زنده یادحاج نصیر قشلاقی رحیمی
نماد صلح و آشتی در ایلات و عشایر جنوب
           نوشته: کاظم دشمه فارسیمدان

راستی زنده یاد حاج نصیر قشلاقی رحیمی چگونه انسانی است که ایلات و عشایر قشقائی از آباده تا خورموج در سوگ او ماتمزده و پریشانند؟؟!!
چه ویژگی خاصی در کردار و رفتار این مرد بزرگ نهفته است که وی را از سایرین متمایز و در جایگاه ممتازان ایل قرار داده است؟!
آری زنده یاد حاج نصیر قشلاقی رحیمی رادمردی از دیار مردان اسب و تفنگ و کدخدای محبوب، نیک اندیش و مصلح طایفه رحیملوی ششبلوکی بود، او که از روزگار جوانیش همواره بهترین تفنگها، چابکترین اسبها و شجاعترین و زبده ترین نیروها را در اختیار داشت، نه تنها رفتارش، گفتارش و تفنگش احدی را نشانه نرفت، بلکه به هر خانه و به هر ایلی که قدم گذاشت با خود صلح، آشتی، امنیت و برادری به ارمغان برد؛ او با زبان گویا، منطق قوی و شخصیت کم نظیرش گوئی با خدای خویش پیمان بسته بود که جز گفتن حق، اجرای عدالت و حمایت از ستمدیدگان، محرومان و مستمندان کاری دیگر انجام ندهد، او بارها و بارها بدون کوچکترین چشمداشتی از جان و مال، و آبرو و اعتبارش مایه میگذاشت تا بلکه بتواند اشکی را از گونه ای بزداید و در بین دوطایفه، دشمنی، درگیری و کینه ای را به صلح، آشتی و برادری مبدل سازد، حاج نصیر قشلاقی علم قضاوت نخوانده بود اما او یک قاضی توانا بود، او جانشین شایسته عیوض خان کلانتر وتنها کدخدائی بود که ناصرخان قشقائی وی را کلانتر خطاب میکرد، با آنکه با پیروزی انقلاب اسلامی ساختار سیاسی-اجتماعی ایل متحول گردید و وظایف کدخدایان و کلانتران را شوراهای عشایری به عهده گرفتند اما حاج نصیر قشلاقی با توجه به محبوبیت کم نظیری که داشتند ذره ای از احترام، شخصیت و کارکرد اجتماعی ایشان کاسته نشد و طایفه رحیملو همیشه وی را کدخدای خود میدانستند، کدخدا خطابش میکردند و در همه مسائل و مشکلات به ایشان مراجعه میکردند، هر مسئله پیچیده و لاینحل ایلی که قضات کارکشته دادگستری از حل آن عاجز میماندند، حضور سبز حاج نصیر قشلاقی گره گشائی و فرجام نیک آن موضوع را به همراه داشت، و به همین سبب تقدیرنامه های فراوانی از سوی قوه قضائیه و وزارت دادگستری به ایشان تقدیم گردیده بود. زنده یاد حاج نصیر قشلاقی با آنکه تحصیلات آکادمیک نداشت اما در بسیاری از مسائل فرهنگی و تاریخی ایل قشقائی صاحبنظر...
بود، در بهار 95 در مراسم نکوداشت و تجلیل از خدمات ارزنده حاج نصیر قشلاقی در شهرستان خورموج(دشتی) که نگارنده نیز افتخار حضور داشتند، علاوه بر بزرگان و ریشسفیدان روستاها، بخشها و طوایف مختلف ایل قشقائی و مقامات دولتی استان بوشهر، پژوهشگران، روشنفکران و اساتید بلندپایه ای از دانشگاههای کانادا، تهران، شیراز، بوشهر و اقصی نقاط ایران و جهان رنج سفر را بر خود هموار کرده و در این مراسم حضور به هم رسانیده بودند تا بتوانند دین خود را نسبت به این مرد بزرگ ادا نمایند؛ و من در عجبم که چگونه خداوند اینهمه بزرگی، نجابت، دانائی و عطوفت را در وجود یک انسان گرد هم آورده است؟!! در وجود این انسان بزرگ چه ویژگی ممتازی نهفته است که در مراسم تجلیل از ایشان جمعیتی چندهزارنفری گرد هم می آیند، تنها میدانم که اینهمه محبوبیت و جذبه اجتماعی به این راحتی به دست نیامده است!!! بدون شک هزینه های مادی و معنوی فراوانی را متحمل گردیده است تا به این اوج نائل آمده است!!!! گرچه دوستداران این مرد بزرگ اعتقاد دارند که دیگر مادر گیتی چنین فرزندی نخواهد زائید، اما نگارنده معتقد است که حاج نصیر قشلاقی با آن دوراندیشی و تفکر نابی که داشته است حتما شاگردان و فرزندان برومند و مصلحی همچون خود را تربیت نموده است؛ آری تا زمانی که اندیشه و عمل به صلح، آشتی و برادری در ایلات و عشایر جنوب زنده است، حاج نصیر قشلاقی رحیمی نیز زنده است!!!!
  سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز/
مرده آن است که نامش به نیکوئی نبرند/
⬛⬛⬛⬛⬛⬛⬛⬛ 
روحش شاد و یادش گرامی باد
    نوشته: کاظم دشمه فارسیمدان
          25 مهر 95

