?جهان‌ نگری اشوزرتشت?

نگرش زرتشت، آموزگار وپیام آور ایرانی به جهان هستی نگرشی بر بنیان خرد است و بر این پایه می‌توان جهان‌بینی او را «جهان‌بینی خردگرا» یا «جهان‌بینی دانشی» نامید.
اشوزرتشت بزرگ آنگونه که خود نیز در گاتها بیان می‌کند خداوند جان و خرد را نیز با یاری نیروی خرد و اندیشه شناخته است.
در این‌باره برای نمونه در گات‌ها، یسنا، هات٣١ بند٨ می‌خوانیم:
«ای مزدا، هنگامی‌که با یاری اندیشه خویش، تو را سر آغاز و سرانجام هستی و سرچشمه منش نیک شناختم و آنگاه که تو را بادیده دل دریافتم که تویی آفریدگار هنجاراشا و سرورکارها در جهان هستی.»

هنجار اشا:
زرتشت با یاری خرد خود و موشکافی و واکاوی پدیده‌های هستی به‌وجود «خداوندگار جان و خرد» یا «هستی بخش دانا» یا «اهورامزدا» پی می‌برد.
از دیدگاه زرتشت،«خداوند جان و خرد» جهان را بر بنیان قانون دگرگونی ناپذیری آفریده که بر همه‌چیز و همه‌جای جهان هستی فرمانرواست.
او این سامانه ژرف نگر و ریزبین و فرمانروا بر جهان هستی را اشا می‌نامد.
دادِستان جهان فراگیر اشا بر جهان هستی از خواست و اراده اهورامزدا است. اشا «توانایی سامان دادن» است که به‌گونه ای هماهنگ، داد و قانون را بر هستی درخشان و نمایان کرده‌است.
این فروزه در مرتو(:انسان) نیز به ریخت(:شکل) «توانایی سامان دادن» به فرآیندهای زندگی و پدیده‌های زاستاری(:طبیعی) پدیدار شده‌است. از این‌رو همگان شایستگی دارندتا پیوسته این توانایی را در خود پرورش دهند، با «اشا» هماهنگ گردد و «راستی» را در نهاد خویش آشکار سازند.
هنجار وقانون «اشا» را «آراستن و سامانه هماهنگ کننده جهان هستی» نیز می‌نامند و هیچ پدیده‌ای از اتم تا کهکشان در گیتی نیست که بر پایه این سازگان هماهنگ استوار نباشد.
قانون اشا در نگهداری تندرستی و ترازمندی جسمی و روانی انسان نیز فرمانروا است و از این دیدگاه تندرستی چیزی جز هماهنگی و سازگاری تن و روان با «هنجار زندگی بخش اشا» نمی‌باشد.

آزادی گزینش:
از دیدگاه زرتشت و در راستای قانون اشا، انسان اختیار و گزینش دارد تا با اندیشه روشن و با موشکافی و واکاوی درونی و با آزادی درست و رسا به‌ دور از هرگونه زور و بایستگی، خوگیری و عادت، بهترین راه را در زندگی برای خویش برگزیند. ناگفته پیداست که به سبب همین آزادی در گزینش، هرکس نسبت به شیوه‌ای که برمی‌گزینند در هر دو جهان مادی و مینویی سرپرست و پاسخ‌گو خواهد بود و سرانجام برپایه هنجار اشا وپی آمد«کنش و واکنش» نتیجه گزینش خود را چه خوب و چه بد، دریافت خواهد کرد.
آرمان و ارزش چنین دیدگاهی آنجاست که مرتوگان(بشر) دارای گزینش، بر بنیان فروزه «مسولیت و پاسخ‌گویی» در برابر جهان هستی افرادی «پاسخور» می باشند. بر این بنیان، زرتشت اندیشه‌ها و دریافت‌های «خود» را به‌گونه سروده‌هایی زمینی برای همگان بازگو کرد و هیچگونه دستور و فرمان‌ دگرگون ناپذیر به‌گونه نسک دستوری(:احکام) از خود به‌ یادگار نگذاشته است. گفتنی است در سروده‌های گاتها نیز سخن از بایدها و نبایدها نیست. به‌گفته دیگر، زرتشت میانجی سخن بین خدای آسمانی نیست. او تنها یافته‌های خود را برای همگان بازگو می‌کند و در یسنا، هات٣٠ بند٢ یادآور می‌شود:
«ای مردم گفتار نیک را بشنوید و با اندیشه روشن در آن بنگرید و میان نیک و بد خود داوری کنید، زیرا پیش از آنکه زمان از دست رود، هر زن و مرد باید آزادانه راه خویش را بر گزینید. باشد که به‌یاری خرد اهورایی در گزینش راه نیک کامران شوید.»

اشوزرتشت برای بازنمایی و پایستن سزاواری خود و آگاه کردن مرتوها به هیچ معجزه‌ای نیاز نداشت. پیام رستگاری بخش وی، بزرگترین معجزه زرتشت است.

