❓با توجه به اینکه قدرت‌های بزرگ جهانی از انواع سلاح‌های فوق پیشرفته برخوردارند و در این زمینه به طور مستمر در حال پیشرفت هستند، چگونه ممکن است که قیام امام زمان علیه السلام منجر به تشکیل یک حکومت جهانی بشود؟ 

✅ طبیعتا اگر ظهور امام زمان علیه‌السلام را مانند عموم قیام‌ها و انقلاب‌های تاریخ بشر، امری عادی و بشری در نظر بگیریم، قطعا پیروزی بر قدرت‌های بزرگ جهان و تشکیل حکومت واحد جهانی توسط آن حضرت امری غیر قابل تصور است. اما باید در نظر گرفت که ظهور امام زمان علیه‌السلام تحقق وعده‌ای الهی است که به اراده خداوند بزرگ، به دست آن حضرت انجام خواهد پذیرفت. لذا انتظار می‌رود که خداوند قاهر یکتا برای تحقق چنین وعده‌ای، امکانات فوق بشری را به کار بگیرد تا حجت خویش را بر جهانیان چیره سازد. باید در نظر داشت که خداوند خالق متعال، برای تحقق بزرگ‌ترین وعده تاریخ دیانت، نه مقهور قدرت و اسلحه انسان خواهد بود و نه نیازمند به ابزار ظاهری او! بلکه ظهور امام زمان علیه‌السلام میدانی برای تجلی قدرت لایزال اوست. 

#قیام
#پیروزی
#امداد_الهی

❓**آیا تفسیر عبارت بقیّة‌الله به حضرت مهدی علیه‌السلام ریشه‌ای در معارف اصیل اسلامی دارد؟

بخش دوم: استفاده از عبارت «بقیّة الله» برای اهل‌بیت علیهم‌‌السلام و به طور ویژه برای امام زمان علیه‌‌السلام در احادیث معتبر**.

✅ همان طور که در بخش قبل گفته شد، عبارات قرآنی دارای تأویل‌های متعدّدی است و منحصر به یک معنای خاص نمی‌شوند. عبارت «بقيّةُ الله» در آیه‌ی شریفه‌ی «بَقيَّتُ اللَّهِ خَيرٌ لَكُم إِن كُنتُم مُؤمنين‏» هم، نمونه‌ای از همین عبارات است که مصادیق مختلفی برای آن ذکر شده است. غیر از معنای مشهور یعنی «سود حلال پس از اتمام کیل (کامل کردن پیمانه) و وزن»، در روایات شیعه، معنای تأویلی آن، امامان علیهم‌السلام و به طور خاص، امام هر عصری است. منحصر در یک معنا ندانستن بقیّة الله اختصاص به علمای شیعه ندارد؛ سیوطی (م ۹۱۱ ق)، مفسّر بزرگ اهل سنّت، نیز، برای عبارت «بقيّةُ الله» چهار معنا بیان می‌کند: رزق خداوند، بهره‌ی شما از خدای‌تان، طاعت خداوند و وصیّت خداوند.

ذیلاً به ده مورد از روایاتی که معنای تأویلی فوق را در کتب متقدّم بیان می‌کنند، اشاره می‌کنیم:

1. فرات کوفی (م ۳۰۷ ق) در تفسیرش ـ که از قدیمی‌ترین تفاسیر روایی محسوب می‌شود ـ آورده است: شخصی از حضرت باقر علیه‌‌السلام درباره‌ی نحوه‌ی سلام کردن به قائم علیه‌السلام سؤال کرد؛ ایشان فرمود که این گونه بگویید: «السّلام علیك یا بقيّةَ الله». آن گاه حضرت باقر علیه‌‌السلام این آیه را قرائت فرمود: «بقيّتُ الله خير لكم إن كنتم مؤمنين‏» (تفسیر فرات کوفی، ص ۱۹۳)

2. شیخ کلینی (م ۳۲۹ ق) هم، نظیر همین روایت را از امام صادق علیه‌‌السلام نقل کرده است (کافی، ج ۱، ص ۴۱۱، ح ۲).