👑#ایالت- قشقایی بزرگترین رسانه فرهنگی وجامع تورکان قشقایی👑
@AYALAT_QASHQAEI

🔶 #اولدوز….. ستاره
🔶 #آی_اولدوز….. ماه و ستاره،ستاره زیبا
🔶 #آی_ایشیق….. نور ماه،پرتو ماه
🔶 #آشقین….. عبور کننده ، رد شونده
🔶 #آغ_باتان….. سفید رو،نام قدیم همدان
🔶 #آغ_بنیز …..سفید رو ، دارای صورت روشن
🔶 #آغ_بوجاق….. گردن بلورین

🔶 #آغ_سو …..سفید وش،نورانی،زیبا
🔶 #آلا_گوز….. شهلا
🔶 #آلتینای….. ماه طلائی
🔶 #آلماز….. دافع،رد کننده

🔶 #آلیاناق….. سرخ گونه،دارای لب های سرخ
🔶 #آنا_دولو….. دارای ریشه اصلی،مملو از مادر
🔶 #آیوز….. ماه رخ
🔶 #آیپارا….. پاره ماه،مهپاره
🔶 #آیتای….. عین ماه،ماه وش ،لنگه ماه
🔶 #آیتک….. ماهوار،زیبا

🔶 #آیدا….. در وجود ماه،ماه صفت
🔶 #آیتن….. نزد ماه،در وجود ماه
🔶 #آیچین….. برای ماه،مثل ماه
🔶 #آیسان….. مثل ماه،دارای گذشته درخشان
🔶 #آیسو….. شبیه ماه،نور ماه
🔶 #آی_سئل….. سیل ماه،سیل زلال و شفاف
🔶 #آیشن….. ماه خندان، ماه شاد
🔶 #آیفر….. ماه صفت، با شکوه
🔶 #آی_گول….. گل سفید،گل خوشبختی
🔶 #آیلا….. هاله ماه
🔶 #آیلار….. خوبرویان، زیباها، ماه ها
🔶 #آیلی….. ماه وش،ماه صفت،ماهرخ
🔶 #آیلی_سئل….. سیل دارای ماه، سیل زلال
🔶 #آیلین….. هاله اطراف ماه

🔶 #آیمان …..تمثیل کننده ماه،مثل ماه
🔶 #آینار …..انار سفید،انار زیبا
🔶 #آینور….. نور ماه، دارای انوار ماه
🔶 #آیسوی …..پاکنژاد
🔶 #آیشین …..ماه پاره
🔶 #ائل_ایستر….. محبوبه خلق
🔶 #ائل_بزر….. زینت دهنده خلق،مردم آرا
🔶 #ائل_چیچک….. گل مردم
🔶 #ائلقیز …..دختر مردم،محبوبه خلق
🔶 #ائلمیرا نمایانگر مردم،تمثیل کننده ملت
🔶 #ائلنور …..نور مردم،چراغ مردم،راهنمای مردم
🔶 #ائلناز …..محبوب مردم،عشق مردم
🔶 #ارتئل …..اسم خاص

