اختلالات تجزیه ای

اختلال تجزیه‌ای
(Dissociative Disorder)
به گروهی از اختلالات روانی اشاره دارد که در ان فرد ارتباط طبیعی خود با واقعیت، خاطرات، هویت یا آگاهی را به طور موقت یا مداوم از دست می‌دهد. این اختلالات معمولاً در پاسخ به تجربیات شدیداً استرس‌زا یا تروماتیک رخ می‌دهند. فرد ممکن است از افکار، احساسات، یا تجربیاتش جدا شود و این حالت تجزیه می‌تواند به صورت ناگهانی یا تدریجی رخ دهد.

اختلال تجزیه‌ای به معنای جدا شدن کارکردهای طبیعی مغز شامل حافظه، آگاهی، هویت و احساسات است. فرد در این حالت ممکن است احساس کند که از بدن یا زندگی خود جدا شده یا ارتباطش با واقعیت قطع شده است.

انواع اختلالات تجزیه‌ای:

1. اختلال هویت تجزیه‌ای (Dissociative Identity Disorder - DID): فرد دارای چند هویت یا شخصیت متفاوت است که هریک کنترل رفتار او را در زمان‌های مختلف به عهده می‌گیرند.

2. اختلال فراموشی تجزیه‌ای (Dissociative Amnesia): ناتوانی در به یاد آوردن اطلاعات شخصی مهم، که معمولاً مربوط به رویدادهای استرس‌زا یا تروماتیک است.

3. اختلال مسخ شخصیت/مسخ واقعیت (Depersonalization/Derealization Disorder): فرد احساس می‌کند از بدن خود یا واقعیت جدا شده است و دنیای اطراف برای او ناآشنا و غیرواقعی به نظر می‌رسد.

مثال؛ فردی که به شدت از یک تصادف رانندگی دچار تروما شده است، ممکن است پس از آن اتفاق نتواند خاطرات مربوط به تصادف را به یاد بیاورد (فراموشی تجزیه‌ای) یا ممکن است احساس کند که گویا از بدن خود خارج شده و ماجرا را از بیرون تماشا می‌کند (مسخ شخصیت).

منبع:

DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition)

❤️ دکتر موریس ستودگان

#روانشناسی
#اختلالات_تجزیه_ای

💻think➕

روزمون پر از مهر به خود دوستان

ارادتمند

❤️ دکتر موریس ستودگان

🚩 در باره مدیریت توجه

دانیل گولمن نویسنده و روانشناس برجسته معاصر 
(Daniel Goleman)
تو  کتاب
"Focus: The Hidden Driver of Excellence" (2013)
به اهمیت توجه و مدیریت اون برای دستیابی به موفقیت به خوبی  پرداخته و توضیح میده  که چطور تمرکز می‌تونه بهره‌وری و عملکرد ما رو افزایش بده. ایشون #مدیریت_توجه رو به فرآیند آگاهانه کنترل و هدایت توجه به فعالیت‌ها یا افکار خاص تعریف میکنه. این مفهوم به توانایی تمرکز بر وظایف مهم، اولویت‌بندی فعالیت‌ها و جلوگیری از حواس‌پرتی یا شناسایی عوامل مزاحم مربوط میدونه.
مدیریت توجه به ما کمک می‌کنه که از منابع ذهنی و انرژی مون بهتر استفاده کنیم و  در انجام کارها بهره‌وری بیشتری داشته باشیم.

🔠اهمیت مدیریت توجه

کارل نیو پورت تو کتابش (Cal Newport)
"Deep Work: Rules for Focused Success in a Distracted World" (2016)
خوب توضیح میده که چطور افراد میتونن در دنیای پر از عوامل حواس‌پرتی با استفاده از روش‌های عملی، تمرکزشان رو حفظ کنن و به موفقیت‌های بزرگ برسن ایشون میگن ما در دنیای مجازی امروز با انباری از اطلاعات، پیام‌ها و عوامل حواس‌پرتی (مثل شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات، ایسنتا و تلگرام و +think ... ) مواجه ایم. بدون مدیریت مناسب توجه، ممکنه ما درگیر فعالیت‌های بی‌اهمیت یا زمان‌بر بشیم که مانع از دستیابی به اهداف مهم‌تر میشن.

🔠آیتم های مدیریت توجه

🔠1. تمرکز پایدار: توانایی ماندن بر یک وظیفه یا هدف خاص بدون حواس‌پرتی.

