فرار ۲۰ میلیارد دلار سرمایه از ایران طی ۹ ماه نخست ۱۴۰۲

گزارش جدید بانک مرکزی نشان می‌دهد خالص حساب سرمایه ایران در ۹ ماه اول سال گذشته خورشیدی به رقم بی‌سابقه منفی ۲۰ میلیارد و ۱۹۳ میلیون دلار رسیده است.

بدین ترتیب، در ۹ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۲ بیش از ۲۰ میلیارد دلار فرار سرمایه از ایران اتفاق افتاده که نسبت به دوره مشابه در سال گذشته، یک چهارم رشد نشان می‌دهد.

همچنین آرشیو آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد از ابتدای سال ۱۳۹۱ و آغاز تحریم‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی تا آذرماه پارسال، به طور کلی نزدیک ۱۳۷ میلیارد دلار فرار سرمایه از ایران اتفاق افتاده است.

این رقم معادل تقریباً یک سوم تولید ناخالص داخلی ایران در سال گذشته است.

بر اساس آرشیو آمارهای بانک مرکزی، تراز منفی خالص حساب سرمایه کشور در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ روند کاهشی محسوسی داشته، اما بعد از اعمال تحریم‌های آمریکا علیه ایران هر سال به فرار سرمایه از کشور افزوده شده است. (رادیو فردا)

? اقتصاد ایران
? @ieairan

«دولت‌ها برای این که نظر مردم را از تقصیر و گناهانشان در ایجاد تورم منحرف کنند، بارها انگشت اتهام را به سمت گروه‌ها و موسسات گوناگون در بازار دراز کرده و آنها را قربانی می‌کنند. آن‌ها بارها سعی کرده اند با کنترل قیمت‌ها با تورم مبارزه کنند اما موفق نشده اند؛ مثل این که کسی بخواهد برای بهبود تب، ستون جیوه را با زور در دماسنج پایین نگه دارد. لیکن تنها چیزی که باید انجام شود محدود و کوچک کردن بانک مرکزی است و این چیزی است که دولت‌ها هرگز با آن موافق نیستند».
مورای نیوتن روتبارد

? اقتصاد ایران
? @ieairan

?۱۰۰ وارد‌کننده نخست کشور به لحاظ مقدار دلار دریافتی در سال ۱۴۰۲
نقل از گمرگ ایران
?کانال روبدادهای اقتصادی @ecoevents

https://donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-4063993

دهه طلایی اقتصاد ایران

دوره ده‌ساله ۱۳۵۱-۱۳۴۱، مقارن با برنامه‌های سوم (۱۳۴۶-۱۳۴۱) و چهارم (۱۳۵۱-۱۳۴۶) را می‌توان دوران طلایی اقتصاد ایران دانست.

رشد اقتصادی چشمگیر و پایدار از یک سو و نرخ تورم تک‌رقمی از سوی دیگر، مهم‌ترین دستاوردهایی هستند که این سال‌ها را به دهه طلایی اقتصاد در کشور بدل ساختند.

در این دوره، میانگین نرخ رشد اقتصادی ۱۱ درصد در سال و میانگین نرخ تورم ۲/۴ درصد در سال بوده است؛ چنین موفقیتی (دستیابی به رونق اقتصادی در عین حفظ ثبات قیمت‌ها برای ده سال پیاپی) در هیچ دوره دیگری پس از آن تکرار نشده است:

هر دوی این برنامه‌ها (برنامه‌های سوم و چهارم)، به لحاظ نتایجی که در جریان اجرا به بار آوردند، فراتر از انتظار ظاهر شدند. مهم‌ترین هدف برنامه سوم، دستیابی به متوسط نرخ رشد ۶ درصد در سال بود؛ اما در عمل، متوسط نرخ رشد اقتصادی در دوره اجرای برنامه به رقم خیره کننده ۱۰ درصد در سال بالغ شد...

برنامه سوم علی‌رغم عدم توفیق نسبی در بخش کشاورزی، در سایر بخش‌ها به موفقیت‌های خیره‌کننده‌ای دست یافت؛ و این در حالی است که عملکرد برنامه در خصوص حفظ ثبات قیمت‌ها نیز، چه در مقایسه با دوره‌های قبل و چه در مقایسه با دوره‌های، بعد بی‌نظیر بوده است:

ظرف سال‌های ۱۳۳۴ تا ۱۳۴۱، متوسط نرخ تورم سالانه تقریباً ۵/۵ درصد بود که در طول اجرای برنامه سوم به ۱/۴ درصد کاهش یافت؛ رقمی استثنایی که در دوره‌های بعد نیز هرگز تکرار نشد؛ اما تجربه موفق برنامه سوم، مسئولان را به سمت هدف‌گذاری‌های بلندپروازانه‌تر در برنامه چهارم سوق داد.

