل هایی گسترد که در کشاکش دهر، رنج ها و خستگی های فراوان کشیدند.

✅ دکتر عطاءالله مهاجرانی در یادداشت خود در سوگ از دست رفتن دکتر شهیدی آورده است: «یک بار سخن از ترجمه نهج البلاغه به میان آمد که کتاب سال شد و با شمارگان بسیار، بارها انتشار یافته و می شود. دوستی از حق تألیف پرسید. برق اشک در چشمان دکتر شهیدی درخشید و زمزمه کرد، حق تالیف؟ آن کار عشق بود...»

✅ زنده یاد دکتر شهیدی که استاد استادان بود و بسیاری از چهره های شناخته شده ادبیات و تاریخ شاگردان او بودند، کارهای بزرگ کرد که همه کارستان بود. از دهخدا تا ترجمه نهج البلاغه و شرح مثنوی؛ اما به واقع شاهکار او زندگی و خلق و خوی اش بود. او عاشقانه زندگی کرد و نامش همواره خاطر دوستدارانش را معطر می سازد. متبرک باد نام او ...

*♈️ مُتبرک باد نام و یاد زنده یاد* #دکتر_سید_جعفر_شهیدی

**✳️ به مناسبت فرارسیدن ۲۳ دی، سالگرد درگذشت زنده یاد استاد استادان**

✍ ابراهیم جعفری
? دهکده جهانی@dehkade_jahan

*♈️ پاسخ هنرمندانه*

✍ ابراهیم جعفری
? دهکده جهانی@dehkade_jahan

✳️ به مناسبت فرارسیدن سال جدید میلادی ( ۲۰۲۵ )

✅ یکی از دانشجویان سابقم که پیرو آیین حضرت مسیح ( ع ) است، با ارسال  کارت پستالی زیبا در فضای مجازی میلاد فرخنده نبی مکرم اسلام (ص) را به اینجانب تبریک گفت.

✅ پاسخ بنده به تبریک ایشان به شرح زیر بود:

?**سلام بر جناب آقای جانسون تومه عزیز

" با عرض ارادت و تشکر فراوان از اظهار لطف جنابعالی در ارسال پیام تبریک ولادت پیامبر گرامی اسلام، بنده به وجود هم وطنی دوست داشتنی مانند شما افتخار می کنم. توفیق روزافزون تان را از خداوند متعال خواستارم."**

✅ تبادل احساسات با دانشجوی سابقم انگیزه ای را برای واکاوی حوادث کشور فرانسه به وجود آورد تا با استناد به یک تجربه ارزشمند، مسیر تازه ای را در جهت مواجهه با بی مهری ها  نسبت به ادیان معرفی کنم.

✅ اقدام شنیع، ضد انسانی و ننگین جوانی وابسته به داعش در بریدن سر معلم تاریخ به دلیل نمایش کاریکاتورهای مستهجن نشریه فکاهی شارلی ابدو در جهت هتک حرمت پیامبر اکرم حضرت محمد ابن عبدالله (ص) و به دنبال آن سخنان ناشایست امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه که چنین کاریکاتورهایی را از مصادیق آزادی بیان در آن کشور برشمرد!!!، دور و تسلسلی از نفرت و خشونت را در جهان دامن زد.

✅  اوایل دهه ۱۳۸۰ نیز در اعتراض به کاریکاتوریست هتاک دانمارکی که به ساحت  پیامبر گرامی اسلام اهانت کرده بود، مقابل سفارت آن کشور در تهران دو نوع واکنش صورت گرفت که دقت در میزان اثرگذاری آن ها بر افکار عمومی عبرت انگیز است.

✅ واکنش اول این بود که برای مقابله و تحقیر کاریکاتوریست دانمارکی و حامیانش جمعی از معترضان پرچم دانمارک را بر روی بدن تعدادی الاغ و سگ انداخته و بارها آنان را در برابر دوربین ها و خبرنگاران چرخاندند و ...؛ اما میزان اثربخشی این اقدام نه تنها به تحقیر دانمارکی ها منجر نشد؛ بلکه به نفع آنان تمام شد! دلیلش این بود که غربی ها با احترام ویژه ای که به تنوع زیستی و حقوق حیوانات قائل هستند، این اقدام را برگ برنده ای برای خود قلمداد کرده و چه بسا از آن استقبال نیز نمودند.