3. شیخ کلینی، در روایت دیگری، داستان سفر اجباری حضرت باقر علیه‌‌السلام به شام را نقل می‌کند: زمانی که اهل شهر مدین دروازه‌ی شهر را به دستور هشام بن عبدالملک به روی حضرت باقر علیه‌‌السلام بستند، ایشان بر کوهی مُشرف بر مدین بالا رفتند و با صدای بلند، اهل شهر را خطاب قرار دادند که: من بقیة الله هستم، خداوند می‌فرماید: «بقيّتُ الله خير لكم إن كنتم مؤمنين …» (کافی، ج ۱، ص ۴۷۱، ح ۵)

4. قطب الدين راوندى‏ (م ۵۷۳ ق) هم این داستان را به سند دیگری از شیخ صدوق به اسناد خودش از امام صادق علیه‌السلام نقل می‌کند که در آن هم، حضرت باقر علیه‌السلام ضمن استناد به آیه‌ی مورد بحث، خود را «بقیّة الله» معرفی می‌فرماید. (قصص الأنبياء ع، ص، ۱۴۳)

5. طبری آملی (قرن ۵) نیز این داستان را به سند دیگری نقل کرده است که در جمله‌ای از حضرت باقر علیه‌السلام، صفت «بقیّة الله» به همه‌ی ائمه علیهم‌‌السلام نسبت داده می‌شود: نحن و الله بقيّة الله في أرضه‏. (دلائل الإمامة، ص ۲۴۱)

6. شیخ صدوق (م ۳۸۱ ق) در کتاب کمال الدین و تمام النعمة (ج ۱، ص ۳۳) ـ که از کهن‌ترین کتاب‌های شیعه در موضوع امام زمان علیه السلام و غیبت ایشان است ـ روایتی را از امام صادق علیه‌السلام می‌آورد که آن حضرت در معرفی آخرینِ امامان، چنین فرمود: آخرین‌شان، قائم به حق، بقیّة الله در زمین و صاحب الزّمان است.

7. هم‌چنین در جای دیگری (ج ۲، ص ۳۸۴، ح ۱)، روایتی را از احمد بن اسحاق قمّی نقل می‌کند که به دیدار امام زمان علیه‌السلام در خردسالی ایشان در حضور امام عسکری علیه‌السلام مشرّف می‌شود و امام زمان علیه‌السلام خود را این طور معرفی می‌فرماید: «من بقیّة الله در زمین اویم ...»

8. در همین کتاب (ج ۱، ص ۳۳۱، ح ۱۶)، روایت دیگری را از امام باقر علیه‌‌السلام نقل می‌کند که وقتی امام زمان علیه‌السلام خروج می‌کند، پشت خود را به کعبه تکیه می‌دهد و می‌فرماید: «بَقيَّتُ اللَّهِ خَيرٌ لَكُم إِن كُنتُم مُؤمنين‏» و بعد می‌فرماید: من بقیة الله در زمینم و خلیفه و حجّت خداوند بر شمایم. پس هیچ مسلمانی بر ایشان سلام نمی‌دهد مگر این‌که چنین می‌گوید: «السَّلامُ عليْكَ يا بَقيَّةَ اللهِ في أرضِه‏ ...»

9. همو در یکی دیگر از آثارش، در روایتی، از حضرت کاظم علیه‌‌السلام نقل می‌کند که در هنگام ولادت فرزندش حضرت رضا علیه‌‌السلام، او را بقیّة الله در زمین خداوند معرفی می‌کند. (عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج ۱، ص ۲۰، ح ۲)

10. علّامه‌ی طباطبایی در تفسیر المیزان، در ذیل آیه‌ی اولوالامر، روایتی را از جابربن عبدالله انصاری می‌آورد که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در ضمن معرفی امامان دوازده‌گانه فرمود: آخرین آن‌ها، هم‌نام و هم‌کُنیه‌ی من است او حجّت خدا است بر روى زمين، و بقيّة اللَّه و يادگار الهى است در بين بندگان خدا (حجة الله في أرضه و بقيّته في عباده) ... (المیزان، ج ۴، ص ۴۰۹؛ ترجمه المیزان، ج ۴، ص ۴۵۳؛ اصل روایت از کفایة الأثر، ص ۵۳)

بنابراین، استفاده از این عبارت قرآنی برای امامان علیهم‌السلام و در این روزگار برای امام زمان علیه‌السلام، بی‌سابقه نیست و ریشه در روایات نقل شده در کتب متقدّم دارد.