در برنامه چهارم (۱۳۵۱-۱۳۴۶)، متوسط نرخ رشد سالانه در اکثر بخش‌ها بیش از عملکرد برنامه سوم، و متوسط نرخ رشد سالانه تولید ناخالص داخلی نیز ۱۰ درصد پیش‌بینی شده بود.
با این وجود، باز هم در جریان اجرا، عملکرد برنامه چهارم از برنامه مصوب پیشی گرفت؛ بطوریکه متوسط نرخ رشد سالانه در تمامی بخش‌ها از مقدار پیش‌بینی شده فراتر رفته و متوسط نرخ رشد اقتصادی در طول دوره برنامه به ۱۳ درصد در سال بالغ گردید:

همچنین در خلال برنامه چهارم در عین رشد چشمگیر تمامی بخش‌ها و دستیابی به نرخ رشد اقتصادی دورقمی در تمامی سال‌های اجرای برنامه، ثبات قیمت‌ها نیز کمابیش حفظ شد؛ متوسط نرخ تورم سالانه در این دوره ۳/۶ درصد بود که اگرچه نسبت به برنامه سوم افزایش یافته بود، اما کماکان تک‌رقمی و اندک بود.

رونق اقتصادی توأم با ثبات قیمت‌ها بعنوان مهم‌ترین دستاورد برنامه‌های سوم و چهارم، در برنامه‌های بعدی تکرار نشد و حتی روند معکوس به خود گرفت، به طوری که در طول برنامه پنجم (۱۳۵۶-۱۳۵۱) متوسط نرخ رشد اقتصادی از ۷/۷ درصد فراتر نرفت و متوسط نرخ تورم به ۱۵/۶ درصد افزایش یافت.

? اقتصاد و دولت در ایران، موسی غنی‌نژاد

? اقتصاد ایران
? @ieairan

مدیریت اقتصاد با زور امکان‌پذیر است؟

علم‌الهدی: «امروزه می‌بینیم عده‎‌ای در رسانه‌های مختلف موضع‎گیری می‌کنند، ژست روشنفکری و تخصص به خود می‌گیرند و شعار می‌دهند که مدیریت اقتصاد با زور نمی‌شود. این حرف‌ها چیست؟ اقتدار حکومتی باید پای‎کار بیاید و کل جریان مدیریتی نظام به کار بیفتد تا با همه قدرت، این تلخی‌های موجود در اقتصاد کشور برای مردم به شیرینی تبدیل شود.

ما هم نمی‌خواهیم با زور اقتصاد را اداره کنیم، اما باید با زور در مقابل فساد و قاچاق ایستاد. یعنی واقعاً نمی‌شود جلوی آن آقایی را گرفت که همه درآمدش از خرید و فروش دلار است؟ نمی‌شود با زور جلوی آن دلال و سوداگری را گرفت که میوه و ارزاق مردم را از کشاورز ارزان می‌خرد و به بازار گران عرضه می‌کند تا به قیمت محروم‎ ماندن مردم، خودش سود کند؟»

پاسخ: البته بعضی کارها با زور امکان‌پذیر است، مثل دستگیری چند امام جمعه فاسد و انداختن آنها در سیاهچال، که می‌تواند درس عبرتی برای دیگر خواصی باشد که تا خرخره غرق در فسادند، و قطعا در کاهش فساد اثرگذار است. اما در اقتصاد هر کاری را نمی‌شود با قلدری انجام داد. اگر هم امکان‌پذیر باشد، نتیجه‌ای جز فقر و فساد نمی‌تواند داشته باشد. برای مثال ایده مشعشع کنترل قیمت‌ها با تعزیرات و بگیر و ببند، اگر به خاطر نیت‌های شوم نباشد بدون شک از سر بلاهت است.

اگر شما "جلوی آن دلال و سوداگری را بگیرید که میوه و ارزاق مردم را از کشاورز ارزان می‌خرد و به بازار گران عرضه می‌کند"، نتیجه‌اش ارزان شدن میوه و خواروبار نیست، بلکه نایابی میوه و خواروبار است. هر کاری در بازار هزینه و ریسک خود را دارد. اگر سود یک کار نسبت به هزینه و ریسک آن بیش از کارهای دیگر باشد، سروکله رقبای دیگر پیدا می‌شود، و در چنین فرایندی با گذر زمان سود هر فعالیت اقتصادی با هزینه و ریسک آن متناسب می‌شود. اگر دلالی و سوداگری سود زیادی دارد، دیگران می‌توانند با توزیع ارزان‌تر جنس مورد نظر دلال گران‌فروش را از بازار به در کنند.

تورم علت دیگری دارد و هیچ ارتباطی با دلالان و سوداگران ندارد. برای مثال بانک‌هایی که در اختیار خواص (ازجمله ائمه جمعه کله‌گنده) قرار گرفته و وام‌های ارزان‌قیمت بدون تضمین کافی برای بازپرداخت در اختیار آنها قرار می‌دهند، تورم ایجاد می‌کنند. هر چیز با ارزشی که هزینه دستیابی به آن کاهش یابد، ارزش آن نسبت به کالاهای دیگر کاهش پیدا می‌کند. پول هم از این قاعده مستثنی نیست، بخصوص اینکه به لطف دکمه‌های کیبورد تا بی نهایت قابل تکثیر است. این یک اصل بدیهی در اقتصاد است که متاسفانه نه با زور زدن می‌شود آن را نقض کرد و نه با زِر زدن.

به طور کلی تورم رابطه عجیبی با پدیده مفت‌خوری دارد. عده‌ای که هیچ خروجی مفیدی ندارند و به هزینه مردم زندگی مرفه و پرهزینه دارند خود از عوامل مهم ایجاد تورم هستند.

? اقتصاد ایران
? @ieairan