مغز انسان به صورت ناخودآگاه گذشته را زیباتر و آرامش بخش تر نشان می‌دهد، خاطرات تلخ را کمرنگ تر ولی بر جلوه خاطرات شیرین می‌افزاید تا با یادآوری این خاطرات از بار رنج هستی بر گرده آدمی بکاهد، اما اگر این گذشته گرایی رومانتیک از حد بگذرد ارتباط انسان با واقعیت مخدوش شده و از همینجا غول فاشیسم بیدار می‌شود.
رمانتیسم ایلی هنگامی تنه به تنه فاشیسم می‌زند که از وسایل مدرن برای بازتولید امر پیشامدرن بهره می‌برد یعنی با کمک گوشی های هوشمند ،اینترنت، شبکه‌های ماهواره‌ای ،کتاب و نشریات، تصویری نوستالژیک و آرمانی را از گذشته ترسیم می‌کند.
این موج احساس‌گرایی، انزوا خواهی، نادیده گرفتن واقعیت‌های زندگی، عدم توجه به منطق و خرد و استدلال باعث می‌شود که شخص رابطه با جهان حقیقی را از دست بدهد .
جوامع ایلیاتی به دلیل متحرک بودن از نظر فکری کُند و توانایی نوآوری ندارند ،برای پیشرفت ،ساختن و شکوفا شدن باید ابتدا در جایی ریشه زد و با وجود یکجانشینی اجباری در صد سال اخیر هنوز فرهنگ مسلط به دلیل ترس از تغییر و انزواگرایی و مغایرت با ارزش های فرهنگی چندان پذیرای مدنیته نیست .
مدرنیته مانند یک سیل خروشان با تغییرات عمیق اجتماعی و فرهنگی همراه است و مناسبات کهن خویشاوندی را به هم می‌ریزد.
در ۱۴۰۰ سال حکومت ایلی و عشیره‌ای و ویرانی و کشتار ، سامانه ایل به انسان ایرانی احساس امنیت و همبستگی می‌داد و کمرنگ شدن آنها باعث ایجاد احساس ناامنی و بی‌ثباتی می‌شود ،بخشی از کردهای جنوبی به همین دلیل جذب کردیسم شدند .
همچنین مدرنیسم با سنت‌ها و ارزش‌های فرهنگی انسان‌های ایلیاتی مغایرت دارد و در سامانه‌ای که زن حق گزینش همسر را نیز ندارد مردان در برابر محدود کردن دایره قدرتشان واکنش منفی نشان می‌دهند .
چالش با باورهای مذهبی وجه دیگر مدنیته ستیزی است ،مدرنیته با بسیاری از سنت‌ها و باورهای مذهبی و اخلاقی دچار اصطکاک می‌شود این مساله بیشتر در جوامع کرد اهل سنت بروز پیدا می‌کند.
باید بدانیم جامعه ایران هنوز درگیر پذیرش مدنیته است ،بخشی از جامعه ایران در شهرهای بزرگ جهانی می‌اندیشند و بخش دیگر به شدت قبیله‌ای و دگرستیزانه ،این دو قطبی شدن، جامعه ایرانی را وارد چالش می‌کند.
برای کمک به گذار جوامع پیشامدرن به مدرن چه می‌توان کرد
بزرگترین مانع مدنیته ترس است و ترس به دلیل عدم شناخت است.
می‌توان با برنامه‌های آموزشی مزایای مدرنیته را توضیح داد ،در هر صورت مدرنیته تاثیر عمیقی بر هویت فرهنگی جوامع خواهد گذاشت اما مدرنیته و پیشرفت می‌تواند با حفظ هویت فرهنگی و سنت‌های محلی پیش برود چنانچه در شهرهای بزرگ ایران مانند تبریز ،تهران و اصفهان می‌بینیم سنت‌های ایرانی هنوز زنده و پویا هستند .
همچنین با گفتگو و شنیدن سخنان نخبگان ،جوانان و ریش سفیدان جوامع محلی می‌توان فضایی برای نقد و بررسی مدرنیسم فراهم کرد .
تولید ثروت و بالا رفتن سطح رفاه مهمترین هدف سیاسیون است و ارائه فرصت‌های بیشتر اقتصادی حاصل جامعه‌ای مدرن و با ثبات است.
مدرنیته حکم محتوم تاریخ است و مقاومت در برابر آن غیر طبیعی تر از پذیرش آن است.
@iranban_kord

