#_ҳуқуқ

ОТАЛИКНИ БЕЛГИЛАШ ТАРТИБИ

Мамлакатимизда аёллар ҳуқуқини ҳимоя қилиш, уларнинг жамият ҳаётидаги фаол иштирокини таъминлашга жиддий эътибор қаратилмоқда.
Оила кодексининг 4-моддасида “Ўзбекистон Республикасида оила, оналик, оталик ва болалик давлат ҳимоясидадир”, - дея белгилаб қўйилган бўлиб, бу қоида оталикни белгилаш масаласига ғоят жиддий эътибор қаратилишини тақозо этади.
Никоҳда бўлмаган ота-онадан туғилган болага оталикни белгилаш ота ва онаси (агар отаси вояга етмаган ҳисобланса, у ҳолда қонуний вакили) томонидан биргаликда берилган аризаси ёки суднинг қонуний кучга кирган ҳал килув қарори асосида ФҲДЁ органида амалга оширилади. Бунда оталикни белгилаш тўғрисидаги ариза, фуқароларнинг доимий (вақтинча) рўйхатдан ўтган жойидан қатъи назар, ФҲДЁ органи томонидан кўриб чиқилади.
Алоҳида ҳолларда оталикни белгилаш ҳақидаги ариза ФҲДЁ органига бола туғилмасдан олдин ҳам берилиши мумкин. Бундай ҳолатларда бола туғулгунга қадар унинг туғилган вақти ва исми ҳақидаги маълумотлар кўрсатилмайди. Боланинг туғилганлиги бошқа ФҲДЁ органида қайд этилган тақдирда, олдиндан берилган аризани сақлаган ФҲДЁ органи сўровнома бўйича уни қайд этиш жойига юборади.
Оталикни ишончнома бўича белгилашга йўл қўйилмайди. Агар оталик боланинг туғилганлиги қайд этилгандан сўнг белгиланса, оталикни белгилаш ҳакидаги аризага ёки суднинг ушбу масала юзасидан қарорига боланинг Туғилганлик ҳақидаги гувоҳномаси илова қилинади.
Оталикни белгилашда ота-оналардан бири иштирок этмаган тақдирда унинг имзоси қонунчиликда белгиланган тартибда (нотариус, Ўзбекистон Республикасининг консуллик муассасасининг масъул шахси ёки тиббиёт муассасаси, ФҲДЁ органи, ҳарбий қисм ёки жазони ўташ муассасаси раҳбарининг имзоси ва муҳри билан) тасдиқланади.

Г.Абдувохидова,
туман ФҲДЁ бўлими мудири.

@piskenthayoti

Сайёхларни кўркам , замонавий шахарлар эмас, аксинча халқларнинг қадим маданияти, осори атиқлари, гўзал урф –одатлари, миллий ва маданий бойликлари ўзига ром этади.
Албатта мамлакатимиздаги Самарқанду Бухоро, Хива каби нафақат бизнинг, балки бутун башариятнинг бебаҳо мулкига айланган бетакрор, қадим ва гўзал маданий ёдгорликларга бой бўлган шаҳарларимиз билан ҳақли равишда фахрланамиз. Лекин биргина ўзимизнинг Тошкент вилоятимиздаги каби бебаҳо, шифобахш ҳавоси, зилол сувлари, кўм-кўк арчазорлари, баланд ва пурвиқор тоғлари, шарқироқ дарё-ю сойлари билан ўзига мафтун этадиган Паркентнинг ”Оқтош”у, “Сўқоқ”лари, “Кумушкон”у Заркентлари, Бўстонлиқнинг “Сижжаг”у ”Чорвоқ”лари, “Хумсон”у ”Чимён”лари, ”Нанаю” ”Боғистон”лари,”Чинбойлиқ”у “Амирсой”лари,”Писком”у “Майдонтол”ларининг, Оҳангароннинг “Мовий тоғлари”ю, Ангреннинг “Янгиобод”у “Облиқ” қишлоқларининг минг дардга даво ҳавосию, зилол сувлари, исмалоқ, ялпиз ва мадор сомсалари етмиш икки минг дардга даволиги билан машҳур бўлиб, нафақат республикамизнинг, балки хорижлик сайёҳларни ҳам ўзига оҳанграбодек тортмоқда. Умуман олганда, Тошкент вилоятининг кўплаб туманларида ўзига хос зиёратгоҳлар, тарихий аҳамиятга эга бўлган муқаддас қадамжолар ва дилтортар сўлим жойлари кўп бўлиб, бизнинг туманимиздаги “Қирққиз”, “Бўғозиён ота”, ”Парпи ота”, ”Қорихона” каби зиёратгоҳлар ҳам республикамиз аҳолисининг доимий зиёратгоҳи ва дам олиш масканига айланган. Бу ерда мамлакатимизнинг турли шаҳар ва қишлоқларидан келган зиёратчилар билан бирга кўплаб машҳур инсонларни ҳам учратамиз. Бу ҳам бўлса туманимиздаги шу каби зиёратгоҳларни янада обод ва барча шароитлари муҳайё бўлган масканга айлантиришни тақозо этади.
Давлатимиз раҳбарининг Бўстонлиқ туманига ташрифи чоғида асосий эътиборни туманнинг туризм масканлари ва янги бунёд этилаётган қурилишларига бежизга қаратмаганини, ҳадемай бу ерларда дунёнинг мана ман деган курорт шаҳарларию туризм масканлари билан беллаша оладиган даражадаги бетакрор туризм масканлари бунёд этилишига ишончимиз янада ортиши билан бирга, мана шундай бетакрор гўзаллликлардан биз ҳам баҳра олиш имкониятига эга бўлишимизни ўйлаб беҳад қувондик.

