به زیر خاک سیه‌فام، مریم ای مریم
چه خوب خفته‌ای آرام، مریم ای مریم!
برستی از غم ایام، مریم ای مریم!
بخواب دختر ناکام، مریم ای مریم!
بخواب تا ابد، ای دختر اندرین بستر! *

این نام را هم به خاطر بسپارید، برای روز انتقام: سارا تبریزی

• از نمایشنامهٔ «ایدآل پیرمرد دهگانی» یا «سه تابلوی مریم» اثر میرزاده عشقی
  @RezaNassaji

Telegram

کارزار زنان،کارزاری علیه خشونت بر زنان

#سارا\_تبریزی هم «خودکشی» شد! سارا ۲۰ ساله، ۴ فروردین به وزارت اطلاعات احضار شد و ۵ فروردین پیکر بی جان اش در خانه پیدا شد!! سارا آبان ۱۴۰۲ از سوی وزارت اطلاعات بازداشت و دیماه از زندان اوین آزاد شده بود! ***📌******📌***بدون هیچ شکی مسئول «خودکشی» سارا و سارا های دیگرکه…

پس از انقلاب 1905 روسیه که تزار نیکلای دوم به حکومت مشروطه و تأسیس پارلمان دوما تن داد، رژیم استبدادی موجی از اقدامات ضدانقلابی به نام «صد تایی‌‌‌های سیاه» (Schwarz-Hundertschaften) علیه مردم و انقلاب به راه انداخت که ناسیونالیسم، خارجی‌ستیزی و اقلیت‌ستیزی (کشتار اقلیت‌های یهودی، اوکراینی‌‌، لهستانی و...) از رئوس آن بود.
امواج ملی‌گرایی افراطی، اقلیت‌ستیزی و مهاجرستیزی در ایران پس از جنبش مهسا هم متأثر از اقدامات ضدانقلابی حکومت استبدادی در پاسخ به مطالبات مترقی جنبش «زن، زندگی، آزادی» هستند که البته با اشتباهات برخی مدعیان رهبری و نیز ناآگاهی توده‌های مخالف تشدید می‌شود. افغان‌ستیزی، فلسطین‌ستیزی، کردستیزی و بلوچ‌‌ستیزی (یا دستکم بی‌توجهی به رنج آنان) و... اشکال مختلف این امواج ضدانقلابی‌اند.
همچنانکه پیشتر نوشته بودم: «درست از لحظه‌ای که مدعیان رهبری در داخل و خارج - کسانی که تنها تغییر بنیادین سیاسی را چشمداشت خود قرار داده بوده‌اند تا سهمی ببرند - احساس ناکامی می‌کنند، امواج ضدانقلابی را با شدت بیشتری تولید و صادر می‌کنند: آنها هستند که برای انتقام از توده و رهبران، با ضدانقلاب ائتلاف می‌کنند تا سهم تازه‌ای بگیرند. فاشیسم در شکل ضدیت با تودۀ مردم مخالف - خاصه فرودستان و اقلیت‌های جامعه - و ضدیت با بیگانه - خاصه ملت‌های محروم پیرامون که نقشی در پیروزی یا شکست جنبش نداشته‌اند - ظاهر می‌شود که حاصل فرسایش و انحراف در موج نخست جنبش است.»
@RezaNassaji

Telegram

Reza Nassaji

موجی که می‌گندد یک. انقلابی که پیروز می‌شود، بر عرش می‌نشیند و مدعی حمایت از تمام نهضت‌های جهان خواهد شد: رهبری جنبش‌های آزادیبخش و ایدۀ صدور انقلاب. می‌خواهد انقلاب جمهوریخواهان فرانسه باشد؛ انقلاب دموکراتیک آمریکا؛ انقلاب‌های ضداستعماری آمریکای جنوبی؛…

