آزادی

شجاع‌دل - ۱۹۹۵

شعارهای «مرگ یا آزادی» و «پیروزی یا شهادت» و «نصر أو إستشهاد» صرفاً رجزخوانی‌هایی معطوف به ترساندن دشمن نیست. آن چه این ماه‌ها دیدیم و شنیدیم وجود حقیقی خود این عبارات بود. مبارزین امروز مقاومت واقعاً چیزی جز همین دو سرانجام را پیش روی خود نمی‌بینند.

قطعه‌ای که می‌بینید بخشی است از فیلم سینمایی شجاع‌دل که سال ۱۹۹۵ توسط مل گیبسون ساخته شده است. در انتهای فیلم سرنوشت ویلیام والاس اتفاقاً چیزی جز مرگ، آن هم به بدترین نحو شکنجه و به صلیب کشیده شدن، نیست اما هنگام مرگ‌ش تنها یک چیز به زبان می‌آورد. او به صلیب بسته شده و فریاد می‌کشد: «آزادی!» بدن والاس تکه تکه می‌شود و برای زهر چشم گرفتن از هم‌رزمان‌ش در میادین سراسر سرزمین قرار می‌دهند اما نام والاس رمز مبارزان می‌شود و درست هنگامی که همه منتظر توافقی بزرگ به قیمت فراموشی آزادی اسکاتلند هستند، جنگ بالا می‌گیرد و اسکاتلندی‌ها بالاخره بر بریتانیا پیروز می‌شوند.

?هر فیلم آغاز یک گفتگوست...
@simafekr_com

فیلم بخشی است از نشست عصر نصرالله که توسط پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی برگزار شده است. فیلم کامل این سخنرانی را می‌توانید در سایت سیمافکر ببینید.

@simafekr_com

حزب‌الله؛ تشکیلات ملی لبنان

پریسا نصرآبادی - مهر ۱۴۰۳

وقتی شیعیان اندک مبارز لبنانی در جنوب با کمترین تجهیزات با اسرائیل درگیر بودند، هیچ کس فکرش را نمی‌کرد که به وضعیت امروز برسند. در وضعیت فعلی لبنان شاید بتوان گفت تنها نیرویی که از دل خود لبنان برآمده و هیچ اتکایی به غرب ندارد، حزب‌الله است.

♦️فیلم کامل این سخنرانی به زودی در سایت سیمافکر بارگزاری خواهد شد.

?هر فیلم آغاز یک گفتگوست...
@simafekr_com

در آستانه لیبی

شهروند لیبی

ترکیه دستور لشگرکشی می‌دهد و هنوز سخن از پیروزی مردم سوریه بر دولت مستبد است؛ نه بشار می‌توانست نماینده تمامیت ملت سوریه باشد و نه تحریر الشام و قسد و نه هر گروه کوچک و بزرگ موجود دیگر. صحنه سوریه از ابتدا ابداً صحنه‌ای داخلی میان مردم و دولت نبوده و نیست. سوریه در این ۱۳ سال همیشه در آستانه بی‌دولتی بوده و ایران نیز در این سال‌ها تمام تلاش‌ش بر حفظ دولت و مقاومت بود؛ اما حالا بی‌دولتی و تکه تکه شدن سرزمین سوریه بیش از پیش حاضر است؛ چیزی که لیبی سال‌ها درگیر آن است و هنوز تمام نشده. این سرنوشت هر کشوری است که با غرب دربیفتد و در عین حال فریب غرب را هم بخورد.

?سیمافکر؛ ویدئورسانه فرهنگ و سیاست ایران
@simafekr_com

انقلابی که بایستد، می‌میرد

حسین کچویان ـ ۱۸ بهمن ۱۳۹۹

وقتی از حضور منطقه‌ای ایران صحبت می‌کنیم بلافاصله برای توجیه علمی و سیاسی گفتارهای رئال ژئوپولتیک حاضر می‌شوند و سخن از ذات سیاست ایران از هزاران سال پیش می‌گویند. این گفتارها گرچه غلط نیستند اما با وجود انقلاب اسلامی شاید توضیحی ناکافی به نظر برسند.

