از خواب می‌پرم
عطش، لبانم را
به نیمه‌ی خالی لیوان می‌چسباند
تنهایی ترکم می‌کند
تا فریاد را بی‌صداتر
در دیگ تاریکی، تَه‌چین کنم
خنجرها بر لبانم می‌لغزند
تا آزادی را
تکه‌تکه در شعری بغلتانم
لاکم کجاست؟!
عریانیِ تبر جدی‌ست
می‌دوم به آغوش تنگ دشمن
مثل فرار نخ به سوراخ سوزنی
دهانِ حرف‌ها عوض شده است
بوق‌های ممتد، شعر می‌شوند
و توُی دهان مردم می‌ترکند
نکند شاعران به روی هم تیغ بکشند؟!
آن‌وقت تکلیف جهان چه می‌شود؛
ساحل به که پناه ببرد
دریا برای که بخواند
باران روی چتر که بریزد
گل به روی که بخندد
نه! نه!
شاعران را آرام کنید
شاعران را آرام رام کنید

#سالم_پوراحمد
@SPourahmad

?? یک دوبیتی لری با شش بار تکرار واژه «گِرّ»

✍ استاد #سالم_پوراحمد، #دهلران ایلام

گِرّی شؽتی، گِرّؽ لؽوه، گِرّؽ هار
گِرّؽ گُرگ ۉ گِرّ ؽ گِژدِم، گِرّؽ مار
مِنِیْ شرّ ه‍ِه کنی، شَرّ نومْتَه هؽگا
ه‍ِه هایْ دِ قالِ‌قی تا فَرد شۉگار

? #ترجمه:
گاهی گیجی، گاهی دیوانه، گاهی هار
گاهی گرگی، گاهی عقرب، گاهی مار
مدام دنبال شر هستی، انگار نام تو شر است
از سر صبح تا پسینِ شبانگاه، پیوسته در جنگ و جدالی

#سالم_پوراحمد
۱۸ آذر ۱۴۰۳

?شرح برخی از واژگان :

گِـرّ: مدت زمانی است که اندازه دقیق آن مشخص نیست ولی می توان به طور متوسط، یک مدت زمان بین ۱۰ دقیقه تا ۴۰ را یک گرّ نامید. اگر خیلی کمتر یا بیشتر از این شود دیگر گرّ نیست.
مثلاً گرؽ هئسام وه تِئ‌ش

هؽگا (= منیٖ) انگار، گویا

مِنِیْ‌ کِردن ( در لری بختیاری گویش میوند: موڌِی کِردِن): جستجو کردن، دنبال چیزی گشتن

گِژدِم( = کۊلاژدم، دۏمِرکۊل ): عقرب ( در لری بختیاری: گژدین)

https://t.me/thelurishacademy
فرهنگستان زبان لری
کانال و نشریه‌ای علمی_فرهنگی با نگرش غیرقومگرایانه و آکادمیک به زبان، ادبیات و فرهنگ مردم لر (و غیرلُر) در چارچوب قوانین کشور، تمامیت ارضی و وحدت ملی، بدون هرگونه وابستگی سیاسی یا مالی و به دور از تقابل یا تفرقه بین اقوام عزیز ایران

کمی کُچْکی کو تا گَپ بیا دِ راسِت
قِصه‌ْ‌یْ خوُخوُ وِ جا گَن بوُئه چاسِت
دِ ناراسی کسی نوم نَوَنا گُپ
وِ جا گَنِم نِیْلا جو بیا وِ داسِت

ترجمه:
کمی افتاده باش و کوچکی کن تا بزرگی به پیشوازت بیاید
تا حرف‌های زیبا و متین به‌جای حرف‌های مفت،  ناهارت  باشد
از ناراستی‌کردن کسی نامدار نشد
لذا به‌جای گندم، جو درو نکن

#سالم_پوراحمد
۲۱ آذر ۱۴۰۳
@SPourahmad

گِرّی شیتی، گِرّی لیوه، گِرّی هار
گِرّی گرگ و گِرّی گِژدِم، گِرّی مار
مِنَیْ شر ه‍ِ کنی، شر نومته هیگا
ه‍ِ هایْ دِ قالِ‌قی تا فَردَ شوگار

ترجمه:
گاهی گیجی، گاهی دیوانه، گاهی هار
گاهی گرگی، گاهی عقرب، گاهی مار
مدام دنبال شر هستی، انگار نام تو شر است
از سر صبح تا پسینِ شبانگاه، پیوسته در جنگ و جدالی
#سالم_پوراحمد
۱۸ آذر ۱۴۰۳
@SPourahmad

لبی تزریق کن روی لبانم
پرانتز باز ( اهل دهلرانم
وَ من هم مثل تو گاهی مواقع
دلم سُر می‌خورَد روی زبانم
خجالت می‌کشم اما برایت
اگر لازم شود بُز می‌چرانم
اگر لازم شود با دست خالی
خودم را پیش پایت می‌کُشانم !
نمی‌گویم که تختی هستم اما
منَم در شهر خود یک قهرمانم)

