»»» آیه ی روز :

بسم الله الرحمن الرحیم

يَا أَيُّهَا النَّاسُ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَيْرُ اللَّهِ يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّىَ تُؤْفَكُونَ
فاطر - ٣
ای مردم! به یاد آورید نعمت خدا را بر شما؛ آیا آفریننده‌ای جز خدا هست که شما را از آسمان و زمین روزی دهد؟! هیچ معبودی جز او نیست؛ با این حال چگونه به سوی باطل منحرف می‌شوید؟!

پیام ها:
- همه را به اندیشه در نعمت هاى الهى دعوت كنیم. «یا ایّها الناس»

- بهترین راه شناخت خداوند، توجّه به نعمت هاى اوست. «اذكروا نعمت اللّه»

- سؤال، كلید بیدار كردن و هشدار دادن است. «هل من خالق...»

- هم آغاز و پیدایش هستى از اوست و هم بقا و تداوم آن. «خالق - یرزقكم»

- رازق اوست، ولى از طریق اسباب طبیعى رزق مى دهد. «یرزقكم من السماء و الارض»

- قبل از هشدار، توبیخ معنا ندارد. «هل من خالق... فأنّى تُؤفكون»

- هر راهى غیر توحید، بى راهه است. «فأنّى تُؤفكون»

- مبادا رزق خدا را بخوریم و به غیر او رو كنیم. «یرزقكم - فأنّى تُؤفكون»

- فطرت انسان خداگر است، عوامل بیرونى، اسباب انحراف او مى شود. «تُؤفكون»
https://t.me/hashimi_af

🔍#صوت خطبه ها
🎤خطیب
👈استاد سید حیدر هاشمی
     (حفظه الله)
🌙 ۸ ذالقعد ۱۴۴۶
📆 ۲۸ ثور ۱۴۰۳
🏢مصلای سلطانیه شهرمزارشریف
موضوع بحث خطبه اول
طبق معمول بحث قرآنی
موضوع بحث خطبه دوم
مناسبت های تاریخی.
تحلیل اوضاع سیاسی کشور وجهان.
https://t.me/hashimi_af

»»» آیه ی روز :

بسم الله الرحمن الرحیم

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَخُونُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ وَتَخُونُوا أَمَانَاتِكُمْ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ
انفال - ٢٧
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! به خدا و پیامبر خیانت نکنید! و (نیز) در امانات خود خیانت روا مدارید، در حالی که میدانید (این کار، گناه بزرگی است)!

نکته ها:
در شأن نزول این آیه آمده است: هنگامى كه مسلمانان به فرمان پیامبر صلى الله علیه وآله، یهود بنى قریظه را محاصره كردند، آنان پیشنهاد صلح وكوچ كردن به شام را دادند و پیامبر نپذیرفت و سعدبن معاذ را به داورى مأمور ساخت. یكى از مسلمانان همراه او به نام «ابولبابه» كه سابقه دوستى با آنان داشت، با اشاره به گلوى خود به آنان فهماند كه در صورت پذیرش حكمیّت سعدبن معاذ، همه كشته خواهید شد، جبرئیل این اشاره را به پیامبر صلى الله علیه وآله خبر داد. پس از آن ابولبابه شرمنده از این خیانت، خود را به ستون مسجد پیامبر بست و هفت شبانه روز چیزى نخورد، سرانجام خداوند توبه اش را پذیرفت. (482)

شأن نزول دیگرى نیز بیان شده كه در جنگ بدر، بعضى از مسلمانان نامه اى به ابوسفیان نوشتند و از نقشه ى پیامبر صلى الله علیه وآله به او خبر دادند، ابوسفیان هم از مشركان مكّه درخواست كمك كرد كه هزار نفر براى جنگ بدر به راه افتادند. (483)

در فرهنگ قرآن، امانت مفهوم وسیعى دارد و تمام شئون زندگى سیاسى، اجتماعى و اخلاقى را شامل مى شود از جمله:

الف: تمام نعمت هاى مادّى و معنوى مثل مكتب، قرآن، رهبر، فرزند وآب وخاك.

ب: اهل بیت پیامبر علیهم السلام. (484)

ج: هم خودمان، امانت براى خویشتنیم، چنانكه در آیه ى دیگر مى خوانیم: «انّكم كنتم تختانون أنفسكم» (485) و هم جامعه براى ما.

