https://t.me/poem_abrangha

https://t.me/poem_abrangha

نثر آرمانی نثری ساده ودرآمیخته با کنایات و اصطلاحات کردی است او تا حدودی یه قرینه سازی اعتقاد دارد.و در متن به مطول نویسی پرداخته است،بنابراین با کوتاه کردن و بریدن شاخ وبرگ اضافی و توضیح واضحات می تواند به فشردگی نوشته اش کمک کند تا مخاطب را تا آخر به دنبال خود بکشد.تشبیهات ملموس و آرایه هایی مانند سجع ،جناس بیشترین نقش بدیعی در کلامش دارد.
اگر چه در شناسنامه ی کتاب "مەلۊچگێ هاسینگم" نوع ادبی کتاب،قطعه ی ادبی معرفی شده،اما بیشتر کتاب در قالب های خاطره نویسی،مناجات و جستار نوشته شده است. بهره گیری از کنایات واصطلاحات مشهور و استفاده از شعر شاعران بر غنای اثر افزوده است.خواندن نمونه هایی از آرایه های این اثر خالی از فایده نیست.
تشبیه
الف) ئایمێ ک ئەسرێ نەتکێ ئایمێگە ک گووشەیلێ کپە
ب) زنەێ،دەریای بێ بنێگەک تاقۊتەێ خوەت دەێ نێەێت وە ملیەوان نیەوێ

جناس
الف )تازه دەم دەشاعری هه‌ م ده م
ب)فیردەنگ خوەم کەم،فیررەنگ خوەم کەم
پ) دەسم بگر وەدەس تائەو دەس

سجع وقرینه سازی
الف )ده قه دیم دوتن تاوسان باوگ فەقیرە،ئەمان م ئوشم زمسان باوگ زەمینە
ب)باوڕ بکەن ئیمە ئایمەێل تاوانمان نیە
هەم دڵ شکنیم
هەم دڵ شکیاگ
نویسندە به واسطه ی سرودن شعر دربعضی از سطور تحت تاثیر کلام موزون است و خود بی که بخواهدسطرهایی ریتم دار می نویسد.
بنوڕە هاڵمانەو
تەنیایمن دەێ زەمینە
یا شعرسرایندگان را به شکل تضمین در لابلای سطور به کار می برد.
نثر آرمانی دارای شاخصه ی خاصی که بتواند ویژگی های سبکی او را مشخص کند،نیست و این موضوع به نبود آثار فاخر و دارای ویژگی‌های فردی و حتی سبکی در نثر کردی جنوبی بر می گردد و می تواند با تولید آثار بیشتر در حوزه های مختلف نثر نویسی تقویت شود.

مهدی آرمانی می تواندبا رعایت ایجاز،نوشته هایش را از مطول گویی و اضافات برهاند
مثلا در در ترکیب "قوڕینجگ زنەێ و ژیان" کە حشو مشهوداست.زنەئ"همان "ژیان"است.

"ڕخمان دەیەچوو ک ئوشنەمان, ئایم
ڕخمان دە یە چوو ک نانەسەمانە سەرچوارڕیان
ڕخمان دەیە چوو ک بایەد دەێ زەمینەشوون خودا سەونزەو بکەیم.
ڕخمان چوو،نەوا دڵ یەکێ شکانۊمن!"

تکرار جمله ی "ڕخمان چوو"اقتصاد کلام را ضعیف کرده است.
مولف کتاب می تواندبا کوتاه کردن و بریدن شاخ وبرگهای اضافی به چابکی نثرش بیشتر فکر کند و با فشردگی نوشته اش،مخاطب را تا آخر به دنبال خود بکشاند.
کتاب"مەڵۊچگێ هاسینگم"سهوالقلم هایی در حوزه رسم الخط،نگارشی و ...داردکه می طلبد در ویرایست های بعدی اثر این نقیصه جبران شود.برای مهدی آرمانی آرزوی بهترین هادارم.

