چیکده ای از مهندسی رزمی ارتش عراق

بخش سوم

میدان‌های مین معمولاً به سبک شوروی طراحی می‌شدند به گونه‌ای که خطی بوده و به موانع طبیعی و مصنوعی دیگر متصل می‌شد و به منظور هدایت واحدها به مناطق کشتارگاه یا افزایش کارایی آتش‌های پوششی قرار میگرفت. ابعاد میدان‌های مین معمولاً به صورت 500 در 30 متر با یک مین ضد تانک به ازای هر متر از جلو پیکربندی شده بود. عمق میدان مین در مواضع به خوبی آماده‌شده می‌توانست تا 350 متر باشد. مین‌گذاری غیر مکانیکی شامل پرتاب مین‌ها به صورت تصادفی از کامیون‌ها و سپس دفن مین‌ها به صورت دستی است.

عراقی‌ها از یک خط دفاعی ثابت متشکل از یک یا چند ردیف مواضع دفاعی استفاده می‌کردند. این مواضع با موانع طبیعی و مصنوعی یکپارچه شده‌. این خط دفاعی توسط یک نیروی ذخیره متحرک، معمولاً یک واحد زرهی در صورت موجود بودن، حمایت می‌شود. مهندسان عراقی همچنین سنگرهای فرماندهی را می‌سازند. یکی از روش‌ها استفاده از مواد پیش‌ساخته شوروی یا کپی شده از شوروی است، یک چارچوب منحنی ساده در زمین ساخته شده و با تخته‌های چوبی یا فولادی پوشانده می‌شود. کل سازه سپس با خاک و سپس با 15 تا 20 اینچ شن پوشانده می‌شود (سنگ‌های 0.75 تا 1.5 اینچی). شن (با اندازه‌های غیر استاندارد) باعث می‌شود گلوله‌ها قبل از برخورد با فلز منفجر شوند. ساخت یک سنگر به طول حدود 5 یارد حدود 4 ساعت زمان می‌برد. آنها همچنین از بتن پیش‌ساخته و مواد محلی استفاده می‌کنند.

عراقی ها دریافته بودند مهندسی رزمی برتری بسیار قابل توجهی را در برابر عملیات های ایران که با تیکه بر نیروی پیاده انجام می‌شد را ارائه میدهد از همین رو عراقی‌ها از یک خط دفاعی ثابت متشکل از یک یا چند ردیف مواضع دفاعی استفاده می‌کردند. این خط دفاعی توسط یک نیروی ذخیره متحرک، معمولاً یک واحد زرهی در صورت موجود بودن، حمایت می‌شد. یکی از مهمترین دستاورد های مهندسی عراق ایجاد شبکه سنگر های مثلثی در قسمت هایی از کوشک و طلائیه بود. مهندسی عراق 14 سنگر مثلثی شکل در این مناطق ایجاد کرد و که در هر مثلث بزرگ یک گردان زرهی قرار داشت و در هر مثلث متوسط که در گوشه های مثلث بزرگ قرار داشت یک گروهان زرهی مستقر میشد و در هر مثلث کوچک که در مثلث های متوسط احداث شده بود یک دسته زرهی مستقر میشد و در این مواضع مثلثی موضع قرارگیری تانک ، موضع تیربار قرار داشت. طول مثلث بزرگ 2250 متر ، طول مثلث متوسط 750 متر و طول مثلث کوچک 250 متر بود. عبور از سنگر های مثلثی برای ایران امری مشکل وپرتلفات بود و این مواضع دفاع مستحکمی را تا پایان جنگ تامین کردند.

