خلاصه کتاب 1348 پادکست مداخله

🎙پنجمین قسمت پادکست «مداخله» را می‌توان به‌نوعی خلاصه‌ای از بخش‌هایی از کتاب «۱۳۴۸» در نظر گرفت.

🔺در این کتاب سعی کرده‌ام توضیح دهم که برای درک تحولاتی که منجر به انقلاب ۵۷ شد، به‌جای تکیه بر گفتمان‌های رایجِ اقتصاد سیاسی مانند کودتای ۲۸ مرداد و افزایش قیمت نفت، باید به دگرگونی‌هایی پرداخت که از سال ۱۳۴۸ (که تاکنون به‌عنوان یک نقطه عطف تاریخی مورد توجه نبوده) به‌تدریج شکل گرفتند و زمینه‌ساز یکی از بزرگترین‌ترین و بحث‌برانگیزترین انقلاب‌های قرن بیستم شدند.

🔻 سالار خوش‌خو و علی سلطان‌زاده که در قسمت چهارم پادکست «مداخله» نیز درباره کتاب «۱۳۴۸» صحبت کرده بودند، در قسمت پنجم، خلاصه‌ای جامع و قابل قبول از بخشی از این کتاب را ارائه می‌دهند که می‌تواند برای خوانندگانی که هنوز این کتاب را نخوانده‌اند، مفید باشد.

🎧 بخشی از آن اینجا آورده شده است. برای شنیدن نسخه کامل می‌توانید به اینجا و اینجا مراجعه کنید

به دیدن بیا @BooF60

همچنین:

بخشی از گفتگو در مورد ایران با محوریت کتاب 1348نشست نقد کتاب 1348 در رادیو هفتستان
نسخه الکترونیک کتاب در سایت طاقچه

🎧سه دقیقه از بحث مسئله معادل گزینی و ضرورت به فارسی اندیشیدن

🎙سیامک مهاجری

♾️هایدگر در جایی می‌گوید «از این رو ممکن است ما واقعاً آلمانی صحبت کنیم و در عین حال به چیزی جز آمریکایی صحبت نکنیم! و این بدترین کار است، زیرا زبان هم بزرگ‌ترین دارایی و در عین حال خطرناک‌ترین دارایی است.»

🌏 در حقیقت، به فارسی اندیشیدن مهم است و نه به فارسی تکلم کردن. زیرا هنگامی که واژه‌ها از معنا و ماهیت اصلی‌شان تهی می‌شوند و در منطق دیگر قرار می‌گیرند و فهم می‌شوند – منطقی که نیکفر آن را به درستی "جامعه‌شناسی در موقعیت جهانی شدن" می‌نامد – دیگر تفاوتی ندارد که از چه معادل‎هایی در زبان فارسی استفاده شود. مشکل اصلی این است که آن زبان دیگر به فارسی نمی‌اندیشد.

🔍 شاید تنها راه مقابله با این سلطه فرهنگی و زبانی، که نه فقط در ایران بلکه حتی در اروپا نیز مطرح است، بازگشت به ادبیات در معنای اصیل آن باشد. زیرا قرار نیست تبدیل به قابله‌هایی شویم که مأموریت‌اش تبدیل زبان فارسی به ابزاری برای فهم جامعه‌شناسی در موقعیت جهانی شدن است.

🔗 فایل صوتی کامل نشست

🔗 مجموعه درسگفتارهای خرد ادبیات

به دیدن بیا @BooF60

🎧 سخنرانی در جمع مدیران شرکت خالص سازان روی زنجان
ارزش کار یا کار ارزشمند؟ تولیدکننده یا کارآفرین؟

🎙 سیامک مهاجری

⏰ 60 دقیقه

لینک بخش‌های مهم:

0:00:48 واقعیت اجتماعی چیست؟
0:05:23 علم بهتر است یا ثروت؟
0:07:03 منظور از علم چیست؟ و چه تفاوتی با معرفت دارد؟
0:11:54 چهار تحول مفهومی در فهم کار و ثروت
0:17:26 چرا دهه 40 دهه رشد و دهه 50 به دهه فروپاشی و انقلاب بدل‌ شد؟
0:20:45 عالیخانی کارگردان رشد اقتصادی دهه 40
0:24:07 عوامل موفقیت تیم اقتصادی علینقی عالیخانی:
0:25:06 فسادستیزی
0:28:59 اهمیت دادن به علم و تخصص
0:43:56 انصاف و واقع‌گرایی در نقد خود و دیگران
0:46:07 وسواس در جزئیات و امر استثنایی
0:37:16 چرا افزایش درآمدهای نفتی به عوض رفاه بحران آفریده‌اند؟
0:38:16 چرا بدون دموکراسی توسعه پایدار ممکن نیست؟
0:41:02 چگونه رانت‌خوارنی چون هژبر یزدانی امکان‌پذیر شدند؟
0:44:26 از سرنوشت امثال هویدا چه می‌توان آموخت؟
0:49:52 عوامل ظهور بحران در دهه 50 شمسی
0:51:16 مکانیسم رشد شبکه‎های فساد در سیستم‌ها چگونه رقم می‌خورد؟
0:52:27 چند پیشنهاد مهم و نتیجه‌گیری