✅ اما در سوی دیگر این تظاهرات اعتراض آمیز، کنشی نمادین صورت گرفت که اعجاب جهانیان را برانگیخت. در برابر توهین به مقدس ترین چهره مسلمانان، جانباز انقلاب آقای #حسین_نوری که در اثر شکنجه های ساواک و ضایعه نخاعی ناشی از آن، دست هایش توان حرکت ندارند، قلم را در میان دندان ها قرار داده و تصویر حضرت مریم (س) را با زیبایی تحسین برانگیزی بر دیوار روبروی سفارت دانمارک در تهران نقاشی و آن را به اثر جهانی تبدیل کرد.

✅ حسين نوری هدف از اين نقاشی را ابراز محبت مسلمانان نسبت به حضرت مريم (س) و محكوم كردن اهانت به ساحت مقدس پيامبر اسلام اعلام كرد و افزود: « اين اثر را به خاطر نشان دادن محبت مسلمانان به دين مسيح و به جهان مسيحيت اهدا می كنم.»

✅ اسلام، یهودیت و مسیحیت را به عنوان ادیان اسمانی و ابراهیمی به رسمیت می شناسد و قرآن‌ از پیامبران آن ادیان با احترام  یاد می کند. نام حضرت موسی (ع) ۱۳۶ بار و نام حضرت عیسی (ع) ۲۳ بار و نام حضرت محمد (ص) ۴ بار در قران ذکر شده است.
?تجلیلی که از حضرت مریم در قرآن مجید صورت گرفته است در انجیل های چهارگانه وجود ندارد. علاوه بر آن به صراحت قرآن مجید یهودیان و مسیحیان را اهل کتاب و اهل نجات می داند که در صورت مومن بودن و موحد بودن هیچ‌گونه غم و واهمه ای بر آنان نخواهد بود.

✅ اقدام #امام_موسی_صدر در راستای وحدت ادیان در لبنان قابل تامل است. تیرماه ۱۳۴۱ شمسی در شهر صور، یک بستنی فروش مسلمان به همسایه مسیحی خود که او هم بستنی فروش بود، ستم کرده و در میان مردم تبلیغ می کرد که بستنی مسیحیان از نظر اسلام نجس است و خرید آن جایز نیست. این حرکت باعث شد تا کار مرد مسیحی به شدت کساد شود. مرد مسیحی خدمت امام صدر رفت و از او شکایت و دادخواهی کرد. امام صدر از وی دل جویی نمود و به آن مرد مسلمان هم پیغام فرستاد تا از این عمل ناشایست دست بردارد؛ اما آن مرد مسلمان گوش شنوا نداشت. چند روز بعد امام موسی صدر با تکیه بر فتوای صریح خود مبنی بر طهارت اهل کتاب، همراه چند نفر در مغازه بستنی فروشی مرد مسیحی حاضر شد و ضمن دل جویی عملی، از بستنی های او تناول نمود و با این عمل، از حقوق یک شهروند مسیحی که مورد ظلم واقع شده بود، دفاع کرد. 
?این موضع در آن ایام انعکاس گسترده ای در سطح روزنامه های مهم لبنان از جمله النهار، الحیاة و لسان الحال یافت و منجر به تحکیم روابط مسیحیت و اسلام به رهبری امام موسی صدر شد.

✅ با عرض تبریک به هم وطنان مسیحی این بیت از حضرت حافظ را چاشنی پاسخ هنرمندانه آقای حسین نوری به اهانت کنندگان رسول گرامی اسلام می سازیم:

جنگ هفتاد و دوملت همه را عذر بنه
            چو ندیدند حقیقت ره افسانه زدند

*♈️ پاسخ هنرمندانه*

✍ ابراهیم جعفری
? دهکده جهانی@dehkade_jahan

✳️ به مناسبت فرارسیدن سال جدید میلادی ( ۲۰۲۵)

♈️ گناه نویسندگی

✳️ در حاشیه هجمه گروهی از سلطنت طلبان علیه غلامحسین ساعدی (گوهر مراد)

✍ محسن آزموده
? روزنامه اعتماد، ۹ دی ۱۴۰۳

@dehkade_jahan

✅ گاهی نمی شود ساکت ماند، به خصوص وقتی حقی از کسی ضایع می شود که دستش از دنیا کوتاه است و خودش نمی تواند از حق خودش دفاع کند. آن هم آدمی که در روزگار و زمانه خود یکی از شریف ترین و دردمندترین آدم ها بوده و همه جوره به او اجحاف شده است.