منابع:

۱-از دیار آشتی،مشیری،فریدون،تهران: انتشارات ،۱۴۰۳.

۲- انسان در جستجوی معنا، ویکتور فرانکل، ترجمه امیر لاهوتی،چاپ چهارم،، تهران:نشر مصدق،۱۳۹۷.

۳-خود آموز فروید، آشنایی با نظریه های بنیادی و توجه به تأثیرات مداوم او، تألیف روت استودن، ترجمه نورالدین رحمانیان،چاپ چهاردهم، نشر آشیان، تهران: ١٣٩٣.

۴--روان درمانی اگزیستانسیال، ترجمه سپیده حبیب، نشر نی، تهران:چاپ شانزدهم.۱۳۹۰.

۵-کەلیمەوکەمووتەر،سارایی،ظاهر،انتشارات زانا،ایلام:۱۳۹۹.

۶-نظریه های شخصیت، دوان شولز، سیدنی الن، ترجمه یحیی سید محمدی، ویرایست هشت،چاپ بیستم، نشر ویرایش،تهران:۱۳۹۰.

۷-نظریه های روان درمانی پروچاسکا، ترجمه یحیی سید محمدی، ویرایست شش، سال 2007 نشر روان، چاپ چهاردهم ،۱۳۹۱.

https://t.me/poem_abrangha

مهدی آرمانی دربخش اعظم نوشته هایش تحت تاثیر مطالب عامه در مورد امور زندگی،شعر،حدیث،نظریه های روانشناسی و معرفت های ماقبلی است.
مهمترین سرچشمه ی نوشته های او اندیشه های ویکتور فرانکل،اروین دیالوم،فروید،کارل راجرز، یونگ‌ هستند.
از نظر او در امور هستی این ناخودآگاه است که در ذات ما عمل می کند و مارا به سوی جهان پنهانی ذهن هدایت می نماید. از نگاه روانکاوان خواب شاهراه ورود به ناخودآگاه است
تحلیل و تفسیر خواب در نثر آرمانی یکی از موضوعات مهم است.

او در جستاری ساده با عنوان
"خەو دروو نیە"می نویسد.
"م ئۊسم خەودەخەوەر ڕاسترە،دەخەو،دێودەرۊنوفرێشتەێ دەرون کەفێگەودەر.خەو تابن درس ئایم چوو."

آرمانی درسرزمین خواب هایش به دنبال گمشده های خوداست و دریافته است
که خود را باید در آنجا جستجو کند. او حتی برای درد دل با مبدا هستی راهی جز گفتگو از دریچه ی خواب پیدا نمی کند وچقدر خواب یاریگر او در بیان احوالاتش است.
آرمانی به شدت تحت تاثیر نظریات روان شناسان و روان درمانگران در زمینه ی ناخودآگاه است ودر تحلیل امور از پنجره ی ناخودآگاه به هستی و دنیای پیرامون  نگاه می کند.و مانند فروید معتقد است که زندگی انسان در سیطره ی ناخودآگاه است.
بنابراین در امور هستی این ناخودآگاه است که در ذات ما عمل می کند و مارا به سوی جهان پنهانی ذهن هدایت می نماید.
تحلیل و تفسیر خواب در نثر آرمانی یکی از موضوعات مهم است.
او حتی برای درد دل با مبدا هستی راهی جز گفتگو از دریچه ی خواب پیدا نمی کند وچقدر خواب یاریگر او در بیان احوالاتش است.
او در صفحه ۶۳ و ۶۴کتاب درمتنی روان و صمیمی می نویسد.
"دۊەشەوخەودیم هامە لاێ خودا،دەم تەقەێ فرێەێ کردم،دەئاڕانوبێ گوڵ وەردێ وتم...خودا گوووشێ وەمۊ
دوتمەێ راسێ خودا:بنوڕە حاڵ بەنەێلت،نەێل زێف دەیان بچوو"
خودائاخێ کێشاووت:هەگ تەنگێ،هەگ دڵتەنگێ،هەگ وەبێ دەنگ چەمتان ئەسردەێ زاێ پرت خوەتان بینەباوشم".

