۱۳۰۵
🔴 کالوینیسم و سیئات فردی، حسنات جمعی!

از بیانیه شماره ۴ مندرج در مجله «کالوینیسم پیشرو»، شماره ۱، ژانویه ۱۹۵۵

🔸 (الف) ترویج یک قاعده واحد اخلاقی؛ و (ب) رد قاعده دوگانه، یعنی یک قاعده برای افراد و یک قاعده متضاد برای جامعه.
«راینهولد نیبور»، یکی از متألهان مشهور امروز آمریکا که به اندازه هر فرد دیگری در آمریکا بر روند تفکر الهیاتی تأثیر می‌گذارد، می‌گوید آنچه برای جامعه اخلاقی است، برای فرد غیر اخلاقی است (به کتاب او انسان* اخلاقی و جامعه غیراخلاقی*** مراجعه کنید).(۱)

🔸 این یک اصل مخرب است. این معیار دوگانه‌ اخلاقی به وجود می‌آورد - یکی برای یک فرد به عنوان شخصی مستقل، و دیگری برای او به عنوان عضو یک جامعه، اتحادیه، دولت، نژاد، طبقه یا بشریت به طور کلی.

🔸 دزدی برای یک فرد به عنوان یک شخص اشتباه است، اما به عنوان عضو جامعه آمریکایی که به طور عمدی تورم‌زا است، فرد ممکن است (از طریق تورم) هر روز مرتکب دزدی ساختاریافته شود! این تنها یکی از مثال‌های بسیاری است که قصد توضیح آنها را داریم.

🔸«کلیسا» تقریباً به طور جهانی، در برابر تمامی این گناهان عمومی سکوت اختیار کرده است. «کلیسا» عقب‌نشینی کرده است. بسیاری از کلیساها دیگر هیچ‌گونه واکنشی در برابر گناهان فردی ندارند. اما آیا هیچ‌یک از فرقه‌های بزرگ در آمریکا به گناهان عمومی پرداخته و پاسخی بر اساس کتاب مقدس ارائه کرده‌اند؟ یا آیا پاسخ‌های فرقه‌های بزرگ، به نوعی، برای قاعده دوگانه اخلاقی مجوزی قائل می‌شود؟ جایی که انضباط شخصی (خصوصی) وجود ندارد، کلیسا مرده است. جایی که شهادتی بر علیه گناهان عمومی وجود ندارد، کلیسا بدتر از مرده است؛ آن‌جا یک خیانتکار است.

🔸 و نتیجه؟ همانطور که سلیمان درباره رویدادها در حوزه علوم اجتماعی می‌گوید، اثرات آن‌ها "به سرعت اجرا نمی‌شود" - زمان می‌برد، اما اثرات آن‌ها همان‌طور که در علوم فیزیکی قابل پیش‌بینی است، حتماً رخ خواهد داد. و آثار یک قاعده دوگانه اخلاقی، آثار ترک فعل کلیسا، در برکت دادن به گناهان عمومی چه خواهد بود؟ اثر آن بر شهرت کلیسا فاجعه‌بار خواهد بود؛ کلیسا نفرین خواهد شد، همانطور که ارتداد توسط پیامبران قدیم نفرین شد - کلیسا به ویرانی، به دشنام و به نفرین تبدیل خواهد شد. بی‌دلیل نیست که کلیسا به طور عمومی در میان افراد باهوش منفور است.

(۱) Moral Man and Immoral Society, Reinhold Niebuhr

ترجمه از کشاف.

#کمونیسم #کالوینسم

آدرس کتابخانه کشاف 👇

https://t.me/kashshaf

۱۳۰۴
🔴 کالوینیسم و برنامه‌ریزی!

