እመቤታችን ሆይ፣ የቅዱሳንና የምእመናንን ኹሉ ጸሎት በማዕጠንታቸው ከምድር ወደ ሰማይ በሚያሳርጉ በሰማያውያን የካህናት አለቆች አጆች ውስጥ ባለ የወርቅ ማዕጠንት እንመስልሻለን። እንዲኹም ስምሽን በመጥራት የሰው ልጆችን ልመና ወደ ልዩ ሦስትነት አብ ወልድ መንፈስ ቅዱስ ያሳርጋሉ። የወገኖችሽንም ኅጢአት ታስተሠርዪ ዘንድ ከአብ ከወልድ ከመንፈስ ቅዱስ ተፈቅዶልሻልና። ለሰዎች ልጆች የዘለዓለም ሕይወት ድልድይ ትሆኝ ዘንድ የዓለም ኹሉ መድኃኒት ሆይ፣ ለምእመናን ወገኖችሽ መድኃኒታቸው ልትባይ ይገባል። ቅድስት ሆይ ልጅሽ ይቅርታውን ያድለን ዘንድ ለምኝልን።

አንቀጸ ብርሃን

በሠራዊት ሁሉ ላይ የተሾመ መልአክ ቅዱስ ገብርኤል ነው። [ሄኖ.10:14]
ሰላም ለሰኰናከ
ገብርኤል ሆይ፥ በዚያ ድብቅልቅና ሽብር በሆነበት ዕለት ከጌታ እግረ መስቀል ሥር ለቆሙት ተረከዞችህና ጫማዎችህ ሰላም እላለሁ፤ ገብርኤል ሆይ የጌታን ትዕግሥት የአይሁድን ግፍ ተመልክተህ በታላቅ ዐደባባይ ላይ ሰይፈ ቁጣህን አምዘገዘግኸው ቅዱሳት አንስት ግን ክርስቶስ ተነሥቷል ስላልካቸው የትንሣኤውን ምሥራች ይነግሩ ዘንድ ወደ ሐዋርያት ሄዱ።

በአንድ ወቅት በብዛትና በአንድነት ሲጠፉ ለምን ጠፍ ምክንያቱ ምንድን ነው ሳንል ራሳችንን አገልግሎታችንን ሳንፈትሽ ጸጥ ብለን በሆነ ወቅት ደሞ እነዛው የጠፉት መመለስ ሲጀምሮ የምን ማንጎራጎር ማብዛት ነው። አገልግሎት ምንድን ነው
አገልግሎት ማለት በፍቃደኝነት በተሰጠን ጸጋ(ስጦታ ) ልዑል እግዚአብሔርን ማገልገል ማለት አይደለምን? ለዚህ ደግሞ ሁሉም ተጠርቷል፡፡

አገልግሎት በእግዚአብሔር ጥሪ የሚጀመር መንፈሳዊ ተልዕኮ ነው፤ 
እግዚአብሔር ሰዎችን ያገለግሉት ዘንድና የፍቅሩ ተሳታፊዎች ይሆኑ ዘንድ ይጠራል፡፡
አግልግሎት በእግዚአብሔር እና በሰው ልጆች መካከል ያለ የፍቅር መግለጫ ነው፡፡
አግልግሎት ከእግዚአብሔር የተደረገልንን ውለታ ማሰብ ነው፡፡
አንድ አባት ”ቤተ ክርስቲያን አምጥታናለች፤ አስተምራናለች ለጌታችንም አንድንገዛ አድርጋናለች“ ብለዋል፡፡

አገልግሎት ማለት ያዩትን እና የሰሙትን የእግዚአብሔርን ቸርነት መመስከር ያወቁትን መንፈሳዊ ዕውቀት ላላወቀ ማሳወቅ ማለት ነው፡፡

የቤተ ክርስቲያን አገለግሎት ዋና ዓላማው የጠፋውን የሰው ልጅ ለድኀነት ማብቃት ነው፡፡ ሰው ለድኀነት የሚበቃው አዕማደ ምስጢራትን አምኖ ሲፈጽም በአመነበት እምነት ጸንቶ ከኃጢአት በመጠበቅ እግዚአብሔርን ሲያገልግል ነው፡፡ [2ኛ ጢሞ 2፤15 ”የእውነት ቃል በቅንነት የሚናገር የማያሳፍርም ሠራተኛ ኾነኽ፥ የተፈተነውን ራስኽን ለእግዚአብሔር ልታቀርብ ትጋ።"
ለመጣችሁም በመምጣት ሂደት ላይ ያላችሁም የምትመጡም እንኩዋን ወደ ቅድስት ኦርቶዶክሳዊት ተዋህዶ ሃይማኖታችሁ ተመለሳችሁ እግዚአብሔር ይክበር ይመስገን ደግሞም ያጽናችሁ።