این پیکره همان کوله‌بالی است که در ایران نماد ملت کورد است ولی در کردستان سوران عراق تبدیل به نماد فرودستان گوران می‌شود و از میادین حلبچه جمع می‌شود تا مبادا حلبچه‌ای ها به یاد بیاورند مردم این شهر گوران‌زبان بودند که با اسمیلیه در سورانی، این زبان به چند روستای ایزوله در حلبچه منحصر شده است .
@iranban_kord

بسام علی از حزب پارتی: در میان هورامی‌ها مرد نیست و نبوده است .
@iranban_kord

☀️ گزیدۀ بهترین کانال‌های علمی و فرهنگی و هنری!
---------
? دنیای نویسندگان برتر
@Nevisandbdonya

? پارسی سخن بگوییم و زیبا بنویسیم
@Farzandan_Parsi

? دل‌واژه‌های تنهایی
@Gandomzaran

? بازخوانی تاریخ ایران‌زمین
@Khonjibook

? الفبای توسعه درگرو مطالعه و خرد
@Alefbaietousee

? کارگروه پژوهشی ایران‌بان کُرد
@Iranban_Kord

? تاریخ و فرهنگ ملل جهان
@Tarikhe_Melal

? اینفوگرافی‌های تاریخی و سیاسی
@Infographicer

? کتاب‌های بهترین نویسندگان دنیا (رایگان)
@Parshangbook_Pdf

? کتابخانۀ متون و مطالعات زردشتی
@Zardoshti_Book

? پویش ملی‌فرهنگی سیمرغ
@Pooyeshesimorgh

? کوئیز تاریخ: پرسش و پاسخ روزانه
@HistoQuiz

? آهنگ‌های شاد و اشعار جان‌فزای پارسی
@BazmeParviz

? مرجع فیلم، سریال و مستند های تاریخی
@Tarikh_Tv

? هنر شراب زندگیست!
@Geraf_Art

? لایف‌استایل دخترونه اینجاست!
@MaryamTeam

? دنیای آرامش
@Donyayeaaramesh

? بک‌گرآند کارتونی | تِم فآنتزئ مود
@ThemeMood

? جامعه شناسی و هنر
@R_Kordbacheh

? دین زرتشتی (مزدیسنا)
@Echoesofgataha

? ایران‌شهر (درباره‌ی خط و زبان فارسی میانه)
@Iranshahr1353

? درگاه وهومن امشاسپند
@khashatra

? آلبوم جنگاوران تاریخ (میلیتاریسم تاریخی)
@Marzupan

? تاریخ و فرهنگ بلوچستان
@Balochs_History

? فرمولاسیون محصولات آرایشی و بهداشتی
@Chemistry99

? آموزش رقص ایرانی و خارجی!
@Sonatimahalli

? نوستالژی: زیرخاکی‌های کمترشنیده‌شده
@Nuostalzhi
---------
? شرکت در تبادلات یا رزرو تبلیغات:
? @FiruzMehr

تیرگان

پرویز رجبی

چیستا، شهریور ۱۳۶۰، شماره ۱.

آرخش؛
کلبۀ پژوهش حماسه‌های ایرانی
@arakhsha96
https://www.instagram.com/arakhsha96

? برترین‌های علمی و فرهنگی و هنری در تلگرام
---------
? مرجع فیلم و سریال و مستند تاریخی:
? @Tarikh_TV ?