حسین کچویان اینجا درباره‌ی این می‌گوید که انقلاب‌های بزرگ همچون انقلاب ایران اصلا نمی‌توانند در مرزهای یک کشور باقی بمانند. نه تنها پیامد ضروری انقلاب گسترش جغرافیایی آن است بلکه این فراروی از مرزها شرط حیات آن است.

این روزها که سوریه به عنوان یکی از عناصر اساسی محور مقاومت در تاریکی نامشخصی فرومی‌رود، نگاه به ماهیت انقلاب و بردارهای حیاتی رو به بیرون آن ضروری‌تر به نظر می‌رسد.

فیلم، بخشی است از سخنرانی حسین کچویان در وبینار «انقلاب یا فراتر از آن؟» که به همت بسیج دانشجویی دانشکده الهیات دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شده است. فیلم کامل این سخنرانی را در سایت سیمافکر ببینید.

?هر فیلم آغاز یک گفتگوست...
@simafekr_com

بهای آزادی‌خواهی

نلسون ماندلا - ۱۹۹۴

۱۹۴۸، جهان شاهد شکل‌گیری دو آپارتاید بود: اسرائیل و آفریقای جنوبی!

اقلیت سفیدپوست ساکن در آفریقای جنوبی حقوقی برای خود تعریف کردند که اکثریت سیاه از آن محروم بودند. جداسازی نژادی در بسیاری از اماکن عمومی به طور قانونی و رسمی ظاهر شد؛ طولی نکشید که در دهه‌ی ۹۰ میلادی بر اثر مبارزات سیاهان به رهبری افرادی چون نلسون ماندلا و تحریم‌های جهانی علیه رژیم آفریقای جنوبی، نظام آپارتاید لغو شد.

اما در سوی دیگر جهان، آپارتاید وحشتناک‌تر باقی ماند و روز به روز برای جایابی در خاورمیانه تلاش کرد و هنوز پابرجاست. گویا تفاوتی اساسی میان این دو رژیم علی رغم شباهت‌هایشان وجود دارد؛ وجه متمایز اسرائیل با آفریقای جنوبی این است که تمام غرب یک جا پشت اسرائیل پنهان شده یا بهتر بگوییم ایستاده است! اسرائیل برای دولت‌های غربی در حکم ناموس است؛ هر چقدر هم این رژیم، قاتل و جنایت‌کار و وحشی باشد، غرب باید آن را سر پا نگه دارد چرا که با فروریختن اسرائیل، تمام هیمنه‌ی غرب در خاورمیانه فرومی‌ریزد.

اگر آپارتاید آفریقای جنوبی با مبارزات داخلی و حمایت‌های جامعه جهانی فروپاشید، اسرائیل تنها با جنگی جهانی نابود خواهد شد؛ ریشه‌کن کردن آپارتاید صهیونیستی بهای بسیار بزرگی دارد؛ حتی بزرگ‌تر از چیزی که ماندلا در این ویدئو می‌گوید.

امروز ۵ دسامبر سالگرد درگذشت مبارز آزادی‌خواه نلسون ماندلا است.

?هر فیلم آغاز یک گفتگوست...
@simafekr_com

غزل بهمنی؛ زبان صمیمیت

محمدعلی بهمنی

غزل فارسی که بعد از انوری و سعدی پا در جای شعر ایران محکم کرد؛ در دورۀ معاصر هم استوار باقی ماند. تلاش روشنفکرانی در صدر مشروطه با نوشتن مقالاتی علیه سعدی هم نتوانست مانعی در یکه‌تازی غزل باشد. از شهریار و ابتهاج تا قیصر و منزویْ غزل معاصر فارسی را بپا داشتند.

محمدعلی بهمنی که به تازگی رخ در نقاب خاک کشید هم به غزل‌سرایی شهرت داشت. علیرغم ضعف‌های زبانی و دستوری که هر ازگاهی در غزل معاصر سر بر می‌کشدْ بهمنی توانسته بود با صمیمیت ذاتی روح خویش، غزلش را بالا بیاورد و معرفی کند. غزل بهمنی در عاطفۀ شعریِ ما خاطرات شهریار را نگاه می‌داشت. قدرت عاطفهٔ شعر بهمنی آنقدر مهیب و وسیع بود که وسعت شعری‌اش را در بر می‌گرفت و پیش از زبان شعرش، عاطفه و احساس او به نظر می‌آمد. شاید این ظهور پر فروغ عاطفه‌ی شخصی بهمنی در غزل‌هایش را بتوان آنچنان که در این ویدئو توضیح می‌دهد، در عمق احساسی بداهه‌سرایی یافت. بهمنی از پیش پشت میز ننشسته بود و قلم در دست نگرفته بود تا غزلی برای امام رضا (ع) بسازد. غزل او در موقعیتی که در حرم حضرت برای او پیش آمد، متولد شد. این که او نتوانست خود را در میان جمعیت جا کند و به نزدیکی ضریح برساند، موقعیتی برایش خلق کرد و به گفته‌ی خودش غزل از عمق عاطفه‌اش ناخواسته برآمد.

