در باب کلپتوکراسی و پیامدهای اقتصادی آن

✍️محمد مهدی وکیلی

کلپتوکراسی (Kleptocracy) که دزدسالاری یا حکومت تبهکاران نامیده می‌شود، از ریشه‌های یونانی klepto به معنای «دزدی» و kratos به معنای «حکومت» برگرفته شده و به نظامی اشاره دارد که در آن حکمرانان با سوءاستفاده از قدرت خود، منابع ملی و بودجه عمومی را برای منافع شخصی به یغما می‌برند. در چنین حکومت‌هایی، فساد به یک اصل نهادینه تبدیل شده و مقامات ارشد از درآمدهای عمومی، کمک‌های خارجی و منابع طبیعی برای افزایش ثروت شخصی خود سوءاستفاده می‌کنند. این امر اغلب به زیان توسعه اقتصادی و رفاه عمومی تمام شده و شکاف‌های عمیقی در برابری اجتماعی و اقتصادی ایجاد می‌کند.

یکی از مهم‌ترین پیامدهای اقتصادی کلپتوکراسی، تخصیص نادرست منابع است. حکمرانان در این نظام‌ها به جای سرمایه‌گذاری در بخش‌های کلیدی مانند آموزش، بهداشت و زیرساخت‌ها، ثروت را به سمت اهداف شخصی خود منحرف می‌کنند. علاوه بر این، فرار سرمایه از دیگر ویژگی‌های کلپتوکراسی است، زیرا ثروت‌های سرقت‌شده معمولاً به حساب‌های خارجی منتقل می‌شوند و ذخایر مالی کشور را کاهش می‌دهند. این مسئله نه تنها رشد اقتصادی را مختل می‌کند، بلکه اغلب کشورها را به وابستگی به کمک‌های خارجی و بدهی‌های سنگین سوق می‌دهد.

کلپتوکراسی همچنین باعث تضعیف نهادهای حکومتی می‌شود. نهادهای قضایی و نظارتی که باید شفافیت و پاسخگویی را تضمین کنند، در چنین نظام‌هایی ضعیف شده یا به ابزارهایی برای تقویت منافع نخبگان فاسد تبدیل می‌شوند. این تضعیف نهادی، اعتماد عمومی به حکومت را از بین برده، سرمایه‌گذاری خارجی را کاهش داده و بهره‌وری اقتصادی را محدود می‌کند. علاوه بر این، تمرکز ثروت در دستان گروه کوچکی از نخبگان، نابرابری اجتماعی و اقتصادی را تشدید کرده و توسعه فراگیر را غیرممکن می‌سازد. نمونه‌هایی از این وضعیت را می‌توان در کشورهایی مانند ونزوئلا و جمهوری دموکراتیک کنگو مشاهده کرد، که منابع طبیعی عظیم آن‌ها به دلیل سوءمدیریت و فساد حکومتی نتوانسته به رفاه مردم منجر شود.

در مقیاس جهانی، کلپتوکراسی موجب افزایش جریان‌های مالی غیرقانونی و فعالیت‌های فراملی همچون پولشویی و فرار مالیاتی می‌شود و تلاش‌های بین‌المللی برای ایجاد عدالت اقتصادی را تضعیف می‌کند. مقابله با این پدیده نیازمند اصلاحات نهادی، تقویت شفافیت و همکاری‌های بین‌المللی برای ردیابی و بازگرداندن دارایی‌های سرقت‌شده است. تنها با حذف سیستم‌های فاسد و ارتقای حکمرانی عادلانه می‌توان به رشد اقتصادی پایدار، کاهش نابرابری و بازسازی اعتماد عمومی دست یافت.

#روند
?Ravand | روند

محاسبه ارزش ذاتی سکه

۲۷ دی ۱۴۰۳
? این فایل #اکسل برای محاسبه #ارزش‌ذاتی و #حباب انواع سکه #طلا تهیه شده است.

❗️در بازار امروز، متوسط نرخ #دلار معاملاتی انواع سکه در بازار امروز بیش از ۹۷ هزار تومان و متوسط #حباب آن‌ها ۱۶٪ شد. #ربع‌سکه با دلار ۱۰۸ هزار تومانی و حباب ۲۵ درصدی مورد معامله قرار گرفت. *?امروز با رسیدن قیمت #سکه‌امامی *به مرز ۵۶ میلیون تومان، بواسطه وجود حباب، قیمت هر ۱۰ سکه امامی (۸۱.۴ گرم طلا) برابر با ۱۵ نیم‌سکه + ۵ ربع‌سکه + ۱ سکه گرمی (مجموعاً ۷۲.۲ گرم طلا) شد.