? فنگشویی، قانون جذب، سابلیمینال
❃ @Mossbatt_Andishan

? من و کتاب: |پی‌دی‌اف|
❃ @Aramesh13577

? دنیای نویسندگان برتر
❃ @Nevisandbdonya

? بازخوانی تاریخ ایران‌زمین
❃ @Khonjibook

? کارگروه پژوهشی ایران‌بان کُرد
❃ @Iranban_Kord

? الفبای توسعه درگرو مطالعه و خرد
❃ @Alefbaietousee

? تاریخ و فرهنگ ملل جهان
❃ @Tarikhe_Melal

? اینفوگرافی‌های تاریخی و سیاسی
❃ @Infographicer

? بهترین گروه (درخواست کتاب)
❃ @Darkhaste_Ketab_Parshangbook

? منابع و مآخذ تاریخ پادشاهی ماد
❃ @TheMedes

? هنر شراب زندگی است
❃ @Geraf_Art

? پویش ملی‌فرهنگی سیمرغ
❃ @Pooyeshesimorgh

? کوئیز تاریخ: پرسش و پاسخ روزانه
❃ @HistoQuiz

? اشتادان
❃ @Eshtadan

? لایف‌استایلتو عوض کن!
❃ @MaryamTeam

? فرهنگ مردم خوروبیابانک
❃ @Hatefta

? دنیای آرامش
❃ @Donyayeaaramesh

? بک‌گرآند کارتونی | تِم فآنتزئ مود
❃ @ThemeMood

? ایرانویج (تاریخ و فرهنگ و زیبایی ایران)
❃ @Iran_Vijeh

? آهنگ‌های شاد و اشعار جان‌فزای پارسی
❃ @BazmeParviz

? دین زرتشتی (مزدیسنا)
❃ @Echoesofgataha

? جامعه شناسی و ادبیات و هنر
❃ @R_Kordbacheh

? درگاه وهومن امشاسپند
❃ @Khashatra

? آلبوم جنگاوران تاریخ (میلیتاریسم تاریخی)
❃ @Marzupan

? شاهنامه‌پژوهی از دیدگاه روانشناسی
❃ @Anjomanshahnameh

? تاریخ و فرهنگ بلوچستان
❃ @Balochs_History

? دل‌واژه‌های تنهایی
❃ @Gandomzaran

? پارسی سخن بگوییم و زیبا بنویسیم
❃ @Farzandan_Parsi

? موسیقی غذای روح
❃ @We010101
---------
? شرکت در تبادلات یا رزرو تبلیغات:
? @FiruzMehr

