🟢 قطر ثروتمندترین کشور منطقه؛ ایران نهم!

طبق آمار صندوق بین‌المللی پول در سال 2023:

🔹قطری‌ها ثروتمندترین مردم خاورمیانه و ایران‌چی‌ها در رده نهم هستند.

🔹متوسط تولید ناخالص سرانه در کشورهای خاورمیانه ١٣ هزار و ٧٠٠ دلار و سرانه تولید ناخالص ایران پنج هزار دلار (معادل ٣۶ درصد متوسط این حوزه) است.

🔹سرانه تولید ناخالص داخلی ایران معادل ٧٪ قطر، ١۵٪ عربستان ،٨۵٪ عراق و در حوزه خاورمیانه تنها از یمن، مصر و اردن بالاتر است.مطلب مرتبط: درآمد سرانه کشورهای خلیج فارس چگونه اوج گرفت؟ *♦️*** کانال تخصصی اقتصاد

‍ *🔵 در باب تک نرخی کردن نرخ ارز
🔵 دکتر محمدرضا منجذب*

▪️دلایل متعددی برای این امر ذکر می شود، منجمله رانت زدایی و فسادزدایی. در سالیان اخیر نیز سوء استفاده های زیادی از ارز حمایتی دولت شده است که بر هیچکس پوشیده نیست. یک بار نیز در اوایل دهه هشتاد ارز تک نرخی شد و سیاست موفقی بود. البته این در شرایطی بود که کمترین نرخ تورم در آن سالها تجربه می شد. برمبنای نمودار تورم تک رقمی شد. البته رشد اقتصادی نه درصدی هم در آن دوره تجربه شد. رکودهایی که تاکنون در اقتصاد ایران تکرار نشده است.

▪️نکته مهم اینکه این سیاست در قالب یک بسته سیاستی بود، که تک نرخی کردن ارز تنها یکی از آن موارد بوده است. سیاست تنش زدایی در سطح منطقه و دنیا، پیوستن به معاهده منع سلاح های هسته ای NPT، و عملا دور شدن از سیاست هسته ای اقتصاد ایران را بسمت شکوفا شدن می برد. بعبارتی اقتصاد ایران در شرایط مساعد و پایداری بسر می برد.

*▪️آیا تک نرخی کردن ارز در شرایط کنونی با توجه به تجربه موفق قبلی توصیه می شود؟*
اینکه این موضوع جلوی رانت و فساد را می گیرد صحیح است، ولی اکنون اقتصاد ایران از شرایط باثبات و پایداری برخوردار نیست.

▪️تلاطم های بین المللی، جنگهای منطقه ای، شرایط سوریه، سرکار آمدن ترامپ، موقعیت اوکراین، به اتمام رسیدن دوره برجام و ... همگی موجب می شود کمی با احتیاط بیشتری دست به سیاست های جدید بزنیم. مضاف بر اینکه نرخ ارز ترجیحی به نرخ آزاد را نزدیک می کنیم که تورمی بر کالاهای تحت حمایت آن تحمیل می کند. ضمنا فراموش نشود شرایط بین المللی و داخلی کنونی قابل قیاس و تطابق به دهه قبل از تحریمها یا دهه هشتاد نیست. هماکنون اقتصاد ایران دوره ای با تورم های بالا را تجربه می کند. چنانچه فشار حداکثری ترامپی احیا گردد، موج تورمی شدیدتری تجربه خواهد شد. آنموقع باید دید این سیاست به مسیر خود ادامه خواهد داد؟

*▪️آنوقت سیاست تک نرخی شدن در معرض شکست قرار خواهد گرفت. نباید باعجله دنبال سیاستهایی برویم که اعتبار اجتماعی سیاستگذار را دچار خدشه بیشتری کند.
*❄️** کانال دکتر منجذب

*🔴*گام نخست برای صنعتی شدن، بالا بردن هزینه مفت‌خوارگی است

🔹دکتر فرشاد مومنی**، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در نشست استراتژی توسعه صنعتی:

🔹علی رضاقلی در کتاب «سراب‌گرایی صنعتی در نظام قبایلی ایران» گفته: تا وقتی‌که اروپایی‌ها به توان صنعتی دست نیافته بودند، 9 درصد سلطه جهان را داشتند ولی با تولید صنعتی این‌ها در فاصله کمتر از 150 سال بیش از 80 درصد خشکی‌های جهان را تحت سلطه درآوردند.

