فریاد تاریخ ایران

Description
💎 هدف ما دفاع و پاسخ علمی به مطالب و پست های منتقدان ایران باستان بویژه سایت‌ها، گروه‌ها و کانال‌هایی است که با استناد به کتاب‌های مورخان و تاریخ‌دانان به نقد تاریخ ایران باستان می‌پردازند.

ارتباط با ما :
@PublicRelationsFTI
We recommend to visit

?? ??? ?? ????? ?

We comply with Telegram's guidelines:

- No financial advice or scams
- Ethical and legal content only
- Respectful community

Join us for market updates, airdrops, and crypto education!

Last updated 8 months, 3 weeks ago

[ We are not the first, we try to be the best ]

Last updated 11 months, 1 week ago

FAST MTPROTO PROXIES FOR TELEGRAM

ads : @IR_proxi_sale

Last updated 7 months, 1 week ago

6 months, 2 weeks ago
فریاد تاریخ ایران
6 months, 4 weeks ago

جای خالی کورش بزرگ در دنیای هنر هفتم

▪️ماریا بروسیوس از اساتید تاریخ دانشگاه تورونتو در یکی از مقالات خود با عنوان «کورُش بزرگ: حماسه یک قهرمان» می‌گوید :

🔹 در عصرِ جدید آثار دورهٔ کلاسیک پیوسته الهام بخش سناریست‌ها و فیلم‌سازان، با تمرکز بر شخصیت‌های استثنایی اعم از تاریخی و اساطیری، چون آشیل، اسکندر، ژولیوس‌سزار و کلئوپاترا بوده‌اند. شگفت آن‌ که در این میان خبر از کسی نیست که تا آن اندازه نظر مورخان کلاسیک را در سرگذشت و در فتوحاتش به خود جلب کرده بود. کورُش، مؤسس بزرگترین امپراتوری جهان کهن تا زمان خود، یعنی مدت‌ها پیش از اسکندر بود؛ با این تفاوت که میراث او ٢٣٠ سال پس از درگذشتش دوام آورد، اما آنِ اسکندر با مرگش رخت بربست. فیلم‌های سینمایی چون سیصد نفر (٢٠٠٧) و یا روایت طنز آلود آن، دیدار با اسپارتی‌ها (٢٠٠٨)، بر نبرد ترموپیل متمرکز است که در آن خشایارشا به‌جنگ اسپارتی‌ها رفت؛ اما در هر دو مورد شاه ایران را به شکلی بسیار اغراق‌آمیز و بدور از واقعیت، و با کمترین شباهتی به شخصیت تاریخی‌اش نمایانده‌اند. اما سینمای حماسی کماکان اسکندر را چون قبل به‌عنوان فاتح مشرق زمین می‌ستاید (١٩۵۶ و ٢٠٠۴). چنان می‌نماید که بسته بودن پرده سینما بروی مؤسس امپراتوری ایران ریشه در اکراه سازندگان در نمایاندن قهرمانی "شرقی" دارد (فیلم مغول از ٢٠٠٧ استثنا بشمار می‌رود که موضوع آن چنگیزخان است)؛ حال آن‌که اگر چهرهٔ کورش را به منزلهٔ قهرمانی قابل  بازسازی بر پردهٔ سینمای امروز تصور کنیم، در میان شگفتی همانندی‌های چندی بین چهرهٔ او و قهرمانان سینما خواهیم یافت.

📚 بن‌مایه :
شایگان. محمد رحیم (١۴٠٠). کورش بزرگ «زندگی، نظریات و اعتقادات». برگردان خشایار بهاری. تهران: نشر فرزان روز، ص١٧١.

🆔 @DefenseAncientIranHistory

9 months, 1 week ago

**واکاوی «ازدواج کورش بزرگ با خاله‌ی خود» به گزارش کسنوفون

قسمت چهارم**

? در این بخش برخی از ترجمه‌های انگلیسی را بررسی خواهیم کرد :

? برگردان هنری گراهام داکینز :
There, with the full consent of his father and his mother, he wedded the daughter of Cyaxares, the fame of whose beauty has lasted to this day. And after the marriage his steeds were yoked and they set out for Babylon.¹

در آنجا با رضایت کامل پدر و مادرش با دختر کیاکسار ازدواج کرد که شهرت زیبایی او تا به امروز ادامه دارد. و پس از عقد، اسبان او را در یوغ بستند و به سوی بابل رهسپار شدند.