*? «سیزده به در» روز باران خواهی از ایزد تیشتر*
#اسطوره_شناسی

ایرانیان باستان برای هر کدام از روزهای ماه نامی داشتند و سیزدهمین روز هر ماه به نام ستاره «تیر» یا «تِشتَر» که در اساطیر ایرانی ایزد باران و رودهای جاری است نامیده می‌شود.
ایرانیان بر پایه این باور کهن در سیزدهم فروردین‌ماه برای نیایش و باران خواهی از ایزد تیشر به دامان طبیعت می‌رفتند و در کوهسار و در کنار چشمه‌ها به پایکوبی می‌پرداختند و از ایزد تشتر سالی پر باران درخواست می‌کردند .
می‌توان در کتاب کهن اوستا در بخش «تیر یشت» رد این درخواست ها را گرفت:«تشتر، ستاره رایومندِ فره مند را می ستاییم ... از آن پس دگر باره تشتر رایومند فره مند از دریای فراخ کرت فراز آید ... پس آن گاه مِه پدید آورنده ابر به جنبش در آید. باد نیمروزی وزیدن آغازد و مِه را به پیش براند. پس باد چالاک مزدا آفریده ، باران و ابر و تگرگ را به کشتزارها و خانمان های هفت کشور برساند، تشتر ستاره رایومند فره مند را می ستاییم که به هنگام به سر رسیدن سال مردم ، فرمانروایان خردمند، جانوران آزاد کوهساران و درندگان بیابان نورد، همه برخاستن اش را چشم به راهند. آن که با سرزدن خویش، کشور را سالی خوش یا سالی بد آورد. آیا سرزمین های ایرانی از سالی خوش برخوردار خواهند شد؟ »
ایزد تیشتر که ایزد باران است در‌ آیین مزدیسنا جایگاه بلند و پر آوازه ای دارد و حماسی‌ترین بخش اوستا نیز مربوط به جنگ ایزد تیشتر با «اپوشه دیو» است. در اوستا ایزد تیشتر به ریخت اسبی سپید با لگام و گوش زرین به جنگ دیو خشکسالی که "اپوشه دیو" نام دارد که به ریخت اسب سیاهی بدون گوش و دم و یال است می‌رود ؛ در نخستین رویارویی تیشتر شکست می‌خورد و چشمه ساران و دشت ها خشک می‌شوند و تیشتر به درگاه اهورا مزدا نیایش می‌کند و مردمان آریایی با دعا و نیایش و قربانی تیشتر را یاری می‌کنند تا بر اپوشه دیو پیروز شود و این بار تیشتر بر دیو خشكسالی پیروز می‌شود پس ابرها بارور و چشمه ها و رودها جاری می‌شود همکاری انسانها و ایزدان نشان از عاملیت انسان در اساطیر ایرانی دارد، در اساطیر آریایی انسان بازیچه خدایان نیست و ایزدان و انسان‌ها هر دو باید برای نیکی و آبادی این جهان بکوشند.
این جهان‌بینی زیبا، زندگی خواهانه و کاملا مادی در سرزمینی که بخشی از آن را دشت های کم آب و بخش دیگر را کوهستان‌های سرد و غیر قابل کشاورزی در بر می‌گیرد اهمیت آب و آبادی را برای ادامه مدنیت ایران باستان نشان می‌دهد .
وجود چنین جشن‌هایی که در یک زمان معین برگزار می‌شود و با طبیعت در پیوند است حکایت از مدنیتی شگرف و باشکوه دارد چرا که زمان برای جوامع کوچنشین و بیابانگرد اهمیت نداشته و سیال است از این روست که می‌بینیم جشن هایی چون نوروز، چهارشنبه سوری، شب یلدا، سیزده بدر، مهرگان، تیرگان، سده و... در میان جامعه شهرنشین ایرانی جشن گرفته می‌شوند و در طول صد سال اخیر با یکجانشین شدن ایلات و عشایر، ایشان نیز به جرگه برگزار کنندگان آن افزوده شده و حتی گرم تر به پیشوازی آن می‌روند.
نکته دیگر که در سال‌های اخیر درباره سیزده به در گفته می‌شود بدشگون بودن این روز است در حالی که در فرهنگ ایرانی هیچ عددی بدشگون نیست و باور به نحسی عدد ١٣ ناشی از برخورد با فرهنگ غربی که متاثر از جهان‌بینی ادیان یهودی مسیحی است می‌باشد.ایرانیان بر خلاف یهودیان هفته نداشتند و از نام ایزدان برای نامیدن هر کدام از روزهای ماه استفاده می‌کردن و عدد سیزده هر ماه به نام ایزد تیشتر ثبت شده و از این رو جشن بزرگ تیرگان که یادآور تثبیت مرزهای ایران در اوستاست در روز سیزدهم از ماه تیر برگزار می شود همچنین در هیچ یک از نوشته های اوستایی و پارسیگ از این روز به بدی یاد نشده و در منابع پس از اسلام مانند «آثار الباقیه» نوشته ابوریحان بیرونی که جدولی برای خوش‌یمن و بدیمن بودن روزها دارد برای روز سیزدهم نوروز واژه «سعد» به معنای نیک و فرخنده آمده است.
شایعه دیگری که در چند سال اخیر درباره (سیزده به در) پخش می‌شود پیوند آن با جشن پوریم یهودی است که ادعا می‌شود در این روز همسر یهودی خشایار شاه هخامنشی دشمنان ایرانی خود را کشتار کرده و ایرانیان به مناسبت این روز از خانه بیرون می‌روند حال آنکه افسانه پوریم بر اساس داستانی آشوری ساخته شده و نام دشمنانی که در این داستان کشته می‌شوند نه ایرانی بلکه سامی است!
به نظر می‌رسد ایرانیان پس از دوازده روز جشن که یادآور دوازده ماه سال بوده در روز سیزدهم فروردین پایان نوروز را جشن می‌گرفته‌اند و از خوراکی های مقدس که شیر و دوغ هم جزوی از آن بوده آشی تهیه می‌کردند که هنوز در بسیاری از شهرهای ایران در روز سیزده به در یا سیزدهم برخی ماه‌ها پخته می‌شود.
@iranban_kord