به شهاب ثاقب بپیوندید.

❓آیا تفسیر عبارت بقیة‌الله به حضرت مهدی علیه‌السلام ریشه‌ای در معارف اصیل اسلامی دارد؟

بخش اول پاسخ: جای‌گاه احادیث اهل‌بیت علیهم‌السلام در تفسیر آیات قرآن

✅ از احادیث متواتر شیعه و اهل‌تسنّن، «حدیث ثقلین» است؛ در این حدیث، پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله مسیر هدایت پس از خود را قرآن و اهل‌بیت خویش معرفی می‌فرماید.
از محتوای حدیث ثقلین به روشنی برمی‌آید که بسندگی به قرآن در فهم آن، کفایت نمی‌کند و ضمانت‌کننده‌ی هدایت انسان‌ها نیست؛
این سخن که «کتاب خدا ما را بس است» از طرف مخالفان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله بر زبان رانده شد که موجب ناراحتی عمیق ایشان گردید.
از سوی دیگر، قرآن در مقام معرفی، خودش را روشن‌گر همه چیز می‌داند (نحل، ۸۹). این همه چیز، محدود نیست و شامل تمامی علوم می‌شود؛ به تعبیر قرآن هیچ برگی از درخت نمی‌افتد و هیچ دانه‌ای در تاریکی‌های زمین و هیچ تر و خشکی نیست، مگر این‌که در کتابی روشن‌گر ثبت شده است (انعام، ۵۹). نیز خداوند می‌فرماید: ما از هیچ‌‌چیز در قرآن فروگذار نکردیم (انعام ۳۸)، یا این عبارت که: هیچ چیز پنهانی در آسمان و زمین نیست مگر این‌که در کتابی روشن‌گر آمده است (نمل، ٧۵)

بنابراین، قرآن کتابی عادی و بشری نیست که مفاهیم، پیام‌ها و معالمش، تنها محدود به ظاهرش باشد؛ اگر چه ظاهر آیات هم دریایی بی‌کران است که انسان‌های عادی توانایی درک همه‌ی آن را ندارند؛ قرآن مانند بهشت بی‌انتهایی است که وقتی از کنارش عبور می‌کنیم، رائحه و خرمی‌اش ما را محو خود می‌کند؛ با این حال، لذت عطر و طراوت و زیبایی‌های درونش بسی فراتر از آن چیزی است که از بیرون درک می‌شود.

اهل‌بیت علیهم‌السلام، هم‌چون باغبانانِ همیشه هم‌راهِ این بهشتند که کلید ورود به آن و بهره‌مندی از زیبایی‌های اندرونی آن به دست ایشان سپرده شده است؛ در بعضی از روایات، اهل‌بیت علیهم‌السلام، قرآن ناطق معرفی شده‌اند، از جمله در روایت معتبری از امیرالمؤمنین علیه‌‌السلام آمده است: «… آن، کتاب خدا است، پس از او بخواهید که با شما سخن بگوید؛ قرآن هرگز برای‌تان سخن نمی‌گوید؛ من از آن به شما خبر می‌دهم؛ به راستی که در آن، علم گذشته و علم آینده تا روز قیامت نهفته است …؛ پس اگر از من درباره‌ی آن (علوم قرآن) بپرسید، شما را آگاه می‌کنم» (کافی، ج ۱، ص ۶۱)

دل‌کشی بیرونی و درونی در بهشت آیات قرآن، به بیان علمی‌تر، معانی تنزیلی و تأویلی آیات است. تنزیل به این معنا که آیه در رابطه با چه موضوعی نازل شده است و تأویل یعنی بازگشت آیه به چه چیزهایی است. به عنوان مثال، زمانی که آیه‌ی تطهیر بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله نازل شد، مصداق این آیه تنها پنج نفر بودند (شخص پیامبر، امیرالمؤمنین، حضرت زهرا و حضرت حسن و حضرت حسین علیهم‌السلام)، این همان مقام تنزیل است. با این حال، به صراحتِ روایات معتبر، می‌دانیم که این آیه به نُه امام معصوم از نسل امام حسین علیه‌السلام هم دلالت دارد، (تأویل).