@Bahdina

دین زرتشت در برابر شمشیر عرب شکست خورد،
نه در برابر مذهب اسلام

#فردریش_هگل

@Bahdina

زرتشت به جهان مادی همان اندازه ارزش میدهد که به جهان مینوی.
در دین زرتشت رنج دادن تن کاری ناپسند است.
رنجور کردن تن به امید افزون کردن سرمایه مینوی نادرست است.
روان نیرومند در تنی ناتوان جای نمیگیرد.

@Bahdina

?پویایی و پیشرفت در باور و آیین نیک ایرانی?

در  بینش اشوزرتشت و در راستای قانون اشا نه تنها واپسگرایی به هیچگونه روا نیست وانگه ایستایی و سکون نیز ناپسند شمرده میشود.
اندیشه و خرد آدمی، تن و روان آدمی، همبودگاه آدمیان، پیرامون و زیستگاه زندگی و بگونه کلی خوی، فرهنگ و تمدن آدمیان باید با یک جنبش پویا بسوی بهتر شدن، نو شدن و گستردگی دگرگون شود.

اشوزرتشت اندیشمند با آوای بلند پیروانش را فرا میخواند تا جهان را نو و زندگانی را تازه نمایند. در این باره در گاتها سرودهای اشو زرتشت خردمند: یسنا، هات ۳۱ بند ۹ میخوانیم:
ای هستی بخش دانا و دانش بزرگ، بشود ما نیز چون یاران راستین تو در شمار کسانی باشیم که جهان را نو و زندگانی را تازه گردانیم.

گسترش اندیشه نیک
در آیین اشوزرتشت بزرگ و در راستای قانون اشا آدمیان برای برداشتن گامهایی هرچند کوچک در راه رسیدن به زندگی بهتر باید مراحل پیشرفت را بی کم و کاستی بپیماید و در آغاز باید از گسترش اندیشه نیک آغاز نماید. آنگاه فروزه هایی همچون پاکی و راستی، توانایی سازنده و مهرورزی را در و جود خود بپروراند تا رسایی و پایندگی نیز هم راستا با رشد هماهنگ فروزه ها و فروزگان یاد شده در نهادش فزونی یابد و او را به اندک اندک به  اندازه و پیمانه های یک آدم درست و رسا و پیشرو یافته نزدیک گرداند و بیگمان این آدمهای پیشرفت یافته هستند که میتوانند به افزایش پایدار فرهنگی، همبودی، سیاسی و بازرگانی دست یابند و زندگی بهتر و همبودگاهی شایسته تر و دلپذیرتر را بنیان نهند.

@Bahdina

?نیاکان ما ایرانیان با سفارش اشوزرتشت، قربانی کردن برای خدا و هر کسی را نکوهیده دانسته و به جای آن در مراسم های گهنبار، میوه را با کارد برش می دهند و میوه های برش داده شده را بین باشندگان پخش می کنند.
این رسم (برش میوه ها) را می توان قربانی کردن زرتشتیان دانست.
هنگامیکه انسان گوشت خوردن را آموخته، گوشت نیز بخش کوچکی از خوراک زرتشتیان شده است. زرتشتیان برای پرهیز از خوراک گوشتی، چهار روز را در هر ماه در نگر (نظر) گرفتند و آن چهار روز نَبُر نام دارد.
در گاتها، اشوزرتشت به شدت با قربانی کردن حیوانات مخالفت کرده و قربانی کردن حیوانات را رسمی ناپسند و نابخردانه دانسته است.
ما ایرانیان پیرو زرتشت جهان را آباد می کنیم و چهارپایان را قربانی نمی کنیم. ما می دانیم کرپان های دیوپرست گاو را قربانی دیوان می کردند و اشوزرتشت با آنها به شدت مخالفت کرد.
کُشتن در راه خدا روش ما ایرانیان زرتشتی نیست.?

@Bahdina

هنگامی که آدم آفریده شد دو نیرو در اندیشه وی شکل گرفت یکی نیک در اندیشه و گفتار و کردار
سپنتامینیو
و دیگری بد در اندیشه و گفتار و کردار انگره مینو دانا نیک را برگزیند و نادان بد را

?یسنا 30_ 3?

@Bahdina

‍ ?نشان های ماندگار در ایران?

?گردونه مهر

یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین نشان‌های موجود در جوامع بشری که ماندگاری عجیبی در تمدن ایران داشته است؛ این نشان از هزاران سال پیش در میان مردم گوناگون جهان ایرانی جای داشته و تا سده های بعد از #اسلام هم محبویت خود را حفظ کرده است.

شوربختانه خیلی از ما این نشان زیبا را با نام‌هایی مانند نماد نازی‌ها و یا صلیب شکسته می‌شناسیم که نام‌های نادرستی هستند. اینچنین می‌نماید که این نشان، نماد عناصر چهار گانه بوده است اما فرضیات گوناگونی درباره آن مطرح شده است.

?فروهر

نشانی زیبا که از دوران باستان به جا مانده و این روزها به فَروَهَر مشهور شده است. درباره این نشان، گفته‌ها و پژوهش‌های زیادی انجام گرفته است. برخی این نشان را نمادی از «اندیشه نیک»، «گفتار نیک» و «کردار نیک» معرفی می‌کنند و برخی دیگر آن را نشان رسمی #هخامنشیان می‌دانند.