? https://b2n.ir/b95065

? برگردان والتر میلر :
When, on his way back, he came to Media, Cyrus wedded the daughter of Cyaxares, for he had obtained the consent of his father and mother. And to this day people still tell of her wonderful beauty. And when he was married he at once departed with his bride for Babylon.²

هنگامی که در راه بازگشت به ماد آمد، کوروش با دختر کیاکسار ازدواج کرد، زیرا او رضایت پدر و مادرش را جلب کرده بود. و تا به امروز مردم هنوز از زیبایی شگفت انگیز او می گویند. <اما برخی از مورخان می گویند که او با خواهر مادرش ازدواج کرد. اما آن کنیز قطعاً یک کنیز بسیار پیر بوده است.> و هنگامی که او ازدواج کرد، بلافاصله با عروسش به بابل رفت.

? https://b2n.ir/g44027

?برگردان وین آمبلر:
some Writers say that he married his mother's sister. but this girl would by all means have been an old woman.

برخی از نویسندگان می‌گویند که او با خواهر مادرش ازدواج کرد اما این دختر به هر حال یک پیرزن بود.

? B2n.ir/t57697

⚠️ همان‌گونه که مشاهده کردید در ٣ برگردان انگلیسی که بررسی شد در یک مورد اثری از ازدواج کورش بزرگ با خاله‌ی خود نمی‌بینیم اما در ٢ برگردان دیگر به ازدواج کورش با خاله‌ی خود اشاره شده است. شاید این پرسش برای شما ایجاد شده باشد که کدام برگردان درست است؟ برای رسیدن به پاسخ با ما همراه باشید.

? بن‌مایه‌ها :

1⃣ Xenophon (1914). Stawell, F. M. (ed.), Cyropaedia: The Education of Cyrus, translated by Dakyns, Henry Graham, London: Macmillan [Project Gutenberg]

2⃣ Xenophon(1914). Xenophon in Seven Volumes, 5 and 6. Walter Miller. Harvard University Press, Cambridge, MA; William Heinemann, Ltd., London.

3⃣ Xenophon(2001).The Education of Cyrus, Translated by Wayne Ambler. Cornell University Press.

? @DefenseAncientIranHistory

9 months, 1 week ago

**واکاوی «ازدواج کورش بزرگ با خاله‌ی خود» به گزارش کسنوفون

قسمت سوم**

? اکنون به سراغ متن کتاب کسنوفون می‌رویم که مورد استناد مخالفان قرار گرفته‌است. برگردان‌های پارسی و انگلیسی فراوانی از کتاب «پرورش کورش» یا همان «کورش‌نامه» کسنوفون وجود دارد و ما تعدادی را که به آن‌ها که دسترسی داشته‌ایم بررسی کرده‌ایم. در ابتدا برگردان‌های پارسی را بررسی خواهیم کرد :

? برگردان خشایار رخسانی :

«هنگامیکه در بازگشت، کوروش به کشور ماد آمد، او با دختر کیاخشتره اَروسی کرد، زیرا او پَروانۀِ این زناشویی را از پدر و مادَرَش گرفته بود. و تا به امروز هنوز مردم از زیباییِ شگفت اَنگیزِ همسر او داستان سرایی میکنند. و پس از زناشویی، کوروش بیدرنگ با تازه اَروسش به سویِ بابل روانه گَشت.¹

? https://b2n.ir/u36449

?برگردان ابولحسن تهامی :

«کوروش از پدر دستوری گرفت و به ماد شد. و در آن‌جا با همدلی و خشنودی پدر و مادر، دخت سیاکسار را به همسری گرفت، که آوازه‌ی زیبایی‌اش تا امروز بر جای مانده است. و پس از آن‌که آیین های این پیوند به جای آمد، نَوَندان زین کردند، و بارها بر ستوران نهادند و رفتند به سوی بابل.» ²

?: https://b2n.ir/x65070

? برگردان وحید مازندرانی :

«بعد از برگزاری آن کارها کوروش باز به ماد آمده و بنا بر رضایت تام والدین خود، دختر کواکسار را که وجاهتش را هنوز هم می‌ستایند همسر خویش برگزید و پس از مراسم ازدواج با هم رهسپار بابل شدند.»³
? : https://b2n.ir/f95813

?برگردان رضا مشایخی :