✅ آدمی که زبان و قلمی گویا و روان داشته و در زمان حیاتش خیلی خوب می توانسته با کلام و بیان از حق خود دفاع کند؛ اما اکنون دهه هاست روی در نقاب خاک کشیده و هیچ حامی و متولی و دم و دستگاهی ندارد. سخن بر سر هجمه غیراخلاقی و غیرانسانی گروهی از طرفداران سلطنت در خارج از ایران به غلامحسین ساعدی است که در فضای مجازی نیز به شکل وسیع بازتاب یافته؛ نویسنده ای که برخی از بهترین داستان های کوتاه و نمایشنامه های فارسی را نوشته و بدون ذره ای اغراق ادبیات نوین ما به او مدیون است. نویسنده ای که برای همه علاقه مندان به قصه و ادبیات ایران خاطراتی به یادماندنی خلق کرده است. این هجمه این بار نه از جانب ذهن های متصلب و قشری که از سوی کسانی صورت گرفته که خود را مدعی آزاداندیشی و روشنگری معرفی می کنند و می گویند تنها آنان هستند که می توانند ایران را آباد و آزاد سازند!

چه آبادی و آزادی وحشتناکی!

✅ شاید بگویید غلامحسین ساعدی بی نیاز از دفاع است. حق هم همین است. میراث گرانبار او در ادبیات جدید ایران آن قدر ارزشمند است که احتیاج به بازگویی ما ندارد. نویسنده مجموعه داستان هایی مثل عزاداران بیل و دندیل و گور و گهواره و ترس و لرز و واهمه های بی نام و نشان و رمان هایی چون توپ و تاتار خندان و غریبه در شهر و نمایشنامه هایی مثل آی با کلاه، آی بی کلاه، چوب به دست های ورزیل و دیکته و زاویه هنوز هم که هنوز است.

✅ دو فیلم گاو و دایره مینا که داریوش مهرجویی فقید بر اساس داستان های ساعدی ساخته و فیلم درخشان آرامش در حضور دیگران اثر ناصر تقوایی بر اساس داستانی به همین نام از مجموعه داستانی واهمه های بی نام و نشان، بر تارک سینمای ایران می درخشند.

✅ غلامحسین ساعدی در طول کمتر از پنجاه سال زندگی پر از رنج، ده ها کتاب نوشت، مجله منتشر کرد، نمایشنامه و داستان کوتاه و رمان و مقاله نوشت، کتاب ترجمه کرد و در نهایت هم در تبعیدی جانکاه، در غربت جان سپرد و در پرلاشز، همان گورستانی که صادق هدایت در آن دفن شده، به خاک سپرده شد.

✅ حالا عده ای پیدا شده اند و عقده ها و حقارت های خود را سر او خالی می کنند، به زشت ترین شکل. آنها بی اخلاقی را از حد گذرانده اند و حتی به سنگ قبر سرد و ساکت او اهانت می کنند. به کدامین گناه؟ به گناه نویسندگی! شرم آور است و سکوت در برابرشان جایز و روا نیست.

♈️ گناه نویسندگی

✳️ در حاشیه هجمه گروهی از سلطنت طلبان علیه غلامحسین ساعدی (گوهر مراد)

✍ محسن آزموده
? روزنامه اعتماد، ۹ دی ۱۴۰۳

@dehkade_jahan

♈️ نوآوری بانوی خیر گلپایگانی در سنت حسنه وقف با اهدای ۳۰۰ متر زمین در جهت مبارزه با #بیماری_های_مشترک_انسان_و_دام
✍ ابراهیم جعفری
? دهکده جهانی@dehkade_jahan

✅ در میان ارزش های خبری رسانه ها ( News Values )، شگفتی ( Oddity ) جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص می دهد.
از این رو خبر وقف ۳۰۰ متر زمین توسط حاجیه خانم مریم #سمیعی_نژاد برای مبارزه با بیماری های مشترک انسان و دام و به ویژه آموزش و ترویج روستائیان، شگفت انگیز بود.

