پایان نخستین دوره جایزه محیط زیستی و علمی دکتر بسکی؛ آغاز راهی پر امید

شامگاه جمعه ۵ بهمن ۱۴۰۳، بنیاد علمی دکتر بسکی میزبان جمع کثیری از دوستداران طبیعت و اندیشه‌های زنده‌یاد دکتر غلامعلی بسکی (پدر طبیعت ایران) بود. این گردهمایی، که به مناسبت نود و سومین سالروز تولد این چهره ماندگار برگزار شد، نه‌تنها تجلیلی از راه پرثمر او، بلکه نقطه آغازی برای ادامه مسیر او در حفاظت از محیط زیست و ترویج دانش بود.

مراسم اختتامیه نخستین دوره جایزه محیط زیستی و علمی دکتر بسکی با حضور دکتر حمید طراوتی، مؤسس و بنیان‌گذار مؤسسه زیست‌محیطی طراوت بهار، دکتر عبدال‌حسین وهاب‌زاده، محمد درویش، خانواده دکتر بسکی، دو دختر ایشان و جمعی از فعالان و علاقه‌مندان به محیط زیست برگزار شد.

این رویداد، فراتر از یک مراسم تجلیل، فرصتی بود برای همدلی، تبادل اندیشه و تجدید عهد با میراث ارزشمند دکتر بسکی؛ میراثی که همچنان الهام‌بخش نسل‌های آینده خواهد بود تا در مسیر حفظ طبیعت و توسعه پایدار گام بردارند.

@taravatbaharNGO

☘ سپس فرشته تقی زاده عضو دیگر هیات مدیره ، با بیان اهمیت مطالبه گری، ابراز داشت،زمانی که متولیان و مسئولان ذی ربط با مطالبه گری همراهی نداشته باشند روند آن بسیار فرسایشی خواهد بود، وی ضمن بر شمردن چند نمونه از مطالبه گری های مردمی که از سال ۹۴ آغاز و درسال ۱۴۰۰ به نتیجه رسید، بیان داشت این پیگیری ها با خود انتشار آگاهی به همراه داشته است، وی از مطالبه مردم هزارمسجد و برگزاری اتاق فکر دانشگاه فردوسی برای بررسی طرح انتقال آب از هزارمسجد یاد کردو گفت تجربه ارزنده برگزاری اتاق فکر برای بررسی پروژه مخرب کمربند جنوبی که به تغییر کاربری و جلوگیری ازتخریب بیشتر ارتفاعات جنوبی منتج گردید تجربه ای ارزشمند وعبرت آموزی است با این پیام که قبل ازاجرای هر  پروژه باید مطالعات و ارزیابی محیط زیستی انجام شود و اکنون درخصوص پروژه هزارمسجد همین روش در جریان انجام است .
وی همچنین ازکشف رود بعنوان معضل بسیار جدی محیط زیستی یادکرد که می توان با برنامه ریزی،اختصاص بودجه ونظارت و اجرای قانون آن را به نتیجه رساند و از دکتر محمودی خواست ازکشف رود بازدید نمایند.
وی همچنین تاکیدکرد مردم اگر آثاری از تحقق مطالباتشان مشاهده کنند به مشارکت امیدوار می شوند، اما متاسفانه یکی از دغدغه های ما بخطر افتادن بعضی دست آوردهایی ست که برای آن سالیان طولانی تلاش شده است.
تقی زاده  راه اندازی اتاق فکر را که مورد تأکید دکتر محمودی نیز قرار گرفت را بیانگر اهمیت به خرد جمعی دانست و ابراز امیدواری کرد با مدیریتی آگاه و انگیزه مند و معتقد به خردجمعی و مشارکت مردمی، بتوان معضلات محیط زیستی شهر و استان را مدیریت و مهار نمود .

☘در ادامه این نشست دکتر محمد فشایی عضو هیات مدیره و سازمان مردم نهاد جمعیت ناجیان آب نیز با اشاره به سهم قابل توجه خراسان رضوی  و کلانشهر مشهد در توسعه شرق کشور عنوان کرد: این استان به منابع آب سطحی وسیع همچون دریا دسترسی ندارد اتکای مصارف مختلف بر آب های زیرزمینی است. و اکنون این استان یک هفتم کسری مخازن سالانه کشور را به خود اختصاص داده است. دکتر فشایی یادآور شد: آب،محور توسعه و پاشنه آشیل حفاظت از محیط زیست در خراسان رضوی است. برای هزاران سال آب رشته پیوند و مشارکت مردم در این استان بوده است. قنات قصبه گناباد و سایر سازه های آبی تاریخی نشان می دهد که این الگوی مشارکت سابقه دیرینه ای دارد. وی افزود: اصل جمع سپاری هم در گذشته و هم در حال حاضر لازمه حفاظت از منابع آب و محیط زیست بوده و هست. کمرنگ شدن نقش مردم و دولتی شدن تمام جنبه های ارتباط مردم با محیط زیست باعث کاهش مشارکت نهادهای مدنی و افزایش آسیب ها شده است. ایشان خاطرنشان ساخت: اکنون مهم ترین ماموریت سازمان حفاظت محیط زیست تلاش برای جمع سپاری است. سازمان های مردم نهاد، دانشگاهیان، رسانه ها، جوامع محلی و سایر اقشار هر یک به سهم خود می توانند موثر باشند. وی ابراز امیدواری کرد تا در دیدار عمومی با سمن ها و فعالان محیط زیست استان ضمن آشنایی با چالش های مختلف محیط زیستی استان، زمینه های گوناگون مطالبه گری، حمایت گری و اطلاع رسانی که مهم ترین ظرفیت سمن ها است مطرح شود.

