کسی که بتونه انگلیسی صحبت کنه امکان نداره فارسیش این‌شکلی باشه. این مصداقِ همون چیزیه که بهش می‌گیم «ادابازی» یا «افه».

همه‌مون آدم‌های زیادی می‌شناسیم که به انگلیسیِ روون صحبت می‌کنن و مقاله می‌نویسن و فارسی صحبت کردنشون کاملاً طبیعیه.

✅ گزیر، گریز

🔹 «گزیر» یعنی چاره. «ناگزیر» یعنی ناچار، به‌ناچار. مثال: از این کار گزیری نیست. (یعنی چاره‌ای جز انجام‌دادنِ آن نیست.
🔸 نکته: فعلِ «گزیریدن» در فارسی کهن به کار می‌رفته، اما از چند قرن پیش تاکنون کاربرد نداشته‌است.
🔹 «گریز» یعنی فرار. مثال: گریز از مالیات، گریز از چنگِ قانون.
🔸 نکته: «گریختن» فعلِ «گریز» است.

@SadeNevisi

🔍 اسیدینگی، بازینگی

🍋 «اسیدینگی»، در اصطلاح شیمی، یعنی میزان اسیدی بودنِ یک محلول.
🍈 «بازینگی» هم، باز در شیمی، یعنی میزان بازی بودیِ یک محلول. [بازی: منسوب به باز (base)]
📍 این دو واژه یا اصطلاح علمی، که در اصل به دانش بزرگِ شیمی تعلق دارند، به‌ترتیب، برابرنهادِ «اسیدیته» (انگلیسی: acidity، فرانسوی: acidité) و «بازیسیته» (انگلیسی: basicity، فرانسوی: basicité) هستند و فرهنگستان زبان و ادب فارسی ۲۵ سال پیش این دو را تصویب کرد.
📍از معنا و تعریفِ واژه‌های مصوبِ پایان‌یافته به پیوندِ «ـینگی» (/īnegī-/) می‌توان دریافت که این پسوند بر میزان، شدت، داشتن یا نداشتنِ ویژگی و وضعیت، و/یا جریان و رویدادی دلالت دارد. این‌گونه واژه‌ها عموماً اصطلاحات علمی‌اند.
✅ نمونه‌هایی دیگر از برابرنهادهای مصوبِ فرهنگستان که با پسوندِ «ـینگی» ساخته یا برگزیده و تصویب شده‌اند:
آردینگی، اتمینگی، اسفنجینگی، بلورینگی، پُرخارینگی، تَکینگی، جنسینگی (و تَراجنسینگی)، دوجنسینگی، رویینگی، شاخینگی (و اَرتاشاخینگی، بیش‌شاخینگی، پَراشاخینگی، دُش‌شاخینگی، شاخینگی متخلخل)، صمغینگی، کژینگی (و انحراف کژینگی، خطای کژینگی، گشتاور کژینگی، مخزن کژینگی)، کلُرینگی، گچینگی، مردینگی، مویینگی (و تخلخل مویینگی، جاذبهٔ مویینگی، خیزش مویینگی، ربایش مویینگی، عدد مویینگی، فشار مویینگی، نیروهای مویینگی)، نَخینگی.

🏳 گروه واژه‌گزینی فرهنگستان، با تشکیلِ حدود ۸۰ کارگروه علمی، تاکنون ده‌هاهزار واژه/اصطلاح را زیرنظر دانشمندانِ برگزیدهٔ هر رشته و با نظارتِ زبانی و اصطلاح‌شناختیِ زبان‌شناسان، متخصصان زبان و ادبیات فارسی، و اصطلاح‌شناسانِ نظری و عملیِ باتجربه تصویب کرده‌است.

🖋 حمید حسنی
@SadeNevisi

این تصویر را پایان‌نما/ دوربین پایان‌نما در سال ۱۹۵۳/۱۳۳۲ گرفته‌است.

فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای «فتو فینیش» (photo finish) برابرنهادِ «پایان‌نما» و «دوربین پایان‌نما» را تصویب کرده‌است.

@SadeNevisi

@athletics_iran

link: register.iranathletics.ir

? نکتۀ پایانی دربارۀ «جنایت و مکافات» این‌که عنوان ترجمۀ عربیِ این رمان الجریمةُ و العِقاب* است. معنای نخستِ «جریمة» در عربی جرم و جنایت است.

★ در تایپِ عربیِ رسمی کلمۀ «و» را با کلمۀ بعد بدون فاصله ثبت می‌کنند؛ اما ما در این یادداشت از این قاعده پیروی نکردیم.

توضیح: مهلت رأی‌دهی و گزینش گزینه را تعمداً در اندک زمانی بیش از دو ساعت پایان دادم.
از دوستانی که در رأی‌گیری شرکت کردند سپاسگزارم. ?

حتماً کاربرد «پ ن پ» با این املا یادتونه.
حدود ده سال پیش اومد.
در قیاس با «هکسره»، اسم فرایند املاییش‌و می‌شه «هفتحه» گذاشت.

«تُ» به‌جای «تو» (ضمیر) هم «هضمّه»ست.

حمید

#هفتحه #هضمه
@SadeNevisi