دو شعر از ابوالفضل حکیمی
ابوالفضل حکیمی
۱

در پرانتز
با سیم لخت درشت تر می نویسم
کتابی قدیمی
وحشتی خاک گرفته است

مانده ام در گود
با چشم های فرو رفته ام
ارتفاع کوتاه نمی آید
مشتاق تکرار است

تکرار می کنم
دیوارهای مخفی سنگین ترند از تکرار
تکرار لباس ها را غلیظ میکند در دود
آتش همین که شفاف باشد کافیست
پرنده همین که سبک شود

ََسَبک زندگی ساعت های دیواری است همین
بفرمایید از کشیده دیدن کنید
از رقابت
از بقیه
که فقط گم می شود در آشپزخانه
که از بقیه ی خانه گودتر است ایمانش

گودکنی در بفرمایید ادامه دارد
در دامن هایی که پر از بوق شده اند
خیابان از روی کتاب رد می شود
از روی قدیمی

من بر سیم های لخت می نویسم
پرنده
وحشتی خاک گرفته است
درشت تر از وحشت

۲

سرم را داد می کشم

یا اتفاق بزرگ
یا چراغ ها تعطیل

سرم را درد می کنم در کفش های قهوه ای

حمام میخانه ی سوسک هاست

سرم
سکوتش می خارد
تنم روی کاغذ

پایی که سکسکه می کند
شعرش می لنگد

دوشم کفش گریه می کند در به در
پشت دیوارهای قهوه ای
نه ببخشید درخت های قهوه ای

سوسک در نگاه اول سوسک…
https://shahrgon.com/?p=159524
۵ تیر ۱۴۰۳

نگاهی به داستان «دخترآگاممنون» نوشته اسماعیل کاداره
احمد عدنانی‌پور
نگاهی به داستان «دخترآگاممنون»
نویسنده: اسماعیل کادارهنظام توتالیتر قانون بی چون و چرای فراانسانی وضع می‌کند و دیکتاتور را به نگهبانی آن وامی‌دارد.(هانا آرنت)«دختر اگاممنون» نوشته‌ی معروف‌ترین رمان‌نویس آلبانی، که توتالیتاریسم را از نزدیک تجربه کرده، در سال ۱۹۸۵ به قلم کاداره نوشته شد و توسط ناشر فرانسوی‌اش از آلبانی به خارج قاچاق شد، در زمانی که «حذف» نسخه‌های خطی ادبی طبق قوانین آلبانی به شدت ممنوع بود. در نهایت در سال ۲۰۰۳ منتشر شد. یک رمان همراه،جانشین‌، در سال ۲۰۰۲ در پاریس نوشته شد و تقریباً در همان زمان منتشر شد. داستان در کشوری بی‌نام می‌گذرد که شباهت بسیار زیادی با دیکتاتوری آن روزهای آلبانی دارد. در چنین فضایی مرد جوانی عاشق دختر جانشین منتخب دیکتاتور است. او متوجه می‌شود که به دلایل سیاسی باید به رابطه عاشقانه‌شان پایان دهد. در این بین راوی‌، رژه‌ی اول ماه مه را تماشا می‌کند و در مورد اینکه چگونه استبداد در طول اعصار، قربانی عشق و تمایلات جنسی…
https://shahrgon.com/?p=159528
۵ تیر ۱۴۰۳

دو غزل از پرنیان محتشم
پرنیان محتشم
۱

سیبی هبوط کرد‌، رسیدن نداشت که
آدم توان لب نگزیدن نداشت که

در پیله بود چون سر پروانگی نداشت
در پیله ماند، قصد پریدن نداشت که

شب بود در تصرف دلتنگی و غروب
شب بی حضور ماه تو دیدن نداشت که

شب در تمام پنجره ها خانه کرده بود
خورشید هم خیال دمیدن نداشت که

وقتی که عشق در پیام افتاد، پای من
دیگر توان و تاب دویدن نداشت که

افتاده ام به پای تو تا باورم کنی
این قصه هم شنیدن و دیدن نداشت که

قطعاً بس است این همه دوری برای دل‌!
یعنی توان رنج کشیدن نداشت که…

۲

در شهر به غیر از تب و هذیان خبری نیست
جز حسرت و اندوه فراوان خبری نیست

جمعی متراکم ،وسط شهر روانند
از عشق در اطراف خیابان خبری نیست

جز رونق بازارچه ی رنج فروشان
از شعر تر ِ کوچه ی باران خبری نیست

افسرده و آواره در این شهر غریبیم
از هم نفسی در دل تهران خبری نیست

بر سر در یک قصه نوشتند که از عشق
جز زخم زبان خوردن انسان خبری نیست!