Башорат Сатторова.

@piskenthayoti

#_Муносабат

ҲАҚИҚИЙ ТУРИЗМ МАСКАНИГА АЙЛАНАДИ

Халқимизда “Юрган дарё, ўтирган бўйра” - деган пурмаъно гап бор. Агар бир ҳафсала қилиб саёҳатгами, зиёратгами отлансангиз, қанчадан-қанча жойларни кўрасиз, бетакрор гўзалликлардан баҳраманд бўласиз ва нима учун шу кунга қадар келмаганингиздан афсусланасиз.
Биз таҳририят ходимлари ҳам байрам муносабати билан берилган уч кунлик дам олиш кунида гарчи ҳаво совуқ бўлса ҳам тоғ ҳавосидан баҳраманд бўлиш учун Паркент туманининг “Сўқоқ” қишлоғи томон йўл олдик.
Баҳор ойларида бу ерларга кўп бора келганимиз учун тоғларнинг қиш фаслидаги ҳолати билан танишгимиз келди. Сўлим ва хушманзара “Сўқоқ” қишлоғи сари кириб борар эканмиз, атрофдаги пурвиқор тоғлар, ям-яшил арчазорлар, минглаб гектар ердаги бош –охири кўринмайдиган узумзору бодомзор боғларни кўриб кўзимиз қувнади.
Гарчи қиш фасли бўлишига қарамай қўша-қўша тандирларда ёпилаётган кўк сомсалару сарёғли патирларни шундоққина тандир бошида туриб тановул қилишингиз, табиат гўзалликларидан завқланишингиз учун барча шароитлар муҳайё этилганини кўриб, “Баракалла, қўлларингиз дард кўрмасин, қадрли тадбиркорлар!”- дегингиз келади.
Куни кеча Президентнинг вилоятимизнинг Бўстонлиқ туманига ташрифи чоғида туманда амалга оширилаётган қурилиш ва бунёдкорлик ишлари билан бирга бу ерда ички туризмни қандай ривожланаётгани билан қизиқиб, тумандаги “Чорвоқ дарвозаси”, “UGAM RIVER” туристик мажмуасини бориб кўрганлиги ва бу ерда амалга оширилаётган қурилиш мажмуаси ҳамда капсула уйлардан иборат замонавий дам олиш масканлари билан танишгани мамлакатимизда туризмни ривожлантиришга қанчалар катта эътибор қаратилаётганини ва унинг мамлакатимиз иқтисодий-маданий ҳаётида қанчалик катта роль ўйнашини англадик.
Биз шу куни қиш фаслида бу ерларга ҳамма ҳам келавермаса керак деб хато ўйлаган эканмиз. Чунки сой бўйидаги сўлим чойхоналардаги тапчанларнинг бирортаси ҳам бўш эмаслигини, туристларнинг кўпчилиги чет эллик сайёҳлар эканлигини, улар ҳам биз каби кўк сомсаю патирларни шундоққина тандир бошида роҳатланиб тановул этаётганларини кўриб фахрландик.
Чунки биз ўзининг қадим тарихи ва маданиятига эга халқмиз ва халқимизга хос бўлган мана шу жиҳатлар ҳар қандай сайёҳни ўзига чорлайверади.
Биз “Сўқоқ”да ҳатто бундан бир йил аввалгига ўхшамаган манзараларга дуч келиб ҳайратландик. Йўл бўйидаги тартибсиз қурилган тандирлар ўрнида сўлим ошхоналар, тартиб билан, шинам қилиб қурилган тандирлар, ораста, оппоқ дастурхон ёзилган хонтахталар ва улар атрофига солинган атласу кимхоб кўрпачалар халқимизнинг ўз миллий ҳунармандчилигига, қадим бой маданий тарихига эга бўлганлигини, бу гўзал урф-одат ва анъаналаримиз тарих тўзонларида йўқ бўлиб кетмай, аксинча, янада сайқалланиб, бойитилиб борилаётганлигига яна бир бор гувоҳ бўлдик.

