Одамини асли бирдир бир – биридан фарқи бор,
Неча қарн ўтгонидан оламга бир одам келур.
Шоҳ Машраб.
https://t.me/NasrullohMirinoyatshox

Ибратли лавҳа экан. Ўзимизни тариқат аҳли деймизу бундай олижаноб сифатлардан бебаҳрамиз. Аслида тариқат нима эканлигини шу Опохонимиздан ўргансак буларкан.

https://t.me/NasrullohMirinoyatshox

? Шоҳ Машрабдан,
Аллоҳ жалла шаънаҳунинг муҳаббати ҳақидаги сўҳбат фақат ишқу муҳаббат аҳлининг ҳалқасидагина дуруст эканлиги ҳақида.

? Насруллоҳ Мириноятшоҳ

https://t.me/NasrullohMirinoyatshox

? Абдуллоҳ ибн Муборак.
Ислом олимларининг султони номи билан шарафланган зот. Шижоатда тенги йўқ ислом аскари, шариат ва тариқатни баробар тутган улўғ авлиёуллоҳлардан.

? Насруллоҳ Мириноятшоҳ

https://t.me/NasrullohMirinoyatshox

فمن كان يرجوا لقاء ربه فليعمل عملا صلحا و لا يشرك بعبادة ربه احدا ( كهف ،110)
(Ва ким Роббисини юзини кўришни хоҳласа чиройли амал қилсин ва Роббисини ибодатига бировни шарик қилмасин).
Бизнинг шарқ ислом мумтоз адабиётимизнинг вужуди Аллоҳ таолонинг муборак жамолига бўлган ишқу мухаббатнинг васфи, тараннуми билан юғрилгандир. Ўтмиш тафаккуримиз ва эътиқодимиз фақат шу маъно , шу ақида устига қурилган. Румию Аттор, Саъдию Ҳофиз, Жомию Навоий, Фузулию Машраб каби барча муқтадоларимиз шаҳиди ишқ, мажнуни висол, ошиқи жамоли Ҳақ бўлганлар.
Қалбида Аллоҳга муҳаббати йўқ инсонни ҳаттоки олими дин бўлсин, хайри, эзгулиги бўлмайди. Бизга навоийлар, машраблар шуни ўргаттилар. Ислом адабиёти, исломнинг рўҳидир. Рўҳи бўлмаган танани нима қадри, нима қиймати бор ?!... Хуш, айтинчи, Аллоҳга муҳаббатни Мажнундан, вафони Фарҳоддан ўрганмасак, кимдан ўрганайлик ? Буни бошқа мактаби ҳам борми?... Тарихимизда навоийхон, маснавихон, бедилхон, форсидон, туркийдон бўлмаган уламони биров олим демаган. Фақатгина фиқҳ ё ақоиднинг қуруқ матни ё шунчаки арабийдонлигу қорилик билан комил, маънавий инсонни тарбиялаб бўлмайди.
Эй муҳаббатнинг ташнаси бўлган қадрдоним, ақалли ҳеч бўлмаганда " Девони ҳикмат " – ни, Машрабни, Ҳувайдони, тез –тез ўқиб тургин , яқинларинга ҳам эшиттиргин. Булар муҳаббатни мусаффо булоғи бўлиб, қониб ичган инсонга оби ҳаёт каби жон ато қиладилар. Ажаб эмаски муборак нафасларидан бизнинг ҳам қалб боғимизда муҳаббат лолалари очилса. Шоядки муборак юзига , толибу ташналардан, ошиқи содиқлардан қилса.

Насруллоҳ Мириноятшоҳ.