🔶 #ارسوی….. قهرمان نژاد
🔶 #ارکناز….. ناز آزادی

👑#ایالت-قشقایی بزرگترین رسانه فرهنگی وجامع تورکان قشقایی👑

@AYALAT_QASHQAEI

جمع بندی

مناطقی که قشقایی ها از آن نواحی برخاستند (با استناد به منابع فوق)

با توجه به این مطالب و منابع معتبر تاریخی که در کتاب اوغوز ها جمع آوری شده به همراه صحبت های ایلخانی فقید ناصرخان قشقایی ،قشقایی ها در سه کوچ بزرگتر به جنوب کوچ کردند .

سه کوچ بزرگتر که در منابع معتبر تاریخی قید شده را به همراه خاستگاهشان استخراج کردم .

اینکه نیاکان عده ای از قشقایی هایی قبل از سه کوچ در جنوب حضور داشتند ، یا کوچ های کوچکتر در طول ادوار مختلف به جنوب بوده مورد بحث قرار نگرفته و نیز بسیار زمان بر خواهد بود .
قطعا تاریخ حضور قشقایی ها به خیلی قبل تر از این کوچ ها برمیگردد.

امیدوارم دیگر عزیزان نیز کم و کاستی های این تحقیقات را تکمیل کنند تا اینکه جلوی دهان یاوه گویان را ببندیم.

✅ گروه اول از دشت قبچاق پنج هزار خانوار که در زمان سلغریان به فارس آمدند .
1062تا 1286 میلادی

✅گروه دوم ترکانی که از آناتولی در زمان آق قویونلو ها به جنوب کوچیدند
1460تا 1501 میلادی

✅گروه سوم ترکانی که در زمان صفویان به جنوب کوچ کردند
1501تا 1736 میلادی

👑#ایالت-قشقایی بزرگترین رسانه فرهنگی وجامع تورکان قشقایی👑
@AYALAT_QASHQAEI

? اصطلاحات رایج در زبان تورکی قشقایی
که شوخی یا به جد، به تحقیر و یا به ترحم، به عصبانیت و یا به عرف رایج و......برای معرفی افراد.....از  القابی استفاده می شد که نشانگر:
شخصیت فرد، وضعیت جسمانی وی و در کل در برگیرنده حالات رفتاری و گفتاری فرد مورد نظر بود( سم ?)
آباد آدام( افرادی که هیکل درشت داشتند و یا مشکل بیماری نداشتند)
آغزی فیچ ( افراد همیشه خندان )
آغزی کوررا( چانه و لب گرد داشتند)
آغزی ویل( هر حرفی را در هر جا می زند)
اینگیل ( افراد ی که رفتار سبک داشتند)
آغور (افراد متین)
آل لی قره( از روی ترحم به افرادی که مشکلی برایش پیش می آمد)
بئین (دیر فهم، گیج و..)
بخته بوین( داشتن گردن قوی و یا پر زور)
بورنی کوررا( بینی گرد )
بورنی بادمان ( بینی بزرگ)
بورنی فیر( بینی با دهانه گشاد)
بورنی مجک( بینی کوچک)
بیززیک( جثه خیلی کوچک)
پلتک ( الکن)
پخیل( بخیل)
توتوخ ( لکنت داشتن)
جیجه( هیکل کوچک داشتن)
چفتی اگیرری( پاهای راشیتیسمی)
خوتال( افراد بیخیال و صبور)
زیر دلی( دیوانه شدید)
زیرلمه( هیچی حالیش نیست)
قارتال ( چاق)
قارون پا(شکمو)
قارنک  کی( شکمو)
قوت توز( افرادی که نخود هر اش باشند)
قوت مخور( خسیس)
قیلینگی( بلند قد لاغر)
قلاقی پل( گوش بزرگ و رو به جلو)
کاتی اگیرری( پاهای کج داشتن)
کل له خور( افراد زرنگ)
کله کورری( افراد بی نظم)
کومپور ( وراج، خیلی حرف می زند)
کوپ پور( هیکل کوچک داشتن)
کور ایلان( افرادی که زیر آبی می روند)
کیوانی( بانوان کدبانو)
کینیس(خسیس)
گئیچگ( افراد زیبا رو)
گئزی مینجیلی ( دارای چشمان کوچک و گرد)
گئی مال( نافهم، هیچی حالیشان نمی شود)
لوگود ( دارای لب و لوچه کلفت)
لیم( افراد بی سر و صدا اما خطرناک)
موت توش( افرادی که همه جا حضور دارند)
موک کال( افرادی که دست یا انگشت معیوب دارند)
نسناس( افرادی که سازگار نباشند)
?طاهری، ۱۹ شهریور