#پرنیان_محتشم
https://shahrgon.com/?p=159534
۵ تیر ۱۴۰۳

سه شعر از سارا محمدی نوترکی
شهرگان
خودم را می‌بندم

به گیاهِ لاله‌ی مردار

طبیعتِ خونینِ

دار و درختم

بگوید: نه!

می‌گویم: بله!

چشمان لرزاننده‌

ماهی

بیایند

من می‌روم در آب شُشِ رودخانه‌‌ای‌اش

آزادی یعنی:

جنگل با من است

و من به اثباتِ

حسن نیت‌ام

به جنگل می‌روم!

۲

‌نخ‌‌ام را که می‌کشند

از جیب تو بیرون می‌آیم

با هم قدم می‌زنیم

یکی برای ما فندک می‌زند

و ما از مرگ نجات پیدا می‌کنیم

ما دو نفر

با هم شکل رقت بار زندگی را می‌گذاریم کنج لب‌مان

و می‌گوییم مسالمت آمیز است!

۳

و ما که نتوانسته‌ایم

با انحنای ساق‌های‌مان

راه برویم

دست‌های‌مان را

نگه می‌دارند

تا تگرگ و تیر و باران.

آهای درخت هوم

خون سپیدِ سرو چرا می‌‌ریزد!

ما

گروه خونی

یک‌ تنه‌ایم

درست نیست برای پیراهن‌مان

دست بدوزند

و تو آن را از ما بپوشانی!

#سارا_محمدی_نوترکی
https://shahrgon.com/?p=158210
۷ اردیبهشت ۱۴۰۳

برآیندی برفرآیندِ تریلوژی
شهرگان
تریلوژی (trilogy) اثری است که حاوی سه قسمت یا بخش مستقل است که هربخش مضمون و مفاهمه های واحد و همگن و هم صدایی را با هم دارند. ارتباطِ نزدیک به هم از لحاظِ مضمون و سلایقِ فکری-زبانی و علایقِ روحی – روانی از دیگر مؤلفه هایی است که درتریلوژی یا سه گانه نویسی وجود دارد. تریلوژی می­تواند به اثری سه گانه اطلاق شود که روی هم نوعی داستانِ بلند و دنباله دار را تشکیل می­دهند و پی آمد این داستان می­تواند یک افسانه یا اسطوره ی کاملی را شامل شود. درقدیم الایام تراژدی سه تایی درجشن های مذهبی و تئوکراسی و باورداشت های سُنتی اقوام اجرا می شده است. به مانند:«اُورست» اثر اشیل در سده ی پنجم (ق.م) که بهترین گونه و نمونه ی تراژدی سه تایی محسوب می­شود که سرگذشت آگامنون اُورست را به طور گسترده دربرمی­گیرد. سه گانه نویسی درادبیات داستانی معاصر تعریف فرآرونده و کارآمدی را به خود اختصاص داده و یکی از مهم ترین مباحثِ کاربردی و پُرکاربردِ ادبیات غرب به شمار می­آید به طوری که نویسندگان بسیاری تحت عنوان سه گانه…
https://shahrgon.com/?p=158186
۷ اردیبهشت ۱۴۰۳

جهانی با راه‌های جدا از هم
عباس شکری
فلسطین و اسرائیل

انزو تراورسو[۱] Enzo Traverso

برگردان: عباس شکری

سوء استفاده بدبینانه از خاطره هولوکاست خطری برای فرهنگ دموکراتیک جهانی ما است.

پیش از خواندن متن، به‌عنوان مترجم یادآور شوم که برگردان این مقاله به معنای پذیرش هرآنچه در متن است نیست. بی‌تردید با بخش‌هایی از این نوشتار موافق نیستم اما، کلیت آن را قبول دارم و به همین خاطر هم آن را ترجمه کرده‌ام.
«عباس شکری»

کسانی که فکر می‌کردند شرق شناسی دیگر در قرن بیست و یکم که موسوم است به دوران جهانی شدن، وجود ندارد سخت در اشتباه بودند. اکنون باورهای اولیه شرق‌شناسان که ادوارد سعید بیش از چهل سال پیش شرح داده است را می‌توان در همه جا دید.