✅ خداوند متعال در آیات متعدد قرآن مجید، مومنان را به پرداخت صدقه و اٍنفاق مال به عنوان راهی برای سعادت اُخروی تشویق کرده است. بر این اساس، از دیرباز خیران کشور بخشی از اموال خود را متناسب با نیازهای جامعه به اموری نظیر تأسیس بیمارستان، مراکز علمی و فرهنگی، مساجد و... اختصاص داده اند. 
?از مصادیق مهم این سنت حسنه در تاریخ اسلام، وقف برای #گسترش_علم است.
پیشینه درخشان ایرانیان در پشتیبانی از مراکز آموزشی و پژوهشی در دوره‌‏‌های مختلف تاریخ، گواهی بر این ادعاست. نمونه‌‏‌هایی مانند مجموعه علمی، آموزشی #ربع_رشیدی که دارای چند صد سند و چندین هزار علم‌‏‌آموز بوده و با حمایت دانشمند فرهیخته "خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی" تاسیس و اداره می‌‏‌شده‌، از نمونه‌‌‏های بارز و مشخص در این زمینه است.

✅ در این میان، حوزه سلامت یکی از بخش های مهمی است که نیازمند ورود جدی خیران است؛ زیرا شرایط فعلی کشور با اٍعمال تحریم های ظالمانه، عدم وجود تجهیزات کافی در مناطق محروم، روند پیر شدن جمعیت، ضرورت ایجاد تدبیر برای پیشگیری و درمان بیماری های دوران سالمندی و ... مانع از نقش آفرینی کافی دولت در تامین عدالت برای سلامت خواهد شد.

✅ بدون تردید یکی از مهم ترین عوامل فقدان سلامتی در کشور، وجود بیماری های مشترک انسان و حیوان است که با عنوان زئونوز (Zoonosis)  از آن یاد می شود.
?۲۰۰* نوع بیماری زئونوز در دنیا شناسایی شده که با توجه به شرایط اقلیمی و تنوع زیاد گونه‌های جانوری، بیماری‌های مشترک انسان و دام در نقاط مختلف دنیا گسترش و شیوع زیادی دارند.
?با توجه به آسیب‌هایی که این بیماری‌ها بر سلامت و بهداشت عموم جوامع وارد می‌کنند و همچنین زیان‌ها و بار اقتصادی که بر اثر آن ها به سیستم بهداشتی کشورها تحمیل می‌شود، اهمیت کنترل شان به شدت احساس می گردد.
?در ایران نیز با تنوع بافت‌های شهری و روستایی، اقلیم‌ها و شرایط زیست محیطی متفاوت، این بیماری‌ها شیوع زیادی دارند.
بیماری‌هایی نظیر تب مالت، تب کریمه کنگو، سیاه زخم، سالک، توکسوپلاسموزیس، لپتوسپیروزیس، هاری و هیداتید از جمله بیماری‌های مشترک انسان و دام است که هر ساله در کشور ما باعث ابتلاء تعداد زیادی از افراد می‌شود و متأسفانه در برخی موارد با مرگ و میر نیز همراه می باشد.
?**با این وصف می توان گفت حدود ۶۰ درصد از بیماری‌های عفونی و درصد قابل توجهی از بیماری‌های نوپدید خاستگاه حیوانی دارند.*

✅ اهمیت این موضوع به اندازه ای است که روز ۶ جولای ( ۱۵ تیر ) هر سال به یاد لویی پاستور که اولین واکسن هاری را در سال ۱۸۸۵ به پسربچه ای با موفقیت تزریق کرد، به نام روز جهانی بیماری های مشترک انسان و دام (World Zoonosis Day)  نامگذاری شده است.
?بر همین اساس به منظور نهادینه ساختن سلامتی در کشور قبل از درمان، پیشگیری مهم ترین اقدام است.