አካላቱን ዳሠሠው ፊቱንና ዓይኖቹን አሻሸው ጽድቁንም ዐውቆ << አባቴ በረከትህ ትድረሰኝ >> በማለት ተባርኳል፡፡

ትምህርተ ሃይማኖትን ሕገ ቤተ ክርስቲያንን ከሊቃውንተ ቤተ ክርስቲያን ጋራ ካጸና በኋላ ወደ ሀገረ መንበረ ሢመቱ ተመልሶ ካህናቱንና መንጋዎቹን ሁሉ ሰብስቦ ጸሎተ ሃይማኖትን ሥርዓተ ቤተ ክርስቲያንን አነበበላቸው ይኅን ሥርዓተ ቤተ ክርስቲያንም አጽንተው እንዲጠብቁት አዘዛቸው፡፡ ጥቂት ዘመናትም ከኖረ በኋላ ቅዱስ ቶማስ ጵጵስና በተሾመ በ40 ዓመቱ ነሐሴ 24 አርፏል፡፡ የጻድቃንን የሰማዕታትን የሐዋርያትንና የሊቃውንትን አክሊልም ተቀብሏል።

ምንጭ፦ ሐመር መጽሔት ሐምሌ 1-15/2014 ዓ.ም

በቶማስ ስም የሚጠሩ በኦርቶዶክሳዊት ቤተ ክርስቲያን የሚታወቁ በርካታ ቅዱሳን ቢኖሩም የዚህ ዓምድ ዋና ትኩረቱ የክርስቶስ ምስክሩና ሐዋርያው የሆነ የመርዓስ ኤጲስ ቆጶስ ተጋዳይ ቶማስ ላይ አድርጎ ዘመናችንን ይፈትሻል፡፡ የቅዱስ ቶማስ ዘመርዓስ ትሩፋትና ገድሉን ሰው ተናግሮ ሊፈጽመው አይቻልም እርሱ አስቀድሞ ከልጅነቱ ቅዱሳት መጻሕፍትን የተማረ ገና በወጣትነቱ መንኖ ገዳም የኖረ በጾም በጸሎት በሰጊድ ቀን እና ሌሊትም በመትጋት ለድኆችና ለምስኪኖችም በመራራት ተጠምዶ የኖረ ነበር፡፡ ቅዱስ ቶማስ "መርዓስ" በምትባል አገር የወጣ የንጋት ኮከብ ጻድቅ ገዳማዊ ጳጳስ ሐዋርያ ሰማዕትና ሊቅ ነው፡፡ የእርሱ ሕይወት ኦርቶዶክሳዊ የክርስትና ሕይወትና የጵጵስና የሹመት ሕይወት ምን እንደ ሆነ በትክክል የሚያሳይ ነው፡፡ መርዓስ በምትባል ሀገር ጳጳስ ሆኖ ተሹሞ በእረኝነት ያገለገል ዘንድ የክብር ባለቤት ጌታችን አምላካችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ መረጠው መንጋውንም እንደ ሐዋርያት ጠበቀ፡፡ በሹመት ዘመኑ በሰላሙም በመከራውም ዘመን << መኑ ያኀድገነ ፍቅሮ ለክርስቶስ ከክርስቶስ ፍቅር ማን ይለየናል?›› [ሮሜ 8፥35-37] እንዳለ ቅዱስ ጳውሎስ ለክርስቶስ ያለውን ፍቅር መከራ ጭንቀት ስደት ራብ ራቁትነት ፍርሃት ሰይፍ ሳይለየው ለአርባ ዓመታት ስለ ክርስቶስ ቀኑን ሁሉ እንደሚታረድ በግ ሆኖ እግዚአብሔርን በመንፈስ ቅዱስ ኃይል አገለገለ፡፡

ቅዱስ ቶማስ ዘመርዓስ በሐዋርያዊ አገልግሎቱ ብዙ አሕዛብን ወደ ክርስትና የመለሰ እና በዘመነ ሰማዕታት ብዙ መከራን የተቀበለ አባት ነው፡፡ ጨካኞቹ ቅዱሱን ለ፳፪ ዓመታት አካሉን እየቆራረጡ ለጣዖታቸው ያጥኑ ስለ ነበር 2 እግሮቹ 2 እጆቹ 2 ጀሮዎቹ 2 አፍንጫዎቹ እና 2 ዐይኖቹ አልነበሩም:: ነገር ግን እንዲህም ሆኖ አልሞተም እግዚአብሔርንም ማገልግለ አልተወም ነበር፡፡ በመጨረሻም በዘመነ መናፍቃን አርዮስን ካወገዙት 318ቱ ሊቃውንት አንዱ ለመሆን የበቃ ነበር።
የሰንክሳር አርኬ ደራሲው አርከ ሥሉስም ስለ ቶማስ ዘመርዓስ ለሌሎቹ ቅዱሳን እንደጻፈላቸው ሁሉ <<ሰላም ለቶማስ ዘአባላቲሁ ግሙድ እስከ አስተርእየ ኅብሩ አምሳለ ውዑይ ጕንድ ለዝ መዋዒ በነጽሮ ገድሉ ፍድፉድ ወሰላም ለእለ ምስሌሁ ሙቁሐነ እድ አእላፈ ክርስቶስ ተስዓቱ እልፍ በፍቅድ ሰወነቱ እንደደረቀ ግንድ እስኪመስል ደድረስ አካላቱ ለተቆረጡ ለቶማስ ሰላምታ ይገባል። የዚህን የአሸናፊ ቶማስን የበዛ ገድሉን በማየት በፈቃድ ከእርሱ ጋር ለታሰሩትና የክርስቶስ ወገኖች ለሆኑ ለዘጠኝ እልፍም ሰላምታ ይገባል።›› በማለት አርኬ ደርሶለታል።