?#ایالت-قشقایی بزرگترین رسانه فرهنگی وجامع تورکان قشقایی?
@AYALAT_QASHQAEI

اؤیود  = نصیحت
سونوج = نتیجه
سوره‌ج  = پروسه
گؤستری  = نمایش
تاسار   = طرح، نقشه،لایحه
تاساریم   = طرح، نقشه   
تاسارلاماق  = طرح ریزی کردن،نقشه کشیدن  
تاسلاق  =طرح، ماکت  
اولاسیلیق  = امکان     
اولاناقسیز     = غیر ممکن   
اولاناق اوستو = مافوق امکان    
اولاناق دیشی   = ناممکن   
وارسایماق   = فرض کردن  
وارساییم     = فرضیه 
وارسایالیم      = فرض کنیم  
راستلانتی  = پیشامد، اتفاقی  
دوراخسانماق   =مکث کردن، درنگ کردن    
اورپرمک     = مو بر بدن سیخ شدن( از ترس)،چندش شدن  
اورپرتمک   = ترساندن،مو بر بدن کسی سیخ کردن 
اورپرتی   = چندش، خوف  
اورپشمک  = مشمئز شدن، مورمور شدن    
اویقون  = مناسب
اویما  = متابعت كردن
اویوم  = هماهنگی
ایچه‌رمك = در برگرفتن
اینجه‌لیك  = ظرافت
ماراق  = علاقه، رغبت،کشش،اشتیاق،کنجکاوی
ماراقلی   = جالب توجه، علاقمند
ماراقجیل =کنجکاو
اوغراماق  =سوق داده شدن، متمایل شدن به، مواجه شدن
اوغراتماق  =سوق دادن،دچارکردن
اوغراشماق  =مشغول شدن با امری،مواجه شدن

?#ایالت-قشقایی بزرگترین رسانه فرهنگی وجامع تورکان قشقایی?
@AYALAT_QASHQAEI

انواع نخ  از نازک تا ضخیم ?
در زبان #تورکی اسم دارد که در فارسی قابل ترجمه نمیباشند ?

تئل             tel
ساپ           sap
قاتما           qatma
باغ             bağ
ایپ            ip
اؤرکن         örkən
قایتان         qaytan
کنف            kənəf
تنف(طناب)  tənəf
قانغال          qanğal
قولان           qulan
بوکچورما     bukçurma
بوغچو         buğçu
بوندور         bundur
چاتی           çatı
ائشمه          eşmə
کندیر           kəndir
جییه            ciyə
اَریش           əriş
آرغاج           arğac
خاما             xama
سیجیم         sicim

?#ایالت-قشقایی بزرگترین رسانه فرهنگی وجامع تورکان قشقایی?
@AYALAT_QASHQAEI

آیران

تاریخ ابداع آیران به عنوان نوشیدنی به سال‌های ۵۰۰ تا ۷۰۰ پس از میلاد می‌رسد که در میان مردمان گؤی تۆرک در آسیای میانه رواج یافته است. گؤی تۆرک‌ها بر روی ماست ترشیده برای کمتر شدن و رقیق شدن ترشی آن آب اضافه می‌کردند، بدین ترتیب تصادفا آیران به وجود آمده است.