🔠2. تغییر توجه: توانایی تغییر سریع و مؤثر توجه از یک وظیفه به وظیفه دیگر.

🔠3. جلوگیری از حواس‌پرتی: جلوگیری از عواملی که باعث کاهش تمرکز می‌شوند.

🔠4. اولویت‌بندی: انتخاب فعالیت‌هایی که بیشترین اهمیت را دارند و هدایت توجه به آن‌ها.

این آیتم های رو می‌تونیم هم تو کتاب ایال بخونیم.
Nir Eyal
"Indistractable: How to Control Your Attention and Choose Your Life" (2019)
این کتاب عالی نیال توضیح میده که چطور می‌تونیم با مدیریت بهتر توجه، از حواس‌پرتی‌ها جلوگیری کنیم و بر کارها و اهداف مهم تمرکز بیشتری کنیم. عالیه کتابش.

✔️برا تون چند تا مثال‌ هم از ابن نوشته ها میارم. 

مثال 1. دانشجو در حال مطالعه: تصور کنیم یک دانشجو قصد داره برای یک آزمون مهم مطالعه کنه. ✨مدیریت توجه به اون کمک می‌کنه که منابع خودش رو به مهم‌ترین موضوعات اختصاص بده و از چک کردن شبکه‌های اجتماعی یا پیام‌های غیرضروری خودداری کنه. (ولی احتمالا دوست دخترش بعد باهاش کان میکنه چون شک میکنه چرا جواب نمیده ؛-))

✨تمرکز پایدار: دانشجو به مدت ۲ ساعت بدون حواس‌پرتی روی موضوعات درسی تمرکز می‌کنه.

✨جلوگیری از حواس‌پرتی: موبایل رو خاموش میکنه و در محیطی آرام مطالعه می‌کنه.

✨2. مدیر در جلسه کاری: یک مدیر ممکنه در جلسه‌ای شرکت کنه که نیاز به بررسی چند موضوع مختلف داره.  مدیریت توجه بهش کمک می‌کنه  که بین موضوعات مهم جلسه به‌صورت مؤثر توجه خودش رو متمرکز و جابجا کنه. این کار با یک لیست تراکتانت از قبل درست شده ممکن میشه. باید ابزارهای لازم رو هم بشناسیم.

✨تغییر توجه: بعد از اتمام یک مبحث، سریع به موضوع بعدی می‌پردازه و از گیر کردن در جزئیات بی‌اهمیت اجتناب می‌کنه.

✨اولویت‌بندی: اون مدیر بر موضوعاتی تمرکز می‌کنه که تأثیر مستقیم بر عملکرد تیمش داره.

🔠روش‌های بهبود مدیریت توجه رو بشناسیم

گولمن‌ نیال و نیوپورت هر سه در کتابشون به این مهم اشاره میکنن،
✔️ ایجاد محیط مناسب: دور کردن عواملی که باعث حواس‌پرتی و مزاحمت میشن.  (مثل خاموش کردن گوشی).

✔️ تقسیم‌بندی زمان: استفاده از تکنیک‌هایی مثل "پومودورو" (مطالعه در بازه‌های کوتاه با استراحت‌های منظم).

1. تمرین ذهن‌آگاهی (Mindfulness): تمریناتی مثل مدیتیشن می‌تونه کمک کنه تا ما بیشتر در لحظه حضور داشته باشیم و توجه خودمون رو به‌صورت آگاهانه دراز مدت کنترل کنیم.

مدیریت توجه به توانایی‌ ما در بهره‌وری، یادگیری و انجام کارهای روزانه به‌صورت مؤثر کمک شایانی می‌کنه ولی نیاز به تمرین و از-تلفن-گذشتگی (خودگذشتگی) داره. ؛-)