کمدین روی صحنۀ کافۀ نظام

در قسمتی از فصل سوم سریال طنز لوئی، لوئی سی. کی. که نقش خودش را به‌عنوان کمدین بازی می‌کند، به تلویزیون دعوت شد تا جایگزین جی لنو به‌عنوان مجری نایت‌شو شود. پس از جدل بسیار با مدیر شبکه (که نقشش را شخص دیوید لینچ بازی می‌کرد) و تمرین‌های بیشتر، در نهایت، برنامه ضبط شد و اجرای شب اول هم عالی بود. ولی قرار نبود آن برنامه به او داده شود؛ هدف این بود که مجری قبلی را مجبور کنند با دستمزد کمتری قراردادش را تمدید کند. این اتفاق هم افتاد؛ و لوئی فهمید که چیزی بیش از استندآپ‌کمدین معمولی توی کافه‌ها نیست و بخت مجریگری تلویزیون به او رو نخواهد کرد.

جنجال‌های اخیر سیاسی مقامات امور خارجۀ دولت سابق مرا یاد این داستان می‌اندازد: ظریف (و صالحی) که به هر برنامۀ تلویزیونی و اینترنتی مسخره‌ای نه نمی‌گوید؛ در یک گروه تلگرامی بحثی می‌کند که در روزنامه‌ها منتشر شود؛ فایل صوتی‌ای از او منتشر می‌شود (که مثل فایل قبلی در گفت‌وگو با لیلاز، انتشار آن خودخواسته است)؛ و...
اینان مانند همان کمدین کافه برای نظام مقدس هستند. باید بدانند (و لابد می‌دانند) که جایگاهی ندارند و شانسی برای بازگشت یا پیشرفت هم. آنها به‌عنوان جناحی محذوف، تنها می‌توانند در دعوای بین دو جناح مقبول اصولگرا، به‌ویژه در مسئلۀ جانشینی، با جناح ضعیف‌تر (که لزوماً میانه‌روتر یا بهتر نیست) متحد شوند تا یک جناح تمام قدرت را قبضه نکند.
مخاطب فایل‌های صوتی و مصاحبه‌های آنها هم مردم نیستند، بلکه آنان با ذهنیت امنیتی-دیپلماتیک به خود نظام ابراز وفاداری می‌کنند و در آتش دعواهای درونی می‌دمند. برای ارسال چنین پیامی لازم است از اصلاحطلبان برائت بجویند؛ به قاسم سلیمانی و شخص رهبری ابراز ارادت کنند؛ و...

باری، زبان سیاست در ایران اینگونه است؛ هیچ خطابی به مردم نیست، همچنان که هیچ اقدامی برای آنان. توطئه‌های درون نظام گاهی به مردم هم بسط می‌یابد و نهادهای امنیتی شورش‌ها و اتفاقاتی را دامن می‌زنند که البته هر بار اختیار آن از دستشان درمی‌رود و با خشونت بسیار ناچارند دوباره کنترل آن را به دست گیرند. نظیر حملات شیمیایی به مدارس در سال ۱۴۰۱ (که هرگز عوامل آن دستگیر و محاکمه نشدند)؛ تحریک افرادی در داخل و خارج برای افشاگری و به دست گرفتن اعتراضات و سپس حذف آنان (نظیر کاری که آمدنیوز انجام داد و نهایتاً با حذف فیزیکی زنده‌یاد زم به پایان رسید)؛ افشاگری‌های زمین‌خواری و فساد مالی و جنسی روحانیون و مقامات رقیب (به دست عدالتخواهان حکومتی)؛ انتشار اسناد و ویدئوهایی از زندان‌ها و مراکز دیگر با عنوان هک سیستم‌های داخلی و اینترنتی (که بدیهی بود تنها با دسترسی از داخل ممکن است)؛ و...
تا اطلاع ثانوی، دعوای جانشینی بنیان تمام مناقشات سیاسی در کشور است و به هر نوع حرکتی در داخل باید شک داشت؛ خاصه زمانی که مدعی پیام دادن به مردم یا رساندن پیام مردم باشد. هرچند مردم هم حساس شده‌اند و بازی کمدین‌های کافه‌ای را جدی نمی‌گیرند.
@RezaNassaji

