**СӨРҮӨ

Элбэх киэһэлэргэ
миигин кэтэһэн киҥинэйэн
ыллаабыт ырыаҥ,
Үгүс түүннэргэ
миигин харыстаан хараххын
симпэтэх түүннэриҥ,
Уран тарбаҕынан өрүллүбүт
кыл сөрүө,
эркиҥҥэ ыйаммыт
дьэрэкээн
ойуулаах
кыбытык көбүөр.

Элбэх быһылааннартан
холбуу
тигиллибит
дьылҕам,
Кыайыыттан, хотторууттан
хомуллубут төлөркөй
төлкөм
Хаҥыл ат буолан
хаһыҥыраан
туруо,
Ыраах суолга эмиэ
ыҥырыа.

Саас буолуо,
айылҕа эн тикпит көбүөргүн
сиргэ тэлгиэ,
Алааска киэргэл
буолан килбэйиэ
сөрүө,
Уһун кыһыны быһа
миигин кэтэһэн
тугу санааабыккын
Сайылык
сибэккилэригэр
соһуйа көрүөм.

Эн миигин
кэтэһэн утуйбатах
түүннэргин,
Долгуйан
түһээбит сып-сырдык
түүллэргин,
Ас астаан, бэлэмнээн
эрэйдэммит
күннэргин
Сыһыыттан ааҕаммын
сонньуйуом.

Эр киһи барахсан
хаһан да буруйа
бүппэт хара сордоох,
Дьылҕа барыта
арахсыы, көрсүһүү
оҥоһуулаах,
Кыайыылаах тахсар өһөс
хааннаах,
Ким кэтэһэргэ
ордук тулуурдаах.

Саха дьахтарыгар
үйэлээх махталым
бэлиэтигэр,
Сир дойду
килбэйэр
киинигэр,
Аар айылҕа
хаба
ортотугар
Килбэйиэ
дьэрэкээн ойуулаах
көбүөр,
Уран тарбаҕынан
мындырдык өрүллүбүт
Сөрүө.
Сөрүө
Сөрүө,
Сөрүө,
Сөрүө,
Сөрүө,
Сөрүө,
Сөрүө,
Сөрүө.
Борис Кэм**

Музейым. Северные скифы

ДУЛУРҔАН хаһыат үрдүк наҕараадатын туттум

СИН БИИР МИН ЭЙИЭХЭ
ТИИЙИЭМ

Өһүргэммитим,
көҥөммүтүм,
Ахсарбатаҕым,
аахайбатаҕым,
СИН БИИР МИН ЭЙИЭХЭ
ТИИЙИЭМ

Хомоппутум,
Хоргуппутум,
Умнубутум, тумнубутум
СИН БИИР МИН ЭЙИЭХЭ
ТИИЙИЭМ

Ылаабытым,
Ытаабытым,
Аймаммытым,
Айдаарбытым,
СИН БИИР МИН ЭЙИЭХЭ ТИИЙИЭМ.

Ааттаабытым,
Араарбытым
Санаабытым,
Анаабытым
СИН БИИР МИН ЭЙИЭХЭ
ТИИЙИЭМ
СИН БИИР МИН ЭЙИЭХЭ
ТИИЙИЭМ

Ханна эрэ ким да
билбэт суола баар,
Ханна эрэ ким да сэрэйбэт
ыллыга тыргыллар,
Айыылартан сокуоннаах
Таҥараттан ыйаахтаах
СИН БИИР МИН ЭЙИЭХЭ
ТИИЙИЭМ
Тиийиэм
Тиийиэм
Тиийиэм
Тиийиэм
Тиийиэм
Тиийиэм
Тиийиэм

БОРИС КЭМ

ЭРДИИ

Эрдиини
ыһыктымыахха
наада бу олоххо,
Бырахтыҥ да сүүрүк
хоту сурулуу
устаҕын,
туох да
быыһаабат,
Арбаҕастаах да
абыраабат.
Туох өрүһүлтэ
Буолар инник кэмнэргэ?
Санаа түһэр,
Харах бүөлэнэр
күннэргэ?
Эн мичээриҥ?
Кэлээр
ол тоҕойго кэтэһиэм
диэбитиҥ?
Эбэтэр эр киһи
бэриниэ суохтаах,
барытын кыайыахтаах
диэн киһиргэппитиҥ?
Хантан эрэ
күүс ылыахха.
Айыылартан көрдөһүөххэ,
Кими да түһэн
биэримиэххэ,
Эппит тылы
толоруохха.
Олоруохха.
Охсуһуохха
дьон туһугар,
дьол туругар.
Эрдиини илиигэ ылыахха
Эрдиниэххэ.
Эрэниэххэ....
Эрэниэххэ...
Эрэниэххэ...

Борис Кэм

СУЛУС БУОЛАН КИИРБИККЭР

Саҥа дьыл халлааҥҥа
тыһыынча сулуһу
умаппыт,
Айанньыт сылайбыт.
Сынньаныан баҕарбыт.
Утаппыт.
Махтанабын кэлбиккэр.
Сырдыгынан
тыкпыккар.
Сылдьар ыырбар,
сыһыыбар,
Күлүмүрдэс ыллыкпар!

Кэм – кэрдии кинигэ
лииһинии арыллар,
Аан дойду сыл аайы
саҥалыы айыллар.
Махтанабын киирбиккэр.
Эрэл кыымын
биэрбиккэр,
“Барыта этэҥҥэ"
диэбиккэр -
Ахтылҕаннаах
биэрэкпэр.

Ыыс быдаан.
Мутук тостор
тымныыта.
Айылҕа санааны
сахалыы сааһылыыр.
Үтүө дьон олоххун
арыаллыыр.
Махтанабын,
айбыккар
Айыы суолун
ыйбыккар
Ыраах илдьэр
ыллыкпар.
Түһэрбиккэр кустугу
ыраас уулаах
үрэхпэр,
Сулус буолан
киирбиккэр
Уоскуйбатах сүрэхпэр!

Борис Кэм

80 саастаах суруналыыс убайбыт Иннокентий Сыроватскай