نمونه دیگر از استحکامات عراق عراق مواضع نونی یا هلالی شکل بود که در منطقه عملیاتی کربلای 5 احداث شده بود. نیم دایره ای به شعاع 200 عرض 3 ارتفاع 5 الی 6 متر. كانالی دور تا دور مواضع هلالی شكل کشیده شده و ارتباط سنگر های پیاده و تانک را بر قرار میساخت. بر روی قسمت هلال موضع شلیک و مانور تانک و قرار گیری یک تانک ذخیره در نظر گرفته شده و در داخل هلال میدان مین و سیم خاردار قرار گرفته بود.
عراق توانایی قابل توجهی را در بکارگیری انواع راهکارهای مهندسی مانند میدان مین ، استفاده از سیم خاردار های حلقوى زوجى و فرشی، خورشیدی ها ، نبشی های ضربدری، استحکامات و دژهای بتنی ، انواع کانال ها و شیار ها در طول جنگ با ایران را از خود نشان داد و این اقدامات مهندسی تاثیر بسیار قابل توجهی را بر نتایج عملیات های ایران داشت و دست برتر را به عراق در مواضع پدافندی داد.
L.t
@warhistory1

چیکده ای از مهندسی رزمی ارتش عراق

بخش اول

یکی از مهمترین عناصر سازمان رزم ارتش عراق ، مهندسی رزمی بود و این کشور در بکارگیری عناصر مهندسی در عملیات های آفندی و پدافندی خود تکیه قابل توجهی داشت. در طول جنگ با ایران ، عملکرد مهندسی ارتش عراق باعث شد تا در مقاطع بسیار مهمی از جنگ مانند عملیات رمضان نقش حیاتی بازی کرده و یکی از دلایل شکست ایران در اینن عملیات بود.

در واقع ارتش عراق فهم بسیار دقیقی از بکارگیری زمین به سود خود داشت و اقدامات مهندسی در اولویت بالایی پیگیری می‌شد. عراق بسیاری از استحکامات دفاعی خود در جبهه جنوب را سال ها قبل از جنگ ساخته بود. عراق از دهه 50 دست به احداث خندق ها مواضع پدافندی زد. در سال 53 عراق کانال پرورش ماهی یکی از مهمترین استحکامات دفاعی بصره را احداث کرد.

کانال پرورش ماهی در شرق بصره احداث شد و دیوار محکمی برای بصره و تنومه محسوب میشد. این کانال از غرب شلمچه شروع میشد در جنوب به نهر دعيجی عراق و در سمت شمال به نهر کتیبان عراق متصل میگردید. این کانال 30 کیلومتر طول داشت و عرض آن متوسط 1 کیلومتر بود. میزان عمق آب در آن 2.5 متر میرسید، دیواره های این 1.5 متر ارتفاع و 10 متر عرض داشت و عبور از این کانال به شدت مشکل بود. این کانال کاربرد اقتصادی نیز داشت اما کاربری مهم این آن دیوار دفاعی بصره بود.

ارتش عراق دارای پرسنل و منابع مهندسی برای حمایت از عملیات‌های تهاجمی و دفاعی بود. واحدهای مهندسی از سطح ستاد کل تا سطح تیپ وجود داشت.چندین گردان مهندسی (که عمدتاً برای ساخت جاده‌ها و باندهای فرود استفاده می‌شوند) و یک تیپ پل تحت کنترل ستاد کل ارتش این کشور قرار داشت. هر لشکر زرهی، پیاده مکانیزه و پیاده یک گردان مهندسی داشت. این گردان از سه گروهان مهندس صحرایی و یک گروهان خدماتی تشکیل شده یود. گردان‌های لشکر زرهی یا مکانیزه همچنین دارای یک جوخه پل‌ تانک بودند.
مسئولیت‌های واحدهای مهندسی در عملیات‌های دفاعی به ترتیب عبارتند از:
ایجاد موانع مصنوعی، از جمله میدان‌های مین، و بهبود موانع طبیعی
علامت‌گذاری و نقشه‌برداری از میدان‌های مین
ساخت سنگرهای میدانی برای ستاد
اطمینان از قابل استفاده بودن جاده‌های ضروری
ساخت سریع جاده‌های مورد نیاز
محروم کردن دشمن از استفاده از جاده‌ها
انجام شناسایی مهندسی
ایجاد نقاط تأمین آب
آزمایش خلوص آب در همکاری با واحدهای پزشکی
ساخت مواضع دفاعی
استتار منطقه ستاد
ساخت پدهای فرود هلیکوپتر

در طول جنگ ایران و عراق، عراقی‌ها یک سیستم جاده‌ای بسیار کارآمد پشت جبهه ایجاد کردند. این شبکه، پس از تقویت و خرید بیش از 2000 حمل‌کننده تجهیزات سنگین، حرکت سریع لشکرها و سپاه‌ها را برای پشتیبانی از عملیات‌های تاکتیکی امکان‌پذیر کرد. مهندسان عراقی با ساخت سریع جاده در محیطی سخت که دارای مسیرهای کم جایگزین و گلوگاهی است، تجربه داشتند.