ምንም እንኳን በአቡነ ተክለ ሃይማኖትና በቶማስ ዘመርዓስ የዕረፍት ቀን በመካከላቸው የ ፩ሺህ ዓመት ልዩነት ቢኖርም የአቡነ ተክለይማኖት መልክእ ደራሲው ዮሐንስ ከማ ሁለቱ ቅዱሳንን በማነጻጸር <<ሰላም ለጸአተ ነፍስከ በስብሐተ አእላፍ እንግልጋ ለዓለመ ዛቲ እም ግብርናቲሃ ወጹጋ ተክለሃይማኖት ቶማስ ለመርአስ ዐቃቤ ሕጋ ለእመ ገብሩ ተዝካረከ እለ ሀለዉ በሥጋ ሀቦሙ• እግዚእየ ሞገሰ ወጸጋ የመርዓስ የሕጓ ጠባቂ ቶማስ ተክለ ሃይማኖት ሆይ ከዚች ዓለም ሥራና ድካም በአእላፍ መላእክት ምስጋ ለነፍስህ መውጣት ሰላምታ ይገባል፡፡ በሥጋ ሳሉ ተዝካርህን ያደረጉትን ጌታየ ሆይ ሞገስንና ጸጋን ስጣቸው።›› በማለት ጽፏል። ከሃዲው ዲዮቅልጥያኖስ በነገሠ ጊዜ ክርስቲያኖቹን ሲያሰቃዩ በነበረበት ወቅት ከንጉሱ መኳንንት አንዱ ወደ መርዓስ ሄዶ ቶማስ ዘመርዓስን በጭፍሮቹ አስያዙት፡፡ እንደያዙት ደብድበው በምድር ላይ እየጎተቱት ደሙ እየፈሰሰ ወሰዱት፡፡

መኰንኑ ቅዱስ ቶማስን ‹‹ለአማልክት ስገድ›› አለው፡፡ ቶማስ ዘመርዓስም ‹‹እኔ ከሕያው እግዚአብሔር ልጅ ከጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ በቀር ለረከሱ ጣዖታት አልሰግድም ለረከሱ ጣዖታት የሚሰግድ ሁሉ የተረገመ ነውና ከእግዚአብሔር በቀር የሚሰግዱለት አምላክ የለም >> አለው፡፡ መኰንኑም እጅግ የብዙ ጽኑ ስቃዮችን አሰቃየው፡፡ የነዳጅ ድፍድፍ አፍልተው በሰውነቱ ላይ እንዲሁም በአፍና በአፍንጫው ውስጥ ጨመሩበት እስከ ብዙ ዘመናት ኖረ፡፡ እነዚህ ከሀድያን ልባቸው እንደ ደንጊያ የጸና ስለነበረ ቶሎ ብለው እንዲሞቱ ሳይሆን በሥቃይ ሆነው እንዲቆዩ በማድረግና ሌሎች ብዙዎች ሰዎችን ያስፈሩአቸው ዘንድ የክብር ባለቤት ክርስቶስን ይክዱ ዘንድ የሥቃዩን ዘመን አስረዘሙት፡፡

ቶማስ ዘመርዓስ ግን በጌታችን አምላካችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ኃይል የጸና ነውና ማሰቃየቱን ከሃዲያን በደከማቸው ጊዜ ስለስሕተታቸው ይዘልፋቸው ስለ ነበር ወደ ጨለማ ቦታ ጣሉት በዚያም ለ22 ዓመታት በጨለማ ውስጥ አስረው አሠቃዩት፡፡ ከሀድያኑም በየዓመቱ ወደ እስር ቤቱ እየገቡ አንድ አካሉን ይቆርጣሉ፡፡ <<መተሩ አንፎ ወከናፍሪሁ ወእዘኒሁ ወእደዊሁ ወእገሪሁ ወመሰሎሙ ለመርዓቱ ዘአዕረፈ ወነበሩ እንዘ ይገብሩ ተዝካሮ ለለዓመት አፍንጫውን ከንፈሮቹን ጆሮዎቹን እጆቹንና እግሮቹን ቆረጡ መንጋዎቹም ያረፈ መስሏቸው በየዓመቱ መታሰቢያውን ሲያድርጉ ኖሩ፡፡››
ከሃዲያኑ እጅና እግሩን በየተራ የቆራረጡትን የሰውነት አካላቱን አፍንጫውን ከንፈሮቹን ጆሮዎቹን ሁሉ በየተራ እየቆረጡ ለ 21 ዓመታት ጣዖታቸውን ሲያጥኑበት ኖረዋል፡፡ አንዲት ደግ ክርስቲያናዊት ሴት ቶማስ ዘመርዓስ የተጣለበትን ጉድጓድ አይታ ስለነበረ በድብቅ በሌሊት ተሰውራ እየሄደች ትመግበው ነበር፡፡ ደገኛውና ጻድቁ ንጉሥ ቆስጠንጢኖስ እስከ ነገሠና የቀናች የክርስቶስን ኦርቶዶክሳዊት ሃይማኖትን ክብር እስከ ገለጠበት ድረስ ቶማስ ዘመርዓስ ሲሰቃይ ቆየ፡፡