?راهنما: در این فایل سلول‌های #زرد رنگ توسط کاربر به‌روز شده و محاسبات در سلول‌های #سیاه رنگ به‌صورت خودکار انجام خواهد شد.#روند
?**Ravand | روند

**کاهش تورم مسکن؛ نشانه‌ای امیدوارکننده برای کنترل تورم و کاهش نرخ بهره

??
?**آخرین گزارش شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) نشان می‌دهد که فشارهای تورم #مسکن کاهش یافته است، به طوری که هزینه‌های مسکن در ماه دسامبر به صورت سالانه ۴.۶ درصد افزایش یافته که کمترین افزایش سالانه از #ژانویه ۲۰۲۲ تاکنون است.

?هزینه‌های ماهانه مسکن برای دومین ماه متوالی ۰.۳ درصد رشد داشته که #روند کاهش سرعت را نشان می‌دهد. تورم هسته‌ای به صورت ماهانه ۰.۲ درصد افزایش داشته که کاهش سرعت رشد نسبت به ماه‌های قبل را نشان می‌دهد. این در حالی است که نرخ سالانه #تورم هسته‌ای برای اولین بار از ماه #جولای کاهش یافته و به ۳.۲ درصد رسیده است.

?#بازار_کار همچنان مقاوم است و #نرخ_بیکاری در ۴.۱ درصد و رشد سالانه دستمزدها ۳.۹ درصد ثبت شده است. این شاخص‌های مثبت، چشم‌انداز #بانک_مرکزی ایالات متحده (#فدرال_رزرو) را تقویت کرده و از کاهش محتاطانه #نرخ_بهره در شرایط پیشرفت تدریجی به سمت هدف تورم ۲ درصدی حمایت می‌کند.

#روند

?Ravand | روند

افت و خیز صادرات فولاد ایران

به گزارش SteelRadar داده‌های صادرات #آهن و #فولاد ایران در بازه زمانی آوریل تا دسامبر سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ نشان‌دهنده عملکردی متفاوت بوده است.

حجم کل صادرات در سال ۲۰۲۴ با کاهش ۲.۱۷ درصدی به ۲۱,۲۳۲ هزار تن رسید، و ارزش صادرات با افت ۱۴ درصدی از ۵,۵۶۳ میلیون دلار به ۴,۷۷۱ میلیون دلار کاهش یافت.

حجم صادرات Long Products با رشد ۱۶ درصدی به ۲,۵۰۴ هزار تن و ارزش صادرات با افزایش ۱۰ درصدی به ۱,۲۰۳ میلیون دلار رسید.

صادرات #میلگرد ۱۵ درصد افزایش در حجم و ارزش را تجربه کرد، در حالی که صادرات #ورق_سرد (CRC) رشد چشمگیر ۴۱ درصدی در حجم و ۱۷ درصدی در ارزش را نشان داد.

صادرات #ورق_گرم (HRC) ۱۲ درصد کاهش یافت، در حالی که صادرات ورق سرد رشد نشان داد. به طور کلی، حجم و ارزش صادرات این گروه به ترتیب ۸ درصد و ۹ درصد کاهش یافت.

صادرات #بیلت و #بلوم، #اسلب، #آهن_اسفنجی، #گندله و #کنسانتره سنگ آهن ۲۲ درصد از نظر حجم و ۲۶ درصد از نظر ارزش کاهش یافتند. در این میان، صادرات اسلب با کاهش چشمگیر ۳۶ درصدی در حجم و ۳۹ درصدی در ارزش همراه بود.

#روند

?Ravand | روند

تأثیر تحریم‌های غرب بر تجارت نفت ایران و پیامدهای آن در بازار جهانی

این گزارش از بلومبرگ به تأثیرات چشمگیر تحریم‌های #ایالات_متحده بر بازار جهانی نفت می‌پردازد و بر محدودیت‌های اخیر در تجارت نفت #روسیه و افزایش شدید نرخ نفت‌کش‌ها تمرکز دارد. این تحریم‌ها که شامل تحریم تعداد زیادی از نفت‌کش‌های حامل #نفت_خام می‌شود، زنجیره‌های تأمین را مختل کرده و کشورهای #هند و #چین را به سمت جستجوی منابع جایگزین نفت سوق داده است. گزارش همچنین به تأثیرات گسترده‌تر تحریم‌ها بر سایر صادرکنندگان تحت تحریم، از جمله ایران، اشاره می‌کند که این امر چالش‌های جدیدی را برای حمل‌ونقل و عرضه جهانی نفت ایجاد کرده است. این وضعیت منجر به افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل، قیمت‌های بالاتر نفت خام و فشار بیشتر بر ناوگان محدود نفت‌کش‌های جهانی شده و پیامدهای گسترده تنش‌های ژئوپلیتیکی بر بازارهای انرژی را نشان می‌دهد.