L.t
@warhistory1

سیستم تعلیق Hydrogas شامل شش بازوی تک سیلندر مستقل در هر طرف تانک به همراه سه غلتک پیشتیبان است.

بازوها به منظور کاهش آسیب پذیری آنها به هم متصل نمی شوند.

همانطور که بار به چرخ جاده آلیاژ آلومینیومی یا فولادی اعمال می‌شود، بازوی محور عقب بر روی یاتاقان ها در ریخته گری بدنه اصلی بازو می‌چرخد.

میل‌لنگ متصل به محور چرخانده می شود و پیستون اصلی از طریق شاتون به حرکت درمیاید.

سپس پیستون اصلی، روغن را از طریق تعدیل‌کننده صفحه با روزنه کنترل شده عبور می دهد و پیستون جداکننده را جابجا می کند و فنر نیتروژن موجود در انتهای گاز بازو را فشرده می کند.

این سیستم تعلیق به گونه‌ای طراحی شده است که حداکثر فشار کاری بیش از ۸۰۰ بار را تحمل کند

آزمایشات گسترده و تحقیقات برای اثبات دوام و قابلیت اطمینان طرح قبل از انتخاب برای تولید انجام شد

تعمیر و نگهداری معمول به بررسی و تکمیل منابع نفت و گاز در صورت بروز مشکل محدود می‌شد و ویژگی‌های سیستم تعلیق را می توان به راحتی تغییر داد تا با وزن های مختلف ادوات زرهی و دمای محیط مطابقت داشته باشد

همچنین برای کاهش وزن تانک می‌توان از چرخ‌جاده آلومینیومی استفاده کرد

Nix
@Warhistory1

تصویری از صندلی جدید جایگاه راننده در دهلیز تانک که از دو حالت دراز-کش و حالت خارج از دهلیز تانک را به تانک شیر ۲ این قابلیت را در اختیار گذاشت.

با وجود سیستم تعلیق Hydrogas دیگر از شوک ناگهانی که موجب اختلال در تعادل تانک در حین حرکت در مسیر ناهموار حاصل می‌شد را تا حد زیادی خنثی می‌کرد، بطوری که قابلیت هدف‌گیری در حالت حرکت تانک تا حد زیادی بهبود داده شد زیرا خدمه با وجود تنش‌ها و شوک های ناگهانی پی در پی ناشی از ناهمواری در مسیر، تعادل خود را حفظ می‌کردند.

ویدیوی از شرح قابلیت CSS بکار گرفته شده توسط تانک چیفتن.

توانایی و کارایی سامانه کنترل آتش IFCS حاصل از نتایج دست اول آن را به اثبات رساند، زیرا خدمه‌های تانک چیفتن سه اصابت به هر دو هدف تمرینی کوچک با ابعاد 1×1.2 متر (شبیه‌سازی ابعاد برجک تانک دشمن) که شامل هدف ثابت و هدف متحرک است و یک هدف بزرگ 1.6×2 متر (شبیه‌سازی ابعاد بدنه تانک دشمن) در حالت ثابت.

تانک چیفتن در یک قوس تقریبا ۹۵۰ میل در بردهای ۱۶۰۰ متر تا ۲۹۰۰ متر با ۹ گلوله از دو نوع مهمات در عرض ۵۳ ثانیه اهداف را یکی پس از دیگری کسب کرد.

Nix
@Warhistory1

تصاویری از جزوه سامانه کنترل آتش IFCS برای تانک چیفتن است و تانک شیر ۲ هیچ فرقی با تانک چیفتن در زمینه سامانه کنترل آتش IFCS نداشت (تنها فرق در مورد TLS بود که تانک شیر دارای نسخه جدیدتر از سایت TLS No.2 Mk 1 بود).