دعوت به همفکری در نظرسنجی «فردای انقلاب»

«نظرسنجی افکار اقشار مذهبی طرفدار نظام» (بخش اول، بخش دوم، بخش سوم) در چند روز آینده به پایان می‌رسد.
پس از آن «نظرسنجی فردای انقلاب» را درباره‌ی تصور آینده‌ای پس از جمهوری اسلامی، خطاب به تمام مخاطبان (اعم از موافق و مخالف نظام) منتشر خواهم کرد که هم‌اکنون در دست تدوین است.
لطفاً پیشنهادات خود را در قالب کامنت‌های این پست در کانال «سنجش جامعه» یا به‌صورت خصوصی در ایمیل دریغ نفرمایید.
- به نظر شما چه موضوعاتی مهم‌ترند؟
- چه پرسش‌هایی ضرورت یا عمومیت دارند؟
- چه اشکالاتی در نظرسنجی فعلی هست که در کار بعدی باید از آن پرهیز کرد؟
و...
[email protected]

Telegram

سنجش جامعۀ ایران

نظرسنجی افکار اقشار مذهبی طرفدار نظام بخش نخست: افکارسنجی اجتماعی هر روز دو یا چند پرسش مرتبط با هم در نظرسنجی را منتشر خواهم کرد. این پرسش‌ها اینجا منظم و فهرست می‌شوند، اما برای شرکت در نظرسنجی لازم است روی پرسش کلیک کنید تا به کانال «سنجش جامعه» بروید.…

ایدۀ ملی‌شدن، راست یا چپ؟

«ملی شدن» نفت ایران با رهبری محمد مصدق، الگویی بود برای حرکت‌های ضداستعماری مشابه، نظیر ملی شدن کانال سوئز به رهبری جمال عبد الناصر. مصدق چنان مقامی در جنبش‌های استقلال‌طلبانه یافت که در پی پیروزی انقلاب الجزایر شخص رئیس‌جمهور بن‌بلا دانشجویان ایرانی عضو «کنفدراسیون دانشجویان ایرانی»-«جبهۀ ملی اروپا» را پذیرفت تا در انجام انقلاب یاریشان دهد. (نک گفت‌وگوی خسرو شاکری با پروژه تاریخ شفاهی ایران) همچنان که دکتر فریدون کشاورز که با مأموریت خدمت در الجزایر انقلابی از آلمان شرقی خارج شده بود، به‌عنوان وزیر کابینۀ مصدق تکریم می‌شد، حال آنکه او یکی از وزرای توده‌ای در کابینۀ ائتلافی قوام بود. (نک گفت‌وگوی مهدی خانبابا تهرانی با حمید شوکت)
اما آیا ایده و عمل ملی‌شدن نفت حرکتی چپ بود؟

در نگاه نخست، به‌عنوان مبارزه‌ای ضداستعماری پاسخ مثبت است، اما اگر از منظر طبقاتی نیک بنگریم که چه کسانی از این حرکت متنفع می‌شدند، خواهیم دید که برای کارگر ایرانی تفاوت مستقیمی در کارفرمای خارجی و داخلی (اعم از دولت یا کمپانی‌های خصوصی) نبود و نیست؛ تا زمانی که بنا بر استثمار باشد و آنان حق تشکل‌یابی و اعتصاب نداشته باشند. (دربارۀ استثمار کارگران ایرانی در دوران حاکمیت شرکت نفت انگلیس تا زمان تمدید قرارداد دارسی در 1933، و اولین اعتصاب بزرگ کارگران نفت آبادان در همان زمان، نک خاطرات یوسف افتخاری در گفت‌وگو با مجید تفرشی و کاوه بیات)

