مقابلهٔ مائو با رویزیونیسم خروشچفی را می‌توان به درستی، هم سطح با مقابلهٔ لنین علیه انترناسیونال دوم دانست. هم‌چنان که می‌توان سخنرانی «درباره دیکتاتوری دموکراتیک خلقِ» مائو را به‌لحاظ اهمیت و مقطع تاریخی با «تزهای آوریلِ» لنین و یا با سخنرانی‌های لوکزامبورگ و لیبکنخت در انقلاب آلمان مقایسه کرد.

• زَنجَرِه | @zanjarehh

زنجیر بردگی
بر پای زندگی
این همه سهم ماست از کار
گر پیر و گر جوان، در هر جای جهان
گر باشیم رنجور و بیمار
بر ما نبخشد کسی بهره ای و نه پاداشی
نسلی به نسلی فدا می شویم هر چه میکوشیم
اردوی کارگر
همراه برزگر
برخیزیم ازجا برداریم
این نظم کهنه را
این بنیاد جفا
تا که بر پا سازیم نظم نو
ای صاحبان زر و زور و محبس و دیوار
برپاگران غل و بند و چوبه های دار
قدرت زندان
می‌رسد پایان
وقتی که بر پا خیزیم ما
سرنگون خواهد
شد بنای شما
با دست پرتوان ما
بر پرچم سرخ خویش بنگریم نقش آزادی
با داد خویش بر کنیم از جهان جور و بیدادی
زین دود خشم ما
برخیزد شعله ها
ویران سازد بنیادتان
با عشقی بیکران
وارون سازیم جهان
در پیکاری سخت و بی امان
ما رهروان ره پرتلاش پرولتاریم
از شرق و غرب تا شمال و جنوب ما چه بسیاریم
آن بمب و جنگتان
مکر و نیرنگتان
گردانی سرخ روبرو سازیم
موج فاشیست را
رعب راسیست را
بشکنیم با حزب کمونیست
این چرخ گردون به کام خویش بر بگردانیم
دور شما به پایان رسد این که میدانیم
در راه فردا
فردایی زیبا
با حزبی محکم برخیزیم
ارتش فردائیم
بی ترس و پروائیم
بذر جهان آزادیم

• زَنجَرِه | @zanjarehh

● در گرامی‌داشت صد‌و‌هفتاد‌و‌ششمین سالگرد انتشار مانیفست حزب کمونیست

شبحی در سراسر اروپا در گشت و گذار است. شبح کمونیسم! تمام قدرت‌های اروپای کهن، پاپ و تزار، مترنیخ و گیزو، رادیکال‌های فرانسه و جاسوس‌های پلیس آلمان برای راندن این شبح در اتحادی مقدس شرکت جسته‌اند.
(مانیفست حزب کمونیست، نوشتۀ کارل مارکس و فردریش انگلس)

مانیفست حزب کمونیست بی‌شک اثرگذارترین متن قرن نوزدهم در تمام زبان‌ها بوده است و آن را به‌شیوه‌ای خیره‌کننده نگاشته‌اند.
(آینده را به یاد خواهی داشت؟ نوشتۀ پیتر آزبرن)

مانیفست با چنان ایجازی فقط با چهارهزار واژه، گسترۀ پرطراوتی را خلق می‌کند و گویی محو تجربۀ گران‌سنگ تاریخ آدمی را در سرمایه‌داری، در این جمله به‌طرزی فشرده بیان کرده است: «هرآنچه سخت و استوار به‌نظر می‌رسد، دود می‌شود و به هوا می‌رود!»

این نوشته، منسجم‌ترین متن سیاسی دوران‌ها و با وضوحی مطلق، برنامه‌ای سیاسی‌ست. روایتی تاریخی و نیز اثر ادبی سترگی‌ست. بورژوازی را در دورۀ تاریخی خویش می‌ستاید و در عین حال به‌شیوه‌ای ادیبانه و انقلابی، رشد انگل‌وار و راه‌ورسم نابودی‌اش را ترسیم می‌کند. البته «پویایی‌ای که مانیفست به بورژوازی نسبت می‌دهد را در واقع باید به عنوان نشانهٔ دیالکتیک طبقات اجتماعی در نظر بگیریم.» (همان)

راب بیمیش در تکوین مانیفست، آن‌ را از منظر کاربرد صُوَر خیال و معانی و بیان، «موجز، مستدل و مجاب‌کننده» می‌داند.