فایل متنی نشست

به دیدن بیا @BooF60

به بهانه خطابه محمد فاضلی در نشست گفتمان واکاوی گفتمان دولت چهاردهم

سه پیامد دیدگاه فاضلی برای سیاست‏ و جامعه‌مدنی در ایران

✍️سیامک مهاجری

?خطابه کوبنده فاضلی در نشست واکاوی گفتمان دولت چهاردهم (که ‏بارها حاضران را نیز به وجد آورد) بیشتر شبیه بیانیه پایانی معترضان و ‏مردم، خطاب به دولت جدید، پس از یک انقلاب سیاسی بود نه انتظارات از ‏دولتی جدید در نظم سیاسی موجود! آن‌هم توسط کسی که چند هفته ‏پیش به‌واسطه نگرانی از تحریم، تورم، محیط‌زیست، حقوق اقوام، ‏نسل زد و منافع ملی از رای دادن به این دولت سخن می‌گفت و اساساً برای ‏تحقق همین موارد دیگران را نیز به شرکت در انتخابات تشویق می‌کرد. البته ‏نباید فراموش کرد در آن زمان چه موازین راهگشایی را نیز طرح کرد، اما اینک در حال قرائت بیانیه‌ای بود که در مقام ‏تذکار، مطالبه و بعضاً توبیخ، همانی را طلب می‌کرد که وعده‌های تحققش را ‏با رای به همین دولت داده بود‎.‎

خطابه‎ دیروز که امروز خوانده شد

?خطابه‌‏ای که پس از شنیدن، این تصور را در من ایجاد کرد که علی‌الظاهر او ‏باید آن را قبل از انتخابات می‎خواند و می‎خواست نه بعد از آن! زیرا فحوای ‏آن نه از جنس راهبرد و هدایت که از جنس ضرورت و ضمانت بود و شاید ‏به کار دیروز بیش از امروز می‎آمد، تا دولتی چنین انباشته از تقاضا و ‏متقاضی، تکلیف خود را در پذیرش و یا عدم پذیرش آن مشخص می‎کرد، و ‏مردمانی که با تضامین نخبگانی چون او برای اجتناب از تحریم و تورم و...به ‏پای صندوق‎های رای رفته بودند، امروز با خود نگویند پس آن وعده‎ها نه نقد، ‏بل نسیه و چک‎های سفید را نه مبلغان که تماما باید کسانی نقد کنند ‏که از همان ابتدا گفته و شنفته بودند که قادر به این کار نیستند!‏

دستورالعملی بدون چگونگی و تعارض منافع

?در 16 فرمانِ فاضلی، یک دو جین از هر آنچه بتوان در تصور ‏آورد، از موانع در بند مجال تا آرزوهای در حد محال که برخی از آنها حتی ‏از ظرفیت حاکمیت و منطق حاکم بر ژئوپلیتیک ایران نیز خارج بود، به ‏چشم می‎خورد؛ جز دو فقره حیاتی که به رندی و ظرافت از قلم افتاده بود: ‏یکی «چگونگی تحقق» چنین انتظاراتی و دیگری شاه کلیدی که در تعریف ‏او از سیاست که بر پایه تفاهم، امنیت و رونق پایدار بنا شده بود به ‏کلی غایب بود و آن هم قصه پر آب چشم « تعارض منافع» در منطق موانع ‏بی‎شمار سیاست داخلی و خارجی ایران بود!‏
به طوری که در فرامین شانزده‎گانه حتی یک‎بار هم به این مساله دیرپا و ‏بغرنج عالم سیاست، که از قضا مواجهه با آن از وظایف دانشگاه نیز هست، ‏یعنی چگونگی تحقق و پیچیدگی مواجهه با تعارض منافع ذینفعان، اشارتی ‏به چشم نمی‎خورد، بلکه به عکس باز همان انتظارات و مطالباتی به میان ‏آمد و برجسته شد که طرح دوباره آن مصداق همان کرامات شیخ ما و شیره ‏شیرینش بود!‏

