زنگ تفریح

#فیزیک

@sayareye_ma
sayareyema.com

تمیزکاری فضایی 🧹*🧹*🧹🧹**

اگه انسان‌ها میخوان که همچنان به پرتاب فضاپیماها و ماهواره‌ها به جو زمین ادامه بدن، باید یه فکری هم به حال مشکل زباله‌های فضایی بکنن.
شاید اولین قدم طراحی فضاپیماهاییه که آلودگی رو به حداقل میرسونن و میشه ازشون مجددا استفاده کرد. مرحله دوم تعمیر ماهواره های شکسته در مداره تا طول عمرشون افزایش پیدا کنه. مرحله سوم جمع‌آوری ماهواره‌های از کار افتاده است

اما چرا این تمیزکاری مهمه؟

در حال حاضر بیش از 10000 فضاپیمای فعال و 25000 قطعه زباله قابل ردیابی ساخته شده توسط انسان با ابعاد بزرگتر از 10 سانتی‌متر دارن به دور زمین میچرخن.

اسپیس ایکس، آمازون و سایر گروه‌ها قصد دارن ده ها هزار ماهواره دیگه رو در سال‌های آینده پرتاب کنن. اگر این سرعت پرتاب ماهواره ادامه پیدا کنه، ممکنه در آینده خدماتی که ماهواره‌ها به ما میدن رو از دست بدهیم: مثل ارتباطات مستمر، نقشه‌برداری، GPS، اینترنت، نظارت بر زمین و موارد دیگه. ناگفته نمونه که حتی ممکنه توانایی پرتاب‌های جدید رو هم از دست بدهیم.

اما راه حل چیه؟

اسپیس ایکس در حال توسعه فناوری موشک‌های قابل استفاده مجدده (مانند تقویت کننده‌های موشک فالکون 9 که میتونن پس از جدا شدن پس از پرتاب به زمین بازگردن). اما هنوز هیچ مقررات جامعی وجود نداره هر چند شرکت‌های خصوصی به تنهایی یا با مشارکت سازمان‌های دولتی، ماموریت‌هایی رو برای از بین بردن زباله‌ها با خارج کردن اونا از مدار آغاز کردن

بیشتر 👇
https://www.scientificamerican.com/article/the-space-junk-crisis-needs-a-recycling-revolution/

@sayareye_ma
sayareyema.com

افرادی که در شهرهای نواحی مدیترانه زندگی میکنن، به ویژه در شرق اسپانیا، جنوب فرانسه، ایتالیا و مالتا، در صورت عدم اقدام علیه تغییرات آب و هوایی، بدترین آسیب رو از تغییرات دمایی شدید در اروپا خواهند دید. در این بین شهر بارسلونا احتمالا بالاترین درصد مرگ و میر را خواهد داشت

@sayareye_ma
sayareyema.com

طبق داده‌های آماری بسیاری از پژوهشگرا بلافاصله پس از انتشار اولین مقاله‌شون، کار آکادمیک رو ترک میکنن

یک سوم از پژوهشگرا در عرض پنج سال پس از نوشتن اولین مقاله، کار علمی رو رها کردن و تقریبا نیمی از اونا در طی یه دهه بعدی اونو ترک کردن. محققان داده‌های منتشر شده علمی از اسکوپوس رو برای حدود 400000 پژوهشگر از 38 کشور بررسی کردن. به طور کلی، زنان بیشتر از مردان احتمال داشته که انتشار مقاله و کار آکادمیک خودشون رو رها کنن، اگرچه این مقدار در بین رشته‌های مختلف متفاوت بوده. جویا میسرا، جامعه‌شناس، میگه که البته این شکاف جنسیتی با گذشت زمان کاهش یافته، اما میتونه حتی بسیار بیشتر از اون چیزی باشه که داده‌ها نشون میدن و نکته دردناک ماجرا اونجاست که بسیاری از اوقات، نام زنان به عنوان همکار در مقالات و کارهای منتشر شده ذکر نمیشه

بیشتر ?
https://www.nature.com/articles/d41586-024-03222-7?utm_source=Live+Audience&utm_campaign=d712154d5f-nature-briefing-daily-20241008&utm_medium=email&utm_term=0_b27a691814-d712154d5f-498786577

@sayareye_ma
sayareyema.com

سیل اسپانیا
بقلم: دکتر نفیسه صالحی سیاوشانی
دکترای هیدرولوژی و محقق انستیتو ارزیابی زیست محیطی و تحقیقات آب اسپانیا
.............................................................................................
تهدید جوی و بارش‌های سیل‌آسا در اسپانیا

