#قیز_آدلاری
گول دیلک: (‏Gül dilək‏) آرزوی زیبا.‏
گولر: (‏Gülər‏) خندان. متبسم.‏
گولرتان: (‏Gülər tan‏) زیبا چون تبسم و ‏روشن چون ماه. ‏
گولرمان: (‏Gülər man‏) خنده رو. ‏
گول سئون: (‏Gülsevən‏) عاشق گل. ‏
گولساری: (‏Gülsarı‏) گل زرد. ‏
گولسان: (‏Gülsan‏) همچون گل. ‏
گولسانا: (‏Gülsana‏) گل شمار.‏
گول سحر: (‏Gül səhər‏) گل صبحگاهی. ‏
گولسرن: (‏Gülsərən‏) گل افشان.‏
گولسل: (‏Gülsəl‏) زیبا چون گل. ‏
گولسن: (‏Gülsən‏) زیبا چون خنده. ‏
گولسوم: (‏Gülsüm‏) گلرنگ. مانند گل.‏
گولسون: (‏Gülsün‏) خنده رو و زیبا. ‏
گول سوْنا: (‏Gülsona‏) زیبا چون گل و ‏کبک. ‏
گول سوْی: (‏Gül soy‏) گل تبار.‏
گولشن: (‏Gülşən‏) گلشن. گلزار. ‏
گول قاییت: (‏Gül qayıt‏) گل برگرد. ‏دختربس. ‏
گول قدم: (‏Gül qədəm‏)گل قدم.‏
گول قونچا: (‏Gül qunça‏) گل شکفته.‏
گول قیز: (‏Gül qız‏) دختر گل.‏
@parvizshahmarasi

#ترکیب
آخان تؤكن: ‏Axan tökən‏ درهم برهم. ‏

#بازیهای_محلی_آذربایجان
خئنج خئنج (‏Xenc xenc‏):
نوعی بازی جمعی با چوبدستی در اردبیل. زمینی به شکل ‏مستطیل در نظر می‎گیرند. هر کدام از بازیکنان چوبی در دست دارد. بازیکن اول ‏پشت به زمین، چوبش را از بالای سر به داخل زمین پرتاب می‎کند. وقتی همه پرتاب ‏کردند، بازیکنی که چوبش بیشتر رفته، در مرحله اول بصورت لی لی از روی چوبها ‏گذشته و طول زمین را می‎پیماید و باز می‎گردد. اگر موفق شود، در مرحله دوم دوباره ‏لی لی کنان این بار بصورت مارپیچ همان مسیر را می‎رود و برمی‎گردد. اگر در مسیر ‏رفت و برگشت، پای او به چوبها بخورد و یا پای دومش به زمین برخورد کند، ‏سوخته است و باید مسیر رفت و برگشت را به همة بازیکنان سواری بدهد. در این ‏صورت بازیکن دیگر بازی را ادامه می‎دهد.‏
@parvizshahmarasi

#اصطلاح
آت اۆستۆنده وریان آلماق: ‏At üstündə vəryan almaq‏ ‏کار بیهوده کردن. ‏

#ضرب_المثل
از رمه خیری نماند چون نماند میش بان: ‏تاریسیز یئرده اوْتور، حاکمسیز یئرده اوْتورما. ‏