ንጉሥ ቆስጠንጢኖስ በጌታችን አምላካችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በመታመኑ የታሠሩ እሥረኞችን ሁሉ በሀገሮች ሁሉ በወህኒ ቤት ያሉትን ይፈቷቸው ዘንድ አዋጅ አውጥቶ ሲያዝ ክርስቲያናዊቷ ሴት ሄዳ ስለ ቅዱስ ቶማስ ስለ እርሱ የሆነበትን ሃያ ሁለት ዓመት ተጥሎ እንደኖረ ለካህናቱ ነገረቻቸው በውስጡ ወደ ሚኖርበትም ቦታ መራቻቸው፡፡ ካህናቱም አንሥተው ተሸከሙት እየዘመሩና እያመሰገኑ ወደ ቤተ ክርስቲያን አደረሱት በቤተ መቅደሱም ፊት ለፊት በወንበሩ ላይ አስቀመጡት ምእመናንም ሁሉ ወደእርሱ እየመጡ ከእርሱ ይባረኩና የተቆረጡ አካላቱን ይሳለሙ ነበር፡፡

ቶማስ ዘመርዓስ ወደ ሠለስቱ ምዕት ጉባኤ ሲሄድ ዞሮ እንዳያስተምር እግሩን ጽፎ መልእክታት እንዳይልክ እጁን በሰማእትነት በሃያ ሁለት ዓመታቱ ሰማእትነት አሰጥቶአቸው ስለነበር ደቀ መዛሙርቱ በቅርጫት ውስጥ አድርገው በአህያ ጭነው ወደ ጉባኤ ኒቂያ ይዘውት ሄደዋል፡፡ በመንገድም ሳሉ ዐላውያን አግኝተዋቸው ጥቁርና ነጭ አህዮቻቸውን ሌሊት ራስ ራሳቸውን ቆርጠው ጣሉባቸው፡፡ በማግስቱም ቶማስ ዘመርዓስም ራሳቸውን የተቆረጡትን አህዮች አምጡልኝ ብሎ የጥቁሩን አህያ ራስ ከነጩ የነጩን አህያ ራስ ለጥቁሩ ገጥሞ ቢባርካቸው ሁሉም አህዮች ከሞት ተነስተዋል፡፡ የአህዮቻቸውም መልክ እጅግ ያማሩ ሆኑ፡፡ ንገሥ ቈስጠንጢኖስ የከበሩ የሦስት መቶ ዐሥራ ስምንት ኤጲስቆጶሳቱን በኒቂያ ሀገር እንዲሰበሰቡ ሲያደርግ ይህ የከበረ ቶማስ ዘመርዓስ ከሊቃውንቱ አንዱ ነበር። ከጉባኤው ሲደርሱ ንጉሡ ቈስጠንጢኖስ ወደ ጉባኤው ገብቶ ለቅዱሳን ሊቃውንቱ ሰላምታ ሰጣቸውና ከሊቃውንቱ ቡራኬ ተቀበለ ። የዚህን ቅዱስ የቶማስ ዘመርዓስን ተጋድሎውን በነገሩት ጊዜ ወደ እርሱ ቀርቦ ሰገደለት አካላቱም ከተቈራረጡበት ላይ ተሳለመው። ከዚያም አዝኖና አጅግም ተደንቆ አድንቆ

አቡነ ተክለ ሃይማኖት ቡልጋ ደብረ ጽላልሽ ወይም ዞረሬ ቅዱስ ሚካኤል ቤተክርስቲያን የሰበካ ክልል ከአባታቸው ከካህኑ ቅዱስ ጸጋ ዘአብና ከእናታቸው ቅድስት እግዚእ ኃረያ መጋቢት ፳፬ ቀን ተፀንሰው፤ በ፲፩፻፺፯ ዓ.ም ታኅሣሥ ፳፬ ቀን ተወለዱ፡፡ በተወለዱ በሦስት ቀናቸው ከእናታቸው እቅፍ ወርደው «አሐዱ አብ ቅዱስ፣አሐዱ ወልድ ቅዱስ፣ አሐዱ ውእቱ መንፈስ ቅዱስ» ብለው ሥላሴን አመስግነዋል፡፡ ወላጆቻቸውም ፍስሐ ጽዮን አሏቸው፡፡ ትርጓሜውም የጽዮን ተድላዋ ደስታዋ ማለት ነው፡፡

