سوم: کمیته معتقد است آنچه در نظر گرفته می‌شود، نیت موکل است که ذبح قربانی را به خاطر ثواب آن به دیگری می‌سپارد. در حین ذبح نیت برای وکیل ضروری نیست.
چهارم: کمیته بر این باور است که از نگاه شافعی و اوزاعی و شماری از تابعین زمان قربانی از عید قربان تا سه روز ایام التشریق است تا کار ذبح بر قربانی‌کنندگان و نهادهای متولی آسان باشد به ویژه که بسیاری از افراد پرداخت قیمت قربانی را به تأخیر می‌اندازند. در آثار به روایت از احمد و ابن حبان آمده است: "کل أیام التشریق ذبح".
پنجم: نگه‌داشتن گوشت قربانی تا بعد از ایام عید و تشریق جایز است و زمان ذخیره آن محدودیتی ندارد. زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم بدون وقت آن را حلال فرموده است. دلیلش همان حدیثی است که بخاری روایت کرده است: "كلوا وأطعموا وادخروا، فإن ذلك العام كان بالناس جهد؛ فأردت أن تعينوا فيها".
بخورید و به دیگران بدهید و ذخیره کنید؛ آن سال مردم سخت بود پس خواستم که در آن کمک کنید.
بر این اساس موکول کردن توزیع گوشت قربانی به بعد از ایام عید و تشریق حتی به ماه‌های بعد جایز است. چون به نفع فقرا و نیازمندانی است که از گوشت قربانی بهره می‌برند.
ششم: فریز کردن گوشت قربانی و بسته‌بندی آن جایز است. زیرا از روش‌های ذخیره است و چون شرع ذخیره را مجاز دانسته است. هر وسیله‌ای برای رسیدن جایز است; زیرا وسایل تابع اهداف است و تعیین وسیله مخصوص لازم نیست مگر اینکه شارع معین کرده باشد و در اینجا تعینی وجود ندارد. بلکه فریز کردن به دلیل حفظ طولانی مدت آن به روش‌های علمی و سالم بهتر است و در صورت لزوم می‌توان آن را در طول سال توزیع کرد. این کار به دلیل کثرت افرادی که از گوشت قربانی بهرمند خواهند شد، مصالح و مقاصد شرعی را محقق می‌کند؛ فرقی نمی‌کند که گوشت به صورت منجمد یا کنسرو به دست فقرا و امثال آنان برسد یا به صورت دیگر.
هفتم - کمیته حمل قربانی - حتی منجمد یا بسته‌بندی شده - از کشوری به کشور دیگر را برای خویشاوندان یا مردمی که بیشتر از کشورش به آن نیاز دارند جایز می‌داند و این نظر اكثريت فقها است. در صورت عدم نياز به نقل و انتقال آن، در مكروه يا حلال بودن يا حرام بودن آن بين فقها اختلاف است هر چند قربانی فرد انجام شده است.

نخست: کمیته اجتهاد و فتوا با توجه به دیدگاه اکثر فقها قربانی را یک سنت مؤکده می‌داند؛ بر خلاف ابوحنیفه و روایتی از مالک و دیگران که آن را بر اغنیا واجب می‌دانند. قربانی یکی از شعائر دینی است که اسلام بر فضیلت آن تأکید کرده است. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿‌فَصَلِّ ‌لِرَبِّكَ وَانْحَرْ﴾ [الکوثر: 2]
احادیث بسیاری هم بر این موضوع دلالت می‌کند از جمله: حدیث مسلم:
"ضحى النبي صلى الله عليه وسلم بكبشين أملحين أقرنين ، ذبحهما بيده ، وسمى وكبر ، ووضع رجله على صفاحهما".
پیامبر صلی الله علیه وسلم دو قوچ شاخدار ترکیبی از سیاه و سفید قربانی کرد؛ پایش را بر یک طرف گردن آنها گذاشت و با گفتن الله اکبر با دست خود ذبح‌شان کرد.
قربانی به فرموده رسول اکرم محبوب‌ترین اعمال نزد خداوند در روز عید است و در روز قیامت همانگونه که ذبح شده است می‌آید و خون آن پیش از آن که بر زمین بیفتد در جایگاه مقبول قرار می‌گیرد. قربانی سنت حضرت ابراهیم است؛ به قول حق تعالی که فرمود: ﴿وَفَدَيْنَاهُ ‌بِذِبْحٍ عَظِيمٍ﴾ [الصافات: 107]
هر تار پشم قربانی، برای قربانی کننده یک حسنه است. کسی که توانایی قربانی کردن دارد مکروه است که کوتاهی کند. پول در هیچ راهی بهتر از قربانی هزینه نمی‌شود؛ به شرط آن که به قصد سنت باشد و از مقاصد فاسد پاک باشد و مطابق حکمت مشروعیت آن انجام گیرد. شوکانی در نیل الأوطار (5/129)
دوم: وکالت در قربانی به اتفاق فقها جایز است. چون خدای متعال می‌فرماید: ﴿فَابْعَثُوا أَحَدَكُمْ ‌بِوَرِقِكُمْ هَذِهِ إِلَى الْمَدِينَةِ﴾ [الكهف: 19] حال یکی از خودتان را با این درهم‌تان به سوی شهر بفرستید.
در مستدرک حاکم نیز آمده است:
"يا فاطمة قومي إلى أضحيتك فاشهديها" ای فاطمه برخیز و شاهد قربانی خود باش. در این حدیث حکم نیابت ثابت می‌شود. شرعا مستحب است قربانی کننده شاهد قربانی خود باشد و اگر عذری داشت مانعی ندارد. در راستای تحقق مصلحت شرعی، وکالت دادن خواه در شهر قربانی کننده یا خارج از آن بر حسب اختیار جایز است. بهتر آن است که افراد توانمند یک قربانی را در شهر خود و یکی دیگر در خارج از آن داشته باشند و الا یک قربانی هم بر اساس توان فرد کافی است.