«کورش، پس از این وقایع، از پارس عزیمت نمود. به محض ورود به سرزمین ماد به صواب دید پدر و مادرش دختر سیاکزار را به زنی گرفت. وجاهت این دختر شهره آفاق بود و هم اکنون نیز بین پارسیان در زیبایی ضرب المثل است. برخی از مورخان نوشته اند که همشیره مادرش را به عقد ازدواج در آورد، ولی اگر چنین باشد او پیردختری بیش نبوده است. کورش پس از ازدواج سوار بر ارابه مسافرت شد و به سوی سرزمین های جدید رهسپار گردید.» ⁴

? : https://b2n.ir/b87414

همان‌گونه که مشاهده کردید در ۴ برگردان پارسی کتاب که بررسی شد هیچ‌ اشاره‌‌ای به ازدواج کورش بزرگ با خاله‌ی خود مشاهده نشد و تنها در برگردان آقای مشایخی به این موضوع اشاره شده بود.. در همین برگردان جناب مشایخی هم (تصویر موجود در لینک ?) در پاورقی با رنگ بنفش نوشته شده که برخی منتقدین اعتقاد دارند که عبارت مورد بحث به صورت اشتباهی وارد کتاب کسنوفون شده است. شایان ذکر است که برخی کانال های منتقد تاریخ ایران باستان از همین صفحه از ترجمه‌ی آقای مشایخی برای اثبات ازدواج کورش با خاله‌ی خود استفاده می‌کنند اما عبارت موجود در پاورقی را کرده که از همین تریبون به آنها خداقوت می‌گوییم!!!

? بن‌مایه‌ها :

1⃣ سنفون(نسخه‌ی الکترونیکی). زندگینامه کوروش بزرگ، برگردان خشایار رخسانی،انجمن پژوهشی ایرانشهر، ص۶٣٩ [دفتر٨،فصل۵، بند٢٨]

2⃣ گزنفون(١٣٨٨). زندگی کوروش«تربیت کوروش»، ترجمه‌ی ابولحسن تهامی، تهران: نشر نگاه، ص ٣۴٧[دفتر٨فصل۵، بند٢٨]

3⃣ کسنفون(١٣٩٠). سیرت کوروش کبیر، ترجمه‌ی وحید مازندرانی، تهران: انتشارات دنیای کتاب، ص ٣۴٧

4⃣ گزنفون(نسخه‌ی الکترونیکی). کورش نامه‌، ترجمه‌ی رضا مشایخی، تهران: انتشارات علمی فرهنگی، ص ٢۶٠.

? @DefenseAncientIranHistory

9 months, 1 week ago

واکاوی «ازدواج کورش بزرگ با خاله‌ی خود» به گزارش کسنوفون

قسمت دوم

? برای اینکه بدانیم روایتِ ازدواج کورش با خاله‌اش از کجا سرچشمه گرفته است، لازم است منابعِ موردِ استفاده‌ی کسنوفون برای نگارشِ کوروپدیا (تربیتِ کورش) یا کورش‌نامه را از طریق مقایسه آن با تاریخ‌نگاری‌های یونانی معاصر یا پیش از کسنوفون بسنجیم.

? ایگور میخائیلوویچ دیاکونوف، تاریخ‌دان روسی کتاب‌های هرودوت و کتسیاس را منابع اصلی کسنوفون برمی‌شمارد. در واقع به نظر او - که البته غلو وساده‌انگاری خاصی نیز دارد - اگر به «اشارات، مستخرجاتِ فراوان، اسامی خاص و مباحثاتِ قلمیِ» کتاب کسنوفون توجه مبذول داریم، می‌توانیم بفهمیم او جز هرودوت و کتسیاس از کتاب دیگری بهره نبرده است. نام‌های شخصیت‌های مندرج در کتاب او همانا نام‌های آورده شده در تاریخ هرودوت و کتسیاس (این یکی به میزانِ کمتر) هستند. دیاکونوف بهره‌گیری کسنوفون از آثار دیگر تاریخ‌نگاران یونانی همچون هلانیک، دیونیسوس و هکاته را رد می‌کند چرا که در بر دارنده‌ی مطالب خشک و ناموثقی هستند که درخور اعتمادِ کسنوفون نمی‌توانستند باشند. بر پایه دیدگاه دیاکونوف هنگامی که کسنوفون دچار کمبود نام‌های پارسی می‌شد، از نام‌های مردم آسیای صغیر، نام‌های یونانی نادر و عجیب استفاده می‌کرد و اگر منابع دیگری جز هرودوت و کتسیاس داشت، چنین نمی‌شد. در زمان مادها، حکومت‌های مستقل و یا تابعی وجود داشتند که تنها در زمان هخامنشیان فتح شدند. کسنوفون به‌رغم آگاهی از وجود آنها، از کیستیِ دقیق آن فرمانروایی‌ها بی‌خبر بود و از این رو خشثرپاونی‌های دوره هخامنشی را به جای حکومت‌های هم‌دوره‌ ماد قرار داد. این دیدگاهِ دیاکونوف همانطور که گفته شد، تاریخِ هرودوت و کتسیاس را تنها منابعِ کسنوفون می‌داند.