اگر نگوییم همه سران کشورهای موسوم به غرب، بیشتر آنها به تل‌آویو (کفبه آمال) سفر کرده‌اند تا بنیامین نتانیاهو را از حمایت بی قید و شرط دولت‌های‌شان از اسرائیل مطمئن کنند. در این میان اما، هیچ کس به حق فلسطینی‌ها برای دفاع از خود در برابر تجاوزاتی که دهه‌هاست ادامه دارد، اشاره نمی‌کند. در…
https://shahrgon.com/?p=158188
۷ اردیبهشت ۱۴۰۳

شعری از «یزید بن‌معاویه» شاعر «لذت‌جو»‌ی عرب
شهرگان
به جرأت می‌توان گفت که در تاریخ اسلام، هیچ شخصیتی به اندازه‌ی «یزید بن‌معاویه» مورد نفرت و لعن و غضب مومنین، اعم از شیعه و سنی، قرار نگرفته‌ است. دلیل آن‌‌ آشکار است: به دستور او، بر خلاف آن‌چه پدرش وصیت کرده بود، خون «حسین‌ بن‌علی» در جنگی نابرابر به زمین ریخته شد و در واقع حکومتش به بهای گزاف کشتن نوه‌ی پیامبر اسلام تمام شد.

واقعیت این است که یزید مشتاق بود به رسم اعراب، از حسین – به‌نمایندگی از قریش- بیعت بگیرد و برای خود مشروعیت کسب کند. پدرش، معاویه، که به گسترش امپراتوری اموی چشم داشت، بر خلاف مفاد صلحی که در پایان نخستین جنگ داخلی مسلمانان (مشهور به فتنه‌ی اول)، در سال ۴۱ هجری منعقد شده بود، در سال ۵۶ هجری، پسرش را به عنوان نخستین خلیفه‌ی موروثی مسلمین معرفی کرد که به طور بدیهی از سوی افرادی چون حسین‌ بن‌علی، عبدالرحمن ‌بن‌ابوبکر و عبدالله بن‌الزبیر پذیرفته نشد. تلاش‌های سیاسی و تطمیع به حسین کارساز نیفتاد و عاقبت او بر سر دوراهی «افتخار و شرافت مسلمانی و عربی» و…
https://shahrgon.com/?p=157587
۴ اسفند ۱۴۰۲

شعری از «یزید بن‌معاویه» شاعر «لذت‌جو»‌ی عرب
شهرگان
به جرأت می‌توان گفت که در تاریخ اسلام، هیچ شخصیتی به اندازه‌ی «یزید بن‌معاویه» مورد نفرت و لعن و غضب مومنین، اعم از شیعه و سنی، قرار نگرفته‌ است. دلیل آن‌‌ آشکار است: به دستور او، بر خلاف آن‌چه پدرش وصیت کرده بود، خون «حسین‌ بن‌علی» در جنگی نابرابر به زمین ریخته شد و در واقع حکومتش به بهای گزاف کشتن نوه‌ی پیامبر اسلام تمام شد.

واقعیت این است که یزید مشتاق بود به رسم اعراب، از حسین – به‌نمایندگی از قریش- بیعت بگیرد و برای خود مشروعیت کسب کند. پدرش، معاویه، که به گسترش امپراتوری اموی چشم داشت، بر خلاف مفاد صلحی که در پایان نخستین جنگ داخلی مسلمانان (مشهور به فتنه‌ی اول)، در سال ۴۱ هجری منعقد شده بود، در سال ۵۶ هجری، پسرش را به عنوان نخستین خلیفه‌ی موروثی مسلمین معرفی کرد که به طور بدیهی از سوی افرادی چون حسین‌ بن‌علی، عبدالرحمن ‌بن‌ابوبکر و عبدالله بن‌الزبیر پذیرفته نشد. تلاش‌های سیاسی و تطمیع به حسین کارساز نیفتاد و عاقبت او بر سر دوراهی «افتخار و شرافت مسلمانی و عربی» و…
https://shahrgon.com/?p=157587
۴ اسفند ۱۴۰۲