🔹گام نخست برای صنعتی شدن، بالا بردن هزینه مفت‌خوارگی است. الزام بعدی برای صنعتی شدن، مشارکت مردم است. گام بعدی ایجاد ثبات در فضای کسب‌وکار است. و گام مهم دیگر تدوین برنامه پیشگیری کننده فساد. در مناسبات پر فساد انگیزه‌های تولید صنعتی ریشه‌دار نمی‌شود.

🔹برای توسعه صنعتی حکومت را باید از کارهای شتاب‌زده و بی‌کیفیت پرهیز داد و اتاق ایران باید از موضع منافع ملی این مساله خطیر را متذکر شود. بزرگ‌ترین وجه تمایز کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه در فرایند تصمیم‌گیری و اجراست. در کشورهای توسعه‌یافته، فرایند تصمیم‌گیری بسیار کند و مشارکت‌جویانه است و اجرا سریع است. در کشورهای درحال توسعه برعکس است. تصمیم‌گیری عجولانه و اجرا کند است.

🔹اتاق ایران در تدوین استراتژی توسعه صنعتی نقش فاخر و برازنده‌ای دارد و می‌تواند در کنار سایر تشکل‌ها نظیر انجمن جامعه‌شناسان ایران و یا انجمن اقتصاددانان ایران، تمام ذهن و ظرفیت دانایی کشور را به مسئله اصلی معطوف کند./متن کامل *♦️*** کانال تخصصی اقتصاد

?محاسبه خط فقر بدون در نظر گرفتن وضعیت مسکن شبیه شوخی است / ۲۶ میلیون ایرانی در نیازهای اساسی مانده‌اند

دکتر مهدی پازوکی، اقتصاددان:

▪️وضعیت اقتصادی به شکلی است که حتی آن که مسکن دارد نمی‌تواند از پس هزینه‌های زندگی بر بیاید چه برسد به آن که مسکن ندارد. تاکید من بر این است که عدد ۲۰ میلیون بدون در نظر گرفتن هزینه‌های مسکن شبیه به شوخی است. همچنین فراموش نکنیم که راجع به درآمد ما در کشورمان، آمار دقیق نداریم. همه جای دنیا تولید ناخالص ملی با این روش محاسبه می‌شود که مخارج، درآمد و ارزش افزوده را کنار هم قرار دهند. اما ما در بخش درآمدی اطلاعات کافی نداریم.

▪️بنا بر آمار‌های دولتی، ۲۶ میلیون ایرانی توان برآورده کردن نیاز‌های اساسی خود را ندارند. اخیرا مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرده که در حال حاضر نرخ فقر ما معادل ۳۰ درصد است. این به معنای آن است که حدود ۲۶ میلیون نفر از ایرانیان توانایی برآورده کردن نیاز‌های اساسی خود را ندارند. درواقع، نرخ فقر شدید در ایران حدود ۵ درصد است.| فرارو *♦️*** کانال تخصصی اقتصاد

*⭕️ برخی کاندیداها وعده های فضایی می دهند/ آقایان به جای وعده پرداخت یارانه برای مردم کار ایجاد کنند
*⭕️ دکتر مرتضی افقه** در گفت وگو با بولتن نیوز در ارزیابی مناظره های اقتصادی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری اظهارداشت: مثل دوره های قبل نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری اطلاعاتی از وضعیت موجود اقتصاد ایران ندارند، علی رغم آنکه برخی از آنها نماینده مجلس بودند و یا در رده بالای تصمیم گیری قرارداشتند، انتظار این بوود که اطلاعات کافی از وضعیت اقتصادی کشور به خصوص در مواجهه با روابط بین الملل و تاثیر تحریم ها بر آن داشته باشند.

وی افزود: با فرض اینکه این اطلاعات را دارند و این میزان وعده های انجام نشدنی آن هم در این شرایط می دهند، به نظر می رسد که وعده هایی آنها غیرقابل تحقق است.