? https://b2n.ir/s71364

? اقرار علی‌یف در ارزش‌سنجی کورش‌نامه‌ی کسنوفون، تفکیک آنچه او از هرودوت و کتسیاس گرفته با آنچه خود گفته است را آسان می‌داند. به این ترتیب علی‌یف نیز مانند دیاکونوف بر این باور است که کسنوفون از نوشته‌های هرودوت و کتسیاس بهره برده است.

? https://b2n.ir/h97379

? هرودوت در هیچ‌جایی از ازدواج کورش بزرگ با خاله‌ی خود سخن نگفته است. در این بین کتسیاس از ازدواج کورش با آمیتیس دختر آستیاگ سخن رانده است اما نکته‌ی جالب اینجاست که کتسیاس هیچ پیوند خونی میان کورش و آستیاگ قائل نیست.

? https://B2n.ir/q00888

? بن‌مایه‌ها :
1⃣ دیاکونوف، ا.م (نسخه‌ی الکترونیکی). تاریخ ماد. برگردان کریم کشاورز. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، صص۴١-۴٣

2⃣ علی‌یف، اقرار (١٣٩٢). پادشاهی ماد. برگردان کامبیز میربهاء. تهران: انتشارات ققنوس، ص٣٣.

3⃣ جونز، لُوید لِوِلین و رابسون، جیمز(١٣٩٠). پرسیکا داستان های مشرق زمین«تاریخ شاهنشاهی پارس به روایت کتزیاس»، ترجمه‌ی فریدون مجلسی، تهران: انتشارات تهران، صص ٢٠۴-٢٠۵.

? @DefenseAncientIranHistory

9 months, 1 week ago

واکاوی «ازدواج کورش بزرگ با خاله‌ی خود» به گزارش کسنوفون

قسمت نخست

? باستان‌ستیزان ارزشی بر اساس گزارشی از کسنوفون مدعی شده‌اند که کورش بزرگ با خاله‌ی خود ازدواج کرده‌است.
پیش از بررسی متن، به استدلال‌هایی می‌پردازیم که جهت درستی این موضوع بیان کرده‌اند.

  1. گفته‌اند چون در متون زرتشتی و اوستا در نکوهش ازدواج با محارم مطلبی نیامده و به آن تشویق هم شده پس ازدواج کورش با خاله‌اش ممکن است.

برای نگارنده‌ی پست، جای بسی شگفتی است که دوستان کورش‌ستیز ما پست‌های بسیاری در مورد زرتشتی نبودن کورش و چند خداپرست بودن وی کار کرده‌اند اما اینجا استدلال می‌کنند که چون در متون زرتشتی ازدواج با محارم وجود دارد پس کورش هم با خاله‌ی خودش ازدواج کرده است!!!

  1. گفته‌اند که چون کورش بت‌های بابلی را پرستش کرده پس هر کاری از او ممکن است!!

اینکه چه پیوندی میان چند خداپرست بودن و ازدواج با محارم وجود دارد تنها در فهم دوستان باستان‌ستیز ما می‌گنجد زیرا ما هرچه اندیشیدیم پیوندی میان این دو موضوع نیافتیم شاید هم ذهن ما مشکل دارد!!

  1. گفته‌اند اینکه کسنوفون گفته باشد «برخی گفته‌اند کورش با خاله‌ی خود ازدواج کرده‌است» نمی‌تواند محل ایراد باشد زیرا کسنوفون در زمان کورش زنده نبوده و طبیعی است که از دیگران نقل کند.

ظاهر استدلالشان منطقی است و ما هم در ادامه ابتدا به این موضوع خواهیم پرداخت که منابع کسنوفون بر اساس سخن پژوهشگران چه کسانی بوده‌اند و سپس به سراغ خود متن کسنوفون خواهیم رفت.

  1. به عنوان آخرین مورد به دیدگاهشان در مورد کتاب «پرورش‌کورش» کسنوفون ارجاع داده‌اند که بر اساس سخن پژوهشگران این کتاب چه میزان ارزش تاریخی دارد.