در دوران جمهوری مهاباد هم قاضی محمد و سید عبدالله آل گیلانی کوشیدند سران کرد را برای آرمان کردستان متحد کنند اما به نتیجه‎ای نرسیدند. قاضی محمد کوشید روی دو تن از دوستان خود یعنی قرنی ‎آقای مامش و عبدالله آقای بایزیدی منگور حساب باز کند ولی آنان هم با او همراهی نکردند. (مک‎داول، 1383: 403)

در آبان 1324 قاضی محمد نشست سران کرد را برگزار کرد اما برخی سران کرد که اعتماد نداشتند، شرکت نکردند و مجتبی برزویی که گوی سرقت قوم‎گرایی را از پانکردها ربوده است در این زمینه نقل می‎کند که: «ملاخلیل، شیخ قبیله منگور و قرنی آغای مامش در کمیسیون متشکله از سران کردها در مهاباد شرکت نکردند و قرنی آغا علنا اعلام کرد که علاقه‎ای به استقلال کردستان ندارد و به وطن خود ایران علاقه‎مند است و به کنایه افزوده بود اصلا من کرد نیستم!!» (برزویی، 1378: ص 372 )

با توجه به مخالفت‎های علمای کرد با جنبش جداسری جمهوری مهاباد و در راس ایشان ملاخلیل منگور، کومله ژکاف در نشریات خود به شیوخ حمله کرد و برای نمونه می‎گفت: «ملاها خائنند، این‎ها شیوخ را می‎ستایند، اما حقیقت خدا و دین را برای مردم توضیح نمی‎دهند... تا شیخ و ملایی در کردستان بماند امیدی به زندگانی نیست... همه صوفی‎اند با ریش و تسبیح، و ستبرگردن و شکم‎گنده... چگونه می‎توان از این مردم شکمباره مستمند انتظار داشت به پیشبرد مقاصد کردان و خدمت در حکومتی کرد، مساعدت کنند.» (مک‎داول، 1383: 406)

اما در ادامه کنسولگری تبریز هم این امر را به شکل دیگری تایید کرده و در ۲۹ آذر ۱۳۲۴ می‏گوید: «... ولی گزارش شده است که کردها به نحوی فزاینده نسبت به تبعیت از فرامین روس‎ها اکراه دارند و برخی از آنها از جمله قرنی آقا رهبر متنفذ مامش‎ها به نحوی صریح وفاداری خود را نسبت به دولت ایران اعلام داشته است. نفوذ این رهبری ایلی چشمگیر است و احتمال دارد و نهضت دموکرات از جانب کردها با مخالفت در خور توجهی روبرو گردد». (بیات، 1388:ص 36)

بدین ترتیب تلخی‎ها و ناراحتی‎ها تشدید شد. خشم و آزردگی در میان قبایلی که باید منابع و امکانات ناچیز خود را با بارزانی‎های گرسنه اما نیرومند قسمت می‎کردند، فزونی یافت. بین روئسای مامش و منگور و قاضی محمد کشمکش بروز کرد. شوروی‎ها برای حمایت از قاضی محمد، ملامصطفی بارزانی مامور کردند و او مامش‎ها و منگورها را به عراق راند. (مک‎داول، 1383: 416)

برزویی در این باره نیز می‎گوید: «کسانی مثل عبدالله آقا بایزیدی رئیس عشیره منگور و عزیز پسر قرنی‎آغا رئیس عشیره مامش و عمرخان شکاک به انتقاد از جمهوری مهاباد پرداخته و در آستانه درگیری با آن قرار گرفتند و چون قاضی بارزانی‏ها را به سرکوبی منگور و مامش فرستاد، آنان به پژدری‎های عراق پناهنده شدند.»( برزویی، 1378: ص373)