د: انفال، غنائم، خمس، زكات و اموال عمومى. (ورود آیه در سوره انفال وغنائم جنگ بدر)

ه : امام باقر علیه السلام فرمود: احكام دین، فرائض و واجبات الهى، امانت است. (486)

و: حكومت ومسئولیّت.

بنابراین نافرمانى و ادا نكردن حقوق و وظایف خود در ارتباط با این امانت ها، خیانت است، چنانكه ابن عبّاس مى گوید: هركس چیزى از برنامه هاى اسلامى را ترك كند، یك نوع خیانتى به خدا و پیامبر مرتكب شده است. (487) همان گونه كه پیشى گرفتن ناصالحان بر صالحان در مسئولیّت هاى اجتماعى، خیانت به خدا و رسول و مسلمانان است.

پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله فرمودند: كسى كه در امانت خیانت كند در حقیقت منافق است، هرچند روزه بگیرد و نماز بخواند و خود را مسلمان بداند. و امام صادق علیه السلام فرمودند: نماز و روزه ى مردم شما را نفریبد، زیرا گاهى همه ى آنها از روى عادت است. مردم را با راستگویى و اداى امانت امتحان كنید و بشناسید. (488)

خیانت نكردن در امانت از وظا

پیام ها:
- خیانت، با ایمان سازگار نیست. لازمه ى ایمان، امانت دارى است. «یا ایها الّذین آمنوا لاتخونوا»

- گاهى یك اشاره به سود دشمن، خیانت است. (با توجّه به شأن نزول اوّل)

- افشاى اسرار نظامى، خیانتى زشت است. (با توجّه شأن نزول دوّم آیه)

- خیانت به پیامبر، خیانت به خداوند است. «لاتخونو۸ تعلمون» (هم به زشتى خیانت آگاهید و هم پیامدهاى بد آن را مى دانید)
https://t.me/hashimi_af

خطبه های عبادی وسیاسی نماز جمعه
۲۴ حمل ۱۴۰۳ مصلای سلطانیه شهر مزارشریف
(خطیب) حجت الاسلام والمسلمین
الحاج استاد سید حیدر هاشمی (حفظه الله)
https://t.me/hashimi_af

»»» آیه ی روز :
بسم الله الرحمن الرحیم
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَن تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَىَ مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ
حجرات - ٦
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اگر شخص فاسقی خبری برای شما بیاورد، درباره آن تحقیق کنید، مبادا به گروهی از روی نادانی آسیب برسانید و از کرده خود پشیمان شوید!

نکته ها:
بر اساس روایات متعدّد از طرق شیعه و سنّى، این آیه درباره ولیدبن عقبه نازل شده است. زیرا پیامبر او را براى جمع آورى زكات از قبیله بنى مصطلق اعزام داشت، امّا از آنجا كه میان او و این قبیله در دوران جاهلیّت، خصومتى شدید بود، هنگامى كه اهل قبیله به استقبال او مى آمدند، گمان كرد كه به قصد كشتن او آمده اند. لذا جلوتر نرفت و نزد پیامبر بازگشت و خبر داد كه مردم از پرداخت زكات خوددارى كرده اند. پیامبر از این خبر ناراحت شد و تصمیم گرفت آنان را گوشمالى دهد. آیه فوق نازل شد و در مورد خبر فاسق دستور تحقیق داد.

روشن است كه فسقِ ولیدبن عقبه، از ابتدا روشن نبود و گرنه پیامبر شخص فاسق را به عنوان نماینده خود جهت دریافت زكات اعزام نمى كرد، بلكه پس از دروغى كه ولید در مورد سرباز زدن قبیله بنى المصطق از پرداخت زكات گفت، این آیه فسق او را آشكار ساخت تا پیامبر و مؤمنان بر اساس خبر او عمل نكنند.

امام حسین علیه السلام در احتجاجى كه با ولید بن عقبه داشت فرمود: به خدا سوگند من تو را در دشمنى ات با علىّ بن ابى طالب علیهما السلام ملامت نمى كنم، زیرا خداوند، على را مؤمن و تو را فاسق خوانده است. سپس آیه فوق را تلاوت كردند.(43)

سؤال: در این آیه دستور تحقیق و بررسى آمده، ولى درآیه ى 12 همین سوره، تجسّس، حرام شمرده شده است، آیا مى شود تحقیق و تفحّص، هم حرام باشد و هم واجب؟

پاسخ: آنجا كه تجسّس حرام است، درباره ى رفتار شخصىِ مردم است كه ربطى به زندگى اجتماعى ندارد، ولى آنجا كه واجب است، موردى است كه به جامعه مربوط است و مى خواهیم بر اساس آن، اقدام و عملى انجام دهیم كه اگر به خاطر احترام فرد، تحقیق و بررسى نكنیم ممكن است جامعه در معرض فتنه و آشوب قرار گیرد.