چه می‌گفتم؟ . . . آها، این‌که لبت را
بتزریقی، لبالب روُ لبانم

بلغزی توُی چشمانی که هنگ است
چنان‌که هک شود یکهو روانم

سپس افشا کنی آن‌چه که هستم
که از رونق بیفتد داستانم

چقَدر از من به من نزدیک هستی
تو آن دردی که افتادی به جانم

تو مجموع هرآن‌چه که قشنگی‌ست
عیانی و چه حاجت به بیانم

به تسخیر تو درمی‌آید آخر
دلِ دریاییِ بی‌‌ناوگانم

نگیر از من جهانی را که دادی
که من در زُمره‌ی پروردگانم

نمی‌دانم چرا حس می‌کنم باز
شبیخون می‌زنی بر پادگانم

به هم می‌ریزی آخرسر، سرِ هیچ
بساط مجلسِ بی‌راندمانم

اگر روزی بر احساسم نباری
خودم را به هلاکت می‌رسانم

بیا خود را دِپو کن روی قلبم
که دارم نبض در خون می‌‌تکانم

#سالم_پوراحمد
۸ بهمن ۹۷
@SPourahmad

بِنچینَه
شعر لری و دکلمه: سالم  پوراحمد
کمانچه: استاد اسفندیار قربانی
صدابردار: استاد جواد اسکندری
عکس و طراحی پوستر: سرکار خانم ذوالفقاری مدیر محترم آتلیه پریچهر
معنی برخی لغات و معرفی مکان‌ها:
چَتِر یِلائی: زلف را یکسو زده/ چَش تِلیشَنه: چشم‌درشت/ پوُرِنَه: صفتی‌ست برای چشمانی که با نگاه کردن به دیگران مجذوب و هیپنوتیزم می‌کند و افسونگر است، مثل چشم مار/ چَش‌تِلیشَنَهْ‌یْ پوُرِنه‌دار: چشم‌درشت افسونگر/چِلواری: بسیار سفید، پارچه‌ی سفید؛ پایا چِلواری: دارای پاهای بسیار سفید/ شُرّآوْوِه: آبشار/ گُل‌دَسوُر: مانند گل/ بِلوُر: بُلور، مثل شیشه‌ی بُلور/ گوُنا: گونه، عضوی در صورت/ وَرنِسار: قسمت سایه‌دار کوه/ بِرم: ابرو، بِرمَه وِرشونه: ابرو بالا می‌اندازد/صَحاوْ سِلمَ توُر: سلم و تور و ایرج سه فرزند ذکور فریدون پهلوان در شاهنامه، اینجا مجازا به معنای صاحب لشکر و ثروت فراوان/ قاو‌قاو: یک نوع بازی محلی/ مِی‌بِرمو: بین ابروها، وسط ابرو/بی‌بی مریم: سردار بی‌بی‌مریم بختیاری و خواهر سردار اسعد/ مین و مین‌مازه‌ی دخترونه لُر: دختر لر اصیل و برگزیده/ بِنچینه: زادگاه، خاستگاه، وطن/ تَره‌دُر: دنباله‌ی بلند سربنده‌ی(گُلوَنی) زن لُر که از پشت سر تا پایین‌تنه آویزان است/ حَلَه: مکانی در جنوب شهر دهلران/ قَلا: چگا سفید، چُغاسفید از قلاع باستانی شهر دهلران/ گُمرِک: بنایی قدیمی و اولین اداره مالیات دهلران که در جنب قلعه‌ی چگا سفید قرار دارد/ شوُرآوْ: منطقه‌ای کشاورزی در دشت دهلران/ گَزکوُ: جنگل درخت گَز در جنوب دهلران/ گِرپَه: زبانه‌ی آتش/ فَرخاوئه: فرخ‌آباد: روستایی در جنوب دهلران/ بوئلا: منطقه‌ای کشاورزی در جنوب دهلران/ گِلالِ میمه: رودخانه‌ی میمه در غرب دهلران/ کوُفَن: خروشید/ جهال: جوان، جوان رشید/ سیل: نگاه، نگاه‌کردن/ دِنگی: تفنگ ساچمه‌زن مانند تک‌لول/ چاینه: مویه‌ای ریتمیک مختص زنان لر دهلران که در سوگ‌ها خوانده می‌شود/ پِرخَه‌پَرخ: خروپُف/ کَش: پهلو
#سالم_پوراحمد
@SPourahmad
۷ آذر ۱۴۰۳

☝️سخنرانی و شعرخوانی سالم پوراحمد در مراسم رونمایی از کتاب «تاریخ و تمدن سرزمین‌های دهلران و آبدانان» اثر استاد کرم علیرضایی، دهلران، ۱۴۰۳/۸/۲۰