اما کارفرمای ایرانی چطور؟ سرمایۀ اندک کارفرمایان خصوصی و دانش فنی ناچیز ایرانیان در رقابت با رقبای اروپایی و آمریکایی معادله‌ای نابرابر را می‌ساخت که در بیان صریح اما موهن و نه‌چندان صحیح رزم‌آرا چنین آمد: «ملتی كه لیاقت لولهنگ‌سازی ندارد چگونه می‌تواند صنعت نفت را اداره كند.» چنین کارفرمایی تنها زمانی می‌توانست شکل بگیرد و دوام بیاورد که دولت امتیازاتی در اختیار او بگذارد: نظیر ملی‌سازی صنایع و معادن؛ اعطای اعتبارات، یارانه‌ها، تخفیف‌های مالیاتی، مشوق‌های صادراتی و معافیت‌های گمرکی برای واردات ماشین‌آلات و مواد خام؛ و نیز محدودیت‌های گمرکی برای واردات محصولات مشابه.

برای توجیه چنین خدماتی به کارفرمای وطنی (با اغماض در دقت مفاهیم تاریخی و بنا به اصطلاح رایج، «بورژوازی ملی») ایدئولوژِی خاصی غیر از لیبرالیسم (به‌عنوان ایدئولوژیِ مولد یا ملازم کاپیتالیسم اروپایی-آمریکایی) لازم می‌شد که همان ایدئولوژی ناسیونالیسم بود. «جبهۀ ملی» و به‌طور مشخص، «حزب ایران» با شعار «به دست ایرانی، با فکر ایرانی و برای ایرانی» اینچنین به ملی‌شدن نفت رسید؛ ورنه جبهه ملی نه به معنای واقعی کلمه نماد لیبرالیسم بود (بازاریان مذهبی هوادار جبهه ملی همچون دستمالچی و مانیان را نمی‌شد بورژوازی مالی-تجاری نامید، همچنان که صنعتگرانی چون عالی‌نسب را بورژوازی صنعتی خواند) و نه سوسیالیسم.

یک دهه بعد از کودتا علیه دولت ملی مصدق، شخص شاه نیز تلفیقی از ایدئولوژی ناسیونالیسم باستان‌گرا را با اقداماتی چپ‌گرایانه آمیخت تا فراتر از اصلاحات ارضی علیه اربابان بزرگ، به اهداف «انقلاب شاه و مردم» (سفید) دست پیدا کند. همچنانکه در برنامۀ توسعۀ صنعتی خود از صنایع مادر بلوک شرق استقبال کرد: روس‌ها علاوه بر ذوب‌آهن اصفهان، صنایع مکمل ماشین‌سازی اراک را ساختند؛ چکسلواکی ماشین‌سازی تبریز را ساخت (که البته به نام توکلی، مالک کارخانۀ ماشین‌سازی و کبریت‌سازی، شناخته می‌شود)؛ تکنولوژی رومانی در تراکتورسازی تبریز به کار گرفته شد؛ و...