بر اساس مطالب خودشان ثابت خواهیم کرد که این مورد پایانی را برای رد گم کنی گفته و برعکس بر سر موضوع ازدواج کورش با خاله‌ی خود، گزارش کسنوفون را درست می‌دانند و این سخن که استناد ما به کتاب کسنوفون در پاسخ به کسانی است که کتاب کسنوفون را از دید تاریخی ارزشمند می‌دانند، سخن گزافی بیش نیست.

? @DefenseAncientIranHistory

11 months ago

?عنوان مقاله : سیمای ایرانیان دورەی هخامنشی در نگاه یونان: نخستین تصویرسازی غرب از شرق

بهرام روشن‌ضمیر

? پژوهش در تاریخ، سال نهم، شماره۲۳ و ۲۴، بهار و تابستان ۱۳۹۸

? @DefenseAncientIranHistory

11 months, 4 weeks ago

*آیا کورش بزرگ، ایرانیان را در فقر نگه می‌داشت***

?باستان‌ستیزان بر اساس گزارشی از هرودوت نتیجه گرفته‌اند که کورش بزرگ ایرانیان را در تنگدستی نگه‌ می‌داشته و با فریب دادنشان بر آن‌ها حکومت می‌کرده است. داستان از این قرار است که در هنگام فتح سارد توسط کورش، کرزوس با دیدن غارت شهر توسط پارسیان، گفتگویی با کورش انجام می‌دهد.
ابتدا گزارش هرودوت را ببینیم : ¹

? https://B2n.ir/r69084

? پیش از پرداختن به جزئیات گزارش هرودوت باید بگوییم کسانی‌که متون کلاسیک مورخان یونانی را خوانده باشند به خوبی می‌دانند بر اساس یکی از کلان‌ روایت‌های این آثار که بسیار پر تکرار هم بوده، مردمانی که زندگی سخت‌تری داشته و در تنگ‌دستی باشند، دلیر‌تر و بی‌باک‌تر از مردمانی هستند که زندگی راحت و ثروتمندانه‌ای دارند. در روند گزارشات یونانی و رومی در مورد تاریخ هخامنشی از دوران کورش بزرگ (به عنوان نقطه‌ی اوج) تا دوران خشایارشا و رسیدن به پایان شاهنشاهی هخامنشی در زمان داریوش سوم ( به عنوان نقطه‌ی سقوط و البته انحطاط حکومت هخامنشی در این آثار) این کلان روایت بارها دیده می‌شود. یک نمونه از این کلان روایت‌ها در تاریخ هرودوت را می‌توانید از راه لینک زیر تماشا کنید : ²

? https://B2n.ir/f31076

? استدلال‌هایی که باستان‌ستیزان بر اساس این گزارش‌ داشته‌اند :

کورش بین مردم محبوب نبود و اگر ثروت بدست آنان می‌افتاد شورش کرده و کورش را زمین میزدند.

بر خلاف ادعای آنان هرودوت از چگونگی نگاه ایرانیان یا دست‌کم پارسیان به کورش در زمان خودش ما را آگاه کرده است، اگر کورش محبوب نبود که وی را پدر نمی‌نامیدند.³

? https://B2n.ir/x53308

اما اگر سخن مخالفان را مبنی بر شورش برخی افراد در مورد افتادن ثروت بدستشان بپذیریم باز هم نمی‌توان گفت کورش محبوب نبوده است، زیرا همیشه قیام یا شورش علیه کسی به دلیل عدم محبوبیت شخصی که در رأس قدرت است نیست بلکه گاهی افراد دوست دارند قدرت در دست خودشان باشد. نبرد قدرت همواره در تمامی حکومت‌های تاریخ وجود داشته است.⁴

? https://B2n.ir/h79342

کرزوس ایرانیان را دارای سرشت خشن و وحشی!!! نامیده و کورش در برابر توهین به ایرانیان سکوت کرده است.
در برخی برگردان‌ها در توصیف کرزوس از ایرانیان (پارسیان) واژه‌ی سرشت خشن آمده و در برگردان‌های دیگری هم به دو واژه‌ی روح سرکش یا مغرور اشاره شده است. اما آیا این تعابیر توهین‌آمیزند؟
نکته‌ی دیگر اینکه مطابق گزارش هرودوت، کورش همراهانش را به بیرون فرستاده و در خلوت با کرزوس گفتگو کرده است. باستان‌ستیزان توجه نداشته‌اند که مکالمه‌ی خصوصی بین دو پادشاه را چگونه هرودوت فهمیده است بماند که کورش و کرزوس چگونه بدون مترجم، زبان همدیگر را فهمیده و با هم خصوصی گفتگو کرده‌اند!! ⁵