و در آخر تمام این زیر-سیستم‌ها و این زیر-مجموعه‌ها و سایر اجزای سامانه کنترل آتش IFCS تنها یک قابلیت به تانک می‌داد.

و آن قابلیت به نام Computerised Sighting System است که تانک شیر ۲ از آن برخوردار بود (اختصارا CSS)

قابلیت CSS:

قابلیت CSS در واقع یک علامت هدف‌گیری بالستیک است.

به عبارت دیگر نوعی علامت دیجیتال است که به شکل بیضی روشن (زرد رنگ) بر روی چشمی سمت راست سایت توپچی رویت می‌شد.

و این قابلیت بسیار کار را برای هدف‌گیری سریع و دقیق ساده کرد بطوری که توپچی طی ۳ مرحله در کمتر از ۱۰ ثانیه بر روی هدف اجرا آتش می‌کند که مراحل شامل:

۱- Lase (پرتاب لیزر)

۲- Auto-Lay (پردازش خودکار)

۳- Fire (آتش)

و این بستگی دارد که اندازه علامت هدف‌گیری بالستیک مطابق با اندازه هدف باشد (یعنی کوچک‌تر یا بزرگ‌تر از ابعاد هدف نباشد)

و از آن مهم‌تر درست روی مرکز هدف، علامت هدف‌گیری بالستیک رویت شود.

برای شرایط درگیر شدن با اهداف متحرک نیز تنها باید در مرحله Lase و مرحله Auto-Lay توپچی می‌بایست به وسیله دسته کنترل هدف را دنبال کند و سوییچ Lase را فشرده نگه دارد تا عملیات محاسبه متوقف نشود.

پس از محاسبه علامت هدف‌گیری بالستیک رویت می‌شود و سپس توپچی دو گزینه دارد:

۱- با توجه به مهارت خود روی هدف اجرای آتش کند که در این صورت تنها کار توپچی این است که علامت هدف‌گیری بالستیک را به وسیله دسته کنترل، بر روی هدف تنظیم کند

۲- سوئیچ Auto-Lay را فشرده نگه دارد که عملیات ردیابی خودکار متوقف نشود و سپس توپچی ماشه را بچپاند.

اگر هدف مورد اصابت قرار گرفت که درگیری به پایان می‌رسد ولی اگر هدف مورد اصابت قرار نگرفت سوییچ تقاضای تصحیح پردازش  که در دست راست جایگاه توپچی نصب شده است می‌تواند عملیات اجرای آتش را مجددا تصحیح کند.

پ.ن: چشمی سمت چپ سایت توپچی نشان‌گر وضعیت مهمات (بارگذاری یا آماده شلیک) و مسافت بدست آمده پس از اجرای مرحله Lase است.

تصویری از بورشور سایت نظارتی و هدف‌گیری Condor

تجهیز گنبد فرمانده به سایت نظارتی و هدف‌گیری Condor ساخت شرکت Pilkington PE که دارای کانال دید در روز و دید در شب است برای تانک شیر ۱ بود.

بغیر از مزایای که سایت Condor برخوردار بود، دلیل تجهیز تانک شیر ۱ به این سایت جلوگیری از جایگزینی گنبد فرماندهی تانک با یک گنبد جدید بود.

به عبارت دیگر، در تمامی نسخه‌های اخیر تانک‌های چیفتن همه مجهز به گنبد فرماندهی No.15 است.

برای یک سایت نظارتی و هدف‌گیری برای فرمانده درصورتی که نیاز به بهبود آن باشد، در ابتدا یک گنبد جدید ارائه می‌شود و سپس تغییرات در گنبد را براساس مشخصات مورد نیاز برای سایت نظارتی جدید، اعمال می‌شد.

تانک چیفتن نیاز به سایت جدید داشت ولی نیاز به گنبد فرماندهی جدید نداشت.

خلاصه دلیل اصلی تجهیز گنبد فرماندهی تانک شیر ۱ به سایت Condor جلوگیری از نصب گنبد فرماندهی جدید برای یک سایت نظارتی جدید که توسط شرکت‌های دیگر تولید می‌شد، بود.

Nix
@Warhistory1