او با بیان اینکه از بین این شش نفر، آقایان زاکانی و قاضی زاده هاشمی به نظر نامزدهای جدی نیستند، تصریح کرد: آقای زاکانی وعده هایی می دهد که با وضعیت موجود فاصله نوری دارد؛ وعده های سایرین هم به خصوص در شرایطی که همچنان تحریم ها ادامه دارد، نظام بانکی ما در انزواست و نمی توانیم نقل و انتقالات پولی داشته باشیم، قابل اجرا نیست. وقتی یک حداقلی مثل روابط تجاری عادی با کشورهای دوست هم نداریم که تبادلات اقتصادی به راحتی انجام انجام شود، این وعده ها اجرایی نیست. مثال واضح آن تلاش هایی است که در سه سال گذشته توسط دولت سیزدهم انجام شد. به رغم تلاش های بسیاری که دولت سیزدهم برای پیوستن ایران به معاهداتی مثل شانگهای و بریکس انجام داد ولی به دلیل تدام تحریم ها و ممنوعیت نقل و انتقالات بانکی حتی با کشورهایی که عضو پیمان با آنها شده ایم، محقق نشد که از کنار آنها درآمدی برای کشور کسب شود که مشکلات کشور حل شود.

این اقتصاددان تاکید کرد: اگر دولت سیزدهم توانسته بود، نفت بفروشد به دلیل نرمش و چشم پوشی آمریکا آنهم به دلیل مشکلات داخلی این کشور بود در غیراینصورت آنهم اتفاق نمی افتد.اما آقایان دچار این شبهه شده اند که می توانند تحریم ها را دور بزنند، در حالی که انتخابات آمریکا در حال نزدیک تر شدن است و احتمال انتخاب مجدد ترامپ وجود دارد. اگر ترامپ بیاید، در همین حد که مراودات فروش نفت مثل امروز انجام شود، کم خواهد شد. *♦️*** کانال تخصصی اقتصاد

بولتن نیوز | bultannews.com

برخی کاندیداها وعده های فضایی می دهند/ آقایان به جای وعده پرداخت یارانه برای مردم کار ایجاد کنند

یک اقتصاددان گفت: به نظر می رسد نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری که وعده های پرطمطراق درباره پرداخت یارانه می دهند، در حال جلب رای های طبقات پایین درآمدی هستند، در حالی که اگر آقایان می خواهند به مردم کمک کنند، باید بگویند که چکار می توانند بکنند که این تعداد…

