با مرگ زبان‌ها چه چیزی را از دست می‌دهیم؟ 🔻

✍️ بر اساس آخرین آمار اتنولوگ، یکی از پراستفاده‌ترین دیتابیس‌های مربوط به زبان، ۱۹۰ دولت‌-ملت جهان میزبان ۷۱۶۸ «زبان زنده» هستند. با توجه به اینکه حکومت‌های محدودی از داشتن بیش از یک یا چند زبان رسمی استقبال می‌کنند، این عدم تناسب چشمگیر میان تعداد کشورها و زبان‌ها پیامدهای آشکاری دارد. بیشتر این زبان‌ها به جوامعی تعلق دارند که از دولت‌-ملت‌ها قدیمی‌تر و محلی‌تر هستند. عدم تناسب میان تعداد کشورها و زبان‌ها حداقل یکی از عوامل مؤثر در سرعتِ حیرت‌آور زوال تنوع زبانی است، مسئله‌ای که باعث تغییری در آگاهی انسانی در سراسر جهان شده است.

✍️ در حالی که گویش‌وران زبان‌های عربی، انگلیسی، فرانسه، هندی، چینی ماندارین و اسپانیایی جمع کثیری را تشکیل می‌دهند، زبان‌های کمتر‌شناخته‌شده در حال محو شدن هستند. بر اساس یکی از تخمین‌ها، ۹۶ درصد جمعیت جهان تنها به ۴ درصد از کل زبان‌ها صحبت می‌کنند. یا به عبارت دیگر تنها ۴ درصد جمعیت جهان به ۹۶ درصد از کل زبان‌ها صحبت می‌کنند. تنوع زبانی مانند تنوع ‌زیستی به شکلی یکسان توزیع نشده است و در مناطقی همچون پاپوآگینه‌ی‌نو، مناطق استوایی در آفریقا، آمازون و هیمالیا بیشتر است. در همه‌ی این مناطق حداقل تا همین اواخر جغرافیا، اقتصاد معیشتی، و فاصله از حکومت‌‌های مرکزی به بقای گروه‌های زبانی کوچک‌تر کمک کرده است.

✍️ در کتاب انبوه زبان‌ها، اورت تنوع عظیم زبان‌های جهان را ترسیم می‌کند. بیشتر این زبان‌ها به یکی از صدها خانواده‌ی زبانی بزرگ از جمله زبان‌های آسترونزیایی، هندواروپایی (که شامل انگلیسی نیز می‌شود)، و نیجر-کنگو تعلق دارند. اما بیش از صد زبان «منزوی» نیز وجود دارند که هیچ ارتباط اثبات‌شده‌ای با دیگر زبان‌های شناخته‌شده ندارند. اگرچه خانواده‌های زبانی به طور معمول از یک زبان نیایی باستانی با قدمتی هزاران ساله سرچشمه می‌گیرند اما زبان‌ها به‌طور مستقل نیز می‌توانند ویژگی‌ها و ساختارهای خاص خود را توسعه ‌دهند یا از طریق تماس با زبان‌های دیگر دستخوش تغییر ‌شوند.

@NashrAasoo 💭

«زبان‌ها همیشه آمده‌اند و رفته‌اند، و گاهی حتی زبان‌هایی با تعداد گویش‌وران بسیار کم توانسته‌اند نسل‌ها باقی بمانند. اما در حال حاضر سرعت زوال زبان‌ها بی‌سابقه است. این روند از بسیاری جهات شبیه میزان فزاینده‌ی انقراض گونه‌های جانوری و گیاهی در کره‌ی زمین است.»

aasoo.org/fa/articles/5015
@NashrAasoo 🔻

دستگاه‌های موسیقی ایران، در گفت‌وگو با حسین علیزاده ــ بخش دوم
این ابتکار حسین علیزاده نامتعارف و تجربه‌گرایانه است. تا پیش از این معمولاً نوازندگان مسلط یکی از ردیف‌ها (اغلب ردیف میرزا عبدالله) را با تمام جزئیات با ساز تخصصی‌شان می‌نواختند. خود حسین علیزاده هم پیش‌تر همین کار را کرده بود. اما قطعه‌سازی بر اساس تمام اجزای دستگاه‌های موسیقی ایرانی به این شکل، که به نوعی یادآور ردیف‌نوازی است، بدعتی قابل نقد و نظر است. این گفت‌وگو با حسین علیزاده در تابستان سال ۱۴۰۲ و پیش از تکمیل کار بزرگ «دستگاه‌های موسیقی ایران» به مناسبت تولید این مجموعه ضبط شده است.

? این گفت‌وگو با حسین علیزاده در تابستان سال ۱۴۰۲ و پیش از تکمیل کار بزرگ «دستگاه‌های موسیقی ایران» به مناسبت تولید این مجموعه ضبط شده است.

? پادکست‌های آسو در اپ‌های پادگیر با شناسه‌ی NashrAasoo در دسترس هستند.

[Castbox] [Google] [Spotify] [Apple]
@NashrAasoo ?

پادکست درس‌گفتارهای عباس امانت درباره‌ی تاریخ ایران ــ درس سوم، درگاه و دیوان

? در این سلسله درس‌گفتارها، عباس امانت، استاد بازنشسته‌ی تاریخ در دانشگاه ییل، درباره ساختارهایی در تاریخ ایران صحبت می‌کند که به باور او از قرن‌ها پیش تا امروز پایدار مانده و زندگی ایرانیان را شکل داده است.

? پیشگفتار
? درس اول: بوم و بر
? درس دوم، ایران و انیران

? پادکست درس‌گفتارها در اپ‌های پادگیر با شناسه‌ی NashrAasoo در دسترس هستند.

[Castbox] [Google] [Spotify] [Apple]
@NashrAasoo ?