در بازگشت به موضوع درهم‌تنیدگی چپ‌گرایی و ملی‌گرایی در ایران، این پرسش همچنان باقی می‌ماند که ایده‌هایی چون ملی‌سازی، ملی‌گرایی، استعمارستیزی و... محصول طبقۀ کارگر ایران بود یا طبقاتی که می‌خواستند کارفرمایان آتی اقتصاد نوپای ایران باشد؟ آیا بدون چنین ایده‌هایی کارفرمایان ایرانی امکان عرض اندام را داشتند؟
در این صورت، نقش طبقۀ بازاری مذهبی در تحولات سیاسی دهۀ چهل و پنجاه را که به انقلاب اسلامی انجامید، چگونه باید تحلیل کرد؟ آیا جنبشی سیاسی برای ظهور و بروز اقتصادی بازاریان مذهبی در رقابت با رقبای دیگرشان چون اقلیت‌های مذهبی نبود؟ (اعدام حبیب‌الله القانیان، تاجر و سیاستمدار کلیمی، و نیز کارفرمایان بهایی در نخستین ماه‌های انقلاب را به‌ خاطر بیاورید) و آیا ملی‌سازی کارخانه‌ها (همچون بانک‌ها و بیمه‌ها)ی خصوصی با تصویب «قانون حفاظت و توسعۀ صنایع ایران» در دولت موقت بازرگان، افزون بر مصادرۀ کارخانه‌هایی که مالکان آنان اعدام یا فراری شده بودند، با هدف جلوگیری از مدیریت شورایی کارخانه‌ها به دست کارگران و با حمایت گروه‌های چپ، در خدمت این هدف نبود؟

پرسش‌های بسیاری مطرح است که برای پاسخ بدان باید از دگم چپ‌ستیزی بیرون آمد، همچنان که چپ‌ستایی بدون توجه به علت‌های پنهان و کارکردهای پنهان هم کاری است نادرست. ‌
@RezaNassaji

Telegram

Reza Nassaji

ملی شدن نفت «همچنان که گفتم این تفکر ملی شدن با شعار «به دست ایران، با فکر ایرانی و برای ایرانی» از درون حزب ایران آمد و نزد دکتر مصدق کریستالیزه و متبلور شد. بعد به این نتیجه رسیدند که باید از صنعت نفت شروع کنند. حتی خاطرم هست در جریان خلع ید انگلیسی‌ها…

