من از آدمی که شده‌م، راضی‌م ولی از جایی که زندگی می‌کنم؟ نه. یک‌وقت‌هایی فکر می‌کنم بدتر از این‌جا هم می‌تونستم متولد بشم و همین باعث می‌شه برای رسیدن به جای بهتر، امیدوارتر باشم. اینجا زندگی کردن خیلی بزرگ و غمگین‌م کرده اما برای سوارشدن روی زین‌ش، مدل خودم رو شناختم؛ مشکلات رو می‌بینم، دست‌وپنجه نرم می‌کنم، از نردبون پیشرفت پایین میفتم و دوباره دست‌مو می‌گیرم به پله‌ی بالایی و خودم رو به زور بالا می‌کشم، از نبود کمترین استانداردهای اخلاقی دیگران ناراحت می‌شم و به دل می‌گیرم، ارتباطات جدیدی شروع می‌کنم ولی ناامید می‌شم، از یک‌سری از اجبارها گریزون و متنفرم و دورشون می‌زنم ولی یک‌جاهایی هم تن می‌دم. می‌دونم گذروندن همه‌ی این‌ها واجبه. من الان این‌جام، این شرایط رو دارم، کنار همین آدم‌ها زندگی می‌کنم، پس واقعاً چاره‌ای ندارم جز پذیرش و تلاش برای بهبود، گهگاه هم سازش به قدر کفایت. خلاصه اینکه خودم رو اذیت نمی‌کنم.

ترم ما تموم شد؛ جلسه‌ی آخر کلاس‌م رو برگزار کردم و فکر نمی‌کردم دل‌م برای اولین دانش‌جوهام از همین الان تنگ بشه.

ترم ما تموم شد؛ جلسه‌ی آخر کلاس‌م رو برگزار کردم و فکر نمی‌کردم دل‌م برای اولین دانش‌جوهام از همین الان تنگ بشه.

باید امیدی باشد؛
باید ذره‌ای‌ امید
در جایی باقی مانده باشد.

-خوان رولفو

طی برخوردم با آدم‌ها متوجه شدم که وقتی یک نفر به دستاوردی رسیده باشه، خود به خود این موضوع برای بقیه‌ی افراد که هم لِوِل و هم لیگ با راه و رسم زندگی‌ش هستن مشخص میشه.
در مقابلِ بقیه افراد، لازم نیست چیزی بگه. چرا؟ چون واقعن احتیاجی نیست که بقیه بفهمن، این بقیه یا چیزی متوجه نمیشن یا اگه بشن هم تأثیر خاصی تو زندگی این فرد ندارن.

مثال:
خانم X شخص آکادمیکی هست و جوایز زیادی از طرف موسسات مختلف برنده شده و به زودی برای یک پوزیشن خوب در یک دانشگاه خوب، مشغول به کار میشه.
در حیطه‌ی کاری خودش، آدم موفقیه.
در جمعی برای اولین بار با دیگران ملاقات میکنه که دیگران، خانم‌های خانه‌داری هستن، که مشغول تربیت فرزند و خانه‌داری هستن و در حیطه‌ی کاری خودشون، موفق هستن.

این خانم X, اگه همون بدو ورود بیاد بگه من دکترام رو اینجا خوندم، پست‌دکترام رو اونجا، ادوایزرم اینجوری گفت، ریسرچمون خیلی خفنه، داریم یه فاند میلیون دلاری از فلان جا میگیریم، با وجود اینکه دروغ نمیگه و صرفن داره از خودش صحبت میکنه، به چند دلیل کار درستی نمیکنه:

۱- خواه ناخواه ممکنه احساس رقابت یا غبطه خوردن رو در دیگران برانگیزه که چه با اون جمع ادامه بده چه نه، بهترین کار نیست.
۲- دیگران ممکنه به حرف‌هاش اهمیت ندن و بی‌توجهی کنن چون اصلن متوجه نمیشن چی میگه.
۳- ممکنه آدم از خودمچکر یا از خودراضی‌ای جلوه کنه که داره این وایب رو میده من از شما بهترم.
۴- خیلی وقت‌ها این همه تعریف از خود، ناشی از عدم اعتماد به نفسه که انگار منتظری بقیه تأییدت کنن.

در مجموع، این که یک نفر از خودش در جمعی که نمیطلبه زیاد صحبت کنه، کار پسندیده‌ای نیست.
چه لزومی داره؟
اصلن مردم یادشون نمیمونه که تو کی بودی. فقط اون لحظه کدورت/حسرت یا شنیدن خوشبحالت خوشبحالت به وجود میاری یا در بهترین حالت، کلن متوجه نمیشن چی میگی و ازت گذر میکنن و تو میمونی و انرژی تلف شده.

به جاش‌ میتونه چیکار کنه؟ هیچی نگه. درمورد مسائل «مشترک» با هوشمندی صحبت کنه، اگه کسی هم چیزی پرسید، توضیح نده. یه کلمه بگه آره درسم تموم شده و الان برای پوزیشن استادی، اپلای کردم.
همین کافیه.