اکنون آیران در میان مردمان آذربایجان، ترکیه، ارمنستان، ایران، لبنان، بلغارستان، کشورهای بالکان و بسیاری از کشورهای خاورمیانه و آسیای میانه رواج دارد. در اروپا آیران را نوشیدنی سنتی تورک‌ها می‌دانند.

کلمه «آیران» اولین بار در کتاب «دیوان لغات الترک» نوشته «محمود کاشغری» در سال ۱۰۰۰ میلادی استفاده شده است که از آیران به عنوان «نوشیدنی تولید شده از شیر» (سۆت‌دن الده ائدیلن بیر ایچه‌جک) یاد شده است.

تلفظ «آیران» در زبان‌های مختلف:

تورکی: Ayran
فرانسوی: Ayran
آلمانی: Ayran
ایتالیایی: Ayran
اسپانیایی: Ayran
روسی: Айран (Ayran)
لهستانی: Ajran
دانمارکی: Ayran
هلندی: Ayran
پرتغالی: Ayran
سوئدی: Ayran
عربی: عیران Eyran
فارسی: دوغ

ضمنا کلمه «دوغ» نیز همچون آیران و کفیر (نوع خاصی از آیران) کلمه‌ای تورکی هست، از ریشه «تولوغ»

?#ایالت-قشقایی بزرگترین رسانه فرهنگی وجامع تورکان قشقایی?
@AYALAT_QASHQAEI

منها (-):چیخیش،چیخی_ çıxı

جمع (+):آرت_ artı

ضرب (×):چالماق،چارپی – çarpı

تقسیم (÷):بولوش، بؤلو – bölü

مساوی (=):بیریک، اولار – ائشیت – eşit

نامساوی():بیریکسیز، اولماز قارشیت – qarşıt

خط (__):جیزیق، جیزگی – cizgi

مثلث:اوچ قول، اوچ گئن – üçgen

گوشه:بوجاق – bucaq

مربع:دورد قول، دؤرد گئن – dördgen

مستطیل:جوت قول اوزون دورد قول، دؤردگئن – cütqol dördgen

زاویه:آچیقآچی، آچی – açı

دایره:یووارلاق، قوشاق – yuvarlaq,quşaq

دمپایی.        »»    آیاق آلتی
کت.              »»     آرخالیق
زیرپیراهن.  »»    ترکوینگی
بلوز.            »»    جان کوینگی
جلیقه.         »»     کؤرک
دستکش.     »»     الجک
کمر.             »»      قورشاق
کمربند.        »»      قاییش
مچ بند.       »»      قولباق
النگو.           »»      قولباق،بیلک لیک(بیلرزیک)
گوشواره.   »»       سیرغا
کیف           »»       چانتا
برکه.          »»        قوبا
آشبازخانا آویزی»»آسمالیق
آویز.          »»         آسقی
رخت آویز »»         پالتار آسقی سی
روبرو.       »»         قانشار
نی             »»         قارغی،قامیش،قمیش
کیسه.       »»         توربا
هاون.       »»          دیبکdibək
هاون دسته سی»»دیبک داشی
کشک.       »»          قورود
شاخه.      »»           بوداق
ملاغه.      »»           چومچه
پیتی.       »»           بارداق
صافی.     »»           سوزگج
سقف.      »»           تاوان
کف.         »»            تابان
لبنیات.    »»           آغارتی
جو.         »»            آرپا
برابر،مساوی»»      آربا
کاکل.      »»            تئل،جیغا
مقاومت. »»           دیره نیش
تبر.          »»           بالتا
تیر.         »»            دیره ک
تیر ِ کمان »»          اوخ
پرچم.      »»          بایراق
مشروب.  »»          چاخیر
حلاج.      »»          آتیجی
رقیق.      »»           دورو
غلیظ.      »»          قُویْ qoy
غار.         »»   کوهول،کاها،ماغارا
شمال.     »»           قوزئی
جنوب.    »»           گونئی
شرق.      »»    دوغو،گون دوغان
غرب.      »»    باتی،گون باتان
صخره.   »»     قایا
قوجا آرواد»»    قاری
نوزاد.      »»      کؤرپه
لوبیا.       »»      ماش
بوسه.     »»      اوپوش
گونه.      »»      یاناق،یایاق،بنیز
رد.          »»      ایز
خط.       »»      جیزگی
خراش.   »»      جیزیق
بربری.    »»      کوکه،ال چؤره گی
زنگار.     »»      پاخیر
زنگ آهن»»       پاس
لکنت زبان »»   پلتکpəltək
کمین.    »»       پوسقو
حمله.    »»        آخین
زندان.   »»        دوستاق،دوتساق
موسیقی»»      چالغی
آهنگ.    »»       هاوا
راه راه.  »»       زولاقلی
چشمه.  »»       بولاق،پینار
محبت.  »»       سئوگی
خون گرم»»     ایستی قانلی
تفت      »»       پورتله تمکن
نرده.     »»        چَپَر
گله.       »»       سورو
نژاد.      »»      سوی
رنگ.     »»       بویا،بویاق
درشت. »»       ایْری
خوانا.   »»       اوخوناقلی
نارسایی»»      چاتیشمازلیق
احترام.  »»     حئورمت،سایغی