به تصریح قرآن، تأویل آیات را جز خداوند و راسخان در علم نمی‌دانند (آل عمران، ۷) و در روایات معتبر و متعدد، راسخان در علم، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و اهل‌بیت ایشان معرفی شده‌اند (ببینید: بصائرالدرجات، ج ۱، ص ۱۹۶ و ۲۰۳؛ تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۱۶۳؛ کافی، ج ۱، ص ۲۱۳)

بنابراین نباید انتظار داشت که انسان‌های عادی به تمام لایه‌های فهم قرآن دست‌رسی داشته باشند؛ این‌چنین دست‌رسی و دریافتی، مختصّ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و اهل‌بیت ایشان دانسته شده است. پس اگر کسی فهم ناقص خود را تنها معنای آیات بداند، بی‌گمان با معارف مسلّم قرآن آشنا نیست و شأن قرآن را بسیار پایین آورده است. آیه‌ی «بقیّت‌الله خیرٌ لکم إن کنتم مؤمنین» هم، یکی از شاخ‌سارهای بهشت قرآن است که هم از بیرون باغ قرآن، در داستان حضرت شعیب تلألؤ معنایی دارد و هم از نگاه درون باغ، معنایی انیق (پسندیده و شگفت) برایش بیان شده است که در بخش دوم نوشتار به آن خواهیم پرداخت.

برای شناخت عمیق‌تر امام زمان علیه‌السلام با کانال شهاب ثاقب همراه باشید.

أصبغ بن نباتة از مولا امیرالمؤمنین علیه‌السلام نقل کرده که فرمودند:

صاحب این امر (امام مهدی علیه‌السلام) آواره و رانده‌شده و تک و تنهاست!

(کمال الدین باب ۲۶، حدیث ۱۳، برداشت از ترجمه دکتر منصور پهلوان ج ۱ ص ۵۶۳)

بیایید با هدیه‌ای معنوی، این پدر تنها و غریب را در عید ولادت جدّش امیرالمؤمنین علیه‌السلام در شادیهایمان شریک کنیم.

سال‌روز ولادت پیشوای مؤمنان و پرهیزگاران حضرت امیرالمؤمنین علی‌بن‌ابی‌طالب علیه‌السلام بر همگان مبارک باد!

#حدیث_مهدوی

کانال شهاب ثاقب

حضرت عبدالعظیم حسنی گوید بر آقایم امام جواد علیه‌السلام وارد شدم و میخواستم از قائم بپرسم که آیا مهدی هم اوست یا غیر او؟ امام آغاز سخن کرد و فرمود: ای ابالقاسم! قائم ما همان مهدی است، کسی که باید در غیبتش او را انتظار کشند و در ظهورش او را فرمان برند و او سومین از فرزندان من است و سوگند به کسی که محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله را به نبوت مبعوث فرمود و ما را به امامت مخصوص گردانید، اگر از عمر دنیا جز یک روز باقی نمانده باشد، خداوند آن روز را طولانی گرداند تا در آن قیام کند و زمین را پر از عدل و داد نماید همچنان که آکنده از ظلم و جور شده باشد و خدای تعالی امر او را در یک شب اصلاح فرماید چنانکه امر موسی کلیم الله علیه‌السلام را اصلاح فرمود. او رفت تا برای خانواده‌اش آتش بیاورد، اما برگشت درحالی‌که رسول و پیامبر بود. سپس فرمود: ‌برترین اعمال شیعیان ما انتظار فرج است.
(کمال‌الدین، باب ۳۶، حدیث ۱، برداشت از ترجمه پهلوان ج۲، ص۷۰)

زادروز پربرکت امام محمد تقی علیه‌السلام بر نواده‌اش، مهدی آل محمد علیهم‌السلام و بر شیعیان آن عزیز مبارک باد!