همچنان که سرمایهٔ مارکس را اثر عظیم او به حساب می‌آورند، مانیفست «یکی از نقاط عطف زندگی مارکس است، زیرا چهار جریان تعیین‌کننده در نگارش آن با یکدیگر تلاقی پیدا کرده‌اند:

1. مانيفست براساس حلّ بنیادین موضوعات شناخت‌شناسی و نظری‌ای نوشته شده است که مارکس از ۱۸۳۶ با آن دست‌وپنجه نرم می‌کرد؛
2. مانیفست بیانگر پیروزی اندیشۀ مارکس به‌عنوان رهبر فکری و معنوی اتحادیۀ کمونیستی و در نتیجه پیروزی نقد او بر سایر اشکال سوسیالیسم بوده است؛
3. استفادۀ هشیارانهٔ مارکس از صور خیال و معانی و بیان جنبۀ فکری مهمی، دیدگاه انقلابی او را اعتلا بخشیده است. مبارزۀ طبقاتی، آگاهی طبقاتی را نیز دربر دارد. قرار بود مانیفست به کارگران درک عمیق‌تر و آگاهانه‌تری از واقعیت خویش و نقش خود در تاریخ بخشد و آنان با الهام‌گرفتن از تحلیل مارکس از وضعیت موجود به اقدامی مناسب دست زنند؛
4. رابطۀ مارکس با انگلس نیز حائز اهمیت است. مارکس در رسیدن به آن سطح از اندیشه در هنگام نگارش مانیفست، به‌شدّت مدیون انگلس بود؛ امّا میان مانیفست و متن قدیمی‌تر انگلس با نام اصول کمونیسم تفاوت‌ها و شباهت‌هایی وجود دارد که فهم بهتر آن در برابر گذشته، نیازمند بررسی بیشتر است.»

جنبش‌های جوانان در قرن بیست‌ویکم، جنبش‌های اقلیمی و کارگری و نیز هزاران‌هزار کارگر و دهقان و دانشجویی که هرسال در سراسر نقاط جهان به خیابان‌ها می‌آیند، نشان می‌دهند که هنوز می‌توانیم به دنیایی نوین امیدوار باشیم. هر جنبش، جرقه‌ای است برای انقلابی بزرگ. چنان‌که مائو گفت: «یک جرقه، دشتی را به آتش می‌کشد»!

به گفتهٔ مائو، منطق امپریالیست‌ها و همهٔ مرتجعان در سراسر جهان این است: «دردسرساختن، شکست‌خوردن، از نو دردسرساختن»؛ امّا منطق مردم چنین است: «جنگیدن، شکست‌خوردن، از نو شکست‌خوردن، از نو جنگیدن...» تا رسیدن به پیروزی. پس باید این شعار باشکوه مائوئیستی سال‌های سرخ را همواره به خود یادآور شویم: «جرئت کن که بجنگی و جرئت کن که پیروز شوی!» باید برای تحقق سوسیالیسم و بنانهادن جهانی نوین تلاش کنیم. به یاد داشته باشیم که فاشیسم در لباسی نو بازگشته است و ارواح گذشتگان را برای همیشه به خاک نسپرده‌اند.

صدر مائو گفته است: «مارکسیسم اصول متعددی دارد؛ امّا در تجزیه‌وتحلیل نهایی، همۀ آن‌ها را می‌توانیم در یک جمله خلاصه کنیم: شورش علیه تمامی مرتجعان برحقّ است!» پس با توجه به این سخن، باید جملۀ آخر مانیفست حزب کمونیست را دوباره بخوانیم:

«باشد تا طبقات حاکم از انقلاب کمونیستی، لرزه بر اندام‌شان بیوفتد. پرولترها چیزی برای ازدست‌دادن ندارند جز زنجیرهایشان؛ [امّا] جهانی را به چنگ خواهند آورد!»

کارگران جهان متحد شوید!

• زَنجَرِه | @zanjarehh

در ویتنام، در کوبا و آنگولا
در چیاپاس و فلسطینیم
ما آتشیم، اخگر و گدازەایم
بەسان تاریخیم در کردستانیم.

با سنگ هایمان
بە تانک‌ها یورش می‌بریم
با چوب‌دستمان
زرە‌پوش‌ها را در هم می‌کوبیم
مبارزین‌اند کە چون بمب‌های زندە
در کردستان و جهان منفجر می‌شوند.
از دل تاریکی‌ها،
روشنایی را خواهند زاد

رها خواهند شد همانند خلق کوبا
رها خواهند شد چون خلق آنگولا
نشان ویتنام، چنین است در دنیا
آتش سرخِ تاریخ است کە زبانە می‌کشد

درفش انقلاب را در زندان‌ها برافراشتەاند
دیوارها را با ناخن هایشان شکافتەاند
و خونشان تاریخ را آراستە است
برای سَروَری انسان!