«አቤቱ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ! የመንግሥተ ሰማያትን በር ትከፍትልኝ ዘንድ እነሆ ቤቴን እንደተከፈተ ተውኩልህ . . . ደካማ ለሆንኩ ለእኔ ያለ አንተ የሚያፀናኝ የለም። ለምፍገመገም ለእኔ ያለ አንተ ደጋፊ የለኝም። ለወደቅሁ ለእኔ ያለአንተ የሚያነሳኝ የለም። ለአዘንኩ ለእኔ ያለአንተ የሚያረጋጋኝ የለም። ለድሀው ለእኔ ያለ አንተ መጠጊያ የለኝም፡፡» [ገድለ ተክለ ሃይማኖት ምዕ ፳፰ ቁ ፪ - ፫]

ይህን ብለው ትሕትና በተሞላበትና በተሰበረ ልብ ወደ ፈጣሪያቸው ከለመኑ በኋላ በልዩ ልዩ የኢትዮጵያ ክፍለ ሀገራት ከኃጢአት ወደ ገቢረ ጽድቅ፣ ከክህደት ወደ ሃይማኖት መልሰዋል፡፡ በዚህም የተነሣ ለኢትዮጵያውያን ብርሃን ፀሐይ ተብለዋል፡፡
[http://www.good-amharic-books.com/library?id=466 አስደናቂ ገድላቸውን ለማንበብ እዚህ ላይ ይጫኑ]

ቅዱስ ጳውሎስ በዕብራውያን ክታቡ ስለ ቅዱሳን መንፈሳዊ ተጋድሎ ሲገልፅ:-
*«እነርሱ በእምነት መንግሥታትን ድል ነሱ» [ዕብ. ምዕ ፲፩ ቁ ፴፫] እንዳለ አባታችን ቅዱስ ተክለ ሃይማኖትም በመንፈሳዊ ተጋድሎ እንዲሁም በትህትና በተአምራት አላዊ የነበረውን ንጉሥ ሞቶሎሚን ወደ ክርስትና መልሰዋል፡፡

*«ጽድቅን አደረጉ» እንዳለው አባታችን ወንጌልን በተጋድሎ ሕይወታቸው ተርጉመዋል፡፡

*«የአንበሶችን አፍ ዘጉ» [ምዕ ፲፩ ቁ ፴፫፤ ምዕ ፲፩ ቁ ፴፬] እንዳለው አባታችንም የአውሬውን፥ የዘንዶውን ራስ ቀጥቅጠዋል።

*«ከሰይፍ ስለት አመለጡ» እንዳለው አባታችንም ሞቶሎሚ ከወረወረው ጦር በተአምራት ድነዋል፡፡

*«ከድካማቸው በረቱ» እንዳለው አባታችንም ያለ ዕረፍት በብዙ ተጋድሎ በጾምና በስግደት በብዙ መከራ በርትተዋል፡፡

ይህን ሁሉ ገድልና ትሩፋት እየፈጸሙ ዕረፍታቸውም በደረሰ ጊዜ ደቀመዝሙሮቻቸውን «ልጆቼ ሆይ ሁሉም መነኮስ መንግሥተ ሰማይ ይገባል ማለት አይደለም፤ ዓለምን በሚገባ የናቀ ብቻ ይገባል እንጂ መጀመሪያ የእግዚአብሔርን ጽድቁን ብቻ ፈልጉ፤ ጾምና ጸሎትን አዘውትሩ፤ እርስ በርሳችሁ ተዋደዱ፤ ትእዛዛቱንም አጥብቃችሁ ጠብቁ እያሉ ይመክሯቸው ነበር. . .» በኋላም «ለዓለም ጨው ለራሴ አልጫ ሆንኩ፤ ለዓለም ብርሃን ለራሴ ጨለማ ሆንኩ፣ ከእውነተኛው ዳኛ ከጌታዬ ፊት ስቆም ምን እመልሳለሁ?» እያሉ በፍጹም ትህትና እና በልዩ መንፈሳዊ ተመስጦ ይጸልዩ ነበር፡፡

በመጨረሻም አባታችን በነሐሴ ፳፬ ቀን ዕረፍታቸው ሆነ። በዚህም መሠረት የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ኦርቶዶክሳዊት ተዋሕዶ ቤተክርስቲያናችን ለእኚህ ዕረፍታቸው በእግዚአብሔር ፊት ለከበረና ብዙ ክብር ለተሰጣቸው ለጻድቁ ተክለ ሃይማኖት በየዓመቱ በነሐሴ ፳፬ ቀን በዓለ ዕረፍታቸውን በታላቅ ድምቀት ታከብራለች፡፡ እኛንም ከጻድቁ ረድኤት በረከት ይክፈለን፡፡

በበለጠ ለማወቅ ስለ '''አባታችን''' ሰፊውን ገድላቸውን ማንበብ እጅግ አርጎ ይጠቅማል።

ምንጭ
•http://eotc-mkidusan.org/site/index.php?option=com_content&task=view&id=346&Itemid=26
St-Takla.org
• ^ ታሪካቸው በኢትዮጵያ ሥንክሳር በነሐሴ ፳፬ የሰማዕታትና ቅዱሳን ታሪክ ውስጥ ይነበባል

ሸምሸርሸጢን ከሚባለው ከግራር እንጨት የተቀረጸው ታቦት አይነቅዝም አይበላሽም
እንዲሁም መንፈስ ቅዱስ ያደረባት የጌታ ዙፋን የሆነች የወላዲተ አምላክ የታቦተ መቅደስ የድንግል ማርያም ሥጋዋ በምድር አይኖርም ተነሥታለች ዐርጋለች!