همچنین به نقش #ایران در بازار جهانی نفت، به ویژه در زمینه تحریم‌های ایالات متحده که تأثیر زیادی بر توانایی این کشور در صادرات نفت داشته است، می‌پردازد. اگرچه در این سند ارقام دقیقی از میزان صادرات نفت ایران ارائه نشده، اما تأکید می‌کند که محموله‌های نفتی ایران به‌طور مکرر هدف تحریم‌های غرب قرار گرفته‌اند و این امر دسترسی این کشور به ناوگان #کشتیرانی بین‌المللی را محدود کرده است. این تحریم‌ها به اختلالات گسترده‌تر در زنجیره تأمین نفت خام جهانی دامن زده‌اند. تحریم‌های اعمال‌شده بر نفت ایران، همراه با اقدامات مشابه علیه صادرات #روسیه، فشار زیادی بر دسترسی به نفت‌کش‌ها وارد کرده، هزینه حمل‌ونقل را افزایش داده و کشورهایی مانند هند و چین را مجبور به تأمین نفت از مناطق دیگری همچون #خاورمیانه کرده است. چالش‌های ایران در صادرات نفت بخشی از داستان بزرگ‌تری از تنش‌های ژئوپلیتیکی است که تجارت انرژی این کشور را به نقطه تمرکز فشارهای اقتصادی از سوی قدرت‌های غربی تبدیل کرده است. این محدودیت‌ها نه تنها بر #اقتصاد_ایران تأثیر می‌گذارند، بلکه تأثیرات زنجیره‌ای در بازارهای جهانی نیز ایجاد می‌کنند، به ویژه زمانی که نفت‌کش‌های تحریم‌شده از مسیرهای تجاری بین‌المللی حذف می‌شوند و ظرفیت ناوگان جهانی را محدود می‌کنند.

#روند

?Ravand | روند

علل افزایش اخیر در قیمت نفت

?به گزارش بلومبرگ، افزایش اخیر قیمت #نفت که به بالاترین سطح در پنج ماه گذشته رسیده است، عمدتاً ناشی از موج جدید تحریم‌های شدید #ایالات_متحده علیه بخش انرژی #روسیه است.

?این تحریم‌ها که صادرکنندگان بزرگ نفت، شرکت‌های بیمه و ناوگان نفتکش‌ها را هدف قرار داده‌اند، زنجیره‌های تأمین جهانی را به شدت مختل کرده‌اند. علاوه بر این، ائتلافی از کشورهای اروپایی نیز در حال آماده‌سازی برای تشدید این محدودیت‌ها هستند. این اقدامات فشار زیادی بر واردکنندگان اصلی مانند #هند و #چین وارد کرده است و آنها را مجبور به بازنگری در استراتژی‌های تأمین خود کرده است.

?در همین حال، هوای سردتر، کاهش ذخایر نفتی ایالات متحده و احتمال تغییر سیاست‌ها تحت رهبری جدید #آمریکا، نوسانات بازار را بیشتر تشدید کرده است. مجموع این عوامل، محیطی پرریسک برای اختلال در عرضه ایجاد کرده و #انتظارات افزایش قیمت را تقویت کرده‌اند.

توضیح: نمودار بالا اختلاف بین نوسان ضمنی اختیار خرید و فروش در سطح احتمال ۲۵٪ (موسوم به 25delta Skew) را نشان می‌دهد که تمایلات صعودی یا نزولی بازار را نشان می‌دهد.

#روند

?Ravand | روند

هرم جمعیتی چین و آژیر خطری که به صدا در آمده ??

?هرم جمعیتی #چین در سال ۲۰۲۵ نشان‌دهنده یک #عدم_توازن جدی است، به‌طوری که جمعیت مسن به‌سرعت در حال افزایش است و نسل جوان‌تر در حال کاهش.

?داده‌ها کاهش چشمگیر نرخ #تولد در دهه‌های گذشته را نشان می‌دهند که منجر به ساختاری جمعیتی #معکوس شده است. این تغییر جمعیتی کمبود شدید #نیروی_کار، افزایش نسبت وابستگی و بار اقتصادی بیشتر بر #جمعیت در سن کار را پیش‌بینی می‌کند.