منابع: این ۳ تا کتاب عالی هستند و ترجمه شدن

❤️ارادتمند

*?نقطه کور*

*?نقطه کور ذهن ما کجا ست؟*

ما اغلب عادت به این‌ داریم که خطاهای دیگران را سریعتر و راحت تر از خطاهای خودمان ببینیم. گرایش به این باور که ما کمتر از دیگران دچار اشتباه می شویم را ?"خطای نقطه کور"? می گویند. حتما در هنگام رانندگی به نقطه کور اینه های بغل پی برده اید و این نقطه کور در انسانها نیز به وضوح قابل مشاهده است. زمانیکه نتوانیم اشتباه خود را دریابیم، ممکن است قضاوتها و رفتارهای ما در قبال دیگران آسیب زا بوده و پسامد غیر قابل جبران به همراه داشته باشد. بیشتر مردم باور دارند که تصمیم هایی که خودشان می گیرند، عاقلانه تر از تصمیم های دیگران است . هستند افرادی که، به کشف خطاهای دیگران دقت میکنند و کشف آن خطاها را ناشی از هوش بالای خودشان می دانند! و غافل از اینکه خودشان هم از دید بیرون جزو دیگرانند. در یک تحقیق از یک دانشگاه معتبر امریکا که بر روی ۶۰۰ شهروند آمریکایی انجام شد، نتایج نشان داد که ۸۵ درصد مردم خود را کمتر از میانگین جامعه در معرض اشتباه می دیدند ! نتایج تحقیقات به نکاتی جالب اشاره می کند که حتی بعد از آنکه خطای نقطه کور برای افراد تشریح می شود، مقاومت در برابر پذیرش اشتباه از طرف آنها بیشتر می شود! و افراد بیش از آنکه به نصيحتها گوش بدهند، شروع به پند و اندرز نیز می کنند! اگر دیده باشید در بسیاری از جدالهای زناشویی و یا تصادفات خیابانی هیچکدام از طرفین حاضر نیستند از مواضع خودشان کوتاه بیایند و این دقیقا بخاطر بروز همین خطا از جانب دو فرد است که کسی حاضر به دیدن اشتباه خود در آن لحظه نیست. .گر چه این تحقیق در یک اِفکت جانبی خود نشان داد؛ خانمها نسبت به اقایان خطا خود را زودتر میپذیرند.

دکتر موریس ستودگان?

@thinkpluswithus

سوال : دوستان
اولین اقدامات وراه برای فردی که در طی یکی دوسال چند نفر از خانوادش رو از دست داده ودچار بی لذتی از همه چیز شده چیه؟

پاسخ ستودگان:

درود

اینکه فردی تجربه از دست دادن چند نفر از خانواده‌اش را داشته و به بی‌لذتی از همه چیز دچار شده، می‌تونه  یک تجربه بسیار دشوار و سخت براش باشه.  در این مواقع، اهمیت حمایت از شخص و کمک به ایشون برای پیدا کردن راه‌های مواجهه با این وضعیت و بهبود وضعیت روحی و روانیش بسیار زیاده.

برای کمک به این فرد، می‌تونید اقدامات زیر را در نظر بگیرید:

1. حمایت از ایشون: ابراز همدردی، شنیدن احساسات و تجربیاتش و نشان دادن اینکه شما همیشه در کنار ایشون هستید می‌تونه بسیار مفید باشه. ( البته اگه خودتون نیستید)

2. تشویق به مراجعه به مشاور: پیدا کردن یک مشاور یا روانشناس می‌تونه به او کمک کنه تا با احساسات خودش کنار بیاد و دوره سوگواری رو طی کنه و روش‌های مواجهه با این وضعیت را یاد بگیره.

3. تشویق به فعالیت‌های روزمره و ورزش: فعالیت‌های ورزشی و روزمره می‌تونه بهبود وضعیت روحی و روانی ایشون رو تسریع کنه حتی اگه روزی ۲۰ دقیقه پیاده روی باشه.

4. ارتباط با جامعه: تشویق ایشون به حضور در جمعیت‌ها و گروه‌های اجتماعی مختلف می‌تونه احساس ارتباط اجتماعی را تقویت کنه و از ایزوله شدن شخص جلوگیری کنه.

5. اعطای زمان: به ایشون زمان بدین تا با احساسات و وضعیت خودش کنار بیاد و به تدریج بهبود پیدا کنه. این فرایند زمان‌بر در افراد گوناگون متفاوت هست. نمیشه تخمین زد چه مدت بلکه بسته به فعالیت هاشون داره.

6. تشویق به ایجاد روز‌های معنی‌دار: کمک به ایشون برای ایجاد روز‌هایی پر از فعالیت‌هایی که بتونه لذت ببره و احساس معنا و ارزش برای زندگی‌اش کنه.

7. توجه به تغذیه و خواب: اطمینان حاصل کردن از اینکه ایشون تغذیه سالم و مناسب داره و به خواب کافی دسترسی داره  و این به بهبود وضعیت روحی و روانی‌اش کمک میکنه.