✅ در این راستا اقدام شگفتی ساز خیر بزرگوار سرکار حاجیه خانم سمیعی نژاد مبنی بر وقف ۳۰۰* متر زمین در جهت مبارزه با بیماری های مشترک انسان و دام ( زئونوز* ) به اداره دامپزشکی گلپایگان و از آن مهم تر اختصاص بخشی از این موقوفه به آموزش و ترویج روستائیان در جهت مقابله با این پدیده، ستودنی است.
فراموش نکنیم که هدف اساسی آموزش و ترویج، ایجاد انگیزه و تغییر رفتار مردم برای پذیرش نوآوری ها و فناوری های نوین است. به عبارت دیگر ترویج به دنبال ایجاد تحول در طرز فکر ها، گرایش ها، عادات و تشویق مردم در به کارگیری یافته های نوین علمی است.
?در تماس تلفنی اینجانب با خانم سمیعی نژاد، ایشان اظهار داشتند: «به دلیل علاقه زیاد به مردم شریف روستایی، سال های متمادیٍ معلمی را تا بازنشستگی در مدارس روستاهای گلپایگان سپری نمودم و از نزدیک شاهد فراگیر شدن بیماری های مشترک انسان و دام بودم.
?*به همین دلیل سرمایه گذاری در امر پیشگیری را مهم تر از درمان دانسته و با اعتقاد راسخ، زمین ۳۰۰ متری خود با ارزش مادی ۳ میلیارد تومان را به آموزش و ترویج در زمینه مبارزه با بیماری های مشترک انسان و دام، با نیت شادی ارواح پدر و برادرم که از بازنشستگان اداره دامپزشکی بود، وقف نمودم. البته در اتخاذ این تصمیم از راهنمایی کارشناسان اداره دامپزشکی گلپایگان نیز بهره گرفتم».
✅ با عرض تبریک به این بانوی خیر که با دور اندیشی خود، فصلی جدید را در سنت زیبای وقف گشود، توفیق روزافزون شان را از خداوند متعال مسئلت می نماییم.*

♈️ نوآوری بانوی خیر گلپایگانی در سنت حسنه وقف با اهدای ۳۰۰ متر زمین در جهت  مبارزه با #بیماری_های_مشترک_انسان_و_دام
✍ ابراهیم جعفری
? دهکده جهانی@dehkade_jahan

♈️ ستایش نور در تاریکی شب

? به مناسبت فرارسیدن #شب_یلدا

✍ ابراهیم جعفری
? دهکده جهانی
@dehkade_jahan

شب یلدا همیشه جاودانی است
زمستان را بهار زندگانی است
شب یلدا شب فر و کیان است
نشان از سنت ایرانیان است

✅ یلدا از آیین های کهن ایرانیان و به عنوان یک پدیده فرهنگی از دوران کوچ نشینی تا امروز تداوم دارد. مهم ترین نمادی که از این آیین در طول تاریخ به حیاتش ادامه داده، سنت دورهم نشینی اعضای خانواده هاست.
? می توان گفت شب یلدا همیشه فرصتی برای آموزش غیر مستقیم و تمرین گفت و گو در میان اعضای خانواده، احترام به بزرگان و ... می باشد.

✅ یلدا واژه ای سریانی به معنی تولد و زایش است. در پایان این شب خورشید دوباره جان می گیرد و از این رو ایرانیان باستان دی ماه را خورماه یعنی ماه خورشید می گفتند.
?روز اول دی را نیز خرم روز می نامیدند. به گمان نیاکان ما در شب یلدا میان روشنایی و تاریکی مبارزه در می گیرد و مردم برای کمک و یاوری به نور، تا صبح باید بیدار بمانند. استفاده از میوه های قرمز بر سر سفره شب یلدا هم بی ارتباط با خورشید نیست. انار، نارنج، هندوانه و ... نماد گوی آتش ( خورشید) هستند. *✅در یک کلام یلدا یعنی " دریغ از خورشید که نتابد، دریغ از نور که نباشد و کجا دیده ایم مردمی را که پا به پای تولد نور صبوری کنند در شب طولانی و با نورهای کوچکی که در محافل شان روشن می کنند، با خورشید همدلی کنند؟ "
?شعرها و داستان ها، خوراک ها و میوه های پرجان و پرخون، هر کدام به نوبه خود و همه در کنار هم پادزهری برای روزهای زهرآگین غم زده و ناامید ماست. یلدا به ما یادآوری می کند که صبح فردا خورشید طلوع می کند و همه چیز دور جدیدی را آغاز می نماید. به قول ویکتور ترنر نظام های آیینی آمده اند تا ساز و کارهایی برای اصلاح تضادهای موجود در درون جامعه و در میان اعضای آن باشند؛ به گونه ای که آیین، روزنه ای به دنیای مردمان است که می توان از طریق آن دریافت که آنان چگونه دنیای خود را باز می آفرینند و با پشتوانه این آیین ها راهی برای امیدوار ماندن پیدا می کنند.
? در شب یلدا فال حافظ می گیریم و با تمسک به ایهامِ پررنگ شعرهایش، راهی می گشاییم برای این که هر طور شده امیدوار از گرفتن فال بیرون بیاییم؛ گویی نمی خواهیم راهی برای ناامید شدن بر خودمان باقی بگذاریم***.