نگاه آرمانی به راز ونیاز با خدا بیشتر ریشه در آموزه های دینی، عرفانی و روانشناسی دارد. ازدیدگاه روانشاسنان گریه چیزی جز یک انگیزش عاطفی _ هیجانی نیست و نشان دهنده نوعی ارتباط است که فرد احساس نیازمی کند. مولانا گریه راسبب پاکی روح و سبب حیات جاوید می داند.
آرمانی به تضرع و راز و نیاز با محبوب اعتقاد عمیق دارد.در جایی دیگر از کتابش می‌نویسد:"ئایمێ ک ئەسرێ نەتکێ،ئایمیگە ک گووشەیلێ کپە "

https://t.me/poem_abrangha

آرمانی درتحلیل لحظات عمر در"آن"زیستن را مغتنم می شمرد.او دراولین نوشته ی کتابش با عنوان "قوڕینجگ زنەێ و ژیان "می نویسد:باور بکەن یاێ زۊوئاخ ڕا قەدیم کیشان،حاڵ کەسێ خاسەونیەکەێ،ئوولێوەبازێ ڕاڕووژەیل بانان،دڵ کەس شاێ نیەکەێ
کارل راجرز در تحلیل لحظات عمر می‌گويد:
" زنده ترین آدم ها در زمان حال زندگی می کنند و کمتر از رویدادهای گذشته هستند." بە اصطلاح here and know،اینجا و اکنون.

آرمانی در تحلیل‌ شخصیت انسان تابع گفتمانی است که وجود انسان را سرشته از فرشته-شیطان می داند.
او دردصفحه ۵۴ و ۵۶ کتابش حالات و غرایز حاکم بر انسان را متذکر می شود و ضمن نقل خاطره ای از خود حادثه مواجه شدنش را با گرگی که زوزه ای ترسناک داشته و تقلید صدای گرگ ها به وسیله خودش و دوستش به غرایز حیوانی و تاثیر آن بر انسان توجه دارد و می نویسد:
"کی زانی، گورگێ نەویمن دە پووس ئاێم"

و این نگاه می‌تواند وامی از فروید،تین برگر
و هابنز باشد که به کردار شناسی آدمیان پرداخته و "گرگ نهاد" را یادآور می شود.فروید هم می گوید:"انسان‌برای حمله کردن و نابود‌کردن غریزه دارد."و می تواند اشاره ای به سنت ادبی ما در آثار شاعران و نویسندگان ایرانی باشدبه طور مثال فریدون مشیری در مثنوی کوتاه و زیبایش ظاهر سارایی در دوبیتی کردی

گفت دانایی که: گرگی خیره سر،
 هست پنهان در نهاد هر بشر! 
لاجرم جاری است پیکاری سترگ 
روز و شب، مابین این انسان و گرگ
 زور بازو چاره ی این گرگ نیست 
صاحب اندیشه داند چاره چیست
 ای بسا انسان رنجور پریش
 سخت پیچیده گلوی گرگ خویش
 وی بسا زور آفرین مرد دلیر
 هست در چنگال گرگ خود اسیر
 هر که گرگش را در اندازد به خاک
 رفته رفته می شود انسان پاک 
 وآن که با گرگش مدارا می کند
 خلق و خوی گرگ پیدا می کند
 در جوانی جان گرگت را بگیر!
 وای اگر این گرگ گردد با تو پیر
 روز پیری، گر که باشی هم چو شیر
 ناتوانی در مصاف گرگ پیر
 مردمان گر یکدگر را می درند
 گرگ هاشان رهنما و رهبرند
 اینکه انسان هست این سان دردمند
 گرگ ها فرمانروایی می کنند
 وآن ستمکاران که با هم محرم اند
 گرگ هاشان آشنایان هم اند
  گرگ ها همراه و انسان ها غریب
 با که باید گفت این حال عجیب؟..
▫️▫️▫️▫️▫️▫️
دوپەچیەگورگو پەس هانام گیانم
گڕێ گورگەلوان،جارێ شوانم
خوەمێ دەێ ماجەرا هەم شێویامە
نیەزانم م یەکێ گم یادوانم