8. ایجاد ساختار و روال‌های روزانه: به ایشون کمک کنید تا یک برنامه روزانه معقول برای خودش ایجاد کنه که شامل فعالیت‌های مختلفی از جمله کار، ورزش، زمان با خانواده و دیگر فعالیت‌های حداقل لذت‌بخش باشه.

9. تشویق به پذیرش کمک: اگر فرد نیاز به کمک حرفه‌ای داره و به تنهایی تا مدتی نتونست از این چاله خارج بشه، تشویقش کنید تا این کمک را قبول کنه و از آن استفاده کنه.

10. ایجاد امید و انگیزه: تشویق ایشون به دنبال کردن اهداف و آرزوهایش، ایجاد امید و انگیزه برای زندگی بهتر و پر معنا می‌تونه به ایشون کمک کنه تا از وضعیت فعلی خودش عبور کنه. مثلا اگه قبلا هدفی داشته اونو دنبال کنه اگه ممکنه!

به عنوان دوست ایشون، حمایت و حضور شما می‌تونه برای ایشون بسیار ارزشمند باشه، اگر هم قادر به ابراز نباشه. گاهی فقط بودن در کنار یکی کافی هست تا احساس تنهایی و غم کمتر بشه و  به یاد داشته باشین که این فرایند زمان‌بر هست و نیاز به صبر و پیوستگی داره.

پ.ن: اگه شخص دارویی مصرف میکنه، اطمینان حاصل کنید که درست سر تایم داروها رو مصرف کنه.

ارادتمند

دوستان پرسیدن که چه تفاوتی بین سمپتوم ها و ساین ها وجود داره

از نگاه من اگه یکبار به معنای فارسی واژه ها دقت کنیم، اسونتر میتونیم ازشون استفاده کنیم. در روانشناسی و یا در پزشکی، بین علائم Symptoms و نشانه ها Signs تمایز وجود داره.

1. علائم یا Symptoms:

علائم، تجارب ذهنی هستند که توسط فردی که آنها را تجربه می کنه گزارش میشن و اونها هیجانات یا احساساتی هستند که شخص توصیف می کنه، مانند درد، اضطراب، شادی بیهوده یا غم. علائم معمولاً خود گزارش میشن و مستقیماً توسط دیگران قابل مشاهده نیست. در روانشناسی، علائم اغلب برای ارزیابی شرایط یا مسائل مربوط به سلامت روان مانند افسردگی، اضطراب یا PTSD استفاده میشه. برای مثال، یک فرد ممکنه علائمی مانند احساس نگرانی مداوم، مشکل در خواب، یا تجربه حملات پانیک را گزارش کنه.

1. نشانه ها یا Signs:

نشانه ها شاخص های عینی و قابل مشاهده یک بیماری هستند که توسط دیگران، مانند یک روانشناس یا روانپزشک و گاهی پزشک ، قابل تشخیصه. نشانه ها می تونن شامل رفتارها، تغییرات فیزیکی یا داده های قابل اندازه گیری باشند. در روانشناسی، نشانه ها می تونند چیزهایی مانند تغییر در رفتار، تغییر در الگوهای خواب، تغییر در اشتها یا اختلالات شناختی مراجع باشه. مثلا کودک ما ناگهان مدت زیادی غذا نمیخوره و یا همسر ما ناگهان رفتارهای خشمگین داره، و یا خود ما نیمه شب بیدار میشیم و به خواب فکر می‌کنیم که حتی روز مره میگیم نشانه سترس زیاد کار هست و یا مثلا مادربزرگ ما ناگهان شروع به اشتباه گفتن اسم ها می‌کنه که میتونه نشانه ای از یک دمنس یا سترس (فراموشی) باشه حالا این نشانه ها می تونند توسط دیگران مشاهده بشن و برای کمک به تشخیص و ارزیابی شرایط سلامت روان استفاده بشه. مثلا از همسر مراجع میپرسیم هیچ نشونه خاصی رو در ماه های گذشته تونستید متوجه بشین؟ و اطلاعات میگیریم. یا از مادر میپرسیم چه چیز خاصی نشون [نشانه] میده کودک شما تغییر کرده؟

به طور خلاصه بگیم، علائم، تجربیات درونی گزارش شده توسط یک فرد هستند، در حالی که نشانه، شاخص های خارجی و قابل مشاهده یک وضعیت هستند. هم علائم و هم نشانه ها در تشخیص و درک شرایط روانی برای ما بسیار مهم هستند.

م. ستودگان

@thinkpluswithus