از بیانیه شماره ۳ مندرج در مجله «کالوینیسم پیشرو»، شماره ۱، ژانویه ۱۹۵۵

🔸 (الف) ترویج آگاهی از محدودیت‌های ذهن انسان، یعنی ترویج تواضع واقعی؛ و (ب) مقاومت در برابر تکبر تمام تلاش‌ها برای برنامه‌ریزی جهانی، یعنی تمام تلاش‌ها برای وانمود کردن به اینکه ما مانند خدا هستیم، و همچنین تمام پوزیتیویسم‌های کومتی.

🔸 اقتصاددان مشهور، آدام اسمیت، یکی از بزرگ‌ترین نیکوکاران بشریت (اما بسیاری از ایده‌هایش نیاز به بازنگری داشته‌اند زیرا علم اقتصاد نیز پیشرفت می‌کند)، درباره جامعه‌ای نوشت که از هدایتی مانند "دست نامرئی" بهره می‌برد. خدا؟ شاید منظور اسمیت همین بوده است.

🔸 توضیح کافی این است که منفعتی که جامعه از (۱) آزادی، (۲) همکاری داوطلبانه، و (۳) از مجموع همه عقول انسانی به دست می‌آورد، بی‌نهایت بیشتر از آن است که می‌تواند از «برنامه‌ریزی» و «اجبار» و «هدایت» توسط یک ذهن انسانی واحد یا چند ذهن انسانی به دست آورد. ایده‌های اسمیت از نظر فلسفی به عنوان فردگرایی شناخته می‌شوند. فردگرایی محصول تواضع است. مخالفان فردگرایی بدون اینکه خود بدانند، انسان‌گرا هستند. انسان‌گرایی، ذیل حاکمیت خدا، اساساً متکبرانه است.

🔸 انسان‌گرایانی که مخالف فردگرایی هستند، می‌خواهند جامعه را با اجبار قانونی «عقلانی» کنند؛ آن‌ها به «برنامه‌ریزی مرکزی» خواهند پرداخت.

🔸 هر سوسیالیست و کمونیست و بسیاری از مسیحیان مدعی به مزایای یک جامعه «برنامه‌ریزی شده» (یعنی جامعه‌ای اجباری) ایمان دارند که پشت آن تکبر بی‌حد و حصری از قبیل تکبر سازندگان برج بابل وجود دارد. ذهن انسانی می‌خواهد جایی را که خدا برنامه‌ریزی نکرده است، برنامه‌ریزی کند!

🔸 اما ثمرات این ارزیابی تکبرآمیز از ذهن انسان چیست؟ ثمرات دنیوی آن سردرگمی، فقر، اجبار، سرکوب، خشونت، تقلب و ویرانی است. همه جوامع برنامه‌ریزی شده بر خلاف اراده خداوند، که در کتاب مقدس شرح داده شده است، سازمان‌یافته‌اند. هیچ استثنایی وجود ندارد.

🔸 همه جوامع آزاد، اگر بر اساس لوح دوم ده فرمان عمل کنند، بدون برنامه‌ریزی و مرفه و در صلح‌ هستند. برکت خدا بر آن‌ها است. «از میوه‌هایشان آن‌ها را خواهید شناخت.»[متی: باب ۷ آیه ۱۶]

🔸 «قوانین» در علوم اجتماعی به اندازه علوم فیزیکی تغییرناپذیر هستند. اما علت و معلول در هر کدام به شکلی عمل می‌کنند. در علوم فیزیکی علت و معلول «منظم» هستند. اما در علوم اجتماعی تحت تاثیر امور مداخله‌گر و تأخیرات هستند. همانطور که سلیمان می‌گوید: «از آنجا که حکم مجازات برای عملِ بد به‌سرعت اجرا نمی‌شود، [نتیجه پس از علت به تأخیر می‌افتد] دلِ بنی‌آدم یکسره مصمم به ارتکابِ بدی است.» (جامعه باب ۸ آیه ۱۱).

🔸 این نشان می‌دهد که چرا معرفت‌شناسی علوم اجتماعی با معرفت‌شناسی علوم فیزیکی متفاوت است، این یکی از دلایلی است که موجب می‌شود برخی ریاضیدانان، فیزیکدانان، شیمیدانان و دیگر دانشمندان فیزیکی ایده‌های غیرواقعی در علوم اجتماعی مطرح کنند.