پژدری‎ها در دوره ضعف قاجاریه مالکیت چند روستا در سردشت را به دست گرفته بودند و لذا همیشه پای ایشان به این سوی مرز ایران باز بود و متحد نزدیک منگورها محسوب می‌‏شدند. (مک‎داول، 1383: 385)

طبق روایت‎های محلی، در این ماجرا منگورها و مامش‎ها در کنار پژدری‎ها در سردشت ملامصطفی را شکست داده و به عقب راندند.
مطالب مرتبط:
https://t.me/iranban_kord/3753

?بن‏مایه:❇️ کردها و فرقه دمکرات آذربایجان: گزارش‎هایی از کنسولگری آمریکا در تبریز، دی 1323 تا اسفند 1325، ترجمه کاوه بیات، انتشارات شیرازه، تهران: 1388

❇️ تاریخ معاصر کرد، دیوید مک‎داول، ترجمه ابراهیم یونسی، چاپ دالاهو: 1383

❇️مسئله اسماعیل آقا سمکو در آذربایجان و مکریان، احمد چوپانی، نشر موساسیر، مهاباد: 1390

❇️اوضاع سیاسی کردستان از 1258 تا 1325، نوشته مجتبی برزویی، نشر فکر نو، تهران: 1378

❇️پیدایش فرقه دموکرات آذربایجان به روایت اسناد و خاطرات منتشر نشده، نوشته منیژه صدری و رحیم نیکبخت، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، تهران: 1386

❇️کردها و فرقه دموکرات اذربایجان، گزارش‎های کنسولگری آمریکا در تبریز، ترجمه کاوه بیات، نشر شیرازه، تهران: 1388

@iranban_kord

?میهن پرستی کردهای منگور و مامش
?مبارزات ایشان با قهرمانان جریان پانکردیسم

دو عشیره مَنگُور و مامَش از عشایر کُرد سُورانی زبان منطقه مُکریان واقع در جنوب استان آذربایجان غربی هستند که در طول تاریخشان برای کشور جانفشانی‎های بسیاری کرده‎اند. بهتر است نخست این دو عشیره را بشناسیم.

ایل مامش در سرزمین‎های کوهستانی پیرانشهر، پسوه، نقده، اشنویه و جلالیان زندگی می‎کنند.
مامش‎ها از نسل ملاادریس نامی هستند که در دوره صفوی در این منطقه خان بوده است. در سال 1258 هجری قمری، پیروت‎آقا رئیس عشیره مامش به حکومت اشنویه رسید.

از جمله اقدامات جالب که نشان از فکر مترقی پسر پیروت آقا موسوم به محمدآقا می‌باشد این بود که پس از پدر رئیس عشیره و حاکم اشنویه شد و عشیره مامش را که تا این زمان کوچرو بود یکجاشنین نموده و در روستاها اسکان داد. محمد آقا بسیار مورد توجه ناصرالدین‎شاه بود و از صدراعظم کُرد ایران یعنی امیرنظام گروسی لقب امیرالعشایر گرفت.

در هنگام حمله شیخ عبیدالله نهری به ایران، محمدآقا به همراه سران طایفه دهبُکری و بیوک‎خان رئیس طایفه ترک قره‎پاپاق، به نزد حاکم ساوجبلاغ (نام قدیم مهاباد) رفته و حاکم را به جنگ تشویق کردند اما وقتی حاکم گریخت، آنان نیز تابع شیخ عبیدالله شدند اما با ورود قوای دولتی، دوباره به صف دولتی‎ها پیوستند.