ታቦት በወርቅ ልቡጥ እምኵለሄ ዘግቡር እምዕፅ ዘኢይነቅዝ እንዲል ቅዱስ ኤፍሬም

ታቦቱ ?
1. እግር አለው ?የንጹሐን አበው ምሳሌ ነው
2. መያዣ አለው ? የንጹሐን ምእመናን ምሳሌ ነው
3. በውስጥና በውጪ በወርቅ የተለበጠ ነው ? አመቤታችን በነፍሷም በሥጋዋም ንጹሕ የመሆኗ ምሳሌ ነው
4. ፈለግ አለው ? የልቡናዋ ምሳሌ ነው
5. ብጽብጽ ወርቅ አለው ?ሁከት መንፈሳዊ ነው እመቤታችን በጸጋ መንፈስ ቅዱስ ምሥጢራት በልቡናዋ ይወጣሉ ይወርዳሉና
6. አራት ቀለበት አለው ? አመቤታችን በአራት ወገን (ከርእይ ከሰሚእ ከአጼንዎ ከገሢሥ) ንጽሕት ናትና
7. ሁለት መሎጊያ አለው ? የአዳምና የሔዋን አንድም የዮሴፍና የሰሎሜ ምሳሌ ነው
8. ታቦቱ ርዝመቱ 2 ከንድ ተኩል ፣ ቁመቱ 1 ክንድ ተኩል ፣ ወርዱ 1 ክንድ ተኩል ነው ። ይህ ሲደመር 5 ክንድ ተኩል ነው ይኸውም 5500 ዘመንን የሚያሳይ ነው
የዘመኑ ፍጻሜ ሲደርስ ከአማናዊት ታቦት እመቤታችን ጽላት ጌታ ተገኘ።

እመቤታችን ?
• ሕሊናዋ ልቡናዋና አእምሮዋ በመንፈስ ቅዱሰ የተሞላ ነው
• ሕይወቷ ለጽድቅ የተሰጠ ነው
• አካሏ ለቅድስና የተሠዋ ነው
• እጆቿ አካለ መለኮትን የዳሠሡ ናቸው
• እግሮቿ ለእኛ መዳን እንዲሆንልን እንዲደረግልን የተንከራተቱ ናቸው
• አንደበቷ ምስጋናን ብቻ ያውቃል
• ፍቅር እና ትሕትና ቋንቋዋ ነው
• በአጠቃላይ ቀድማ ትነሣኤ ልቡናን የተነሣች በመሆኗ የጌታ እናት የዓለም ሁሉ እናት ሆናለች
• ስለዚህም ከጌታ ቀጥላ ከእኛ አስቀድማ ተነሥታለች ዐርጋለች!!!
አቤቱ፥ ወደ ዕረፍትህ ተነሥ፥ አንተና የመቅደስህ ታቦት" ብሎ ዳዊት እንደተናገረ [መዝ 131፥8]
እርሱ የመቅደሱ ታቦት ተነሥተዋል!!!

“ነገር ግን እያንዳንዱ በራሱ ተራ ይሆናል፤ ክርስቶስ እንደ በኩራት ነው.....”
— [1ኛ ቆሮንቶስ 15፥23]

ከመጋቤ ሐዲስ ነቅዐጥበብ ከፍያለው
በረከቷ አማላጅነቷ
ልጅዋ የሚቀበለው ጸሎቷ በሁላችንም ላይ ይደርብ።

[የእግዚአብሔር መንግሥት ወደ መንግሥተ ሰማያት ገባች]
ባስልዮስ ዘቂሳርያ

እንኩዋን ለእመቤታችን ለቅድስት ድንግል ማርያም ትንሣኤና ዕርገት በዓል አደረሳችሁ!

የሚናገረውንም አያውቅም ነበር!
ወንጌላዊው ቅዱስ ሉቃስ ‹‹በዚህ መሆን ለእኛ መልካም ነው›› በማለት ቅዱስ ጴጥሮስ የተናገረውን ተከትሎ ‹‹የሚናገረውንም አያውቅም ነበር!›› (ሉቃ. 9፡33) ብሎ ጽፏል፡፡ ጴጥሮስ ሆይ! ‹‹በዚህ መሆን ለእኛ መልካም ነው›› ማለትህ ምን ስሕተት ተገኝቶበት ይሆን ወንጌላዊውን እንዲህ ያሰኘው? ፤ ከጌታ ጋር ከመሆን በላይ ምን መልካም ነገርስ አለ? በጎ በተናገርህ አንተ ምን አጠፋህ?

ቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ የጴጥሮስን ጥፋት እንዲህ ይግረናል ፤ ጌታ ደቀ መዛሙርቱን ወደ ታቦር ይዞ ከመውጣቱ በፊት ፤ ወደ ኢየሩሳሌም ሄዶ በአይሁድ ተይዞ እንደሚገደል ፤ በሦስተኛውም ቀን እንደሚነሣ በነገራቸው ጊዜ ፤ ጴጥሮስ ‹‹አይሁንብህ ጌታ ሆይ!›› ብሎ ነበር፡፡ ጌታችንም ገሥጾት ነበር ፤ ጴጥሮስ ግን ለክርስቶስ ከነበረው ፍቅር የተነሣ ከተግሣጹም በኋላ ጌታችን እንዳይሞት በልቡ ውስጥ ይፈልግ ነበር፡፡ ወደ ደብረ ታቦር ጌታ ካወጣቸው በኋላ ፤ የደብረ ታቦርን ከፍታውን መልክዓ ምድሩን ማንም የማይኖርበት ጸጥ ያለ ቦታ መሆኑን በተመለከተ ጊዜ ፤ ወደ ኢየሩሳሌም በመሄድ ጌታ እንዳይያዝ እና እንዳይሰቃይ ‹‹በዚህ መሆን ለእኛ መልካም ነው›› አለ፡፡ አይሁድ እንኳን ወደ ደብረ ታቦር ቢመጡ ፤ እሳት ከሰማይ የሚያወርደው ኤልያስ (2ነገ. 1፡9) ፤ በደመና ውስጥ መግባት መሰወር የሚቻለው ሙሴ (ዘጸ. 24፡18) ከእነርሱ ጋር መኖራቸው ልቡን አበረታው፡፡ ቅዱስ ሉቃስ ጌታን ከመውደድና በአይሁድ የሚደርስበትን መከራ በመፍራት ውስጥ ቅዱስ ጴጥሮስ የተናገረውን ተመልክቶ ‹‹የሚናገረውንም አያውቅም ነበር!›› አለ፡፡

አባ ጊዮርጊስ ዘጋስጫ በዚህ በጴጥሮስ ንግግር በመገረም ‹‹አንተስ የቀደመውን የአዳምን ደም ግባት አይተህ ፤ ከአዳም ሴት ልጅ በተወለደው በኢየሱስ ክርስቶስ በፊቱ ብርሃን እየተደሰትኽ በዚያ ትኖር ዘንድ በተሻለህ ነበር፡፡›› ካለው በኋላ ለጴጥሮስ ይህን በመጠየቅ ይዋቀሰዋል፡

+ እናንተ በዚያ ኖራችሁ ቢሆን የፊቱ መልክ በታቦር ተራራ ብርሃን በሆነው በእርሱ በጉንጮቹ በጥፊ መመታት ካልሆነ በቀር ፣ ቤተ ክርስቲያን በማን ፊት ትድን ነበር?

• እናንተ በዚያ ከኖራችሁ በቀራንዮ ተራራ በመስቀል ላይ ለዓለም መዳን ማን እጁን ይቸነከር ነበር? ከማንስ ጎን የሕይወት ውኃ ወደ አዳም መቃብር ይፈስስ ነበር?

• እናንተ በዚያ ከኖራችሁ ለሙታን ሕይወት ይሆን ዘንድ ማን በሥጋ ሞትን ይቀምስ ነበር? ማንስ የጻድቃንን ነፍሳት ከአንጦርጦስ ሊያወጣቸው ይችል ነበር?

• እናንተ በዚያ ኖራችሁ ቢሆን ጦርነትን ያደርግ ዘንድ ማን ከጨለማ ሠራዊት ጋር ለመዋጋት ይዘጋጅ ነበር? አሕዛብን ከጣዖት አምልኮ ይታደጋቸው ዘንድ በቤልሆር ሠራዊት ላይ ማን ጦረኛ ያስነሣ ነበር?

• እናንተ በዚያ ኖራችሁ ቢሆን ማን ቤተ ክርስቲያንን በአንተ ላይ ይሠራት ነበር? ምሰሶዎቿ ሐዋርያትን ፣ በሮቿ ነቢያትን ፣ ግድግዳዎቿ ሰማእታትንስ ማን ያቆም ነበር?

• እናንተ በዚያ ኖራችሁ ቢሆን ማን ሂዱና በዓለም ዳርቻዎች ሁሉ የመንግሥትን ወንጌል አስተምሩ ፤ ስታጠምቁአቸውም "በአብና በወልድ በመንፈስ ቅዱስም ስም በሉ' ብሎ ይልካችሁ ነበር፡፡ (አባ ጊዮርጊስ ዘጋሥጫ ፤ መጽሐፈ ምሥጢር ምዕ. 30 ፤ ቁ. 36 - 38)

ቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ መልሶ  ‹‹ጴጥሮስ ሆይ ፤ ክርስቶስ ለአብ ‹ልጁ› ብቻ ሳይሆን ‹የሚወደው ልጁ ነው› ፤ ማንም የሚወደውን ለከንቱ አሳልፎ አይሰጥምና አትፍራ ፤ አንተ ከልክ በላይ እንደምትወደው አውቃለሁ ፤ ምንም ያህል ብትወደውም ፍቅርህ ከአባቱ ፍቅር አይበልጥምና ፤ ስለ ክርስቶስ መከራና ሞት አትፍራ አትጨነቅ›› ይለዋል፡፡