🔸 یکی از اشتباهات بزرگ بسیاری از مسیحیان که به اصطلاح روشنفکران مسیحی هستند، کاربرد نامناسب معرفت‌شناسی علوم فیزیکی و زیستی در علوم اجتماعی است.

[مثلا استفاده از مدل‌های دقیق و فرمول‌های ریاضی که در علوم فیزیکی برای توضیح پدیده‌ها استفاده می‌شود، در علوم اجتماعی.]

ترجمه از کشاف.

#کمونیسم #کالوینسم

آدرس کتابخانه کشاف 👇

https://t.me/kashshaf

۱۳۰۳
🔴 ده فرمان، الواح موسی!

🔸 چون در مقاله‌ای که فوقا در هفت فرسته منتشر کردم، مکررا به «لوح دوم قانون» اشاره شده است، توضیحاتی را مختصرا ارائه می‌دهم.

🔸ده فرمان (Decalogue) که در کتاب مقدس (تورات) آمده است، شامل ده دستور است که در سنت یهودی، معمولاً اعتقاد بر این است که به دست خدا بر روی دو لوح سنگی نوشته شده بودند، اما دقیقاً مشخص نیست که با چه ترتیبی.

🔸 برخی تفسیرهای یهودی (مانند تفسیر راشی Rashi's Commentary) ادعا می‌کنند که هر لوح شامل تمام ده فرمان بوده است، یعنی هر دو لوح یکسان بودند. این ایده بر اساس این مفهوم است که لوح‌ها نسخه‌های واحد یک "عهد" یا پیمان بین خدا و قوم اسرائیل بوده، ولذا هر نسخه متعلق به طرف مربوطه (خدا و قوم) بوده است.

🔸 با این حال، برخی دیگر از تفاسیر یهودی معتقدند که ده فرمان به دو بخش تقسیم شده: پنج فرمان روی یک لوح و پنج فرمان روی لوح دیگر.

🔸 در مسیحیت، تفسیر رایج این است که ده فرمان به دو بخش تقسیم شدند: چهار فرمان مربوط به رابطه با خدا، روی یک لوح و شش فرمان مربوط به رابطه با انسان روی لوح دیگر. ظاهرا این تقسیم‌بندی بیشتر بر اساس محتوای فرمان‌ها صورت گرفته باشد، تا واقعیت الواح. البته اعتقاد به اینکه واقعا هم فرامین روی الواح با همین ترتیب حک شده بوده، وجود دارد.

🔸 در کتاب مقدس (سفر خروج، فصل ۲۰ و سفر تثنیه، فصل ۵) به طور کلی درباره اینکه ده فرمان روی دو لوح نوشته شدند، مطالبی را بیان می‌کند اما جزئیات دقیقی درباره نحوه تقسیم‌بندی آن‌ها ارائه نمی‌دهد.

🔸 بنابراین باید گفت به‌لحاظ سنتی تفسیری، ده فرمان به دو بخش تقسیم می‌شوند:

لوح اول (۴ فرمان): مربوط به رابطه انسان با خدا:
۱. فقط یهوه را خدای خود بدان.
۲. بت‌ نساز.
۳. نام یهوه را به باطل مبر.
۴. روز سبت را مقدس بدار.

لوح دوم (۶ فرمان):مربوط به رابطه انسان با انسان:
۵. پدر و مادر خود را احترام کن.
۶. قتل نکن.
۷. زنا نکن.
۸. دزدی نکن.
۹. شهادت دروغ نده.
۱۰. به همسایه‌ات طمع مورز.

#ده_فرمان #الواح_موسی #یهودیت #مسیحیت

آدرس کتابخانه کشاف 👇

https://t.me/kashshaf

۱۲۸۵
⭕ هدیه دادن تله!