نشان #فروهر از نظر هنری بسیار قابل توجه است چرا که هنرهای اقوام گوناگون در شکل گیری آن نقش داشته اند و در #تخت_جمشید به کمال خود رسیده، به طوری که تبدیل به یکی از زیباترین نشان‌ها از نظر هنری در جهان باستان شده است. این نشان در میان ایرانی فرهنگان امروز هم جایگاه ویژه‌ای دارد و آن را نمادی از هویت #فرهنگی خود می‌دانند.

?سرو

سرو، یکی از نمادهای محبوب #ایرانیان که پایداری خاصی در هنر ایرانی داشته است. سرو، نماد آزادگی است و واژه ایران هم پیوند آشکاری با آزادگی دارد؛ همانطور که در شاهنامه می‌خوانیم: «از ایرانم از شهر آزادگان». نماد سرو در دوران باستان از جمله در تخت جمشید راست قامت ترسیم شده اما رفته رفته حالت خمیده گرفته و در آثار هنری از جمله نقش برجسته‌ها، نقاشی‌ها، فرش‌ها و حتی اشعار جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است.

?شیر و خورشید

یکی از مشهورترین نشان‌های ایران که به شیر و خورشید معروف است. این نشان زمان تقریبا زیادی نماد ایران بوده است و به نظر می‌رسد از دوران صفویه در درفش رسمی ایران جای گرفت. هم شیر و هم خورشید به صورت جداگانه و گاهی به همراه یکدیگر از دوران باستان در آثار هنری ایران مورد توجه بوده‌اند اما تعبیرهای گوناگونی از آنها در طول تاریخ شده است.

@Bahdina

?نیک وبد در بینش زرتشت ?

وجود بدی در جهان، همواره نظر فیلسوفان و اندیشمندان بزرگ را به خود جلب کرده است؛ و هرکدام کوشیده‌اند تا بر پایه‌ی بینش ویژه‌ی خود، آن را به‌گونه‌ای توجیه کنند. از یک‌سو در بینش پیام‌آوران راستین، سرشت خداوند یکتا
تنها نیکی، راستی و سازندگی است ن است که چون گرایش به بدی نتیجه‌ی قهری نادانی و ناآگاهی است پس نخستین شرط این مبارزه‌ی مقدس و سازنده این است که دانش و بینش و آگاهی انسان‌ها به‌طور مستمر و مداوم افزایش یابد؛ و برهمین باور است که زرتشت نخستین تکلیف انسان را در این پیکار زندگی‌ساز چنین تعیین می‌کند: آگاه شدن و آگاه کردن، افزودن بر دانش خود و دیگران، گسترش دادن و عمق بخشیدن به بینش انسان.

“کدام راه بهترین است؟ راه راست یا راه دروغ؟

دانا باید حقیقت را برای مردم آشکار سازد تا نادان نتواند مردم ناآگاه را گمراه کند. ای مزدااهورا، کسانی را که ارزش راستی و نیک‌اندیشی را برای دیگران آشکار می‌کنند یاری کن.” (گاتها، یسنای ۳۱، بند ۱۷)

گفتیم که برپایه باور زرتشت، اهورامزدا بر پایه‌ی قانون خلقت (نظام آفرینش) – که گاتها آن را قانون اشا یا قانون راستی نامیده است – انسان را در اندیشیدن و در گزینش ، آزاد آفریده است. به‌عبارت دیگر، انسان دارای اختیار است که نیک بیندیشد یا بد، راست بیندیشد یا کژ، درست بیندیشد یا نادرست. حال اگر راست بیندیشد این راستی در گفتار و کردارش هم منعکس می‌شود و نیکی به‌وجود می‌آید؛ و اگر کژ بیندیشد این کژی و ناراستی در گفتار و کردارش هم بازتاب می‌یابد و در نتیجه بدی آفریده می‌شود.

پس به‌این ترتیب، “بد” در آفرینش آفریدگار وجود ندارد و زاییده‌ی اندیشه‌ی ناراست انسان است؛ در این‌صورت به‌جای اینکه بگوییم: “نیکی” و “بدی” در جهان وجود دارد، بهتر است بگوییم: “نیک‌اندیشی” و “بداندیشی” در جهان وجود دارد. (این دو واژه‌ی مرکب، در اوستا به‌صورت “سپنتامینو” و “انگره‌مینو” آمده است. “مینو” به‌معنی منش و اندیشه است. “سپنتا” یعنی افزاینده و سازنده، “انگره” یعنی کاهنده و تباهنده. پس “سپنتامینو” یعنی اندیشه‌ی سازنده و نیک، و “انگره‌مینو” یعنی اندیشه‌ی مخرب و بد. واژه‌ی اوستایی “انگره‌مینو” بعدا در فارسی به‌صورت “اهریمن” درآمده است. پس اهریمن در فرهنگ اوستایی نیز موجودی – به‌هرصورت – نیست بلکه به‌معنی اندیشه‌ی کاهنده و تباهنده می‌ باشد.

برگرفته از نسک بینش زرتشت

@Bahdina

?