نسبی‎گرایی ویرانگر

?بدتر از همه در 16 فرمان فاضلی، نه تنها «هیچ راه‎حلی از پیش موجود ‏نیست» بلکه چنان در کلیدواژه کانونی گفتارش آن عبارت «بستگی دارد» ‏توی ذوق می‎زد، که اگرچه منطق آن کاملا قابل درک، اما به دلایلی که در ‏ادامه به آن بازخواهیم گشت قابل دفاع نیست، بطوری که می‎توان گفت ‏جناب دکتر فاضلی دولت مطلوبش را با یک نسبی‎گرایی ویرانگر (که پیش از ‏این نیز در فقدان یک راه‎حل از پیش موجود به بحران ناکارآمدی دچار شده ‏بود) در برابر باد بی‎نیازی خداوند رها می‎کند تا با خطابه‎ای پرشور و به ظاهر ‏راهگشا از همکنون حساب خود را از پیامدهای آتی اقدامات دولت جدا کند، ‏البته با قید این تذکر که منطق این جداسازی نه در کنش فردی ‏عافیت‌‏طلبانه فاضلی که بی‎شک از آن مبراست، بلکه در نوع نگرش او به ‏منطق و کارویژه سیاست نهفته است و می‎تواند پیامدهای وخیمی به دنبال ‏داشته باشد که در ادامه تلاش می‎کنیم با حسن نیت و برپایه مسئله‌‎ای ‏گفتگومحور آن را به تشریک مساعی بگذاریم.

دولت‌گرایی افراطی

?اولین تکانه‌های این منطق که فقدان راه‌حل از پیش موجود را بسته به شرایط می‌کند، این است که در باتلاق مسائل پرتیراژ ما وضعیتی تولید می‌شود که چگونگی تحقق حل مسئله جای خود را به ضرورت حل آن به هر قیمت و با هر وسیله‌ای می‌دهد. در نتیجه، در دوگانه دولت و بازار تفاوتی نمی‌کند که دولت از بخش خصوصی مدد بگیرد یا بازار آزاد یا حتی به رانت مولد متوسل شود، زیرا درگیر شدن در این منازعات چیزی جز اتلاف وقت نیست. مهم حل مسئله به هر صورت و به هر قیمت ممکن است. همچنان که تفاوتی ندارد توافق‌سازی همزمان با غرب و چین و روسیه چگونه و از چه راهی به سرانجام می‌رسد. آنچه مهم است تحقق آن است و می‌بایست از راه توافقی دیگر با فرادستان در اتاق‌های دربسته به سرانجام برسد، زیرا در منطق فاضلی حل هر مسئله‌ای بستگی دارد...به چی؟ به آنچه که دولت باید بداند اما...

1️⃣ ادامه مطلب

2️⃣ لینک کامل مطلب

به دیدن بیا @bOOF60

Telegraph

سه پیامد دیدگاههای فاضلی برای سیاست‏ و جامعه‌مدنی در ایران

ادامه از اینجا اما او در برکشیدن و تاسیس این دولت معامله‌گر و مُقاطعه‌کار، نتیجه امروز را می‌بیند و به نظر از پیامدهای مخرب آتی آن برای جامعه مدنی و سیاست حکمرانی غافل است. در نتیجه، توافق‌سازی با فرادستان، حل شکاف‌های فرودستان، حراست از محیط زیست و حتی ساختن…

حتی بنیاد‌گرا هم نیستند!
✍سیامک‌ مهاجری

✅فارغ از مساله حجاب و کم و کیف مناظره میان «محسن برهانی» و «محمد هاشمی» در خصوص مسئله حجاب، اگر خواسته باشیم صرفا همدلانه به چهارچوبِ استدلالی جناب هاشمی به عنوان یک سوژه مومن و انقلابی در این گفتگو نزدیک شویم باید بگوییم ایشان حتی برپایه مبانی استدلالی و رویکرد کلامی تفسیری که برای منطق سخن خود برگزیدند نیز با تناقضات جدی روبرو هستند، اینکه بعد نیم‌قرن تجربه حکومت اسلامی و تجربه زیسته عمر،ایشان در طول مناظره هیچ مستمسک و مستنداتی جز همان مباحث شهید مطهری نداشتند خود جای تعجب دارد، تا امروز بتواند در برابر یک جامعه‌ای که به اندازه ۳ قرن تغییر کرده، متاعی قابل عرضه ارائه دهد، بعد می‌خواهد از پس این خلا که حتی قادر نیست خودش را از این مناظره سالم به مقصد برساند، با کار فرهنگی جامعه را در مسیر پذیرش حجاب قرار دهد!!