https://t.me/poem_abrangha

▪️نگاهی به کتاب"مەڵۊچگێ هاسینگم" اثرمهدی آرمانی

▪️حبیب‌الله بخشوده

مهدی آرمانی، فرهنگی وتحصیل کرده ی روانشناسی بالینی ست وتاکنون دو کتاب شعر با نام های " شوون پای خەو" و "دەژیرچەترواران" و اخیرا کتاب نثر "مەلۊچگێ هاسینگم" را چاپ کردە،
اثر اخیر او در ۹۱ صفحه و با همت  انتشارات زانا منتشر شده است.
می دانیم که اصلی ترین کارکرد زبان ،کارکرد ارتباطی(Communication function) آن است.حال اگر زبان با عناصری‌ چون تخیل و عاطفه بیامیزد می تواند یا به شکل شعر یا داستان جلوه کند و اگر به واقعیت متکی و از تخیل عاری باشد و از زبانی غنی شده و روایی یا غیر روایی سودبجوید و اثربرآیند احساسات یا نگاه و دیدگاه مولف باشد و خود را از شیوه های علمی جدا کند،شکلی از نثر به نام ناداستان به خود می گیرد.قطعه های ادبی،خاطره،سفرنامه‌،جستار،مناجات و...در زیر مجموعه ناداستان(non -fiction) قرار می گیرد.
کتاب مذکور از نخستین نمونه های ناداستان به گویش کردی ایلامی است بنابراین فضل تقدم آن نوعی امتیازمحسوب می شود و نشان می دهد نسلی از نویسندگان امروز مجدانه در پی تولید اثر و ترویج آن از راه نثرندو می‌کوشند تا ارزش‌های زبان کردی را به  قالبی غیر از شعر به نمایش بگذارند.
کتاب حاضر ترجمان احساسات و اندیشه های آرمانی است و او با صداقت کوشیده است گزارشگری واقعی ازحیاتش از کودکی تا اکنون باشد و به تحلیل پدیده های مادی و غیر مادی بپردازد.فقر و غنا،ترس،عادات نیک یا بد اجتماعی،خواب،شیطانی بودن یا الهی بودن وجود انسان،نیایش،خاطرات گوناگون بخشهایی از نوشته های او را تشکیل داده اند.
آرمانی در اثرش به تحلیل پدیده های هستی پرداخته است وبه امور مادی و معنوی را به عنوان یک پدیده نگاه کرده است.جوانی ،پیری،ترس،فقر،تابستان،زمستان و....چیزی جز پدیده های هستی نیستند. در این زمینه‌ با مکتب پدیدار شناسانه ی "هوسرل" همنواست،اما شاخه دریدایی این نظریه بیشتر توانسته است او را مجاب کند،به این معنی که او بیشتر تحت تاثیر آگاهی ها و فرضیات پیشین است و به جز دو مورد نتوانسته  است اظهار نظری هوسرل داشته باشد،آنجا که نوشته است:
١) ئۊشن ئایمەێل فێشتردەژێرزوان خوەیان هشارن،ئەمان م ئۊشم ئایمەێل فیشتردە ژیرپووس خوەێان هشارن.
٢) جارجارێ،ک بەخت وئقباڵ، وەر کەێگەوئایمەیل ئۊشن: دەتێوڵ پاک ت....
م ئۊشم:دەنام ڕاس تێوڵ ئایمەیل،یەێ چراخەیلێ هەسە.
https://t.me/poem_abrangha

‍ ‍ ‍‍?‍ گزارشی از کارگاه ادبی بررسی شیرازه ی شعر آزاد کردی با سخنرانی استاد جلیل صفربیگی ?