اما در جمعی که همه در یک لیگ باهاش بازی میکنن، اون افراد خودشون بحث رو به سمتی میکشونن که این خانم X صحبت کنه و از خودش بگه، که باز هم در اون جمع هم حتی لازم نیست تأکید کنه من چقدر خفنم، ریسرچم چقدر خفنه، کارم چقدر درسته، همین که بگه از فلان جا پوزیشن استادی گرفتم به فرض، همین که اشاره‌ی ریز بکنه، این نشونه رو میده به بقیه که از چه مسیری اومده و چقدر کارش درسته.
و بازهم صحبت کردن، کافیه.
مگر اینکه کسی ازش بپرسه خب حالا بیشتر توضیح میدی؟ اون موقع میتونه صحبت کنه.

این خانم X میتونه یک انسان با هر پوزیشن و تایتلی باشه، میتونه یک آشپز باشه یا یک خبرنگار، فرقی نمیکنه.

در مجموع، فروتن بودن صفت زیبا و کاریزماتیکیه. بله وقتی داریم با کارفرما صحبت میکنیم لازم نیست فروتن باشیم، وقتی در جمعی نشستیم که لازمه خودمون رو با دستاوردهامون نشون بدیم، لازم نیست فروتن باشیم، وقتی به یک چیزی که مدت‌ها براش تلاش کردیم رسیدیم، لازم نیست فروتن باشیم، باید بگیم، باید از خودمون صحبت کنیم، اما باید ببینیم چی رو چقدر، کِی به کی و کجا بگیم.

خیلی از آدم‌ها در حیطه‌ی کاری‌شون موفق هستن اما هوش‌اجتماعی خوبی ندارن. شاید همین دقت‌های ریز ریز به ما کمک کنه که یاد بگیریم با انسان‌ها چطوری رفتار کنیم.

می‌خوام سه تا نتیجه بگیرم؛
۱. منِ مخاطب آزادم و می‌تونم از آزادی انتخاب‌م در شنیدن و دیدن محتوا استفاده کنم، چرا وقت‌م رو هدر جایی بدم که برام دغدغه‌ی فکری بی‌اهمیت ایجاد می‌کنه؟
۲. لزومی نداره یک‌نفر هم‌چنان که از روزگار ناراحته، کلاً ناراحت بمونه و هیچ جایی برای خوش‌حالی نداشته باشه و ابراز نکنه.
۳. لزومی نداره ۱۰۰٪ زندگی خودم رو با اونی که توی سوشال مدیاست و ممکنه ۱٪ از زندگی‌شو نشون بده، مقایسه کنم. احتمالاً اون مقایسه می‌تونه خشم ایجاد کنه و خشم هم دنبال جایی برای بروز می‌گرده و کی بهتر از همون که خودم رو باهاش مقایسه می‌کرده‌م؟

به‌نظرم سوشال مدیا مثل یه کشور بزرگ می‌مونه که تنوع فرهنگی و اقتصادی زیادی، توی هر گوشه‌ش دیده می‌شه. توی این کشور، یک‌سری آزادی‌های فردی –در مورد کسب‌وکار حرف نمی‌زنم– وجود داره؛ می‌تونی اون‌چه رو که داری، مثل لباسی که تازه خریدی، غذایی که بلدی درست کنی، مسافرتی که می‌تونی بری، تا هرچقدر که دل‌ت می‌خواد به نمایش بذاری. البته که سر نمایش یک‌چیزهایی هم یه محدودیت‌هایی وضع شده. ولی در کل، منِ نوعی اگه مخاطب‌ فردی‌ام، مخاطب همین به نمایش‌گذاشتن‌های اون‌م. یک‌روز ممکنه خوشگل بپوشه و خوب آرایش کنه و غذای خوب بخوره، یک‌ روز دیگه دل‌ش از زمین‌وزمان گرفته و میاد از غم‌هاش می‌نویسه برامون. منِ مخاطب اما ازش آزادترم، چون می‌تونم ترک‌ش کنم، می‌تونم تحمل خوشگل‌پوشی و غمگین بودنِ توامان‌ش رو نداشته باشم و دیگه نخوام مخاطب‌ش باشم. پس؟ خیلی راحت ارتباط‌مو قطع می‌کنم.

من فکر می‌کردم یکی از دانش‌جوهام از من خوشش نمیاد. پذیرفته بودم که ممکنه تو بهترین آدم روی زمین باشی ولی یک‌نفر روی همین زمین، تو رو دوست نداشته باشه. و بعد که ترم، پیش رفت، دیدم نه، انگار با من مهربونه و حواس‌ش بیشتر از دیگران به داشتن اینترکشن با منه. جالبه.

می‌دونی من برای اینکه رزومه جمع کنم، از خیلی چیزهای کوچیک و بزرگ زدم؛ یک‌سری چیزها اون‌قدر کوچیک‌ن که در ظاهر بی‌ارزش‌ن اما به چشم من میاد. ناراحت می‌شم، غصه می‌خورم، خسته می‌شم و می‌خوام بزنم زیر میز. چرا؟ چون همیشه یک سوال آزارنده گوشه‌ی ذهن‌م رژه می‌ره؛ که سال‌ها بعد، وقتی به این روزها نگاه می‌کنم، آیا می‌گم ارزش‌ش رو داشت؟ آیا همون‌قدر راضی‌ هستم که الان امیدوارم؟