ለእግዚአብሔር ቀናዒ የሆኑት ሙሴና ኤልያስ እንኳን በታቦር በተገለጡ ጊዜ ስለ ክርስቶስ መከራና ሞት ‹በኢየሩሳሌም ይደረግ ዘንድ ያለውን ክብሩንና መውጣቱን› (ሉቃ. 9፡31) በደቀ መዛሙርቱ ፊት ይነጋገሩ ነበር፡፡ ስለዚህ ጴጥሮስ ሆይ ምንም ብትወደውም ፤ አንተ መሠረት ሆነህ በክርስቶስ ደምና በሞቱ የምትሠራውን ታላቂቷን ቤተ ክርስቲያን ልትሠራ የተመረጥኽ ነህና ፤ ዳስ መሥራቱ የአንተ ሥራ አይደለም ፤ አብ ከደመና ውስጥ ‹‹ልጄን ስማው›› ያለህን ቃል አስተውል! 

ከዲያቆን ደረጀ ድንቁ

ደብረ ታቦር የተባለው ጌታ ክብሩን የገለጠበት ስፍራ ደብረ ታቦር ስለሆነ በዚሁ በዓሉ ስያሜውን አግኝቷል፡፡
ቡሔ ይባላል ፡- ቡሄ ብርሃን ማለት ነው በደብረ ታቦር ቧ ብሎ የተገለጠውን የጌታችንን የፊቱን ብርሃን ጸዳል፤ የልብሱንም እንደ ነጭ በረዶ ጸዓዳ መሆን ያስረዳል፡፡
♰ • አንድም፡- ቡሔ ማለት መላጣ (ገላጣ) ማለት ነው፡፡
ይኸውም በበዓሉ ዋዜማ ልጆች ‹‹ ቡሔ በሉ፤ ቡሔ መጣ ፣ ያ መላጣ፣ ቅቤ ቀቡት እንዳይነጣ›› ይላሉ እዚህ ላይ ቡሄ ያለው ዳቦውን ነው፡፡
♰ • አንድም፡- ‹‹ቡሄ ከዋለ የለም ክረምት፤ ዶሮ ከጮኸ የለም ሌሊት›› እንደሚባል ወቅቱ በሃገራችን የጸዓተ ክረምት ዋዜማ ስለሆነ የክረምቱ አፈናው ተወግዶ /ተጋምሶ/ የብርሃን ወገግታ የሚታይበት ፤ በዶፉና በጎርፉ ተሸፍና የነበረች መሬት የምትገለጥበት በመሆኑ ነው፡፡
♰ • አንድም፡- ቡሔ (ቡሔእየ) ተብሎ ይተረጎማል ይኸውም የደብረታቦር እለት እርሾ ሳይገባበት ተቦክቶ የሚጋገረውን
ኅብስት ያሳያል፡፡

→ ችቦ የመብራቱ ፣ የሙልሙል ዳቦ የመጋገሩና የጅራፍ ማጮኽ ምክንያት፡-
♰ • የጌታችን ክብሩ በተገለጠበት ጊዜ ብርሃኑ የሌሊቱን ጨለማ ገፍቶት እስከ አርሞንዔም ደርሶ ነበርና በዚያ አካባቢ የነበሩ እረኞች በኹኔታው ተገርመው ቀንም መስሎአቸው ሌሊቱም ተዘንግቷቸው በዚያው ቆይተው ነበርና ቤተሰዎቻቸው ምን አግኝቷቸው ይሆን በማለት መብራት አብርተው (ችቦ ይዘው)፣ የሚመገቡትን ይዘው ወገኖቻቸውን ፍለጋ ወጥተዋል እረኞችም ያሉበትን ቦታ ለቤተሰዎቻቸው ጅራፍን በማጮኸ አመልክተዋቸዋልና ይህን ለማሰብ ነው፡፡
♰ • ዋናው ምስጢሩ ግን፡- የችቦው ብርሃን የጌታ ክብር መገለጡን፣ የጅራፋ ጩኸት ሐዋርያትን ያስደነገጣቸው የአብ የምስክርነቱ ቃል ምሳሌ ሲሆን፣ ኅብስቱ ጌታችን በመስቀል ላይ መሥዋዕት የመሆኑ (የሥጋ ወደሙ) ምሳሌ ነው፡፡
♰ • ማስታወሻ፡- ከላይ እናዳየነው ጅራፋ መጮኹ የአብ የምስክርነቱ ቃል ምሳሌ ነው ይኸውም በታቦር ተራራ ላይ እንደሆነም ተገልጧል ስለዚህ ዛሬም ምሳሌነቱን ለማጉላት ጅራፍ የማጮኹን ሥርዓት በተራራ ማድረግ የተሻለ ነው፡፡
መልካም በዓል ይሁንላችሁ።