Ошиқлар сийрати.
Имом Табароний ҳазрати Муоздан ва у киши Расулуллоҳ алайҳиссаломдан қўйдаги ҳадисни ривоят қилган эканлар : "Агар хоҳласангиз, қиёмат куни Аллоҳ таоло муъминларга аввал айтадиган ва уларни Аллоҳ таолога биринчи айтадиган гапининг хабарини бераман". Аллоҳ таоло муъминларга : " Мени юзимни кўришга ошиқмаганмидиларингиз ? " – деса, мўминалар : " Ҳа, Эй Роббимиз, ошиққан эдик " , – дейишади. Аллоҳ таоло : " Нима учун ? " деб сўраса, мўминлар : " ( Чунки) сени авфинг ва мағфиратингни умид қилган эдик " , дейишади. Шунда Аллоҳ таоло: " Сизларга мени авфим ва мағфиратим бўлсин ! ", дейди.
Аллоҳ таолонинг дийдорига интилиш, интиқиш ва соғинч билан яшамоқ чин мўминнинг дунёдаги ёлғиз ва ягона орзўси бўлмоғи лозим. Бу орзў, армондан бўлак нарсалар қалбимиз боғи ўзра гўёки бир бегона , заҳарли гиёҳ мисоли экан. Албатта, бу сўзларни шунчаки оддий ташбиҳ деб эмас, балки ислом эътиқодиниг асли ва мағзи сифатида қабул қилиш керак.
Фикримизни дақиқ ифодасини ихлос хазинасининг амини , муҳаббат бозорининг саррофи Шоҳ Машрабдан эшитайлик :
Кетсам бу алам бирлан, юз коҳишу ғам бирлан,
Савдойи санам бирлан, хуш даври сафо келди.
Девонайи Машрабсан, қўрқуб нега йиғларсан ?...
Ошиқ кишига ўлмоқ ким айни шифо келди.
Мусаффо ислом ақийдасини фақат қандайдир мавҳум ва шубҳали китоблардан эмас, балки хақийқий ихлосу муҳаббат кони бўлган боболаримиздан ҳам ўрганайлик !... Ўзларининг содда ва беғубор эътиқодлари билан минг йил давомида исломнинг ғолиб байроғини бутун оламга кўтариб, шарқу ғарбни тасарруф қилганлар ўшалар эмасмидилар ?!... " Меъмор биринчи ғиштини қийшиқ қўйадиган бўлса, деворнинг охири қай ҳолда битиши мумкин ?..." – деганлари эҳтимол шу маънода бўлса керак.
Улўғларимизнинг айтишларича улимнинг аччиқ шарбатини фақатгина Аллоҳ таолонинг муборак юзига бўлган завқу шавқ ва мухаббат ҳаловатигина ширин қилиши мумкин. Ўларнинг иқрорларича бундан ўзга чора йўқ экан !... Модомики шундай экан Машраб айтган ўша "айни шифо" – малҳамни қаердан излаш мумкин?
Ўлуғлар бунинг учун аввало шу даражани топган аҳли мухаббат азизларни хизмату сўҳбатлари, дуою назарларини топиш керак, дейдилар. Уларнинг айтишларича, бу қалбнинг ҳолати бўлиб, фақат илму амални ўзи билан бўлмайди.Ташбиҳ жоиз бўлса бу шундай дард эканки фақат айни соҳиби дард – "маризи ишқ" –лардан юқиб қолар экан.
يايها الذين أمنوا اتقوا الله و كونوا مع الصدقين. (التوبه– 119)
( Эй иймон келтирганлар, Аллоҳдан қўрқингиз, ва сиддиқлар билан бўлингиз )
Жумладан яна Каломуллоҳни тафаккур билан кўп ўқимоқ, намозларга эътибор, зикрда давомилик ва одобли бўлмоқлик Аллоҳнинг муборак жамолига бўлган иштиёқни зиёда қилишлиги толибларга алоҳида эслатиб турилган экан. Ўрни келганда шуни илова қилиш лозимки аср намозидан сўнг " Набаъ" сўрасини канда қилмаслик ҳам муъминни охиратга бўлган рағбатини оширишлиги саҳиҳ ҳадисда айтилибди.

Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг волидаларини куфрга нисбат берилишида яна қўйидаги ҳадиснинг ҳам маълум таъсири бўлган. Унда айтилинишича кунлардан бирида муъминлардан бирлари Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг мажлисларига кириб : " Ё Расулуллоҳ , мени дунёдан ўтган отам ҳозир қаерда" – деб сўраб қолади. Унга Расулуллоҳ: " У..., дўзахдадир" , деб жавоб берадилар. Буни эшитиб бояги киши ўксиганидан йиғлаб мажлисни тарк этади. Шунда Расулуллоҳ алайҳиссалом уни юпантириш мақсадида " менинг ҳам Отам сеники билан биргадир" – деб бир саҳобийни уни кетидан жўнатадилар.
Биринчидан , Имом Муслимдан келтирилган бу ҳадис маъно ва моҳияти жиҳатидан йуқорида келтирилган оят ва ҳадисларнинг маъноларига хилофлиги яққол кўриниб турибди.
Иккинчидан, бу ҳадисни исноди ҳақида журҳ ва таъдил ( ҳадисларни айбу нуқсонларини аниқлаш илми) уламоларидан бўлган Тайёр Азимий, Абу Ҳотим Розий, Зайлаъий ва Абу Зўҳралар унда ишкал борлигини ва ғариблигини таъкидлайдилар. Жумладан Зайлаъий имом Бухорий мазкур ҳадис ровийлари ичидаги Ҳаммод Ибн Саламани хотирасини қариликда заифлашиб қолганлиги боис уни ҳадисларини рад қилганлигини айтади.
Мазҳаб ва тафсир улўғларидан булган Аҳмад Қусталонии шофеи ва "Руҳ– ул – маони " соҳиби Мухаммад Олусийлар ҳам Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг аждодларини иброҳимимашраб муваҳҳидлар бўлганликларини ёзган эканлар.

Бу ўринда эътиқод олимлари кишининг маълум вақтда дўзахда бўлишлиги ҳали унинг кофирлигига тўла далил булолмаслигини айтадилар. Бунга Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг икки қабрнинг олдидан ўтаётганларида айтган сўзларини мисол қиладилар. Узот алайҳиссалом булар катта гуноҳлар учун эмас, балки майда гуноҳлар сабабли азобланияптилар : бири пешобидан эҳтиёт бўлмаган ва яна бири чақимчилик билан машғул бўлган, деганларини, келтирадилар.

Ва ниҳоят баъзи уламо бу мавзуда индамаслик ва сукутни яхши деб билган эканлар. Машҳур муҳаддислардан Абдулҳақ Деҳлави шу фикрда булган эканлар.

Насруллоҳ Мириноятшоҳ .