درست است که فروید نسبت به درمان روان‌پریشی توسط روانکاوی چندان خوش‌بین نبود اما این موضوع نباید باعث این کج‌فهمی شود که فروید روان‌پریشی را از دایره توجه و مطالعه بیرون گذاشته بود. به طور مثال اگر به نخستین صفحات از مقاله دوران‌ساز فروید «در باب خودشیفتگی» رجوع کنیم خواهیم دید که مطالعه در باب روان‌پریشی و گونه‌های مختلف آن در تکوین نظریه فروید در باب خودشیفتگی نقشی اساسی داشته‌است. در واقع بخش عمده‌ای از آنچه فروید در باب خودشیفتگی اولیه می‌گوید ملهم از روان‌پریشی است.

لکان را می‌توان فرمالیست‌ترینِ روانکاوان نامید؛ بدین معنا که تا پیش از لکان بهره‌گیری از فرم جلسات برای ارائه تفسیر تا این میزان بی‌سابقه بوده‌است.
می‌توان با یک مثال از «داریان لیدر» قضیه را روشن‌تر کرد. آنالیزان در بازگویی قصدش به سفر به ادینبورگ به مادرش، جمله‌اش را از نظر دستوری بدین شکل صورت‌بندی می‌کند:
"I said I'm going to Edinburgh to my mother"
همان طور که مشخص است، قسمت «به مادرم» در پایان جمله آمده است، حال آنکه می‌توانست در ابتدای جمله بیاید، همان‌طور که در انگلیسی رایج، معمول‌تر است. تقطیع جلسه پس از واژه مادر، می‌تواند متضمن دعوت به فکر کردن آنالیزان درباره قصد حقیقی او از سفر باشد.

جملات پایانی مقاله:

«...در حالی که زیرنهاد جوهری نیست، سمپتوم او جوهری است. در سمپتوم رنج وجود دارد که یعنی ژوئیسانس. بدن درگیر است اما نه فقط بدن: تمام رفتار واقعی. زمانی که گفته می‌شود زیرنهاد غیرجوهری است نباید فراموش شود که روانکاوی از طریق کار بر زیرنهادِ غیرجوهری مدعی درمان یا تغییر چیزی در سطح سمپتوم است که سطحی است جوهری. جاه‌طلبی روانکاوی... گسترده است.»

Partager زیرنهاد و دیگری بزرگ (I) (1).pdf

بخشی از یکی از سخنرانی‌های ژک الن میلر

...فقط یک نکته در باب «روانکاوی کلاسیک».
این عبارت شامل روانشناسی ایگو نمی‌شود. روانشناسی ایگو کج‌روی در روانکاوی است. این رویکرد از جریان اصلی عمارت نظری فروید در رابطه با ناخودآگاه در دو محور دچار کج‌روی شده‌است. روانشناسی ایگو جایگان‌نگاری نخست فروید را حذف و در نتیجه مفهوم ناخودآگاه و بنیان آن در ساختار زبان و کارکرد گفتار را ساقط می‌کند. دوم، روانشناسی ایگو به شکلی ناروا جایگان‌نگاری دوم فروید را منفک کرده معنای آن را تغییر و وارون می‌کند. درحالی که فروید با جایگان‌نگاری دوم خویش بُعد فراسوی اصل لذت را کشف می‌کند، روانشناسی ایگو، ایگو را به مثابه اصیل‌ترین عاملیت معرفی می‌کند که قرار است خودمختاری آن در پروسه روانکاوی بدان بازگردانده شود.
روانکاوی کلاسیک نظریه روابط ابژه هم نیست که این نیز کج‌روی‌ای است از سوی کارل آبراهام و ملانی کلاین؛ نفی‌ای دیالکتیکی از همان کج‌روی نخست.
روانکاوی کلاسیک ترکیب روانشناسی ایگو و روابط ابژه روانکاوان آمریکایی معاصر هم نیست که در آن رابطه معنایی با دیگران مدنظر است در حالی که چارچوب ساختاری از روانشناسی ایگو حفظ شده‌است.
روانکاوی کلاسیک کل نظریه فروید است با تمام منطق درونی و اظهارات گاها متناقض آن که توسط لکان شفاف شده‌اند. به عبارت دیگر روانکاوی کلاسیک به عوض شرحه شرحه کردن نظریه فروید، شامل تمام آن است به گونه‌ای که فروید طوری در چارچوبی منطقی قرار گیرد که تناقض در برخی عبارات او علیه وی به کار نرود.