? ‏در سال ۲۰۱۴، ‎ایلان ماسک “اسرار تجاری” ‎تسلا را به BMW اهدا کرد. همه فکر می‌کردند که وی دیوانه شده است. اما این “عمل خیرخواهانه” در واقع یکی از بی‌رحمانه‌ترین حرکات تجاری در تاریخ شرکت‌های آمریکایی بود.

? در اینجا دلیل پشت پرده این حرکت جسورانه، خلاصه شده است:
شرکت BMW آماده بود تا بر بازار خودروهای الکتریکی (EV) در اروپا تسلط یابد، آن‌ها برند قوی داشتند. از مهندسی پیشرفته ای برخوردار بودند و استراتژی بی‌نقصی داشتند. اما یک فرضیه کشنده درباره “هدیه” ایلان ماسک مرتکب شدند.

? همه چیز با یک شرط‌بندی ۵ میلیارد دلاری آغاز شد: در حالی که BMW مشغول امضای قراردادهای باتری بود. ایلان ماسک از گیگافکتوری رونمایی کرد، تأسیساتی که برای تولید سالانه باتری‌هایی بیشتر از کل تولید جهانی در سال ۲۰۱۳ طراحی شده بود. اما این حتی جسورانه‌ترین حرکت او نبود. در تاریخ ۱۲ ژوئن ۲۰۱۴، ایلان ماسک یک پست وبلاگی با عنوان: “تمامی حق اختراعات ما متعلق به شماست” منتشر کرد. او اعلام کرد که تسلا تمام حق اختراعات خود را به صورت رایگان در اختیار دیگران قرار می‌دهد.

? اما در پس این دیوانگی، نبوغی نهفته بود:
تسلا با دو مشکل مواجه بود: بازار خودروهای الکتریکی بسیار کوچک بود و هیچ‌کس ایستگاه‌های شارژ نمی‌ساخت. ایلان ماسک به این نتیجه رسید که تسلا نمی‌تواند به تنهایی پیروز شود. آن‌ها نیاز داشتند تا کل بازار را گسترش دهند.

? او کاری بی‌سابقه انجام داد: او سخاوت را به سلاح تبدیل کرد. با بخشیدن حق اختراعات، تسلا توانست:

• دیگران را به ساخت خودروهای الکتریکی تشویق کند.
• زیرساخت‌های شارژ را گسترش دهد.
• فناوری خود را به استاندارد صنعت تبدیل کند.

? در حالی که BMW بر حفاظت از مالکیت فکری خود تمرکز کرده بود، ایلان ماسک بازی بزرگ‌تری را در پیش گرفته بود: گیگافکتوری فقط درباره باتری‌ها نبود. موضوع آن مقیاس بود.

? در حالی که رقبا از حق اختراعات تسلا برای رسیدن به آن استفاده می‌کردند، ایلان ماسک در حال ساخت امپراتوری بود که می‌توانست باتری‌ها را ارزان‌تر از هر کس دیگری تولید کند. “هدیه” در واقع یک تله بود!
حق اختراعات تسلا باعث شد تا دیگران میلیاردها دلار در فناوری خودروهای الکتریکی سرمایه‌گذاری کنند. اما بدون مقیاس تولید تسلا، آن‌ها نمی‌توانستند در هزینه‌ها رقابت کنند.

? شرکت BMW این را به سختی آموخت:

• هزینه باتری تسلا: حدود ۱۸۷ دلار به ازای هر کیلووات‌ساعت
• هزینه باتری BMW: حدود ۲۸۰ دلار به ازای هر کیلووات‌ساعت و این فاصله بیشتر شد: تا سال ۲۰۱۶، تسلا باتری‌هایی ۶۰٪ ارزانتر تولید می‌کرد.

? “بخشیدن” حق اختراعات باعث شد که:

• فناوری تسلا به استاندارد تبدیل شود.
• دیگران بازار را تأیید کنند.
• در حالی که تسلا یک مزیت هزینه‌ای غیرقابل‌رقابت ایجاد کرد. نبوغ استراتژیک محض.