چند رباعی از آرزو ملک‌کازرونیان
شهرگان
*🔵‌‌ می‌لرزد*

با نامِ تو جانِ سخنم می‌لرزد

از عمقِ نگاهِ تو تنم می‌لرزد

با بوسه‌یِ گرم تو‌ تکان خورد دلم

شد زلزله، عمقِ بدنم می‌لرزد

*🔵 راضی*

شاخه گُلی‌ام به باغِ دنیا راضی

درخانه‌یِ عشق می‌کنم طنازی

وقتی بکشند پرده‌یِ آخر را

مرگ‌ست سکانسِ آخرِ این بازی

🔵 شکوه

هر لحظه دلم هوایِ پرواز کند

در تنگه‌یِ سینه شکوه آغاز کند

ای قوم! بترسید، از آن روزی که

عیسایِ وجودِ من زبان باز کند

*🔵 بوسه‌یِ شور*

هر چند که زخمی از غرورِ دریاست

با عشق، مراقبِ عبورِ دریاست

ساحل که همیشه دست‌هایش باز‌ست

در معرضِ بوسه‌هایِ شورِ دریاست

بهمن ۱۴۰۲

#آرزو_ملک_کازرونیان
https://shahrgon.com/?p=157582
۴ اسفند ۱۴۰۲

دنیس دیدرو- سرگذشت‌نامه
شیوا شکوری
نقاشی رنگ و روغن اثر لوئیس میشل ون لو، ۱۷۶۷. موزه لوور، پاریس

دیدرو (زاده ۱۷۱۳ در لانگرس فرانسه و درگذشته به سال ۱۷۸۴ در پاریس) پسر یک استادکار محترم ابزار و آلات بُرنده بود. او در سال ۱۷۲۶ تنشو شد، (هندوان و بودیست‌ها و نیز مسیحیان دوره روشنگری باور داشتند که باید از مو که باعث غرور و زیبایی در این جهان مادی می‌شود، در راه رسیدن به معنویت گذشت. از این رو موهاشان را از ته می‌تراشیدند.) هر چند او هرگز وارد کلیسا نشد و نخست توسط یسوعیون در کالج[۱] لانگرس به تحصیل پرداخت و از سال ۱۷۲۹ تا ۱۷۳۲ در کالج[۲] «هارکورت» یا «لویی لو گراند» پاریس به تحصیل پرداخت و در ۲ سپتامبر ۱۷۳۲ کارشناسی ارشد هنر را دریافت کرد. احتمالا او در هر دو این موسسات تحصیل کرده بود.

او سپس به تحصیل در رشته حقوق در اداره کلمنت دی ریس[۳] در مقام یک کارمند مقاله نویس پرداخت. اما بیشتر به زبان، ادبیات، فلسفه و ریاضیات عالی علاقه مند بود. از زندگی او در دوره ۱۷۳۴ تا ۱۷۴۴ اطلاعات نسبتا کمی وجود دارد. او جاه طلبی دوران جوانی را به‌خاطر ورود به تئاتر کنار گذاشت و درعوض، برای امرار معاش به تدریس روی آورد. حق الزحمه‌ای ناچیز از ناشران می‌گرفت و برای مبلغان مذهبی در مقابل مبلغی نازل (۵۰ اکوس) موعظه می‌نوشت.

در یک دوره‌ای به نظر می‌رسد که نگاه او به حرفه کلیسایی بیشتر یک سرگرمی بوده و خیلی بعید به نظر می‌رسد که او وارد این حرفه بشود. شواهد نشان می‌دهد که او وارد یک دوره بحرانی مذهبی می‌شود. چنانچه به‌آرامی از کاتولیک رومی به دئیسم (خداپرستی) و سپس به آتئیسم (بی‌خدایی) و ماتریالیسم فلسفی پیشرفت می‌کند.

از روی رمان (برادرزاده‌ی رامو[۴]) می‌توان دریافت که او در این دوره دچار بی‌نظمی بوده است و زندگی بوهمی داشته است. ( بوهمیانیسم یک…
https://shahrgon.com/?p=157439
۲۷ بهمن ۱۴۰۲