✅واقعا همدلانه عرض می‌کنم کاش ایشان قبل از هر اقدام فرهنگی، ابتدا فکری به حال پای چوبین استدلال‌هایش بکند. که چنان سست است که به نظر حتی قادر نیست تضادهای متعدد مباحث خودش را در دوساعت مناظره پوشش دهد. برای نمونه هر نوآموخته‌ای دیگر امروز می‌داند که طبیعت کار فرهنگی و تاثیر آن ربطی به ظاهر نرم و لطیف آن ندارد، بلکه در عمق آن است که تاثیرات متجلی می‌شود، کما اینکه بسیاری از آثار فرهنگی حتی ظاهری خشن داشتند؛ اما بواسطه ارتباط عمیق با وجدان و جان آدمیان به دژی نفوذناپذیر بدل شدند.

✅ایشان که پس از قرن‌ها تحولات جامعه ایران، همچنان خود را معاصر مطهری می‌داند، اگرچه از خوان نعمت ایشان هم به درستی بهره نبردند، اما گویی همین را هم نه از ایشان نه از تجربه عمر نیاموختند که کار فرهنگی را نمی‌شود به هراس راننده اسنپ و صاحب کبابی شمشیری سپرد که از ترس شمشیر شارع و پلمپ پلیس به خانم مشتری می‌گوید حجابت را رعایت کن!

✅اسم این عمل نه کار فرهنگی است و نه بدتر از آن سپردن امور به خود مردم است! حقیقتا مساله اینجا وجوب یا عدم وجوب حجاب نیست، موضوع دقیقا این پرسش است که یا ایها‌ النقلاب در این نیم‌قرن بر شما چه رفته است که حتی به قدر مطهری و شریعتی ۶۰ سال پیش هم از پس فهم طبیعت فرهنگ و اقناع مخاطب بر نمی‌آیید؟اگر از من بپرسید باید عرض کنم آن حجابی که از سرها سُر خورد از همین جا ماندن از مطهری‌ها و شریعتی‌ها شروع شد.

✅اگر حقیقتا همدلانه نخواسته باشیم به منکوب کردن ایشان دست بزنیم، صرفا به ذکر یکی از بسیار تناقضات ایشان جهت تذکار بسنده می‌کنیم، تا این خواب نیم قرنه شاید روزی پریشان شود.

✅در این مناظره ایشان در ابتدا مبنای خود را بر پایه منطق کلامی تفسیری قرار می‌دهد، تا نتیجه بگیرند که در برابر حکم شارع مقدس، حکومت هم صاحب تکلیف و هم حق است. بر فرض صحت همه براهین فوق آنگاه باید از ایشان پرسید آیا حق و تکلیفی که حکومت اسلامی باید مجری بی‌چون و چرای آن باشد را اساسا می‌شود به خود مردم واگذار کرد؟
چگونه می‌شود از سوی در دفاع از حق و تکلیف حکومت اسلامی به قرآن و حدود اسلامی در خصوص زنا و ایستادگی امام حسین(ع) استناد کرد و در ادامه با نقد رویکرد ایذائی حکومت در خصوص حجاب، اجرای آن را به راننده هراسیده اسنپ و سرمایه‌دار صاحب فلان مال واگذار کرد که جز حراست از سرمایه‌اش هیچ حق و تکلیفی بر خودش قائل نیست!

✅یعنی شما حکومت اسلامی تشکیل دادی که از حق و تکلیفش دفاع کنی اما در مقام عمل و در بحران مشروعیت وظیفه‌اش را به دوش کسبه سوار می‌کنی و بعد اسمش را کار فرهنگی و مشارکت مردمی می گذاری؟ و بدتر اینکه کمی قبل‌ترش اعتقاد داشتی در باب حقیقت، اکثریت وجاهتی ندارند!

✅حقیقتا بهتر است، قبل از هر اقدام یا نگرانی در خصوص وضعیت حجاب سوژه‌های انقلابی از خود بپرسند که آن حجابی که از سرِ فکر و اندیشه‌های ما افتاد کجاست و چگونه و کجا باید آن را یافت؟ از هر زاویه‌ای که به این موضوع بنگریم این همه اضداد نمی‌تواند در مردمانی جمع شود که بیش از هر کسی مدعای خیر جمعی‌اند، بی‌شک این اضداد خصم آن خیرها هستند نه چیز دیگری
الله اعلم
@kherad_Jensi

لینک مناظره?

https://t.me/kherad_jensi/3339