? اما چیزی که همه از آن غافل شدند این بود: این مسئله فقط درباره شکست دادن BMW نبود. ایلان ماسک چیزی بسیار ارزشمندتر را ثابت کرد: در عصر دیجیتال، شفافیت و باز بودن بر پنهان‌کاری پیروز می‌شود.

? برندگان امروزی، فناوری را انحصاری نمی‌کنند. آن‌ها به صورت استراتژیک فناوری را به اشتراک می‌گذارند تا:

• اکوسیستم‌ها را بسازند.
• استانداردها را تعیین کنند.
• اثرات شبکه‌ای ایجاد کنند.

در حالی که مزیت‌های رقابتی کلیدی در مقیاس و اجرا را حفظ می‌کنند.

? به همین دلیل است که درک فناوری‌های نوظهور به تنهایی کافی نیست. نوآوری واقعی از دیدن تصویر بزرگ‌تر حاصل می‌شود: چگونگی ایجاد ارزش از طریق همکاری، نه فقط رقابت. ما وارد عصری می‌شویم که در آن موفقیت از طریق:
• باز بودن استراتژیک.
• فناوری در خدمت پیشرفت انسانی.

به دست می‌آید، نه فقط افزایش بهره‌وری…

منبع: BaptisteVicini
ترجمه و تدوین از پیمان شوریابی

آدرس کتابخانه کشاف ?

https://t.me/kashshaf

۱۲۸۴
? صدراعظم بیکن! (۲)

? در یک کلمه، پیش از صدراعظم بیکن، هیچ‌کس از فلسفه تجربی آگاهی نداشت؛ و از بی‌شمار آزمایش‌هایی که پس از زمان او انجام شده، هیچ‌کدام نیست که در کتاب او به آن اشاره نشده باشد. او حتی تعدادی از این آزمایش‌ها را خود انجام داده بود. او چندین دستگاه پنوماتیک ساخت که به وسیله آن‌ها کشف کرد که هوا خاصیت کشسانی دارد؛ او مدت‌ها در تلاش بود تا وزن هوا را کشف کند و گاهی بسیار نزدیک بود که آن را پیدا کند، تا اینکه این کشف توسط تورریکلی انجام شد.

? مدتی بعد، فیزیک تجربی تقریباً در تمام نقاط اروپا رواج یافت. این گنج پنهانی بود که بیکن مقداری از آن را حدس زده بود و فلاسفه‌ای که وعده‌های او آنان را تشویق کرده بود، تمام تلاش خود را برای کشف کامل آن به کار بستند.

? در کتاب او (ارغنون جدید)، به‌طور صریح به نیروی جدید جاذبه اشاره شده که نیوتن به عنوان کاشف آن شناخته می‌شود. بیکن می‌گوید: «ما باید تحقیق کنیم که آیا نیروی مغناطیسی خاصی وجود دارد که به‌طور متقابل بین زمین و سایر اجسام سنگین، بین ماه و اقیانوس، بین سیارات و غیره عمل می‌کند؟» در جایی دیگر می‌گوید: «یا اجسام سنگین به سمت مرکز زمین کشیده می‌شوند، یا این که توسط آن به هم جذب می‌شوند؛ در این صورت، واضح است که هرچه اجسام در حال سقوط به زمین نزدیک‌تر شوند، با شدت بیشتری توسط آن جذب خواهند شد. ما باید آزمایش کنیم» و ادامه می‌دهد: «آیا ساعت پاندولی در بالای کوه سریع‌تر حرکت یا در ته معدن؟ اگر نیروی وزن در کوه کم شود و در معدن زیاد شود، احتمالاً زمین خاصیت جذب واقعی دارد.»