فسق چیست و فاسق كیست؟

«فِسق» در لغت به معناى خارج شدن است و در اصطلاح قرآنى، به خارج شدن از راه مستقیم گفته مى شود. این كلمه در برابر عدالت به كار مى رود و فاسق به كسى گویند كه مرتكب گناه كبیره اى شود و توبه نكند.

واژه «فِسق»، در قالب هاى گوناگون، پنجاه و چهار بار در قرآن آمده و در موضوعات و مصادیق مختلفى به كار رفته است از جمله:

1. در مورد انحراف هاى فرعون و قوم او: «انّهم كانوا قَوماً فاسقین»(44)

2. در مورد افراد چند چهره و منافق: «انّ المنافقین همُ الفاسقون»(45)

3. در مورد آزار دهندگان به انبیا و سركشان از دستورات آیه،
   پیام ها:
   - افراد مؤمن باید اهل تحقیق و بررسى باشند، نه افرادى زودباور و سطحى نگر. «یا ایّها الّذین آمنوا... فتبیّنوا»
   - همه ى اصحاب پیامبر عادل نبوده اند، بلكه در میان آنان افراد فاسق و منافق نیز بوده اند. «ان جاءكم فاسق»
   - افشاگرى و رسوا كردن افرادى كه كارشان سبب فتنه است، مانعى ندارد.
   «ان جاءكم فاسق»

- زمینه فتنه دو چیز است: تلاش فاسق، زودباورى مؤمن. «الذین آمنوا ان جائكم فاسق... فتبیّنوا»

- اصل در اسلام، اعتماد به مردم است، امّا حساب كسى كه فسق او بر همه روشن شد، از افراد عادّى جداست. «ان جاءكم فاسق... فتبیّنوا»

- افراد فاسق، در صدد ترویج اخبار دروغ و نوعى شایعه پراكنى هستند. «جائكم فاسق بنبأ»

- ایمان، با خوش باورى سازگار نیست. «آمنوا...فتبیّنوا»

- تحقیق وبررسى را به تأخیر نیندازید. «فَتبیّنوا» (حرف «فاء» نشانه ى اقدام سریع است)
- گاهى فاسق راست مى گوید، بنابراین نباید همه جا سخن او را تكذیب كرد، بلكه باید تحقیق شود. «فتبیّنوا»
- جامعه اسلامى، در معرض تهاجم خبرى است و مردم باید هوشیار باشند. «ان جائكم... فتبیّنوا»

- در مدیریّت، باید علاج واقعه را قبل از وقوع كرد. ابتدا تحقیق و سپس اقدام كنیم. «فتبیّنوا ان تصیبوا قوماً بجهالة»

- بیان فلسفه و رمز و راز احكام الهى، انگیزه ى مردم را براى انجام دستورات زیاد مى كند. (فلسفه تحقیق، دورى از ایجاد فتنه است.) «فتبیّنوا ان تصیبوا»
- یكى از اهداف خبرگزارى هاى فاسق، ایجاد فتنه و بهم زدن امنیّت نظام است. «ان تصیبوا قوماً بجهالة»
- اقدام بر اساس یك گزارش بررسى نشده، مى تواند جامعه اى را به نابودى بكشاند. «ان تصیبوا قوماً»
- اقدام عجولانه و بدون بررسى و تحقیق، نوعى جهالت است. «بجهالة»

- عمل به دستورات الهى، مانع پشیمانى است. تحقیق كنیم تا مبادا پشیمان شویم. «فتبیّنوا... نادمین»
https://t.me/hashimi_af

خطبه های عبادی وسیاسی نماز جمعه ۱۷ حمل ۱۴۰۳ مصلای سلطانیه شهر مزارشریف (خطیب ) استاد سید حیدر هاشمی (حفظه الله)
https://t.me/hashimi_af

»»» آیه ی روز :
بسم الله الرحمن الرحیم
يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ مَاذَا أُجِبْتُمْ قَالُوا لَا عِلْمَ لَنَا إِنَّكَ أَنتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ
مائده - ١٠٩
(از) روزی (بترسید) که خداوند، پیامبران را جمع می‌کند، و به آنها می‌گوید: «(در برابر دعوت شما،) چه پاسخی به شما داده شد؟»، می‌گویند: «ما چیزی نمی‌دانیم؛ تو خود، از همه اسرار نهان آگاهی.»