✅ از سوی دیگر باید گفت از لحاظ اجتماعی این جشن مربوط به جوامع کشاورزی است؛ زیرا مصادف با پایان برداشت پاییزه و آغاز فصل استراحت در جامعه کشاورزی است. همه اقشاری که از تولیدات کشاورزی بهره می برده اند، در جشن نخستین روز دی ماه شرکت می کرده اند. ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه می نویسد:
" گاهی این روز را نوروز قلمداد کرده و آن را عید می گویند. "

✅ جشن شب یلدا با بهره گیری از عناصر طبیعی مثل روز، شب، روشنایی و تاریکی، معانی فرهنگی می یافت. از این منظر شب یلدا به عنوان بلندترین شب سال، نقطه پایانی جدالی بود که میان نور و ظلمت آغاز شده بود و از این شب به بعد است که به تدریج غلبه نور و روشنایی با بلندتر شدن آن آغاز می گردد و شکست تاریکی کلید می خورد؛ به عبارت دیگر یلدا پیام آور بشارت هایی برای ایرانیان کشاورز بوده است؛ بشارت به زایش خورشید در این شب و بلند شدن روزها از پس آن و بالندگی و دیرمانی بیشتر خورشید در جولانگاه هر روزه خود در پهنه آسمان زمستان
*?بشر همیشه از طبیعت آموخته و می آموزد. طبیعت به عنوان آموزگار بزرگ بشر، درشب یلدا ایرانیان را به افروختن آتش امید، تلاش و حرکت فرا می خواند.*
✅ در فرهنگ ما، همیشه جدال شب و روز مطرح بوده و فجر سرخ رنگ یا شفق، نشانه پیروزی نور بر تاریکی است و صبح از آن سر بیرون می آورد.
?** این فرهنگ که در اروپا قبل از رسمی شدن مسیحیت ریشه دوانده، برگرفته از آیین ایرانی است؛ به همین دلیل  کلاه بابانوئل قرمز است یا درختی را که برگ هایش خزان نمی بیند، تزئین می کنند و جشن می گیرند که این موضوع حکایت از پُربار بودن فرهنگ ایرانی دارد.

✅ در روزگار ما با تقابلی که میان انسان و جهان با فرهنگ و طبیعت پدید آمده، دیگر معانی اسطوره ای، دلیل برگزاری جشن یلدا نیستند و برگزاری آن در خانواده های ایرانی نیازمند توجیهات فرهنگی و معنا سازی های متفاوت است؛ به عبارت دیگر اکنون یلدا کارکردی متفاوت، با معنایی جدید یافته که همان گردهمایی اعضای خانواده و تثبیت هویت اجتماعی فرد ایرانی در نهاد خانواده است.

✅ یلدا این یادگار کهن ایرانی را پاس داشته، به فرزندان خود بیاموزیم در وزش بادها و طوفان های سرد و سخت و بنیان برافکن زمانه، ماندن، ایستادن و زیستن را توام باعشق، همزیستی، گذشت و مهربانی پیشه خود سازند و بدانند که دراین سیاره، جای برای همگان وجود دارد.
.
✳️ آری؛ با آمدن زمستان
اجاق خاطره ها را روشن بگذاریم
تا دچار سردی فاصله ها نشویم . . .

ببين چگونه قناری زشوق می لرزد
نترس از شب يلدا، بهار آمدنی است

♈️ ستایش نور در تاریکی شب

? به مناسبت فرارسیدن #شب_یلدا

✍ ابراهیم جعفری
? دهکده جهانی
@dehkade_jahan