اوز دیلیمیزی دانیشیب دیریلتمه سینه اوتانمایاق.

?#ایالت-قشقایی بزرگترین رسانه فرهنگی وجامع تورکان قشقایی?
AYALAT_QASHQAEI

دوغانین (طبیعتین) تۆرکجه آدلارین اؤیرنک:

دریا: دنیز (Dəniz)
دریاچه: گؤل (Göl)
جزیره: آدا (Ada)?
شبه جزیره: یارێم آدا (Yarımada)?
خلیج: کؤرفز (Körfəz)
تالاب: گؤلمچه (Gölməçə)
مرداب: باتاقلیق (Bataqlıq)
باتلاق: باتلاق (کلمه تورکی) (Batlaq)

موج: دالغا (Dalğa)?
موج کوچک: لپه (Ləpə)
ساحل: چیمرلیک٬ ساحیل (Çimərlik, Sahil)⛱
چشمه: بولاق (Bulaq)⛲️
سرچشمه: پینار (Pınar)
رودخانه:‌ چای٬ اێرماق (Çay, Irmaq)??‍♂️
نهر: آرخ (Arx)
جوی آب: قنات٬ قنوو (Qənat, Qənov)
چاه: قویو (Quyu)?
آب‌ریز: زینه (Zinə)
جایی که آب آنجا را گود کرده باشد: چاپاغان (Çapağan)
زمینی که همیشه از خود آب پس بدهد : گۆزه (Gözə)
آب نشتی: سێزقێن (Sızğın)
درختی که وسطش کنده شده و داخلش آب باشد: نوو (Novo)
ناودان: نووچا، نوودان (Novça, Novdan)
زلال: دورو (Duru)

گل‌آلود: بولانیق (Bulanıq)
عمیق: درین (Dərin)
کم‌عمق: دایاز (Dayaz)
خاک: توپراق (Topraq)
خشکی: قورولوق (Quruluq)
خشک: قورو (Quru)
کوه: داغ (Dağ)?
قلّه: تپه٬ زیروه (Təpə, Zirvə)?
صخره: قایا (Qaya)⛰
سنگ: داش (Daş)

آسمان: گۆی (Göy)?
شب: گئجه (Gecə)?
روز: گۆندۆز (Gündüz)?
خورشید: گۆنش (Günəş)☀️
ماه: آی (Ay)?
ستاره: اولدوز (Ulduz)⭐️

ابر: بولود (Bulud)☁️
مه: چن (Çən)?
غبار: دومان (Duman)

شبنم: چیی٬ گئجه شئهی (Çiğ, Gecə Şehi)
آبشار: شلاله٬ شیرران (Şəlalə, Şırran)