• زَنجَرِه | @zanjarehh

● شعر و کمونیسم
- آلن بدیو؛ ترجمه‌ی صالح نجفی، محسن ملکی

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

شعر هماره درباب آنچه ذاتی است سخن می‌گوید. شعر کمونیستی دهۀ ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ به ما یادآور می‌شود که وجه ذاتی کمونیسم یا ایدۀ کمونیسم هیچ‌گاه توحش یک دولت، بوروکراسی یک حزب یا بلاهت فرمانبرداری کورکورانه نبوده و نیست.

این اشعار به ما می‌گویند که ایدۀ کمونیسم برابر است با شفقت و دلسوزی برای زندگی سادۀ مردمی که نابرابری و بی‌عدالتی دمار از روزگارشان درآورده ــ این ایده تصویر فراخ قسمی برخاستن است، هم در فکر و هم در عمل، که در مقابل کناره‌جویی قرار می‌گیرد و آن را به قسمی قهرمان‌گری صبورانه بدل می‌کند. به ما می‌گوید که هدف این قهرمان‌گری صبورانه ساختن جمعیِ جهانی تازه است، آن‌هم به‌وسیلۀ تفکری جدید دربارۀ چیستی سیاست.

و به یمن گنجینۀ تصاویر و استعاره‌هایش، به یمن ضرباهنگ و موسیقی کلماتش، به ما یادآور می‌شود که کمونیسم در ذات خود همان برون‌فکنی سیاسی گنجینۀ زندگی همگان است.

• زَنجَرِه | @zanjarehh

• زَنجَرِه | @zanjarehh

• زنده باد مائوئیسم | @MLMaoism

● بیانیهٔ زَنجَرِه

بنا به کمبودی که میان رسانه‌های چپ در ایران احساس می‌کردیم (و می‌کنیم) و نیز برای تکمیل هدف‌مان از تشکیل زَنجَرِه، تصمیم گرفتیم تا مستندها، سرودها و متن‌هایی را ترجمه و منتشر کنیم که یا ترجمه نشده‌اند یا ترجمۀ پذیرفتنی‌ای از آن‌ها در دسترس نیست.

می‌گوییم زَنجَرِه دوباره زاده شد؛ زیرا از این پس فعالیت ما حرفه‌ای‌تر، منظم‌تر و دقیق‌تر از پیش خواهد بود و می‌خواهیم سهمی هرچند اندک در گسترش کمونیسم علمی و بهترشناساندن تاریخ کمونیسم ایفا کنیم.

عمدۀ فعالیت ما حول تاریخ مبارزات ملل تخت ستم است؛ امّا وظیفۀ خود می‌دانیم که تا جای ممکن تمام تاریخ رهایی‌بخش کمونیسم را پوشش دهیم. به‌علاوه کژفهمی‌هایی را برطرف کنیم که دربارۀ برخی از بزرگان مارکسیسم وجود دارد. ازسوی‌دیگر، گفتمان راست افراطی روزبه‌روز نفوذ گسترده‌تری می‌یابد، جوامع، به‌ویژه جامعۀ ایران، هرچه بیشتر در سیاست‌های لیبرالی غوطه‌ور می‌شوند و چپی قدرتمند نیز حضور ندارد. این امر، حرکت هرچه سریع‌تر راست افراطی را به‌سوی اشغال دولت‌ها سبب شده است. اوضاع در ایران از آن‌جایی وخیم‌تر است که گفتمان ضدچپ و ارتجاعی مدافعان نظام پوسیدۀ سلطنت و سرمایه شدت گرفته است و دستگاه‌های صاحب رسانه و قدرت همواره تاریخ رهایی‌بخش چپ را به‌شکلی علنی تحریف می‌کنند.

در زَنجَرِه تصمیم گرفته‌ایم تا این مشکل را به اندازۀ توان‌مان حل کنیم. هرچند روشن است که بی‌طرف نیستیم و از آن‌جایی که مارکس، انگلس، لنین و مائو هرکدام نقشی مؤثر در تبیین و شالوده‌بندی کمونیسم علمی به‌عمل آورده‌اند، اساس تفکر خود را مارکسیسم و اندیشۀ بزرگان آن می‌دانیم.

در پایان، همراهی شما، رفقای زَنجَرِه، انگیزۀ ادامۀ فعالیت ما است.

✊ زَنجَرِه | @zanjarehh