نکته ها:
امام باقرعلیه السلام در باره ى تأویل این آیه فرمود: پرسش خداوند از پیامبران، پرسش درباره ى اوصیاى آنهاست كه جانشین انبیا بودند، رسولان الهى نیز پاسخ مى دهند: ما درباره آنچه پس از ما درباره ى اوصیاى ما كردند، خبر نداریم. (211)

علم حقیقى از آنِ خداست و هر كه علمى دارد از او دارد، همان گونه كه غیب را تنها او مى داند و علم آن را به هر كس بخواهد مى دهد.

-----

211) كافى، ج 8، 338.

پیام ها:
- در قیامت از انبیا سؤال مى شود كه رفتار مردم نسبت به آنان چگونه بوده است. «ماذا اجبتم»

- علم انبیا نسبت به علم الهى هیچ است. «لا علم لنا»
https://t.me/hashimi_af

»»» آیه ی روز :
بسم الله الرحمن الرحیم
مَّن ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ
حدید - ١١
کیست که به خدا وام نیکو دهد (و از اموالی که به او ارزانی داشته انفاق کند) تا خداوند آن را برای او چندین برابر کند؟ و برای او پاداش پرارزشی است!

نکته ها:
«قرض»، به معناى بریدن و جدا كردن بخشى از مال است. «مقراض» وسیله بریدن است و «قراضه» به مالى گفته مى شود كه از بدنه جدا شده است.

قرض به خدا، انفاقى است كه با چند برابر در قیامت پس داده مى شود. قرض در قرآن همراه با كلمه «حَسَن» آمده است، یعنى فورى پرداخت شود، بى منّت باشد، قبل از سؤالِ سائل باشد، در حدّ وفور باشد، براى كارهاى مفید و لازم باشد.

قرض الحسنه بركاتى دارد: كاهش كدورت و افزایش محبّت، حفظ آبروى مردم و جلوگیرى از ورشكستگى آنان، اصلاح ساختار اقتصادى جامعه، جلوگیرى از رواج ربا، كنترل حرص و بخل، تعدیل ثروت، رشد فرهنگ تعاون.

خداوندى كه میراث آسمان ها و زمین براى اوست و در آیات قبل دو بار فرمود: «له ملك السّموات و الارض» در این آیه براى تشویق مردم و اهمیت قرض الحسنه از مردم قرض مى خواهد. «من ذا الّذى یقرض اللّه...»

اسلام با هر نوع ركود و سستى مخالف است.

1. ركود طبیعت. «من وجد ماء و ترابا ثم افتقر فابعده اللّه»(21) هركس آب و زمین داشته باشد ولى تلاش نكند و فقیر باشد، از رحمت الهى دور شده است.

2. ركود نیروى انسانى. «اللهمّ انّى اعوذ بك من الكسل»(22) بارالها! به تو پناه مى برم از تنبلى.

3. ركود مال. «الّذین یكنزون الذهب و الفضّة و لم ینفقونها...»(23)

4. ركود علمى، اخلاقى و معنوى. «زدنى علما»(24)، «زادهم هدى»(25)، «من استوى یوماه فهو مغبون»(26) هركس دو روزش مساوى باشد، زیانكار است.

5. ركود فكر. «من استبدّ برأیه هلك»(27) نظرخواهى نكردن، استبداد به رأى خود و تك روى، مایه ى هلاكت است.

-----

21) وسائل، ج 17، ص 40.

22) كافى، ج 2، ص 585 .

23) توبه، 34.

24) طه، 114.

25) محمّد، 17.

26) بحار، ج 68، ص 173.

27) وسائل، ج 12، ص 40.

پیام ها:
- خداوند، خود را در جانب محرومان قرار داده و از مردم طلب وام مى كند. گویا خداوند، ضامنِ آنان شده و پاداش وام را تضمین نموده است. «من ذا الّذى یقرض اللّه»

- كار خیر اگر به صورت خلق و خو درآید، ارزش بیشترى دارد. «یقرض اللّه...»