‍ کارگاه"بررسی شیرازه ی شعر آزاد کردی "در انجمن ادبی "بەیان" وابسته به دبیرخانه ی زبان و ادبیات کردی ایلام با حضور گروهی از اساتید شعر و ادب کردی،شاعران،محققان و دانشجویان برگزار شد.
دراین جلسه استاد جلیل صفربیگی، سوابق شعر آزاد کردی را بررسی کرد و همزمانی آغاز شعر آزاد کردی و شعر نیمایی را از نکات شایان توجه دانست و سپس به بررسی سیر تطور در شعر آزاد فارسی و کردی پرداخت و با مقایسه ی آن دو اشتراکات  و افتراقات آن دو  را ذکر کرد.

این شاعر توانای ایلامی شعر آزاد کردی سورانی را شعری پیشرو دانست و با اشاره به توانایی های تصویری و زبانی در شعر شاعرانی مانند شیرکو بی‌کس، فرهاد پیربال،لطیف هلمت و رفیق صابرنفوذ شعر آزاد سورانی در بین مخاطبان را بیشتر از شعر کردی جنوبی دانست.وی به شعر شاعران پیشرو شعر آزاد سورانی از جمله شعیب میرزایی و آکام کوثری پرداخت و به برخی مۆلفه های مثبت شعر آنان  اشاراتی داشت .
نویسنده ی کتاب "نتهای تنهایی"افزود با بررسی های انجام شده حدود ۲۵ شاعر کرد زبان در استان‌های ایلام و کرمانشاه به صورت جدی شعر آزاد می سرایند کە تعداد زیادی از آنها دارای کتاب منتشر شده هستند.
وی ضمن بر شمردن ویژگی‌های شعر آزاد شاعران این دواستان،بیشتر آنها را شاعرانی دانست که تحصیلات آکادمیک دارند و پیشتر به شعر آزاد فارسی پرداخته اند و تجربیاتی گرانسنگ در شعر کلاسیک کردی و فارسی هم دارند .
استاد صفربیگی،از سرایندگان شعر آزاد کردی خواست تا بیشتر به مسائل روز و اجتماعی پرداخته و با استفاده از ظرفیت موسیقایی واژگان کردی غنای شعرشان را افزایش دهند.
این رباعی سرای توانا خواهان مراوده شاعران استان‌های کردنشین شد و سفارش کرد که حتما آثار سرایندگان سرآمد شعر آزاد کردی مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد.
او همچنین از در دسترس نبودن اغلب کتاب های شعر منتشر شده کردی  گلایه کرد و از دبیرخانه ی زبان و ادبیات کردی خواست تا نسبت به تهیه آثار شاعران کردی سرا اقدام نمایند.صفربیگی در جمع بندی سخنانش آیندەی شعر آزاد کردی جنوبی را روشن دانست و با نام بردن از تعدادی از شعرای جوان کرمانشاه و ایلام از جمله: محمد مرادی نصاری، آیت نامداری،مهرداد زیبایی،احسان نجفی و مسعود قنبری،پیشرفت شعری این شاعران را قابل توجه دانست و از جسارت و نوآوری آنها تمجیدکرد.
در پایان  برنامه استاد جلیل صفربیگی و تعدادی از شاعران کردی سرا،تازه ترین سروده هایشان را ارائەدادند.

https://t.me/poem_abrangha

https://t.me/poem_abrangha

▫️جلسه ی رونمایی و نقد و بررسی کتاب "مه لۊچگێ ها سینگم"
https://t.me/poem_abrangha

https://t.me/poem_abrangha