**Бир куни, мен жудаям муваффақиятли аёлдан сўрадим, бунинг сири нимада? 
У табассум қилиб жавоб берди:
Муваффақият кичик жангчилар учун, кичик жангларни қолдиришга қарор қилганимда пайдо бўлди: мен ҳақимда миш-мишлар қилганлар билан курашишни бас қилдим.

Мен қариндошларим билан курашни тўхтатдим... 

Мен севги ва эътибор олиш учун курашни тўхтатдим... Мен...

Мен ўз ҳақ-ҳуқуқларим учун зўравонлар билан курашни тўхтатдим...

Мен ҳаммага ёқиш учун курашни тўхтатдим...

Мен бу курашни курашиш учун ҳеч нарсаси йўқ бўлганлар учун қолдирдим...

Мен ўзимни қарашларим, орзуларим, ғояларим ва тақдирим учун курашишни бошладим...

Кичик жанглардан воз кечган куним муваффақиятли ва бахтли бўлган кунимдир.

Баъзи курашлар сизнинг вақтингизга арзимайди. Ақл билан нима учун курашаётганингизни англанг..**
@piskenthayoti

Ҳаёт бебаҳо ва у қайта берилмайди!
Инсон тугамайдиган ҳаёт ташвишлари билан бир умр курашади. Гўёки, бир кун келадию ҳамма ташвишлари тугаб ўзи хоҳлагандек яшайман деб ўйлайди. Аммо ўша кун келмаслиги ҳам мумкин. Келган тақдирда ҳам ўша кунларнингда ўзига яраша ташвиши бўлади...

Шунинг учун, яшашни бугундан бошлаш керак. Ширин ҳаётингизни ўзингиз учун бебаҳо деб билинг ва бир дақиқасини ҳам зоя кетказманг!

@piskenthayoti

БАХТ  ЎЛЧАМИ
*Бир йигитнинг бахти ҳеч хам очилмас экан. Унга дойим “нотўғри” қизлар учраркан. У баъзиларини хунук ҳисоблар экан, баъзиларини — ақли ноқис, учинчиларини- мижғов. Ўз идеалини қидиришдан чарчаган йигит маслаҳат учун бир донишманд ёнига борибди.
Йигитни диққат билан эшитгач, қария дебди:
— Кўриб турибман, мушкулинг оғир экан. Лекин, айтчи, ўз онанга нисбатан қанақа муносабатдасан?
Йигит ҳайрон бўлибди:
— Бунга менинг онамнинг нима дахли бор? Билмадим… Унинг ўзи кўпинча менинг ғашимга тегади: ўзининг ақли ноқис саволлари, хира меҳрибончилиги, ариза ва илтимослари билан. Уни яхши кўраман деб айтолмайман.
Қария индамабди, бошини ликиллатибдида, давом этибди:
— Хўш, бўлмаса мен сенга муҳаббатнинг энг асосий сирини очаман. Бахт бор, ва у сенинг қимматли қалбингда яширинган. Ва муҳаббатдаги самара уруғингни ҳаётингдаги энг муҳим одам эккан.
Бу — сенинг онанг! Сен унга қандай муносабатда бўлсанг, оламдаги барча аёлларга нисбатан ана шундай муносабатда бўласан. Ахир она — бу сени ўз меҳрибон қучоғига олган биринчи муҳаббат. Бу сенинг ҳаётингдаги биринчи аёл тимсоли. Онангни севсанг ва эъзозласанг — барча аёлларни қадрлашга ва ҳурматлашга ўрганасан. Ва ўшанда кўрасан — бир кун сен ёқтирган қиз сенинг эътиборингга  табассум ва яхши сўз билан жавоб беришини... Ўшандагина аёлларнинг ҳақиқий қанақа эканликларини кўра оласан…

Бизнинг ота-онамизга муносабатимиз — бахтимиз ўлчамидир…*

@piskenthayoti

ХАЙРЛИ ТУН

***Бошимни ёстиққа қўйиб қўймасимдан тонг ёришади. Ҳали уйғониб уйғонмасимдан ухлаш пайти бўлади.
Кунлар тўхтамасдан ўтмоқда. Ўзимга ўзим:
"Ҳақиқатда амаллар дафтарини солиҳ амалларга тўлдирган одам ҳақиқий бахтиёрдир", деб айтаман.