☘ سپس علی کشمیری یکی از اعضا هیات مدیره شبکه پس از خوش آمدگویی اشاره کرد:
شهر مشهد مرکز توجهات و اخبار است. هر اتفاقی هرچند کوچک بازتابی گسترده‌ و سریع در رسانه‌های داخل و خارج کشور خواهد داشت از این رو مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی مسئولیتی سنگین‌تر نسبت به
سایر استان‌ها خواهد داشت و مردم این شهر و فعالین محیط زیست همکاری داوطلبانه با اداره کل حفاظت محیط زیست خواهند داشت، لذا پیشنهاد می‌شود از این ظرفیت استفاده شود.
 وی تاکید کرد مردم این دیار مطالبه‌گر هستند، چه از سازمان حفاظت محیط زیست چه از سایرسازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی.
اداره کل حفاظت محیط زیست با رویکردی سازنده و تعامل دوسویه می‌تواند ازمطالبه‌گری مردم از سایر سازمان‌ها و ارگان‌ها بمنظور پیشبرد اهداف تعیین شده استفاده کند.
 به لحاظ جمعیت حیات‌وحش این استان رتبه اول جمعیت پلنگ، رتبه دوم
قوچ‌ و‌ میش، رتبه سوم کل‌و‌‌ بز و رتبه چهارم جمعیت آهو در کشور را دارد اما کلینیک درمان و تیمار حیات‌وحش ندارد.یعنی در سرزمین ضامن آهو، حیات‌وحش بیمار یا آسیب‌دیده مرکز درمانی استاندارد ندارند و جا دارد چنین  مرکزی با مشارکت آستانقدس یا دیگر نهادها تجهیز و بهره‌برداری شود.
ادامه ....

1. تشکیل «اتاق فکر محیط‌زیست استان» جهت برنامه‌ریزی و نظارت مشارکتی و تاسیس اتاق‌های شیشه‌ای تعاملی
    ۲. تشکیل «شبکه جوانان متخصص محیط‌زیست» (۱۵ تا ۲۴ سال) و همچنین «شبکه متخصصان محیط‌زیست» (بالاتر از ۲۵ سال) در هر شهر و استان جهت جذب مشاوران زبده داوطلب، جوان‌گرایی و جانشین‌پروری
    ۳. پایه‌ریزی واجرای اصول ۱۰ گانه حکمروایی خوب IUCN
    ۴. پایلوت اجرایی مدیریت مشارکتی یک منطقه
    ۵. هوشمندسازی مدیریت / سامانه تصمیم‌یار هوشمند مدیریت (حکمرانی داده و DSS)
    ۶. پاسخگویی دیجیتال (رسانه و روابط عمومی قوی از جنس پاسخگویی مستمر آنلاین)، مشارکت دیجیتال (مثل وبسایت سوت‌زن ناشناس) ودولت دیجیتال
    ۷. بهره‌مندی ازبند د ماده ۵۴ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت موسوم به قانون يک در هزار فروش جهت تجهیز سیستم‌های حمایتی مناطق چهارگانه
2. پژوهش و سرمایه‌گذاری علمی(همچون تعیین شبکه مسائل محیط‌زیستی استان، نقشه راه اداره کل و...)
3. تاکید بیشتر بر نظارت بجای توقف در اجرا (همچون عدم تمرکز بر آموزش)
4. بهره‌مندی از ابزارهای حل تعارضات و شیوه‌های مذاکره بین نهادی و نیز درخواست از کلیه نهاد های استان جهت تاسیس یک واحد سبز
   @NGOKhorasanR

☘ دیدار اعضای هیات مدیره شبکه تشکل های مردم نهاد محیط زیستی خراسان رضوی با دکتر محمودی، مدیرکل جدید اداره کل محیط زیست استان خراسان رضوی
سه شنبه مورخ ۱۴۰۳/۸/۸
@NGOKhorasanR