می‌شود تکلیف را بسیار زود روشن کرد: با خواندن این کتاب قرار نیست چیزی در مورد پراتیک روانکاوی کودک دستتان بیاید. چنین انتظاری بیهوده است چرا که از ابتدا هم نباید چنین انتظار سرراستی از روانکاوی لکانی داشت. اما قاعدتاً چیزهایی خواهیم آموخت، البته اگر به اندازه کافی خوش‌اقبال باشیم. یعنی چیزهایی خواهید یافت که احتمالا قبلاً هم اینها را در جاهایی یافته‌اید اما نه این شکل. و وقتی صحبت از شکل است نباید از توپولوژی هم چشم پوشید. حرف بخش‌هایی از کتاب هم دقیقا همین است: دفرمگی شکل نگاه به ناخودآگاه، هیستری، وسواس و البته سوژه.
نامه‌ای که وقفی‌پور نوشته است انگار که به مقصد نمی‌رسد. شاید به این دلیل که مقصد شکاف یا حفره‌ای است که نامه حول آن می‌گردد و در فاصله‌ای مناسب قرار می‌گیرد؛ نه آنقدر دور که نتواند حفره را نشانه گیرد و نه آنقدر نزدیک که به حفره ادغام شود و ناپدید گردد. البته نباید فراموش کرد که حفره در زبان فرانسه می‌شود (trou). و (trou) بخشی از مصدر فعل (trouver) یا یافتن است. اگر کمی از بازی‌های زبانی خود لکان سر این واژه درآوریم خواهیم دید که این مصدر را می‌توان شکافت و از این شکاف یک هم‌آوایی دیگر ساخت: trou+vers. که ترکیب این دو می‌تواند چیزی باشد به معنی اطراف یا حول حفره.
بدین قرار «متولد برج بابل» یافتنی است. و این یافتن چیزی است دو سویه که با مخاطب در یک نوار موبیوس پیش و پس یکدیگر  قدم بر می‌دارند: هم کتاب قرار است مخاطب خود را بیابد و هم مخاطب کتاب را.

لکان در سمینار دهم خویش با نام «دلهره» می‌گوید: «بازداری، سمپتومی است که به موزه گذاشته‌شده است.»
این جمله را چطور می‌توان فهمید؟
یک صورت‌بندی می‌تواند در پیوند این جمله با سمینار بیست و سوم (سنتوم) بدین شکل باشد که سمپتومی که بر آن «فائق» آمده شده، به میانجی نام‌گذاری پندارین به چنین رگه شخصیتی‌ای تبدیل می‌شود. اما چرا چنین است؟ به این دلیل که چنین تغییری (گذر از سمپتوم به بازداری)، هویتی خودشیفته‌وار پیش کشیده و با مفهوم به ظاهر والای «من هم این‌طور هستم» گره می‌خورد. در اینجاست که بلافاصله جملات معروف و پر تکرار این روزها « فلان نکن من ADHD هستم...» یا «چرا فلان کردی مگر نمی‌دانی من انگزایتی دارم...» به ذهن می‌آیند. در این موارد، عمل نام‌گذاری، که بی گمان نام‌گذاری پنداری است، در خدمت تفکیک و همانند سازی با این رگه شخصیتی لیبیدویی یا کام‌جویانه است که عبارت «من از فلان چیز یا سمپتوم در رنج هستم» را به «من ADHD هستم یا من انگزایتی دارم» تغییر می‌دهد.

یک روانکاو نباید با پرسش «سودش چیست؟» تحت تاثیر قرار گیرد. بایستی یک روانکاو باشد و به عنوان یک روانکاو کار خود را انجام دهد. او پرستار نیست؛ اگر مراجع به پرستاری نیاز دارد بایستی سراغ یک پرستار واقعی برود. روانکاو دکتر هم نیست حتی اگر مدرک پزشکی داشته‌باشد؛ در کار خود به عنوان روانکاو او دکتر نیست. کشیش هم نیست که اعتراف‌کردن را پیش کشد و مشاور هم نیست، مشاوری که در زندگی، مشکلات مربوط به عشق،‌ مشکلات کاری و غیره راهنمای فرد باشد. او کسی است که فقط و فقط به پیمان ارائه تفسیر پای‌بند است.

کولت سولر

Partager Lilian Munk Rösing - Pixar with Lacan_ The Hysteric’s Guide to Animation-Bloomsbury Academic (2015).pdf