*?* كدام دولت‌ها در اقتصاد موفق‌تر بوده‌اند، خاتمي يا ؟

✔️ دکتر مرتضی عزتی
انـــتـــــخـــابات رياست‌جمهوري فرصتي جهت بازبيني اثرگذاري رويكردهاي مختلف موجود در كشور براي آينده است. آشنايي با اثرگذاري رويكردها مي‌تواند انتخاب را بهبود ببخشد. از اين رو در اين نوشتار كوتاه، نگاهي به اثرگذاري دولت‌هاي پس از جنگ تحميلي بر ۴ متغير اصلي اقتصادي مي‌كنيم. بي‌شك غير از عوامل خارج از كنترل و اختيار دولت، مهم‌ترين عامل در ايجاد بهبود وضعيت اقتصادي كشور رويكردها و عملكردهاي دولت‌ها است. ۴ متغير اصلي رشد اقتصادي، سرمايه‌گذاري، تورم و اشتغال‌زايي در اقتصاد همه كشورها بسيار مهم هستند. البته نرخ بيكاري معيار مهمي است كه با توجه به اينكه در ايران تعريف بيكاري و نحوه محاسبه آن چند بار تغيير كرده و آمار يكدستي از بيكاري با يك معيار نداريم، نمي‌توان نرخ بيكاري را معيار خوبي براي مقايسه در طول زمان دانست. به جاي آن از شاخص اشتغال‌زايي استفاده مي‌كنيم كه به تعريف وابستگي چنداني ندارد و تعداد افراد شاغل شده در هر زمان را بيان مي‌كند. براي نمونه تا سال ۱۳۸۴ تعريف شاغل كسي بود كه شغل دايمي داراي درآمد داشته باشد، ولي از اين سال به بعد شاغل به كسي گفته شد كه حتي ساعاتي بسيار محدود در هفته با كسب درآمد كار كند. با اين تعريف بسياري از بيكاران دوره قبل در دوره بعد شاغل تلقي شدند و نرخ ظاهري بيكاري كاهش داده شد. نحوه محاسبه و داده‌هاي آن چند بار ديگر تغيير كرده است. براي آشنايي بيشتر درباره دوره‌ها يادآوري مي‌شود:
سال‌هاي ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶ دولت‌هاي ۵ و ۶ (آقاي هاشمي‌رفسنجاني)
سال‌هاي ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴ دولت‌هاي ۷ و ۸ (آقاي خاتمي)
سال‌هاي ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ دولت‌هاي ۹ و ۱۰ (آقاي ...)
سال‌هاي ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ دولت‌هاي ۱۱ و ۱۲ (آقاي روحاني)
سال‌هاي ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ دولت سيزدهم
آمارهاي اقتصادي كشور نشان مي‌دهند رشد اقتصادي بدون نفت (كه تحت تاثير سياست‌هاي دولت است) در سال‌هاي ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶ به‌طور متوسط برابر ۶درصد بوده است. در دولت آقاي خاتمي (۱۳۸۴-۱۳۷۶) با اندكي كاهش به‌طور متوسط برابر ۵,۴درصد بوده است. در دولت بعد يعني سال‌هاي ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ با كاهش محسوس به حدود ۴درصد رسيده است. در دولت آقاي روحاني (۱۴۰۰-۱۳۹۲) با كاهش بيشتر برابر ۱.۵درصد و در دولت سيزدهم (۱۴۰۳-۱۴۰۰) برابر ۴درصد بوده است. البته يادآوري مي‌شود برخي عوامل مانند پايان جنگ تحميلي و برداشته شدن محدوديت‌هاي كرونا يا كاهش تحريم بر رشد اثر مثبت و برخي عوامل مانند تحريم بر رشد اثر منفي داشته‌اند كه بايد اينها را هم در نظر گرفت. با اين وجود به صورت كلي مشاهده مي‌شود رشد اقتصادي در سال‌هاي ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶ و از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴ بهترين شرايط را داشته است و در دولت‌هاي ديگر وضعيت بدتر بوده است.
در زمينه سرمايه‌گذاري نيز شاخص‌ها نشان مي‌دهد به‌طور متوسط رشد سالانه سرمايه‌گذاري در دولت سازندگي (۱۳۷۶-۱۳۶۸) ۶,۷درصد بوده و در دولت آقاي خاتمي افزايش يافته و به ۷.۳درصد رسيده ولي در دولت بعدي (۱۳۹۲-۱۳۸۴) كاهش شيديد داشته است و برابر ۰.۶درصد (نزديك صفر) رسيده است. اين شاخص در دولت آقاي روحاني، منفي شده و به ۴.۲- درصد رسيده، ولي در دولت سيزدهم نيز بر پايه آمارهاي غيرقطعي برابر ۶درصد شده است. بر اين پايه مي‌بينيم در اين شاخص نيز بهترين دوره دولت آقاي خاتمي و بدترين دوره ۱۴۰۰-۱۳۹۲ و دوره ۱۳۹۲-۱۳۸۴ بوده است.
درباره نرخ تورم نيز به‌طور متوسط تورم سالانه سال‌هاي ۱۳۷۶-۱۳۶۸ برابر ۲۵,۳درصد بوده كه در دولت آقاي خاتمي كاهش چشمگير داشته و برابر ۱۵.۲درصد شده است، ولي پس از آن در دولت ۱۳۹۲-۱۳۸۴ افزايش يافته و برابر ۱۸.۳درصد شده است. در دوره آقاي روحاني نيز با افزايش به ۲۱.۲درصد رسيده و در دولت سيزدهم نيز در اوج خود يعني ۴۲.۴درصد بوده است. در اين شاخص نيز بهترين شرايط را دولت آقاي خاتمي و بدترين وضعيت را دولت سيزدهم داشته است.
درباره اشتغال‌زايي، يعني تعداد شغل‌هاي ايجاد شده نيز مشاهده مي‌شود كه به‌طور متوسط سالانه در دولت آقاي هاشمي‌رفسنجاني ۳۷۳ هزار شغل ايجاد شده كه در دولت آقاي خاتمي به بيش از ۷۲۷ هزار شغل افزايش يافته است. در دوره ۱۳۹۲-۱۳۸۴ با كاهش شديد به سالانه كمتر از ۱۰۰ هزار شغل رسيده است./متن کامل ♦️** کانال تخصصی اقتصاد

روزنامه تعادل

كدام دولت‌ها در اقتصاد موفق‌تر بوده‌اند، خاتمي يا ؟

انـــتـــــخـــابات رياست‌جمهوري فرصتي جهت بازبيني اثرگذاري رويكردهاي مختلف موجود در كشور براي آينده است. آشنايي با اثرگذاري رويكردها مي‌تواند انتخاب را بهبود ببخشد. از اين رو در اين نوشتار كوتاه، نگاهي به اثرگذاري دولت‌هاي پس از جنگ تحميلي بر 4 متغير اصلي…