Теварак атрофда бўлаётган ҳодисалар ҳам жуда тезлик билан содир бўлмоқда....

Шундай экан солиҳ амалларни бажаришга шошили***нг.
Эртага кеч бўлмасин...
@piskenthayoti

ХАЁТГА КИЗИКИШИМГА УНДАГАН ВОКЕА...
(вокейлик асосида ёзилди)

Махалламизда бир ёлгиз аёл яшарди. Уни ёлгизлигини куриб бу хаётда уни хеч кими булмаса керак деб уйлайди курган одам. Оллох берган тана, хусн ва умрдан хеч бир банда норози булмаслик керак. Норози инсон бу Худога шак келтирган хисобланишини хар бир банда билади. Уша аёл тахминан 45- 46 ёшлар чамасидаги ёшларда булиб, кўринишидан хаётдан норози тарзда ,ғамгин холда яшарди. Бир куни холам уйга келди. Холамга ишларим юришмаётганлигидан нолиб суз очгандим, холам :
-- Эй, хаётдан нолима...хаётга интилиб, орзу хавас билан яшаш керак!- дея уша аёлни хаётини мисол килиб гапириб берди.
Уша аёл оилада ёлгиз фарзанд экан. Оилада тарбия берадиган шароити хам узига яраша булганлиги сабаб анча купол, жахлдор ва хаётга кизикиши йук холда усиб улгайибди. Уни бу характери билан хеч бир инсон унга уйланиш учун совчи хам жўнатмабди. Шу аснода қари қиз бўлиб колган уша аёл бошка шахарга кучиб кетиб ёлгиз яшай бошлабди. Ишга жойлашибди, ижарага уй олибди. Доим бир хиллик, ишга боради, уйга келади...хаёти шу тарзда утиб мана шу ёшгача етиб қолибди. Лекин хар йили йилига бир марта янги йил байрамида ота онасини табриклагани уларни ёнига бориб тураркан.
Мана шу йилги боришида уйларни тозалаб, хамма идишларни ювиб, музлатгичдаги эскириб колган махсулотларни чикариб ташлаш учун пакетга солибдида, чикиндилар ташланадиган жойга ташлаш учун лифт оркали ташкарига чикибди.
-- Лифтга кирган пайтимда тахминан етти ёшлар атрофида бир болакай дуч келди.- дея уша аёл гапида давом этди.
Мен уша болачани илк кўрганимда онасини кулидаги ёш болача эди. Ота онам яшайдиган уйда, факат уларни каватидан юкорида яшашарди. Кузимга таниш кўринди. Уст боши эски ва йиртиқ бўлиб кетган холда эди. Уни нигохи қўлимдаги пакетда эди. Лифтдан иккаламиз бирга чикдик ва мен тўғри ахлат ташланадиган контейнерга караб жўнадим. Ўша болача хам мени кетимдан келаётганини курдим. Бир пайт майин ва паст овозда:
-- Холажон...майлими мен кулингиздаги пакет ичидаги егуликларни олсам?- деди болакай.
Лифтда пайти пакетдаги нарсаларга кузи тушганлиги сабаб егулик нарсалар борлигини кўрган шекилли.
-- Нима деяпсан уғлим...ахир бу нарсалар эски, мухлати утиб кетган. Еб булмайди бу нарсаларни касал килади!- дедим ва контейнер ёнига пакети билан куйдим.
Хеч качон бунака холатга тушмаганлигим сабаб ортимга кайта туриб яна уша болачага карадим. Болакай уша пакетни олдида махкам қучоклаб уй томон жунай бошлади.
-- Э...хой бола нега айтганни килмайсан. Онанг каерда сен кулоксиз болани?- дедим унга.
-- Онам касал....урнидан туролмайди, ётибди!- деди гамгин овозда ва жўнаб кетди.
Менга нима дедиму бурулиб уйга кириб кетдим. Уйга киргач кечки овкатни газ плитага иситиш учун куйдимда стулга утирдим. Утирибман, бирлан хаёлим уша болакайга кетди. Уни гаплари, хатти харакатлари хеч куз олдимдан кетмасди. Олдинлари хеч хам бунака ахволга тушмагандим. Юракларим жунжукиб кетди. Нимагадир сахийлигим тутиб уша болага ёрдамлашгим келиб колди. Бирдан исиган кечки овкатни бир каттарок идишга солдим, иккита нон, пишлок, колбаса, гушт,сут ва ширинликларни бир пакетга солдим. Уйдан лифтни олдига чикдим. Лекин уша болача кайси хонадонда яшашини билмасдим. Биздан юкорги каватда яшашини билардим холос. Лифтни чакирдим, юкориги каватга кутарила бошладим. Икки кават юкорига кутарилганимда лифт эшигини айнан уша болакай очди. Мен куриб нигохларини олиб кочди. Мени ниятимни тушунди шекилли уйи томон бошлагандек бурилиб секин хона эшиги томон кадам ташлади. Уй эшигини очди ва мени киришимни ишора килди. Уй ичкариси жуда оддийгина ва камтаргина жихозланган. Аммо хамма ёк топ тоза эди. Хонани бир чекасида полда курпа тушакда бир аёл ётарди. Менимча уша аёл болакайни онаси эди. Ёнида эса бир идишда озрок сув ва бир парча латта булаги хам бор эди.