نظرسنجی افکار اقشار مذهبی طرفدار نظام
بخش دوم: افکارسنجی سیاسی
س. فهم سیاسی: انتخابات و نخبگان38. نظر شما دربارۀ رئیس‌جمهور زن چیست؟
39. چرا فیلم‌های جلسات مجلس شورا پر از اتفاقات خنده‌دار و گاهی تأسف‌بار است؟
40. نمایندۀ خوب مجلس از نظر شما چه کار می‌کند؟
41. وظیفۀ نمایندگان مجلس خبرگان چیست؟
42. کدام ویژگی در یک کاندیدای ریاست‌جمهوری شما را بیشتر جلب می‌کند؟
43. کدام سوابق و مشاغل برای رئیس‌جمهور و رئیس مجلس مفیدتر است؟
44. اصلح بودن در انتخابات از نظر شما بیشتر چه معنایی دارد؟
45. با چه انگیزه‌ای رأی می‌دهید؟
46. در چه صورت در انتخابات مجلس شرکت نخواهید کرد؟
47. در انتخابات شهرهای بزرگ کاندیداهای اصلح را بیشتر چگونه می‌شناسید؟
48. آیا بر اساس لیست‌ها یا یک لیست خاص اصولگرایان رأی می‌دهید، چگونه؟
49. وقتی از مسئول «عدالتخواه» و «انقلابی» صحبت می‌شود، یاد چه کسی می‌افتید؟
50. نظرتان راجع به احمدی‌نژاد چیست؟
51. نظرتان راجع به ابراهیم رئیسی چیست؟
52. آیا تا به حال با شنیدن اخبار یا دیدن مسائلی، از اصلاح امور ناامید شده‌اید؟ در این صورت، آخرین امیدتان به چه بود؟
53. دربارۀ دوران نخست‌وزیری میرحسین موسوی نظری دارید؟
54. دربارۀ بازگشت میرحسین موسوی به سیاست در سال 88 چه نظری دارید؟ ع. فهم سیاسی: درک از عدالت55. معیار سنجش عدالت‌خواهی چیست؟
56. چه کسی می‌تواند تعریف دقیقی از عدالت بدهد؟
57. از نظر شما چه نوع رفتاری نشان‌دهندۀ عدالتخواهی است؟
58. نظر شما دربارۀ معترضان و کشته‌شدگان اعتراضات آبان 1398 چیست؟
59. نظرتان دربارۀ کولبران کرد و سوخت‌بران بلوچ چیست؟
60. گاندو و هوتک برای شما چه معنایی دارد؟
61. نظر شما دربارۀ تجمعات معلمان و بازنشستگان برای مطالبات معوقه و دیگر مسائل صنفی چیست؟
62. نظر شما دربارۀ اعتراضات و مطالبات کارگران نیشکر هفت‌تپه چیست؟
63. «طی ۹ ماه نخست سال 1402، در ایران، ۱۲۵۹ کارگر جانشان را بر اثر حوادث ناشی از کار از دست دادند.» نظرتان راجع به این خبر چیست؟
64. نظر شما دربارۀ اخراج گستردۀ کارگران از کارخانه‌ها چیست؟ غ. فهم سیاسی: تفسیر وقایع سیاسی روز65. مشارکت پایین در انتخابات و آرای باطلۀ زیاد برای شما چه معنایی دارد؟
66. در چه صورت، دیگر طرفدار نظام نخواهید بود؟
67. نظرتان دربارۀ کشتار مردم در نیزار ماهشهر با شلیک رگبار دوشکا در آبان 98 چیست؟
68. تصور کنید مثل اعتراضات مردم در آبان 98 به مدت ده روز اینترنت قطع باشد و در خیابان‌ها صدای شلیک بیاید. شما از پنجره صدای اعتراض جمعیت و نالۀ زخمیان را می‌شنوید، اما جرأت نگاه کردن از پنجره را ندارید، چون این بار هم به پنجره‌ها شلیک می‌کنند. چه خواهید کرد؟
69. تصور کنید مثل آبان 98 و اعتراضات ژینا، معترضان در خیابان ضرب‌وشتم، بازداشت و کشتار شوند یا در بازداشتگاه به آنها تعرض و تجاوز جنسی شود. چه اتفاقی باید بیفتد تا شما از طرفداری نظام دست بردارید؟
70. غارت و آتش زدن ساختمان‌هایی مثل بانک‌ها در اعتراضات 1396، 97، 98 و 1400 کار چه کسی بود؟
71. راجع به کشته شدن روح‌الله عجمیان در درگیری با جمعیت معترض در مراسم چهلم حدیث نجفی در کرج چه می‌دانید؟
72. نظرتان راجع به دختران بی‌حجاب چیست؟ ف. فهم سیاسی: فرهنگ سیاسی73. کمونیست به چه معناست؟
74. لیبرالیسم یعنی چه؟
75. فمینیست به چه کسی گفته می‌شود؟
76. وضع ما ایرانیان مسلمان را در مقایسه با غرب چگونه می‌بینید؟
77. نظر شما دربارۀ سند 2030 چیست؟
78. مهمترین متفکر نظام، غیر از رهبری، کیست؟
79. علت اصلی مشکلات کشور چیست؟80. مسئولیت رهبری در مشکلات کشور را چگونه تحلیل می‌کنید؟ ق. فهم سیاسی: درک از قانون، قدرت و امنیت81. نظرتان راجع به مجازات اعدام در قانون مجازات اسلامی چیست؟
82. نظرتان راجع به گزارش زنان از اجرای حکم 74 ضربۀ شلاق بابت بی‌حجابی چیست؟
83. نظرتان راجع به قطع انگشت متهمان سرقت چیست؟
84. در مورد تقسیم قدرت و تفکیک قوا چه نظری دارید؟
85. نظر شما دربارۀ دخالت نیروهای نظامی در سیاست چیست؟
86. در حال حاضر، مهم‌ترین وظیفۀ نیروی انتظامی چیست؟
87. مهم‌ترین دلیل شما برای دفاع از جمهوری اسلامی چیست؟
88. چه نوع اعتراض عمومی در جمهوری اسلامی بدون مشکل است؟
89. اگر روزی جمهوری اسلامی از بین برود، چه اتفاقی می‌افتد؟
90. از نظر شما، مهمترین دستاورد جمهوری اسلامی چیست؟
91. اگر معترضان پیروز شوند، از چه کسی بیشتر انتقام خواهند گرفت؟
@SocioSearch