#حدیث_مهدوی

@shahab_thagheb

❓در برخی روایات این مضمون دیده می‌شود که بعد از امام مهدی علیه‌السلام، دوازده مهدی دیگر نیز خواهند بود. مثلا از امام صادق علیه‌السلام چنین روایت شده که فرموده‌اند “از ما پس از قائم ما، دوازده مهدی از نسل حسین علیه‌السلام خواهد بود.” (منتخب الانوار المضیئه)
آیا از این حدیث و امثال آن می‌توان نتیجه گرفت که تعداد امامان بیست و چهار نفر است؟

✅ خیر این نتیجه گیری بنا به دلایل زیر صحیح نیست.

پس از حصول اطمینان از اصالت و انتساب حدیث به معصوم(ع)، پژوهش بی‌طرفانه و منصفانه ایجاب می‌کند که همه روایات یک موضوع در کنار هم بررسی و مقابله شود. گاهی در یک تحقیق دینی با تعداد زیادی احادیث مستند و محکم مواجهیم که همگی یک مضمون واحد را دربر دارند و در مقابل آنها احادیث کم شماری وجود دارد که ظاهرا معنایی معارض با گروه اول دارند یا دارای ظاهری دوپهلو هستند که باعث می‌شود بتوان از آنها برداشت‌های گوناگونی داشت. در این موارد، روش تحقیق علمی ایجاب می‌کند که روایات ضعیف و کم شمار را بر فرض اعتمادِ حداقلی به صحت سند و متن آن‌ها، بر اساس روایات قطعی و پرشمار معنا کنیم.
باید در نظر داشته باشیم که تعداد پرشماری از احادیث مندرج در کتب اولیه و اصیل شیعه و حتی اهل سنت این مفهوم را به صراحت می‌رسانند که تعداد امامان پس از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دوازده امام است، که بر اساس منابع شیعه آخرین آن‌ها امام مهدی علیه‌السلام است. اما در معدودی از اخبار نظیر آنچه ذکر شد، از دوازده مهدی هم یاد شده است. اگر این احادیث از نظر سند و منبع معتبر باشند، باز از حیث تعداد و استحکام به هیچ وجه با احادیث دوازده امام برابری نمی‌کنند. از این رو، اصل قطعی شیعی این است که امامانی که اطاعت آنها واجب است بیشتر از دوازده امام نیستند. پس آن روایات معدود که موهم معانی متفاوتی هستند را باید در چارچوب آن احادیث محکم فهمید و معنا کرد. از همین‌جا معلوم می‌شود که آن دوازده مهدی قطعا مقام امامتی همچون امامت دوازده امام ندارند.

کلمه مهدی علاوه بر این‌که لقب مشهوری برای منجی مسلمانان است، به طور کلی، به معنای فرد هدایت شده است و در احادیث ما برای همه امامان هم به کار رفته است. از اینرو، لقب مهدی لقب می‌تواند عنوانی عام برای هر فردی باشد که از هدایت ویژه الاهی برخوردار است. چه بسا امام زمان علیه‌السلام پس از ظهور، افراد صاحب صلاحیتی از نسل امام حسین علیه‌السلام که از چنین نور هدایتی برخوردار و از اولیای خدا هستند را برای اموری به کار گیرند و حتی مردم را به تبعیت از آنها پس از خود توصیه کنند. اما این مطلب قطعا بدان معنا نیست که آن “مهدیون” مقامی در حد خود امامان دوازده‌گانه داشته باشند. در تاریخ هم سابقه داشته که پیامبر اکرم یا امامان قبل-که درود خدا بر آنان باد- افراد شایسته‌ای را با اختیارات ویژه بر کاری گمارده و امین خود معرفی می‌کردند و افراد دیگر را در آن امر به آن‌ها ارجاع می‌دادند.

#مهدیون

برای شناخت عمیق‌تر امام زمان علیه‌السلام با کانال شهاب ثاقب همراه باشید.‍
@shahab_thagheb

صقر ابن ابی دلف گوید از امام هادی علیه السلام شنیدم که فرمود:
«امام پس از من فرزندم حسن است و پس از حسن فرزندش قائم، کسی که زمین را از عدل و داد آکنده سازد، همچنان که پر از ظلم و جور شده باشد.»
(کمال الدین و تمام النعمه باب ۳۷ حدیث ۱۰)

شهادت امام علی بن محمد هادی علیه السلام بر نواده شریفش امام مهدی علیه السلام و بر پیروان آن امام همام تسلیت باد.