? این پیشگام فلسفه، همچنین نویسنده‌ و‌ مورخی خوش‌ذوق بود. مقالات اخلاقی او از ارزش بالایی برخوردارند، گرچه به نظر می‌رسد بیشتر برای آموزش نوشته شده‌اند تا برای سرگرمی؛ و چون این آثار نه مانند اصول «روشفوکود» طعنه به طبیعت انسانی هستند، و نه مانند آثار «مونتنی» مدرسه شکاکیت، به اندازه این‌ها مبتکرانه خوانده نمی‌شوند!

? زندگی‌نامه هنری هفتم او به‌عنوان یک شاهکار شناخته می‌شود؛ البته آدم باید بیکار باشد که این اثر کوچک را با تاریخ‌ سترگی مثل «م. دو تو» مقایسه کند! با این حال در کتاب «دو تو» هم مثلا در مورد آن کلاهبردار معروف، پرکین، پسر یک یهودی مسیحی‌شده، که به‌طور متقلبانه و جسورانه نام ریچارد چهارم، پادشاه انگلستان را دزدید و با تشویق دوشس بورگونی تاج و تخت هنری هفتم را به چالش کشید، این‌طور آمده است: «در این زمان، پادشاه هنری توسط ارواح شیطانی احاطه شده بود، از طریق جادوگری دوشس بورگونی، که روح ادوارد چهارم را از جهنم احضار کرده بود تا پادشاه هنری را عذاب دهد. زمانی که دوشس بورگونی، پرکین را اغفال کرد، او به فکر افتاد که ستاره دنباله‌دار [به‌عنوان نشانه الهی] در کدام منطقه از آسمان باید ظاهر شود؟و بلافاصله تصمیم گرفت که باید در افق ایرلند نمایان شود»!

? البته به نظر من [=ولتر]، مورخ اندیشمند ما «دوتو» به ندرت تسلیم چنین آشفته‌گویی‌هایی شده که پیش‌تر به‌عنوان عالی‌ترین سخن تلقی می‌شدند، اما اکنون با عنوان صحیح خود شناخته می‌شوند: «بلندپروازی بی‌محتوا».

[ولتر می‌خواهد بگوید حتی مورخ روشنی مثل دوتو هم در حالیکه تاریخش مهم‌تر از اثر بیکن است اما گاهی چرند مختصری گفته، تا قدر بیکن را روشن کند]

ترجمه کشاف از نامه‌های ولتر
آدرس کتابخانه کشاف ?

https://t.me/kashshaf

۱۲۸۳
? صدراعظم بیکن! (۱)

? چندی پیش در مجمع مشهوری، پرسشی مضحک و نخ‌نما مطرح شد که چه کسی بزرگ‌ترین مرد تاریخ است: سزار، اسکندر، تیمور یا کرامول؟ یکی از حضار گفت که بی‌تردید سر آیزاک نیوتن.

? او‌ حق داشت؛ چون اگر بزرگی واقعی در داشتن استعدادی برتر باشد که از آسمان به‌عنوان موهبت به فرد اعطا شده و او بتواند از آن به سود خود و بشریت استفاده کند، آنگاه مردی چون نیوتن (که چنین شخصی به ندرت در هر ده قرن پیدا می‌شود) قطعاً بزرگ‌ترین است.

? آن سیاستمداران و فاتحانی که هیچ دوره‌ای بدون آن‌ها نبوده، معمولاً چیزی جز تبه‌کارانی برجسته نیستند. شخصی شایسته احترام و تحسین ماست که با نیروی ذاتی منطق و حقیقت، ذهن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، نه کسانی که انسان‌ها را با زور و خشونت محض به بندگی می‌کشانند؛ فردی که با قدرت ذهنش قادر است به اسرار پنهان طبیعت نفوذ کند و روح بزرگش می‌تواند ساختار عظیم جهان را دربرگیرد، و نه کسانی که طبیعت را به ویرانی کشیده و چهره زمین را به نابودی می‌سپارند.