گل: گۆل٬ چیچک (Gül, Çiçək)?
نهال: فیدان (Fidan)?
درخت: آغاج (Ağac)?
جنگل: مئشه٬ اورمان (Meşə, Orman)?
دشت: چؤل (Çöl)
باغ: باغ (کلمه تورکی) (Bağ)

زمین: یئر (Yer)?
شرق: دوغو (Doğu)➡️
غرب: باتێ (Batı)⬅️
شمال: قوزئی (Quzey)⬆️
جنوب: گۆنئی (Güney)⬇️

باد: یئل (Yel)?
طوفان: فئرتئنا٬ قاسێرغا (Fırtına, Qasırğa)?
گردباد: بورولغان (Burulğan)?
گرد و خاک: توز توپراق (Toz Topraq)

آب: سو (Su)?
باران: یاغێش٬ یاغمور (Yağış, Yağmur)☔️
بارندگی: یاغینتی (Yağınt)?
قطره: دامجی٬ داملا (Damcı, Damla)?
رنگین‌کمان: گؤی قورشاغی (Göy Qurşağı)?تانری قیلینجی(Tanrı Qılıncı)

تگرگ: دولو (Dolu)?
برف: قار (Qar)❄️
بهمن: شپه (Şəpə)
یخ: بوز (Buz)?
یخ‌زده: دون (Don)⛄️

آتش: اود (Od)?
آتش‌سوزی: یانقین (Yanqın)
ملایم: اێلێق (Ilıq)
گرم: ایستی (isti)?
سرد: سویوق (Soyuq)☃️
خنک: سرین (Sərin)
جوش: قاینار (Qaynar)
بخار: بوغ (Buğ)
آب‌پز: پۆشلمه (Pöşləmə)
بخارپز: پۆتلمه (Pötləmə)

#آنا‌دیلیمیزی‌قورویاق

?#ایالت-قشقایی بزرگترین رسانه فرهنگی وجامع تورکان قشقایی?
@AYALAT_QASHQAEI

دوغانین (طبیعتین) تورکجه آدلارین اؤیره نک :

Deniz→دریا→دنیز
Göl دریاچه→گؤل
Çay→رودخانه→چای
Ada→جزیره→آدا
Yarım ada→شبه جزیره→یاریم آدا
Qıraq→ساحل→قیراق
Topraq→خاک→توپراق
Bulaq→چشمه→بولاق
Təpə-Zirvə→قله→تپه-زیروه
Dağ→کوه→داغ
Günəş→خورشید→گونش
Ay→ماه→آی
Ulduz→ستاره→اولدوز
Bulud→ابر→بولود
Duman→مه→دومان
Şırran.şəlalə→آبشار→، شلاله،شیرران
Gül-Çiçək→گل→گول-چیچک
Meşə→جنگل→مشه
Orman→جنگل→اورمان
Açın→طبیعت-دنیا→آچین
Doğu→شرق→دوغو
Dan→مشرق→ دان
Batı→غرب→باتی
Dün→مغرب→دون
Quzey→شمال→قوزی
Güney→جنوب→گونی
Quruluq →خشکی→قورولوق
Quru→خشک→قورو
Ağac→درخت→آغاج
Göy→آسمان→گوی
Gecə→شب→گجه
Gündüz→روز→گوندوز
Fırtına, qasırqa→طوفان→فئرتنا.قاسرقا
Yel→باد→یئل
Toz topraq→گرد وخاک→توز توپراق
Burulğan→گردباد-گرداب→بورولغان
Daş→سنگ→داش
Qaya→صخره→قایا
Su→آب→سو
Dolu→تگرگ→دولو
Qar→برف→قار
Yağmur→باران→یاغمور
Göy qurşağı→رنگین کمان→گوی قورشاغی
Çöl→دشت→چؤل
Gül-Çiçək→گل→گول -چیچک
yer→زمین→یئر
Hava→هوا→هاوا
?#ایالت-قشقایی بزرگترین رسانه فرهنگی وجامع تورکان قشقایی?
@AYALAT_QASHQAEI