#حدیث_مهدوی

❓با توجه به اینکه در روایتی دربارۀ زمان ظهور امام زمان علیه السلام فرموده‌اند: «در زمانه‌ای از فترتی از امامان (ظهور می‌کند) آن گونه که رسول خدا صلی الله علیه و آله در هنگامه‌ فترتی از فرستادگان برانگیخته شد.»* آیا بر اساس این تشابه می‌توان گفت دوران پیش از ظهور امام زمان علیه‌السلام هم، دوران خالی بودن زمین از امامی از اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله است؟

✅ چنین برداشتی از این روایت، با آموزه‌های محکم دینی سازگار نیست؛ زیرا:

اوّل، در روایات متواتر، مضمون این مطلب وجود دارد که هیچ‌گاه زمین از امام یا حجتی الهی خالی نخواهد بود؛ برای مثال ابوحمزۀ ثمالی گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: آیا زمین بدون امام باقی می‌ماند؟ فرمود: اگر زمین بدون امام باقی بماند، فرو می‌رود. (کافی، ج ۱، ص ۱۷۹)

دوم، در روایات متعدد از پیامبر صلّی الله علیه و آله داریم که بعد از ایشان تا روز قیامت، تنها دوازده تن از اهل بیت آن حضرت، امام‌اند و غیر از آنها امام دیگری نیست. (غیبت نعمانی، ص ۱۱۹)

سوم، در روایات داریم که خداوند عمر امام زمان علیه السلام را طولانی می‌فرماید و ایشان در دوران پیش از ظهور جوان زیستند (کمال الدین، ج ۲، ص ۶۵۲) و هیچ خبری را دربارۀ وفات ایشان نباید پذیرفت. (غیبت نعمانی، ص ۱۷۲)

چهارم، لغت فترت، در اصل به معنای انقطاع نیست؛ بلکه در معنای ضعف، سستی، زمین‌گیری است. بر این اساس، غیبت یا یا مخفی بودن یا تقیه‌ی حجت‌های الاهی از معانی سازگار با این لغت است. (ر.ک. به مقاله‌ی «دوران‌های فترت و پیوستگی حجت‌های الاهی»، دوفصل‌نامه‌ی امامت‌پژوهی، سال پنجم، شماره‌ی ۱۸)

پنجم، از سویی در روایات اشاره شده است که در دوران‌های فترت پیش از اسلام، فرستادگان الهی در میان مردمان بوده‌اند، اما به دلیل وجود شرایطی، مخفیانه زندگی کرده‌اند؛ یا به بیان دیگر، در غیبت بوده‌اند و قدرت بروز آشکار نداشته‌اند و به نوعی در موضع ضعف قرار داده شده‌اند.

همچنین، بیشتر ائمه علیهم السلام، در دوران ضعف و عدم قدرت ظاهری بودند و تنها در زمان ظهور امام زمان علیه‌السلام است که به اذن الهی، قدرت ظاهری می‌یابند و بر باطل چیره می‌شوند.

بنابراین، معنای عبارت روایت مذکور چنین است که امام زمان علیه‌السلام پس از دورانی سکون یا تقیه یا جوش‌وخروش نداشتن یا غیبت ظهور می‌کنند، همان‌گونه که رسول خدا صلی الله علیه و آله پس از فترتی از فرستادگان مبعوث شد.»

*«الَّذِي يَمْلَأُهَا عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً عَلَى فَتْرَةٍ مِنَ الْأَئِمَّةِ كَمَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وآله بُعِثَ عَلى فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُل» (کافی، ج ۱ ، ص ۳۴۱)

#فترت

برای شناخت عمیق‌تر امام زمان علیه‌السلام با کانال شهاب ثاقب همراه باشید.‍
@shahab_thagheb

#غروب_دلتنگی -ایام شهادت حضرت زهرا علیهاالسلام ۱۴۰۳@panjereh313

*❓آیا افرادی مانند احمد اسماعیل بصری یا علی محمد باب شایستگی به روزرسانی شریعت اسلام را دارند؟*

✅ هر از گاهی دیده می‌شود که افرادی با ادعای به روز رسانی شریعت محمدی و سازگارسازی آن با وضعیت روز جهان ظهور کرده، پیروانی دور خود جمع می‌کنند که البته عمده این تلاش‌ها به ایجاد فرقه‌ها و نحله‌های جدیدی هم می‌انجامد. مثلا ادعاهای علی محمد شیرازی موسوم به سید باب به ایجاد فرقه بابیت و نهایتاً آیین بهاییت انجامید. ادعاهای احمد اسماعیل همبوشی بصری موسوم به سید احمدالحسن و پیروان او نیز فرقه‌ای را از تشیع دوازده امامی متمایز ساخت.