? بنابراین، چون مشتاق هستید از مردان بزرگ انگلستان آگاه شوید، من با بیکن‌ها، لاک‌ها و نیوتن‌ها آغاز خواهم کرد. ژنرال‌ها و وزرا در نوبت بعدی قرار خواهند گرفت. با بارون «ویرولام» مشهور، که در باقی اروپا به نام «بیکن» شناخته می‌شود و پسر یک مُهردار سلطنتی بود، آغاز می‌کنم.

? او برای مدتی طولانی صدراعظمِ جیمز اول بود. با وجود دسیسه‌ها و منازعات درباری و وظایف سنگین منصب خود که تمام وقت او را می‌گرفت، توانست به فیلسوفی بزرگ، مورخی برجسته و نویسنده‌ای خوش‌بیان بدل شود. و شگفت‌آورتر اینکه او در دوره‌ای زیست که هنر نویسندگی و فلسفه‌ استوار تقریباً ناشناخته بود.

? او طبق معمول، پس از مرگش بیش از زمان حیاتش مورد تحسین قرار گرفت. دشمنانش درباریانی بودند که در لندن زندگی می‌کردند، در حالی که ستایشگران او خارجیان بودند.

? وقتی مارکی دِاِفیا، شاهزاده ماری، دختر هانری بزرگ را برای ازدواج با شاه چارلز به انگلستان آورد، این وزیر به دیدار بیکن رفت، که در آن هنگام در بستر بیماری بود. دِاِفیا به او گفت: «شما شبیه فرشته‌ها هستید؛ درباره شما بسیار می‌شنویم، همه شما را برتر از انسان می‌دانند، تا حالا توفیق دیدار شما را نداشتیم.»

? شما شنیده‌اید که بیکن متهم به جرمی شد که به‌هیچ‌وجه با خصوصیات یک فیلسوف سازگار نیست؛ اینکه با هدایای مالی فریب خورده و از این رو مجلس اعیان او را به پرداخت جریمه‌ای در حدود چهارصد هزار لیر به پول فرانسه محکوم کرد، و او علاوه بر این محکومیت، منصب صدراعظمی و عنوان اشرافی خود را از دست داد.

? امروزه انگلیسی‌ها آن‌چنان یاد او را گرامی می‌دارند که تصور گناهکار بودن او دشوار است. اگر نظر مرا بپرسید، از بیان لرد بولینگبروک درباره دوک مارلبرو، زمانی‌که مارلبرو را به بخل متهم می‌کردند، استفاده می‌کنم که درباره او گفت: «او آن‌قدر بزرگ بود که نمی‌توانم بگویم آیا خطا یا نقصی داشت یا نه.» بنابراین، من به همان ویژگی‌هایی اشاره می‌کنم که باعث شده‌اند صدراعظم بیکن در سرتاسر اروپا بزرگ داشته شود.

?عالی‌ترین، منحصر به فردترین و در عین حال مفیدترین اثر او، که از قضا امروز کمتر خوانده می‌شود، «ارغنون جدید» است. این کتاب داربستی است که ساختمان فلسفه جدید به وسیله آن بنا شد؛ به طوری که وقتی این بنا کامل شد، دیگر نیازی به آن داربست نبود.

? صدراعظم بیکن هنوز از طبیعت بی‌اطلاع بود، اما به‌ نحوی خوب و استثنائی تمام مسیرهایی را که به درون آن راه می‌برد، نشان داد. او خیلی زود آنچه را که آن احمق‌های کلاه‌دار در زندان‌هایی به نام دانشگاه‌ها تحت عنوان فلسفه تدریس می‌کنند، کنار گذاشت و هر کاری که در توان داشت کرد تا این نهادها، که برای پرورش و تکمیل عقل انسانی ایجاد شده بودند، دیگر نتوانند آن را با سخن در باب «ماهیت»، «بیزاری از خلأ»، «صورت‌های جوهری» و دیگر لغات بی‌معنی که نادانی و آشفتگی بی‌اساس مذهب آن‌ها را تقدیس کرده بود، خراب کنند.