Хеч бир нарса шунчаки эмас, шунчаки кўрингани билан!
*Икки фаришта оддий бир йўловчи одам шаклига кириб, бир бой бадавлат оиланинг уйида тунаб колишибди. У оила меҳмондўст эмас экан ва фаришталарни меҳмонхонага киргизишни ҳоҳлашмай, уларга совуқ ертўладан жой беришибди. Фаришталар энди ётиш учун жой солишаётган экан катта фаришта деворда ўйилиб тушган жойни кўриб, уни худди хеч нарса бўлмагандай қилиб тузатиб қўйибди.
- Нимага ундай қилдинг ? - кичик фаришта сўрабди.
Бунга катта фаришта шундай жавоб берибди:
- Хеч бир нарса шунчаки эмас, шунчаки кўрингани билан.
Эртаси куни улар тунаб қолгани камбағал, лекин меҳмондўст йигит ва унинг хотинини уйига келишибди. Эри хотин уйида бор нарсани фаришталар билан баҳам кўришибди ва уларга ўз жойларини таклиф қилишибди. Қаерда уларга дам олиш қулай бўлса ўша ерда дам олишларини айтишибди, ўзлари эса ерда ётишибди.
Эрталаб фаришталар уйғониб ҳовлига чиқишса эру хотинни йиғлаб ўтирганини кўришибди. Уларнинг яккаю ягона, сутини ичиб базўр кун кўриб юрган сигирлари ўлиб ётар эди.
- Нега сен бундай қилдинг? - сўрабди кичик фаришта, катта фариштадан- Биринчи эркакнинг ҳамма нарсаси бор эди, ва сен унга ёрдам бердинг деворини тузатдинг. Бу оилани эса деярли хеч нарсаси йўқ эди, лекин улар тайёр эдилар сен билан ўзларида бор нарсани баҳам кўришга, сен эса йўл қўйиб бердинг уларнинг яккаю ягона сигирини ўлишига. Нима учун !?
- Хеч бир нарса шунчаки эмас, шунчаки кўрингани билан.- жавоб берди катта фаришта,- Қачон биз сен билан ертўлада бўлганимизда, мен тушундим ўша ўйилиб тушган деворнинг ортида бир хумда олтин бор эди. Уйнинг эгаси эса ҳасис эди ва хеч кимга яхшилик қилишни ҳоҳламасти. Агар ўша олтинларин у топганида бундан хеч кимга фойда йўқ эди, шунинг учун ҳам мен у деворни тузатиб қўйдим. Эртаси куни биз камбағалнинг уйида тунаб қолганимизда, бу уйга ўлим фариштаси келди, камбағални хотинини олиб кетгани. Мен унга сигирни бердим...

Қиссадан ҳисса шуки, ҳеч бир нарса шунчаки эмас, шунчаки кўрингани билан!*@piskenthayoti

Газета- бу мафкура .Хар бир миллат, ҳар бир ҳалқни мақсадлар сари борадиган йўлини ёритувчи маёқ Мафкурасиз ҳалқ ўз йўлини йўқотиб қўяди. У ҳалқ эмас, оломонга айланиб қолади.
Ҳеч қандай тараққиёт ҳалқни ўз танлаган йўлидан оғиштиролмайди. Муқаддас санаган урф- одатларини,қадриятларини камсита олмайди. Ҳалқнинг тариҳи қоғозга ёзилади, интернетга эмас.
@piskenthayoti