Telegram

سنجش جامعۀ ایران

۳۸. نظر شما دربارۀ رئیس‌جمهور زن چیست؟ تذکر: مخاطب این پرسش‌ها افراد مذهبی طرفدار نظام هستند. دیگران برای مشاهدۀ نتایج به گزینۀ آخر رأی دهند. @SocioSearch الف. سیاست کار زنان نیست / ب. زنان می‌توانند کار سیاسی کنند، اما وظیفۀ اصلی آنها چیز دیگری است / ج.…

این پرسشنامه شامل حدود 100 پرسش خواهد بود؛ هر روز چند پرسش مرتبط را در کانال «سنجش جامعه» منتشر می‌کنم و هر روز فهرست آنها را در این لینک در کانال خودم منظم و تکمیل خواهم کرد.

محافل ماه رمضان و دیدوبازدید تعطیلات نوروزی فرصت مناسبی است برای طرح این پرسش‌ها با خانواده و آشنایان طرفدار نظام.

با ذکر این نکته که دیگر با آنان بحث بیهوده نکنید و نظر خود را به ایشان ارائه یا تحمیل نکنید؛ تنها از آنان بپرسید و چیزی را که در ذهنشان هست (یا حتی نیست و کورکورانه عمل کرده‌اند)، اما بدان فکر نکرده‌اند (یا فکر کرده‌اند، بدون آنکه بدیل آن را در نظر بگیرند)، در قالب چند گزینه پیش رویشان بگذارید.

بدین ترتیب در مواجهه با کسانی که «ارزشی»، «عوام»، «مذهبی»، «حکومتی»، «بیسواد» و... تلقی می‌کردید اما جز دینداری و طرفداری از حکومت، توصیفی از فکر و عمل آنان نداشتید، درک بهتری خواهید داشت. هم ذهن آنان نسبت به خود و دیگری روشن می‌شود، هم ذهن شما نسبت به آنان.

به یک معنا، کار «علمی» همین است: روشن کردن موضوع در قالب دسته‌بندی، مفاهیم و...
@RezaNassaji

Telegram

Reza Nassaji

نظرسنجی افکار اقشار مذهبی طرفدار نظام هر روز دو یا چند پرسش مرتبط با هم در نظرسنجی را منتشر خواهم کرد. این پرسش‌ها اینجا منظم و فهرست می‌شوند، اما برای شرکت در نظرسنجی لازم است روی پرسش کلیک کنید تا به کانال «سنجش جامعه» بروید. تأکید می‌کنم مخاطب این پرسش‌ها…

شش. رفتن به مجلسی که هیچ ارزشی ندارد
فرستادن ۲۸۰ زن به مجلس، نه فقط بازی کردن در زمین حاکمیت است که زنان را به‌عنوان رانۀ اصلی اعتراضات سال‌های اخیر را در معرض کنشی فرسایشی و از پیش باخته قرار می‌دهد که عملاً بازی در زمین حاکمیت است.
اما نظام «دوشواری» ندارد و هر پیامی را در نطفه خفه می‌کند و راه تکرارش را می‌بندد. در نتیجه، مثل محمدرضاشاه زمانی «پیام انقلاب شما» را می‌شنود که دیگر بسیار دیر است.
باید دقت داشت که ترکیب مجلس که هر چه باشد، دیگر مجلس به‌عنوان تنها نهاد قانون‌گذاری اقتداری ندارد؛ زیرا در شرایط کنونی که افزون بر دخالت شورای نگهبان (که نه فقط شرع و قانون اساسی، که موظف شده منویات معظم‌له را هم در بررسی مصوبات مجلسی در نظر داشته باشد)، مجمع تشخیص مصلحت و شورای عالی انقلاب فرهنگی هم مدعی قانونگذاری هستند و نهاد نوظهوری چون شورای سران قوا عملاً فراتر از همه برای مصالح کشور تصمیم می‌گیرد. وقتی مجلس اصلاً اختیاری ندارد، چه فرقی می‌کند ترکیب آن که باشد؟