?این شخصیت بزرگ، پدر فلسفه تجربی است. درست است که پیش از او نیز اکتشافات شگفت‌انگیزی انجام شده بود؛ از جمله اختراع قطب‌نما، هنر چاپ، حکاکی، نقاشی با رنگ روغن، ساخت شیشه و نیز اختراع بی‌نهایت مفید عینک که تا حدی دیدن را به نابینایان، یا به عبارت دیگر، به سالخوردگان بازمی‌گرداند. راز ساخت باروت هم کشف شده بود. انسان‌ها به جستجوی مرزهای دوردست پرداخته و دنیایی جدید را در نیم‌کره‌ای دیگر کشف و تسخیر کرده بودند. آیا کسی بود که گمان نکند این دستاوردهای مهم حاصل تلاش فیلسوفانی بزرگ در دوره‌ای به مراتب پیشرفته‌تر از عصر ما نبوده باشد؟ اما چنین نبود؛ زیرا تمام این انقلاب‌های شگفت‌انگیز در زمانه‌ای اتفاق افتادند که دوران بربریت و جهل مدرسی بود.

ترجمه کشاف از نامه‌های ولتر
آدرس کتابخانه کشاف ?

https://t.me/kashshaf

۱۲۸۲
? تاریخ یک ابتکار! زدن جیب مردم برای حل مشکلات اقتصادی دولت!

? ولیعهد، فیلیپ اورلئان، نایب السلطنه و دایی پادشاه (لویی پانزدهم) در پی اصلاح مشکلات مالی فرانسه، که از جنگ‌ها و ریخت‌وپاش‌های لوئی چهاردهم آسیب دیده بود، اجرای پروژه‌ای نوآورانه را به یک اسکاتلندی به نام «جان لا» سپرد.

? این پروژه یک بانک بود! بانکی که سرمایه‌اش با سود حاصل از سهام شرکت «می‌سی‌سی‌پی» تضمین می‌شد و قرار بود به جای پول‌های فلزی از پول کاغذی استفاده کند و مبادلات و سرمایه‌گذاری‌ها را تسهیل کند.

? این پروژه «سیستم جان لا» نامیده می‌شد. سود بسیار بالایی تبلیغ می‌شد و سفته‌بازی در پروژه حاکم شد... وقتی حباب پروژه در ژوئیه ۱۷۲۰ ترکید، هرچند برندگان وجود داشتند، مانند پسرعموهای پادشاه، اما مانند هر بحران دیگر، بازندگانی نیز وجود داشتند. این افراد شامل دوستان مونتسکیو و بسیاری دیگر بودند که ورشکسته شدند و در تنگنا قرار گرفتند.

? منتسکیو در «نامه‌های ایرانی» به کسانی که از این «سیستم» بهره‌مند شدند، حمله می‌کند:

«من شاهد از بین رفتن اعتماد به قراردادها، بی‌اعتبار شدن مقدس‌ترین توافق‌ها و واژگون شدن قوانین خانواده بودم. من شاهد تولد ناگهانی یک تشنگی سیری‌ناپذیر برای ثروت‌اندوزی در دل هر انسان بودم. من شاهد یک توطئه نفرت‌انگیز خلق‌الساعه برای ثروت‌اندوزی بودم، نه از طریق کار سخت و شرافتمندانه، بلکه ثروت بادآورده به‌وسیله ویرانی شاه، دولت و هم‌میهنان. من شاهد آن هستم که یک شهروند شرافتمند در این روزگار ناگوار سر بر بالین نمی‌گذارد مگر اینکه با خود می‌گوید: امروز یک خانواده را ویران کرده‌ام؛ فردا نیز یکی دیگر را ویران خواهم کرد (نامه ۱۳۸)»

[درباره] نامه‌های ایرانی نوشته: کاترین وولپیلاک-آوژه در: راهنمای کمبریج در مورد آثار منتسکیو به اهتمام «کیگان کالانان» و «شارون ر. کراز»

آدرس کتابخانه کشاف ?

https://t.me/kashshaf