سردچال که در زبان اسپانیایی به عنوان GOTA FRÍA یا DANAشناخته می‌شود، یک پدیده جوی است که در آن توده‌ای از هوای سرد و کم فشار از ارتفاعات بالا به سمت پایین حرکت می‌کند و به توده‌های هوای گرم و مرطوب در سطح زمین برخورد می‌کند. این شرایط می‌تواند منجر به بارش‌های شدید و حتی سیلاب‌های خطرناک در مناطق ساحلی مدیترانه شود. زمانی که هوای سرد جت استریم با هوای گرم و مرطوب مدیترانه‌ای ترکیب می‌شود،ناپایداری جوی ایجاد می‌شود که باعث تشکیل ابرهای باران‌زا و در نتیجه بارش‌های شدید می‌گردد. این پدیده معمولا در فصل‌های پاییز و زمستان اتفاق می‌افتد و می‌تواند به بارش‌های ناگهانی و شدید با خسارات فراوان منجر شود. در گذشته، سردچال و سیلاب‌های ناشی از آن خسارات قابل توجهی به اسپانیا وارد کرده‌اند. بر اساس آمارها، تاکنون بارش‌های شدید ناشی از گوتا فریا در نواحی شرقی اسپانیا باعث مرگ صدها نفر و خسارت‌های مالی بسیار زیادی شده اند. براساس گزارشی از اداره ملی هواشناسی اسپانیا، در فاصله سال‌های 2000 تا 2020، بیش از 40 رویداد بارشی شدید در این کشور ثبت شده که موجب وقوع سیلاب و خسارات مالی و جانی فراوانی شده است. از جمله رخداد سیل اخیر در والنسیا اسپانیا که منجر به خسارات شدید جانی و مالی در این ناحیه شد. البته تخمین دقیق خسارات در این قطب صنعتی اسپانیا دشوار است با این حال اولین تخمین دولتی، خسارت ناشی از این رویداد بر زیرساخت ها را 2.6 میلیارد یورو نشان می دهد.
با اینکه این پدیده آب و هوایی می تواند در دیگر مناطق دنیا نیز رخ دهد اما اسپانیا به خاطر موقعیت جغرافیایی خود و تنوع اقلیمی، یکی از مناطقی است که بیشترین تأثیر را از این پدیده‌ جوی می پذیرد. دریای مدیترانه و وجود کوه‌های متعدد در این کشور، شرایط مناسبی را برای شکل‌گیری گوتا فریا فراهم می‌کند. به خصوص در پاییز، با تغییر دما و رطوبت، احتمال بروز این پدیده افزایش می‌یابد. همچنین، تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی نیز می‌توانند بر شدت و فراوانی این پدیده تأثیرگذار باشند. از آنجایی که گوتا فریا می‌تواند به بارش‌های بسیار سنگین و سریع منجر شود، بنابراین این بارش‌ها معمولا به شکل باران‌های شدید و ناگهانی در مدت زمان کوتاهی صورت می‌گیرند. این شرایط می‌تواند به سیلاب‌های ناگهانی و خسارات شدید به زیرساخت‌ها، زمین‌های کشاورزی و حتی جان مردم منجر شود.

در پاسخ به تهدیدات ناشی از دانا و سیلاب‌های ناشی از آن، اسپانیا تاکنون اقداماتی را در زمینه پیشگیری و مدیریت بحران انجام داده است از جمله تقویت زیرساخت‌های آبی و ساخت و بهبود سیستم‌های زهکشی و سدها برای کنترل و مدیریت آب‌های سطحی، همچنین ایجاد و به‌روزرسانی سیستم‌های هشدار برای پیش‌بینی بارش‌های شدید و اطلاع‌رسانی به ساکنان مناطق در معرض خطر و سرمایه‌گذاری در کارهای تحقیقاتی برای درک بهتر پدیده‌های جوی و پیش‌بینی دقیق‌تر وقوع آن ها. با این حال، با وجود تهدیدات جدی‌ای که این پدیده بر زندگی و زیرساخت‌ها ایجاد می‌کند، به نظر می‌رسد که تمهیدات بیشتری برای مقابله با اثرات و کاهش خسارات ناشی از آن ضروری است. در واقع، صرف‌نظر از اقداماتی که تا کنون انجام شده، لازم است که برنامه‌ریزی‌های بهتری صورت گیرد تا مناطق در معرض خطر بتوانند در برابر این چالش‌ طبیعی مقاوم‌تر شوند.

t.me/Dr_AliBeitollahi

نمایی زیبا از کوه وزوو یا وزوویوس از معروف‌ترین آتشفشان‌های فعال ایتالیا از ایستگاه فضایی بین‌المللی

? آندریاس موگنسن

@sayareye_ma
sayareyema.com