اصل این مطلب که شریعت اسلام مانند نرم افزارهای کامپیوتری نیازمند به روزرسانی باشد محل بحث و مناقشه جدی است. حتی اگر فرض کنیم شریعتی که اکنون در دست ماست به هر معنی قابل تصور، نیازمند به‌روزرسانی است، این سؤال مطرح می‌شود که چه کسی شایستگی این کار را دارد؟

باید توجه داشت که دین اسلام بر بندگی خدا استوار است. از این رو، گزاره‌های عملی شریعت اسلام از آن جهت مهم هستند که نشان از تبعیت بنده در پیشگاه ربوبیت دارند. بر این اساس، این گزاره‌ها به این دلیل معتبرند که خداوند متعال آن‌ها را از بندگان خود خواسته است. هرچند می‌توان تصور کرد که تکلیف خداوند برای بندگانش در زمان‌های مختلف کمی متفاوت باشد، اما هرگونه تغییر تا به امضای فرستاده‌ای از جانب خداوند نرسد، از جانب خدا معتبر نیست. بر اساس باور شیعه دوازده امامی، فقط پیامبر و خلفای دوازده‌گانه‌ی او مجرای ابلاغ تکلیف الاهی به مردم هستند.

در این زمان هم که مصادف با غیبت دوازدهمین امام است، شأن فقیهان صرفا استنباط و بازگو کردن احکام شریعت از میراث پیامبر و امامان است و آنان مجاز به دخل و تصرف در گزاره‌های شریعت و انتساب آن به خداوند نیستند. لذا ادعای امثال علی‌محمد شیرازی یا احمد اسماعیل همبوشی بر اینکه رسالت به روزرسانی شریعت اسلام را برعهده دارند غیر قابل پذیرش است، مگر اینکه بتوانند اثبات کنند که در ردیف حجت‌های الاهی بوده، یا از طرف امام دوازدهم چنین مأموریتی دارند که این دو ادعا هم به هیچ عنوان در چهارچوب اعتقادی شیعه درباره غیبت امام مهدی علیه‌السلام نمی‌گنجد و بطلان آن‌ها به ادله متعدد واضح است. از جمله اینکه اخبار متواتر و قطعی بر انحصار عدد امامان در دوازده نفر دلالت دارد و پیامبر اسلام نیز خاتم پیامبران است. لذا اعتقاد به امامت یا پیامبری مدعیان دیگر با این اخبار مغایر است. همچنین، بر اساس روایات مهدوی، نیابت امام زمان و ارتباط با ایشان از ابتدای دوران غیبت کبری تا روز ظهور منتفی است و مدعی چنین مقامی دروغگو شمرده شده است.

به طور خلاصه، همان اندازه که به روزرسانی شریعت از عناوین و موضوعات پرطرفدار و جذاب دوران ماست، سوء استفاده مدعیان دروغین از این موضوع نیز کاملاً قابل پیش‌بینی است و باید به چنین ادعاهایی به دید شک و تردید نگریست و آن‌ها را با دقت مضاعف بررسی کرد. همین‌طور به روز رسانی دین به معنای نسخ یا ایجاد تغییرات جدی در برخی احکام اگر ممکن و مجاز باشد، فقط و فقط شأن حضرت مهدی علیه‌السلام بعد از ظهور است و تلاش‌های دیگران در جهت این تغییرات هیچگاه پشتوانه‌ای از تأیید و امضای الاهی نخواهد داشت.

#احمد_بصری
#تغییر_شریعت

برای شناخت عمیق‌تر امام زمان علیه‌السلام با کانال شهاب ثاقب همراه باشید.
@shahab_thagheb