Qaysi super-davlat bilan bo‘lish kerak? Rossiyami? Amerikami? Yo Xitoy, yo Turkiyami? Eng oxirgi tarix shuni ko‘rsatyaptiki, "Katta Og‘a"ning hech qaysi biri el emas, bo‘lmagan va bo‘lmaydi. Bugun undoq, ertaga bundoq. Bugun yaqin do‘st, ertaga zo‘ravon dushman, kecha ittifoqchi, bugun senga qarshi. Manfaati uchun bir zumda hamma va'dasidan voz kechvoradi yo o‘zingni ikki yamlab yutvoradi, qadriyatlarni g‘ijimlab uloqtiradi.

Yechim - kuchli milliy respublika davlatini qurishda va bunda yaqin qo‘shnilarga yordam berishda, umum-manfaat va qadriyatlarni shakllantirishda, kuchli iqtisod va armiyani barpo qilib, eng katta "dodaxo‘jalarga" tik qaray olishda. Zaifni diplomatiya qutqarmaydi. Buni albatta milliy Elita tushuna oladi va shuning ustida ishlay oladi, agar u mavjud bo‘lsa. Elitkaga esa baribir... Bir faylasuf aytganidek, "milliy byurokratiya" hukmronlikni emas o‘ziga qulay xo‘jayinni istaydi.

Vensning Munxendagi nutqini koʻrdim. Klassik provinsial demagogiya.

«Биип, биип...» Э, ярамаслар, яна ўша нарсани тикиб қўйишибди.

Шкафни очиб, осилган кийимларни бирма-бир тита бошладим. «Биип, биип, биип...» Товуши бунча совуқ? Асабни адо қиляпти! Нима кераги бор?! Ҳа, мана топдим - костюмнинг ички чўнтагида худди заҳирадаги тугмачадек қадалган экан. Қандай ўчираман буни? Қаерини босиш керак? Тўхтамай бипиллаб қулоғимни еди-ку бу!

Бир амаллаб мосламани кийимдан узиб олдим. Тирноғим билан чиғаноқ очгандек ажратяпман... Ажралди. Ичида биргина сим ва қандайдир чипга муҳрланган қўрғошин. Симни уздим. Бўлди, энди товуши чиқмайди. Қутулдим.

«Бииип, бииип, бииип!!!»

Вой, нима бўляпти ўзи? Полга ўша нарсани уриб, оёғим билан янча бошладим. Ўчмади. Хонадан чиқиб кетдим. Товуш таъқиб қила берди. Нимадир бўлди... Қоронғулик. Ёнимда телефонимнинг уйғотгичи бипиллаб ётган экан. Ҳайрият! Ҳайрият!

Ўтириб, ўйга толдим. Тавба... Қанчадан-қанча "муаммоларимизни" мана шундай ўчирмоқчи бўламиз. Уйғониш кифоя экан.

ChatGPTga berayotgan savollaringni koʻrsat, kimligingni aytaman.

U mamlakat bir paytlar koloniya bo‘lgan. Keyinchalik, sekulyar millatchilar rahnamoligida mustaqillikka erishgan. Milliy eyforiya tugadi, mustaqil davlatchilik qurish mashaqqatlari boshlandi.

Kechagi milliy qahramonlar tobora sulolaviy xonlar va sultonlarga aylanib bordi, butun hokimiyat (va boyliklar) tepadagi bir oila va uning son-sanoqsiz qarindoshlari qo‘lida jamlandi. Fuqarolar mustaqillik va’da bergan natijani o‘z hayotida sezmadi, mustaqillik bilan bog‘liq umidlari puchga chiqdi.  Xususan, sobiq xo‘jayin o‘rniga kelgan mahalliy elita milliy boyliklarni xususiylashtirib, G‘arbga tashib ketdi. 

Madaniyat mo‘rtlashdi, quruq “ma’naviyat va ma’rifatga” aylandi, odamlarning xo‘rlanishi va tahqirlanishi odatiy tus olib, jamiyat beqarorlashdi. 

Osmonning musaffoligini saqlab qolish uchun “siloviklarga” juda katta imtiyoz va erkinliklar berildi, buning natijasida maxsus xizmatlar yoki harbiylar “davlat ichida davlatga” aylandi.Barcha uchun majburiy, tushunarli qonun-qoidalar o‘rniga “ponyatka” bo‘yicha yashash urf oladi. Do‘stlarga hamma narsa, dushmanga qonun taklif qilindi. Shaffof o‘yin qoidalarini o‘rnata olmagan (istamagan) hukmron elita "lyubaya biznes harasha" va "mendan keyin to‘fon bosmaydimi" kayfiyati bilan yashadi. 

Iqtisodiy, siyosiy va madaniy istiqbol yo‘qligini birinchi bo‘lib sezgan ziyolilar bu jamiyatdan “surdi”. Brain drain natijasida, iqtisodiy, siyosiy va madaniy kelajak haqiqatdan ham barbod bo'ldi, ortda qolgan barcha uchun imkoniyatlar cheklandi, toraydi. Jamiyat har tomonlama primitivlashdi.

Boshqa jo‘yali e’tiroz shakli qolmagani uchun nohaqliklarga e’tiroz Islomiy lisonda ifodalandi.  Islom bu jamiyatda zulmga qarshi turib beruvchi, taskin beruvchi yagona mafkuraga aylandi. Hukmron millatchi sekulyar elita Islom faktori bilan hisoblashish o‘rniga, qatag‘on yo‘liga o‘tdi. Yillar davom etgan tazyiq va qatag‘onlarga qaramay, Islomiy harakatlar kuchayaverdi.

O'z xalqini bostirish, yana ozgina ko‘proq millatni talash maqsadida hukmron elita mamlakatni "harbiy yordam evaziga resurslar" formulirovkasi bilan tashqi kuchlarni jalb qildi, ularning vassaliga aylandi. Va baribir, bir kun, mamlakatni honavayron va qashshoq holda tashlab, ayollarining 3400 poy lyuks tuflilarini yig'ib shaxsiy jetlarida sobiq metropoliyaga qochishga majbur bo'ldi.

Mana shu Yaqin Sharqning yaqin tarixi va agar hukmron elitalar o‘zini yig‘ib olmasa, Markaziy Osiyoni kutayotgan voqealar rivoji.

Nizomulmulkdan yana bir dars. 8 minut
https://youtu.be/rSZImcB_Qy4?si=TBPnPJl-7VLT20Tz

QOʻRQUV
Etno psixologiyadan Siyosiy psixologiyaga
https://youtu.be/jDYajRpEcSs?si=gAztOTgMA1zpNNfQ

AI-dan izlash vositasi qilib ishlatayotganlar uchun perplexity.ai ancha aniq ishlayapti, sinab koʻringlar.

Bugun tongda isroil Tehron atrofidagi ayrim harbiy obyektlarini bombalagan. Jiddiy talofotlar yo‘q. Yangi chiqayotgan gaplarga ko‘ra, isroil Eron hukumatini qachon va qaysi obyektlarni nishonga olganini oldindan xabarini bergan va javob harakatlarnini qilmaslikni so‘ragan. Postmodern "urushlari" va "suiqasdlari".