فتوای شماره (1) جلسه 2024-2029 صادره از کمیته اجتهاد و فتوای اتحادیه جهانی علمای مسلمان در مورد جواز انجماد گوشت قربانی و ارسال آن به غزه
May 23, 2024
شنبه 29 اردیبهشت 1403 خورشیدی
پرسش: اعضای محترم کمیته اجتهاد و فتوای اتحادیه جهانی علمای مسلمان، با عرض سلام و درود؛
بر شما پوشیده نیست که جهان اسلام حوادث تلخی را شاهد است؛ به ویژه آنچه بر برادران ما در غزه و در سایر کشورهای مسلمان می‌گذرد. فقر و ناداری بیداد می‌‌کند و هیچ عاقلی نمی‌تواند آن را انکار کند. در همین راستا ایده منجمد کردن گوش قربانی از سوی هیأت‌ها و مؤسسات فعال در امور خیریه و بشردوستانه مطرح شده است. از این رو از شما بزرگواران در خصوص حکم شرعی گوشت قربانی منجمد و تأخیر در توزیع آن پس از ایام التشریق و مسائلی که باید در این زمینه مراعات شود استفتا می‌شود. لطفا نظر خود را بیان کنید.

پاسخ: بسم الله الحمد لله والصّلاة والسّلام علی رسول الله وعلی آله وصحبه: اعضای هیأت پس از بحث و بررسی موضوع به شرح زیر تصمیم گرفتند:

- حادثه اسراء و معراج ایمان قوی ابوبکر صدیق را به خوبی نشان داد؛ وقتی کفار ماجرا را به او گفتند با اطمینان گفت: "اگر چنین گفته باشد یقینا راست گفته است". سپس افزود: "من در کاری که مهم‌تر از این بود او را تصدیق کرده‌ام؛ من زمانی او را تصدیق کردم که صبح و شب از آسمان خبر می‌آورد". به همین خاطر بود که ابوبکر لقب صدیق را دریافت کرد. این منتهای فهم و یقین است به طوری که این خبر و نزول وحی از آسمان را با هم مقایسه کرد و به آنان گفت: اگر چنین کاری از انسان عادی بعید باشد از شخص پیامبر کاملا ساخته است.
- پیامبر خدا وقتی بین شیر و شراب مخیر شد، شیر را انتخاب کرد و آنجا بود که جبرئیل به او بشارت داد که به فطرت راهیاب شدی. این امر به خوبی نشان می‌دهد که اسلام دین فطرت بشری است و کسی که فطرت را آفریده است، همان کسی است که این دین را قرار داده است؛ دینی که به گرایش‌ها و نیازهای فطری پاسخ مثبت می‌دهد و آرمان‌هایش را برآورده می‌کند و غرورش را کنترل می‌کند:
﴿فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لاَ تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ ﴾ [الروم: 30] .
پس روی خود را با گرایش تمام به حق، به سوی این دین کن، با همان سرشتی که خدا مردم را بر آن سرشته است. آفرینش خدای تغییرپذیر نیست. این است همان دین پایدار، ولی بیشتر مردم نمی‌دانند.
- پیوند بین مسجد الاقصی و مسجد الحرام که معراج رسول خدا از آنجا آغاز شد و در دوران مکی همچنان قبله مسلمانان بود. این امر به مسلمانان گوشزدوفا حسن پور:
می‌کند که مسجد الاقصی و فلسطین را دوست داشته باشند چون مبارک و مقدس هستند.
- ارتباطی که مسؤولیت مسلمانان نسبت به مسجد الاقصی را نشان می‌دهد؛ مسؤولیت آزادسازی آن از پلیدی شرک و عقیده سه‌خدایی؛ همچین پاک‌سازی مسجد الحرام از شرک و بت‌پرستی.
- باور به این که تهدید مسجد الاقصی یعنی تهدید مسجد الحرام و ساکنانش و آسیب رساندن به مسجد الاقصی مقدمه‌ای برای ضربه زدن به مسجد الحرام است. مسجد الاقصی راه رسیدن به مسجد الحرام است و گرفتن آن از مسلمانان و افتادن آن در دست یهود یعنی امنیت مسجد الحرام و حجاز در خطر است و دشمنان به اشغال آن چشم دوخته‌اند.
- درک صحابه از اهمیت مسجد الاقصی: صحابه مسؤولیت خود را در قبال مسجد الاقصی به خوبی می‌دانستند؛ آن زمان که این مسجد اسیر دست رومیان بود. در زمان عمر بن خطاب از چنگال رومیان آزاد شد و همچنان در امنیت و آسایش بود تا این که پس از پنج قرن صلیبی‌ها آن را اشغال کردند و تقریبا یک قرن آنجا را به فساد کشیدند. آنگاه مسلمانان به رهبری صلاح الدین ایوبی آن را آزاد کردند. اکنون نیز این مکان مقدس تحت اشغال یهود قرار دارد و در نتیجه تنها راه رهایی آن جهاد در راه خداست؛ با همان شیوه‌ای که پیامبر خدا ترسیم کرده است و صحابه بر اساس آن حرکت کردند.
https://iumsonline.org/fa
https://t.me/iums_fa