?در نتیجه، چین با چالش‌هایی در حفظ رشد صنعتی و اقتصادی، تأمین سیستم‌های #رفاه_اجتماعی و رقابت در #بازار_جهانی مواجه خواهد شد. بدون مداخلات اساسی، این بحران جمعیتی می‌تواند منجر به #رکود_اقتصادی طولانی‌مدت و پیامدهای ژئوپلیتیکی شود.

#روند

?Ravand | روند

**تحلیلگران اقتصادی اسیر سوگیری‌های شناختی

✍️ محمد مهدی وکیلی**

سوگیری‌های شناختی یکی از مهم‌ترین موانع بر سر راه تحلیل‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری دقیق به‌شمار می‌‌آیند، چرا که تصمیم‌گیرندگان و فعالان بازار را به دام تفکرات نادرست و خطاهای پیش‌بینی می‌اندازد. تاییدگرایی (confirmation bias) یکی از متداول‌ترین سوگیری‌هاست که به شکلی گسترده در میان فعالان بازار سرمایه ایران دیده می‌شود. بسیاری از این فعالان تمایل دارند تمامی اخبار و رویدادها را در راستای باورهای پیشین خود و به نفع رشد بازار سهام تعبیر کنند. به عنوان مثال، تصمیمات یا بیانیه‌های مرتبط با موضوعاتی مانند FATF یا مذاکرات سیاسی به شکلی شتابزده و بدون توجه به پیامدهای عمیق‌تر اقتصادی-سیاسی به گونه‌ای تفسیر می‌شوند که گویی بلافاصله منجر به تغییرات ساختاری مثبت در اقتصاد ایران و متعاقباً کاهش نرخ ارز یا رشد شاخص‌های بورس خواهند شد. این تحلیل‌های غیرواقع‌بینانه اغلب به ابزارهایی مانند تحلیل تکنیکال متوسل می‌شوند، در حالی که اساساً از درک عمیق‌تری از کانتکست اقتصادی-سیاسی و ریسک‌های کلان منطقه‌ای و داخلی غافل می‌مانند.

در فضای نااطمینانی عمیق کنونی که شرایط اقتصادی، سیاسی و ژئوپلیتیکی ایران و منطقه در بسیاری از جنبه‌ها در تاریخ بی‌سابقه است، رویکردهای متکی بر تحلیل تکنیکال یا تفاسیر ساده‌انگارانه از اخبار نمی‌توانند پاسخگوی پیچیدگی‌های موجود باشند. تحلیل‌های تکنیکال، که عمدتاً بر الگوهای تاریخی داده‌های قیمتی استوارند، در فضای نااطمینانی عمیق کاملاً ناکارآمد می‌شوند و شکست پی‌درپی نواحی حمایت و مقاومت را نمی‌توان با استدلال‌های مرسوم تکنیکال توضیح داد. در چنین شرایطی، تحلیل‌هایی که ریسک‌های غیرقابل پیش‌بینی و وابستگی‌های سیستمی را نادیده می‌گیرند، نه تنها فاقد ارزش هستند، بلکه پایداری آنها حتی به ۲۴ ساعت هم نمی‌رسد. به همین دلیل، برای مثال برخلاف پیش‌بینی‌های بی‌اساس مبنی بر کاهش نرخ ارز، دلار به‌سرعت سقف‌های جدیدی ثبت می‌کند و بازار در جهتی کاملاً مخالف انتظارات آنان عمل می‌کند.

بنابراین، لازم است که تحلیلگران و فعالان بازار سرمایه به جای نگاه دوگم به ابزارهایی مانند تحلیل تکنیکال یا خوش‌بینی‌های غیرواقع‌بینانه، یک رویکرد سیستمی و چندبعدی اتخاذ کنند. این رویکرد باید شامل بررسی جامع ریسک‌های ژئوپلیتیک، اقتصادی و ساختاری باشد و به‌ویژه در شرایط ایران، توجه ویژه‌ای به کانتکست منطقه‌ای و بی‌ثباتی‌های ناشی از سیاست‌های داخلی و خارجی داشته باشد. بدون این نگاه جامع، تحلیل‌های ارائه‌شده نه تنها ناتوان از پیش‌بینی روندهای واقعی خواهند بود، بلکه می‌توانند منجر به زیان‌های گسترده برای سرمایه‌گذاران و تصمیم‌گیرندگان شوند. تنها از طریق پذیرش پیچیدگی‌ها و تمرکز بر متغیرهای بنیادی می‌توان به تحلیل‌های قابل‌اعتماد و تصمیمات اثربخش دست یافت.

#روند

?Ravand | روند