محمدآقا در 1326 هجری قمری در روستای نالوس درگذشت و پسرش قرنی‎آقا جانشین او شد. قرنی‎آقا در جنگ جهانی نخست علیه روس‎ها جنگید و مقاومت کرد و 400 نفر از سواران ایل مامش در نزدیکی حیدرآباد در جنگ با روس‎ها شهید شدند. بعدها در سال 1301 هجری شمسی، قرنی‎آقا و سران عشایر منگور و دهبکری تبهکار معروف کرد عراقی، حمه‎رشید بانه را از سردشت اخراج کردند و خاک ایران را از او پس گرفتند.
قرنی‎آقا در این جنگ زخمی شده و بدین ترتیب جانباز حراست از خاک ایران شد. بر طبق سرشماری سال 160، عشیره مامش 950 خانوار جمعیت داشته است. (چوپانی، 1390: 37الی39)‎ (مک‎داول، 1383: 150)

اما عشایر منگور در روستاهای بین پیرانشهر، سردشت، مهاباد و بوکان تا آن سوی مرز عراق پراکنده‎اند. این طایفه در دوره زندیه از خاک امارت سوران واقع در قلمرو عثمانی به ایران آمدند و به زودی در راس اتحادیه بلباس قرار گرفتند. عشیره منگور بر طبق سرشماری سال 1960، 1500 خانوار جمعیت داشته است.

دو عشیره منگور و مامش در کنار عشیره پیران همیشه با یکدیگر دشمن و در عین ‎حال متحد بودند. یعنی با هم جنگ‎های داخلی داشتند اما در برابر تهاجم دیگری متحد می‎شدند. در سال 1921 میلادی سمکو به ساوجبلاغ یا همان مهاباد حمله کرد و عشایر مکریان را تابع خود نمود. این درحالی بود که تا پیش از این عشایر مکریان در سرکوب سمکو با قوای دولتی همکاری داشتند و بارها با سمکو جنگیده بودند. آنچنانکه کسروی می‎گوید «تاکنون گروه انبوهی از کردان ساوجبلاغ و دیگر جاها در این لشگرکشی‌ها همراه با دولتیان می‎بودند». (چوپانی، 1391: 169)
درواقع منگورها و مامش‎ها برحسب رسم موجود با سمکو دشمنی می‎کردند اما یارای مقابله نداشتند. (مک‎داول، 1383: 378)

علت اینکه کردان مکری ناچارا با اکراه تابع سمکو شدند این بود که آنان از کمک دولت ناامید شدند و به چشم خود دیدند که اردوی ژاندارم چگونه در ساوجبلاغ یا مهاباد مقهور سمکو شد. (چوپانی، 1391: 169)

جالب اینجاست که وقتی سمکو شهر ساوجبلاغ یا مهاباد را تسخیر کرد، عده‎ای از سران دهبُکری به نزد او رفتند و سمکو با نیم نگاهی به ایشان، کنایه‎وار با یک زبانزد ترکی گفت «توی‎دان سوره نقاره؟= بعد از خاتمه عروسی، ساز و دهل؟» (چوپانی، 1391: 175)
درواقع سمکو از سران عشیره دهبکری گلایه داشت که چرا هنگام حمله به ساوجبلاغ با او همراه نشده بودند. گلایه سمکو به حق بود چون عشایر مکری هیچ تمایلی به شورش نداشتند.

بعدها سمکو در نبرد شکریازی از ژنرال امان‎الله جهانبانی شکست خورد و از رضاخان سردارسپه درخواست بخشش کرد و رضاخان هم حکومت اشنویه را به او سپرد اما سمکو دوباره شورش کرد و اینبار عشایر مکریان بویژه منگورها همراه با پادگان ارتش، با سمکو مقابله کرده و دوباره او را شکست دادند. در همان سال همین سواران در عملیات علیه غلامرضاخان ابوقداره والی پشتکوه لرستان و شیخ خزعل کعبی شرکت کردند و تا خوزستان مسافرت نمودند.(مک‎داول، 1383: 384)