- نفسِ عمل مهم نیست، حَسَن بودن آن مهم است. «قرضاً حسناً»

- قرض دادن كاهش مال نیست، افزایش آن است. «فیضاعفه»

- آنجا كه كار سخت است، اهرم قوى لازم دارد. (چون دل كندن از مال سخت است، خداوند پاداش چند برابر را مطرح مى كند.) «فیضاعفه له و له أجر كریم»

- قرض دادن، نشانه كرامت است و خداوند براى انسان كریم، اجر كریم قرار داده است. «و له أجر كریم»

- براى تربیت و رشد دیگران، باید آنان را تكریم نمود. «و له أجر كریم»
https://t.me/hashimi_af

»»» آیه ی روز :

بسم الله الرحمن الرحیم
إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا وَأَصْلَحُوا وَاعْتَصَمُوا بِاللَّهِ وَأَخْلَصُوا دِينَهُمْ لِلَّهِ فَأُولَئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ وَسَوْفَ يُؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْرًا عَظِيمًا
نساء - ١٤٦
مگر آنها که توبه کنند، و جبران و اصلاح نمایند، به (دامن لطف) خدا، چنگ زنند، و دین خود را برای خدا خالص کنند؛ آنها با مؤمنان خواهند بود؛ و خداوند به افراد باایمان، پاداش عظیمی خواهد داد.

پیام ها:
- راه توبه، براى همه حتّى منافقان باز است و آنان را از «درك اسفل» به بهشت اعلا مى رساند. «الاّ الّذین تابوا»

- انسان آزاد است و مى تواند آگاهانه تغییر جهت دهد. «تابوا»

- همراه با شدیدترین تهدیدها، به مردم امید هم بدهید. «فى الدرك الاسفل... الا الذین تابوا»

- توبه تنها یك اظهار پشیمانى نیست، بلكه بازسازى همه جانبه است. «اصلحوا، اعتصموا، اخلصوا»

- توبه ى هر گناهى، به شكلى است. توبه ى نفاق، اصلاح به جاى تخریب، اعتصام به خداوند به جاى وابستگى به این و آن، و اخلاص به جاى ناخالصى است. «اصلحوا و اعتصموا و اخلصوا»

- التقاط در عقاید و اندیشه، ممنوع است. «اخلصوا دینهم لله»

- منافقانِ توّاب، در جدا شدن از هم فكرانشان احساس غربت نكنند. چون دوستان بهترى مى یابند. «فاولئك مع المؤمنین»

- مؤمنان، از توبه كنندگان واقعى استقبال كنند و آنان را از خود بدانند. «فاولئك مع المؤمنین»
https://t.me/hashimi_af

»»» آیه ی روز :
بسم الله الرحمن الرحیم
هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىَ يُسَبِّحُ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
حشر - ٢٤
او خداوندی است خالق، آفریننده‌ای بی‌سابقه، و صورتگری (بی‌نظیر)؛ برای او نامهای نیک است؛ آنچه در آسمانها و زمین است تسبیح او می‌گویند؛ و او عزیز و حکیم است!

نکته ها:
«بارئ» به معناى پدید آورنده اى است كه پدیده هایش از یكدیگر متمایز و متفاوت باشند.

این تنها سوره اى است كه آغاز و پایانش با تسبیح الهى است. «سبّح للّه... یسبّح له...» آیه اول آن سخن از عزّت و حكمت است و آیه آخر آن با عزیز حكیم پایان یافت.

پیام ها:
- خداوند، آفریننده اى است كه در آفرینش مخلوقاتش، از كسى یا جایى الگوبردارى نكرده است، بلكه خود، صورت بخش پدیده هاست. «الخالق البارى ء المصوّر»

- كسى كه تمام كمالات را داراست، سزاوار تسبیح همه هستى است. «له الاسماء الحسنى یسبّح له...»

- تسبیح موجودات، نشانه نوعى علم و شعور در هستى است. «یسبّح له ما فى السّموات و الارض»

- تسبیح موجودات، تذكّرى به انسان هایى است كه اهل تسبیح نیستند. «یسبّح له ما فى السّموات و الارض»

- قدرت خداوند همراه با حكمت است نه ستم و تجاوز. «هو العزیز الحكیم»
https://t.me/hashimi_af