فرم غزل فارسی امکانی را پیش می‌کشد که انوری و سعدی تا صائب و حزین، بهار و فرخی تا سایه و منزوی و قیصر و بهمنی در یک خط و سازمان تعریف شوند.

?سیمافکر؛ ویدئورسانه فرهنگ و سیاست ایران
@simafekr_com

نامِ نامیش حسن (علیه‌السلام)

نوحه شاه حسین بهاری
روضه امام حسن مجتبی (ع)، 1355 مدینه منوره

شعر کامل این نوحه از ذاکر جوهری را بخوانید:

با غم عشق تو تا یار، دلِ زار من است
بهتر از خلد برین، گوشهٔ بیت الحزن است

نه غم حور و نه اندیشهٔ جنّت دارم
از زمانی که مرا بر سر کویت وطن است

قصهٔ عشق من و حسن تو ای مایهٔ ناز
نقل هر مجلس و زینت‌ده هر انجمن است

تویی آن یوسف ثانی که ز یک جلوهٔ حسن
محو دیدار تو صد یوسف گل‌پیرهن است

از پی دیدن رخسار تو موسای کلیم
سالها بر سر کویت به عصا تکیه زن است

آدم و نوح و سلیمان و مسیحا و خلیل
همه را مهر ولای تو به گردن، رسن است

خلق گویند بگو دلبر و معشوق تو کیست
که تو را در غم او این‌همه رنج و محن است

گو که این مهر درخشان ز کدامین فلک است
گو که این سرو خرامان ز کدامین چمن است

به مدیحش نتوان گفت که آن ماه جبین
سرو سیمین بدن و خسرو شیرین سخن است

لیک آنقدر توان گفت که آن شاه جهان
سبب خلقت ایجاد زمین و زمن است

ثمر باغ رسالت گهر بحر وجود
والی ملک ولایت ولی موتمن است

اولین سبط و دوم حجت و سوم سالار
چارمین عصمت حقّ و یکی از پنج تن است

آن شهنشاه فلک‌قدر که از خلقت او
بر همه خلق جهان منّتی از ذوالمنن است

نام نامیش حسن، خلق گرامیش حسن
پای تا فرق حسن، بلکه حسن در حسن است

رو حسن، موی حسن، بوی حسن، خوی حسن
یک جهان جوهر حُسن است که در یک بدن است

«ذاکر» از مدح همه خلق فروبسته زبان
لیک در مدح حسن طوطی شکّرشکن است

?سیمافکر؛ ویدئو رسانه فرهنگ و سیاست ایران
@simafekr_com

در حسرت مقاومت میهنی

محمدرضا پهلوی

شهریور ۲۰ بعد از سال‌های پر تنشی که به اقتدار استبدادی بی‌چون‌وچرای رضاخان سپری شده بود، ایران با ذلتی وصف‌ناشدنی به اشغال متفقین درآمد.

این ویدئو قطعه‌ای از پشیمانی حسرت‌بار محمدرضا پهلوی درباره‌ی آن واقعه است؛ پشیمانی‌ای که در موضع «به اصطلاح بی‌طرفانه»‌ی ایران در جنگ جهانی دوم پیوند خورده است. شاه نامشروع ایران صحنه‌ی آن دوران کشور را خالی از هر گونه شجاعت و غیرت و دلاوری توصیف می‌کند. این خلأ حماسه برای خاک ایران امری تحمل‌ناپذیر است چرا که اساساً چیزی از «ملت» ایران باقی نمی‌گذارد. وقتی پهلوی دوم از قربانی دادن ملت ایران می‌گوید و افسوس می‌خورد که چرا تنها ارتش است که قربانی داده، نباید سخنان‌ش را نوعی توهین به ملت یا بی‌مسئولیتی در مقابل امنیت کشور تفسیر کرد؛ شاه صادقانه می‌گوید که کاش ما هم در شمار پادشاهانی بودیم که برای صیانت از ملت ماندن ایرانی‌‌ها کاری کرده‌اند.