@iranban_kord

?آموزش زبان مادری یا آموزش (به) زبان مادری
این روزها میان هواداران و مخالفان آموزش به زبان مادری بر سر حرف ربط (به) مناقشه‌ای به پا شده که از نظر من یک دعوای بیهوده بر سر هیچ و پوچ است چرا که ما در ایران نه تنها آموزش زبان مادری داریم بلکه حتی آموزش (به) زبان مادری نیز داریم !
اگر تجزیه‌طلبان، قبیله‌ گرایان، چپ ها و فمینیستها، توده‌ای ها، گلوبالیستها، لیبرتارین ها، نمایندگان مجلس و... در ساز زبان مادری می‌دمند به سودشان است و از این نمد کلاهِ فاند و باند و تریبون و شهرت به دست می‌آورند اما عقل معاش منِ دست راستی می‌گوید وقتی آموزگاران از روستا گرفته تا شهر ، شیمی و فیزیک را به زبان‌های محلی درس می‌دهند به خاطر یک (به) وقت خودم را تلف نکنم حتی اگر عمر یکی از معدود چیزهایی باشد که در ایران ارزان مانده است !
در مناطق کردنشین تنها در شهرهای بزرگ مانند کرمانشاه است که به دلیل وجود دانش آموزان از زبان های گوناگون کردی که فهم متقابل ندارند و همچنین وجود جمعیت فارس و ترک و لر و عرب آموزش به زبان فارسی است و گرنه در کردستان و آذربایجان که یکدستی زبانی بیشتر است حتی آموزش به زبان مادری انجام می‌شود.
کسانی مانند من که تجربه تحصیل در دانشگاه تبریز را دارند می‌دانند حتی در دانشگاه دولتی تبریز دروس به زبان ترکی ارائه می‌شود و اعتراض دانشجویان به جایی نمی‌رسید که نتیجه آن انصراف دانشجویان عرب، کرد و لر و فارس و... بود و تنها تالشی ها و کردهای شمالی که ترکی می‌دانستند به تحصیل ادامه دادند آیا با وجود چنین تجربیاتی از بازی با زندگی و آینده دانشجویان بینوا می‌توان به خاطر یک (به) بحث و جدل به پا کرد؟ بهتر است به کسانی که چنین تجربیاتی ندارند دروغ نگوییم و مساله بیخود نتراشیم.
یک عده‌ای هم که قبیله گرایان را خیلی منطقی انگاشته‌اند می‌گویند اگر قرار باشد آموزش به زبان محلی باشد دیگر هیچ کس نمی‌تواند به جایی سفر کند، خانه بخرد، سرمایه‌گذاری کند، با گویشوران دیگر زبانها ازدواج کند حال آنکه شخص قبیله گرا دقیقا همین را می‌خواهد و از اقتصاد تا ازدواج را می‌خواهد قبیله‌ای کند؛ در قبیله از طرز لباس پوشیدن تا لهجه استاندارد و شکل ازدواج و شخصی که باید با او ازدواج کرد را قبیله تعیین می‌کند برای مثال می‌بینیم این روزها چه حملاتی به خانم های کرد تنها به دلیل ازدواج با گویشوران زبان‌های دیگر به ویژه فارسی می‌شود !حتی به تازگی خانم های سورانی به دلیل کوتاه و باز بودن لباس هایشان مورد حمله و توهین قرار می‌گیرند و یا سورانی به عنوان زبان رسمی کردها و ترکی تبریزی به عنوان لهجه اصلی ترکها ترویج می‌شود چرا که کار قبیله گرا ایجاد محدودیت، مانع، انکار و حذف است!
همانگونه که پیشتر در مدارس جنس مادینه و نرینه را از هم جدا کرده‌اند حال می‌خواهند جنس فارسینه و ترکینه و کردینه و لرینه و عربینه را از هم جدا کنند تا خدای ناکرده قبیله به خطر نیفتد این است شیوه کار مغز ایرانی در سده بیست و یک که هزار سال برده تفکرات طایفه‌ای بوده است.
خود مدعیان زبان مادری و پدری می‌دانند ایجاد کلونی های ایلی_عشیره‌ای در مدارس ایران به دلیل بافت چند قومی و تفاوت زبانها با یک دیگر چقدر سخت وهزینه بر است آن هم در کشوری که هزاران مدرسه کپری و غیر استاندارد دارد و هر ازگاهی آتش سوزی و کشته شدن دانش‌آموزان بیگناه خبرساز می‌شود اما این نمدی است که می‌توان از آن کلاهی ساخت، همین!
@iranban_kord