هفت. پیام زنان را بشنوید و بنویسید
به‌جای توهم فرستادن چند زن (امثال دختر صفدر حسینی که معلوم نیست مثل خرگوش از کلاه کدام ابلهی بیرون می‌آید) برای تحقق خواست‌های حداقلی اصلاحطلبان برای فرستادن چند زن به مجلس (از میان همان زنانی که از فرط خودی و بیخودی بودن تأیید صلاحیت شده‌اند)، باید ببینیم خواست حداکثری و انقلابی زنان چیست.
دو راه‌حل سازماندهی و آگاهی‌بخشی اینجا اهمیت می‌یابند: مردان اصلاحطلب باید از موضع رهبری جریانات اجتماعی و مصرف آنان برای رسیدن به اهداف پوچ، پایین بیایند و بیاموزند که اینک وقت بازخوانی در تاریخ جنبش زنان ایران است. حقوقدانان، جامعه‌شناسان و... باید گرد هم آیند و به‌جای مصاحبه و میزگردهای پوچ، دربارۀ هر عقبگردی که در انقلاب ۵۷ در قبال زنان شد، بیندیشند و راه‌حل جایگزین بدهند. با یادآوری نخستین عقبگرد در انقلاب ۵۷ که لغو قانون حمایت از خانواده با فتوای رهبر مذهبی در ۶ اسفند ۱۳۵۷ بود و سپس با تحمیل حجاب اجباری به زنان ادامه یافت، لازم است که لوایح قانونی برای آینده نوشت که افزون بر حقوق فردی و اجتماعی زنان برای ازدواج، طلاق، حضانت، پوشش و... دربارۀ نقش زنان در سیاست همچون حق انتخاب شدن به‌عنوان رئیس‌جمهور هم چشم‌اندازی پیش روی ما بگذارد. چشم‌اندازی که منتظر پیروزی انقلاب اجتماعی یا اعطای اصلاحات دولتی نمی‌ماند و لازم است چونان وظیفه‌ای اجتماعی در جامعه، یکایک ما بدان معترف شویم و عمل کنیم.
به خاطر بیاورید که در زمان درگذشت استاد محمدرضا شجریان، ادعایی از جانب عباس میلانی مطرح شد، مبنی بر اینکه متن قانون اساسی بدیلی برای آیندۀ ایران با ابتکار استاد نوشته شده و به امانت به میلانی داده شده است. اما در کشوری که زنانش - خاصه فعالان حقوق بشر و حقوقدانانی که دو جایزۀ صلح نوبل نه لطف غرب که اعتراف جهانی به مبارزات الهام‌بخش آنان بود - سال‌ها برای حقوق زنان و حقوق بشر جنگیده‌اند، نیازی به چنین ادعاهای دروغینی برای وجود قانون اساسی بدیل برای نجات ایران نیست. همچنانکه رضا پهلوی نمی‌تواند قانون اساسی مشروطه‌ای را که پدر و پدربزرگش نقض و بی‌اعتبار کرده‌اند، بار دیگر به ما تحمیل کند یا پروژه‌بگیران خارج‌نشین منشورهایشان را برای ما عرضه کنند که اندک فعالان مستقل و هزینه‌داده هم در اثر انفعال داخلی و خارجی ناگزیر از تن دادن به آن متن‌ها و ائتلاف‌ها شوند.
@RezaNassaji