امروز که تمام جهان ما را دعوت به دست کشیدن از مقاومت می‌‌کند و با زبان سخت و نرم، ما را از پیروزی ناامید می‌کند، این حسرت بزرگ آخرین شاه ایران، شنیدنی است.

?سیمافکر؛ ویدئورسانه فرهنگ و سیاست ایران
@simafekr_com

«هر گاه خدا مقدر کند و ضرورت جنگ حقیقی آشکار شود، دشمن چیزی را از ما خواهد دید که او را آزرده و دل تمام آزادگان جهان را شاد خواهد کرد.»

یحیی سنوار این جمله را سه سال پیش و پس از جنگ سیف القدس گفت اما تحقق وعده‌ی او را کمتر از یک سال پیش در ۱۵ مهر / ۷ اکتبر دیدیم. سال ۲۰۲۱ محله‌ی شیخ جراح در کرانه‌ی باختری کانون اعتراضات ضد اشغالگری در فلسطین شد. خانه‌های چند فلسطینی به حکم دادگاه جعلی اسرائیل از مالکیت آن‌ها خارج شد و رژیم قصد اشغال آن خانه‌ها را کرد. آتش اعتراضات شعله‌ور شد و تا مسجد الاقصی رسید. صهیونیست‌ها هم به نمازگزاران مسجد حمله‌ور شدند و این موجب ورود نظامی مقاومت غزه به نزاع شد. آن زمان مقاومت برای اولین بار از موشک‌های دوربردش رونمایی کرد؛ موشک‌هایی که به دورترین نقاط سرزمین‌های اشغالی می‌رسید. شاید اولین بار هم بود که مقاومت غزه به خاطر اتفاقی در کرانه باختری و نه در غزه اعلان جنگ کرد. به همین دلیل هم بود که نام عملیات را سیف القدس گذاشتند. جنگ ۱۱ روز ادامه پیدا کرد و نهایتاً آتش بس برقرار شد.

در این ویدئو یحیی سنوار می‌گوید آن چیزی که در این معرکه دیدید تنها یک مانور نظامی کوچک بود و جنگ اصلی اساساً امری دیگر است. او می‌گوید که اگر روزی صهیونیست‌ها باز هوس تعرض به مسجد الاقصی کنند، جنگ اصلی راه خواهد افتاد. به نظر می‌رسد صهیونیست‌ها این وعده‌ی سنوار را جدی نگرفتند که طوفان الاقصی نصیب‌شان شد.

چنین حماقت‌هایی در کارنامه اسرائیل کم نیست؛ یک موردش به سال ۲۰۱۱ برمی‌گردد؛ یعنی زمانی که حدود هزار زندانی فلسطینی در مقابل یک اسیر صهیونیست مبادله شد و خود یحیی سنوار یکی از همین زندانیان بود. در آخرین قسمت ماجرا به داستان سنوار، مردی که کابوس اسرائیل شد، پرداختیم.

حالا که نزدیک ۱۱ ماه از طوفان الاقصی می‌گذرد باید به این بیندیشیم که شاید هنوز هم جنگ حقیقی اصلی شروع نشده است؛ جنگی که قرار است جغرافیای منطقه را به نفع ملت‌های منطقه به قبل و بعد از خود تبدیل کند.

?هر فیلم آغاز یک گفتگوست...
@simafekr_com

Telegram

سیمافکر | Simafekr

ماجرای مردی که کابوس اسرائیل شد سیدباقر نبوی ثالث - #ماجرا ۱۸ انتخاب سنوار به عنوان رئیس دفتر سیاسی جنبش حMاس، اتفاقی نابهنگام و همزمان امیدآفرین برای هواداران مق‌اومت است. سنوار چهره مبارز و محبوب و الهام‌بخشی است که تمام زندگی‌اش عجین با مق‌اومت بوده…