? https://B2n.ir/x55082

? اما اگر دشمنان کورش بزرگ همچنان بر موضوع فقیر نگه‌داشتن پارسیان یا ایرانیان توسط وی اصرار داشته باشند خواندن این گزارش از کسنوفون را که به گفتگو میان کورش و کرزوس بر سر ثروت کورش و مردمان زیر فرمان وی‌ میپردازد، به آنان پیشنهاد می‌کنیم : ⁶

? https://B2n.ir/x24376

⚠️ گزارشات تمامی مورخان یونانی هم شامل مطالب تاریخی است و هم شامل داستان‌سرایی‌ها و افسانه‌بافی‌ها و ما هم گفتگوی بین هرودوت و کرزوس را چه در گزارشی که هرودوت آورده و چه در گزارش کسنوفون گزارش متقن تاریخی نمی‌دانیم و تنها برای روشنگری و پیشگیری از پذیرش اطلاعات اشتباه و جهت‌گیرانه در ذهن مخاطبان توسط جریانات باستان‌ستیز به آن استناد کردیم.

? بن‌مایه‌ها :

1⃣ هرودوت.(١٣٨٩) تاریخ هرودوت. برگردان مرتضی ثاقب‌فر. تهران: انتشارات اساطیر، جلد ١ ص١۴٠ [ کتاب یکم، بندهای ٨٨-٩٠].

2⃣ همان، جلد٢، ص ١٠٣۶ [کتاب نهم، بند ١٢٢].

3⃣ همان، جلد١، ص٣٩٩ [ کتاب سوم، بند ٨٩] .

4⃣ ضرغامی، رضا (١٣٩٨). شناخت کورش جهانگشای ایرانی. برگردان عباس مخبر. تهران: نشر مرکز، ص ۵۵۵.

5⃣ هردوت. تاريخ هردوت. برگردان هادی هدایتی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران،نسخه‌ی الکترونیکی، صص ١۴٠-١۴١ [کتاب یکم، بندهای ٨٩-٩٠].

6⃣ گزنفون. کورش‌نامه. برگردان رضا مشایخی. ص ٢٣٩ [دفتر٨، فصل٢،بندهای١۵-١٨]. نسخه‌ی الکترونیکی.

? @DefenseAncientIranHistory

12 months ago

⛔️ کورش بزرگ و همجنسگرایی ⛔️

?باستان‌ستیزان بر اساس گزارشی از کسنوفون ادعای خنده‌داری مطرح کرده و کورش بزرگ را همجنسگرا دانسته‌اند. یکی از مطالبی که از مدت‌ها پیش قصد داشتیم پاسخی به آن بدهیم همین ادعای مضحک کورش‌ستیزان بود.
چند روز پیش دوستان ما در کانال خراسانیکا در سلسله پست‌هایی بسیار جامع و خوب به این موضوع پرداختند و از آن‌جایی که هدف ما و کانال‌های مشابه ما روشنگری بوده ترجیح دادیم که مطالب دوستان خود را بازنشر داده و انرژی خود را به جای پرداختن به مسائل تکراری بر روی موضوعات دیگری صرف کنیم. به دوست‌داران تاریخ ایران پیشنهاد می‌کنیم کانال خراسانیکا را دنبال نمایند.

1⃣ https://t.me/xorasanica/439

2⃣ https://t.me/xorasanica/442

3⃣ https://t.me/xorasanica/458

4⃣ https://t.me/xorasanica/461

5⃣ https://t.me/xorasanica/462

6⃣ https://t.me/xorasanica/466

7⃣ https://t.me/xorasanica/469

? @DefenseAncientIranHistory

We recommend to visit

?? ??? ?? ????? ?

We comply with Telegram's guidelines:

- No financial advice or scams
- Ethical and legal content only
- Respectful community

Join us for market updates, airdrops, and crypto education!

Last updated 8 months, 3 weeks ago

[ We are not the first, we try to be the best ]

Last updated 11 months, 1 week ago

FAST MTPROTO PROXIES FOR TELEGRAM

ads : @IR_proxi_sale

Last updated 7 months, 1 week ago