#دیدگاه
سیدجواد طباطبایی نظریه ایرانشهری را به عنوان قالبی جدید در تحلیل تاریخ اندیشه سیاسی در ایران مطرح کرد. ایشان در این نظریه بیشتر بر دو عنصر زبان فارسی و فرّ ایزدی، به عنوان دو رکن اساسی تداوم تاریخی ایران تکیه داشت. البته آنچنان که بر می آید وزن اصلی را به زبان فارسی می دادند. با توجه به این رویه، نظریه ایرانشهری، در واقع همان شوونیسم آریایی در قالب جدید است. این نظریه بر انکار دو عنصر مهم یعنی زبان و فرهنگهای غیرفارسی و همچنین جایگاه دین اسلام در تاریخ ایران استوار شده است. به همین خاطر نیز مورد استقبال دو گروه سلطنت طلبان و شوونیستها قرار گرفت. این در حالی است که حداکثر کارکرد این نظریه، انکار بخشی از واقعیت زبانی و فرهنگی و برجسته کردن بخش دیگر است. آنچه این نظریه را در گام اول عقیم ساخته، فرض ملّی شمردن زبان فارسی در ایران است. واقعیت تاریخی این است که اولاً زبان ملی مقوله ای جدید در جهان است و نمی توان آن را به ادوار پیش از دو قرن اخیر سرایت داد و دیگر اینکه زبان فارسی فاقد مشخصه های لازم برای کسب عنوان«زبان ملّی» در ایران است چراکه اصولاً مفهوم ملّت ایران، به طور دقیق احصاء نشده است. واقعیت موجود در ایران نشانگر این نکته است که زبان فارسی، زبان مشترک جمعیت ایرانی است. تأکید بر گزاره های نادرست موجب شده است که نظریه ایرانشهری، ملغمه ای از بی دانشی و انکار واقعیت باشد. اگر نامخواهی و نانخواهی پیروان دو آتشه این نظریه را هم بر آن بیفزاییم، حقیقت بیشتر نمایان می شود. به تعبیر بهتر درد این افراد نانخواهی است نه ایرانخواهی.
@parvizshahmarasi

#تاریخ
آغاز علم ترک شناسی در مجارستان (3):
شاگردان آرمین وامبری نقشی مهم در رشد و بلوغ علم ترک شناسی در مجارستان داشتند. گابور بالینت با پژوهشهایش در زمینه لهجه تاتاری غازان شناخته شده است. ژوزف توری بیشتر بر روی لهجه جغتایی و عثمانی پژوهیده است. جایگاه او در شناخت لهجه عثمانی برجسته است. ایگناس کونوس بر لهجه های ترکی و ادبیات مردمی ترکی تمرکز کرده و نمونه هایی جالب از ادبیات مردمی را گرد آورده است. او مدیر مجله keleti Szemle را برعهده داشت که مهمتریم جایگاه را در میان ارگانهای ترک شناسی دارد.
@parvizshahmarasi

#اوغلان_آدلاری
چاغلار: (‏Çağlar‏) جوشان. متلاطم. آبشار. ‏
چاغلی: (‏Çağlı‏) با غیرت. نیرومند.‏
چاغمان: (‏Çağman‏) انسان زمان معاصر. ‏آبشار.‏
چاغوا: (‏Çağva‏) باران سیل آسا.‏
چالاب: (‏Çalab‏) خداوند. ‏نمود. جلوه. ‏
چالار: (‏Çalar‏) متمایل به رنگ .. شباهت ‏نزدیک.
چالاسین: (‏Çalasın‏) دلاور. برنده. قاطع. ‏
چالاش: (‏Çalaş‏) مزد. اجرت. برهنه. ‏بدون زین. اتاق یا بنایی که با چوب ‏درخت و کاه پوشانده شود. تلاش. ‏
چالان: (‏Çalan‏) زمینی سیاه که در آن ‏علف نروید گویا که آنجا را سوزانده ‏اند. زننده. نوازنده. خسته. برهنه. بدون ‏زین. ‏
چالپان: (‏Çalpan‏) گیرا. جالب. ‏
چالخار: (‏Çalxar‏) الک لرزان دستگاه ‏بوجاری و هر چیز شبیه به آن. همزن.
@parvizshahmarasi

#ترکیب
آخان باخان: ‏Axan baxan‏ شفیق و دلسوز. ‏

#قیز_آدلاری
گول تمام: (‏Gül tamam‏) گل تمام. ‏دختر بس. ‏
گول تن: (‏Gül tən‏) گل اندام. ‏
گولجان: (‏Gülcan‏) گل اندام.‏
گول چیچک: (‏Gül çiçək‏) گل و ‏شکوفه. ‏
گولچو: (‏Gülçü‏) گلفروش. گل پرور.‏
گول چیرای: (‏Gül çıray‏) گلرخ.‏
گول چیمن: (‏Gül çimən‏) گل چمن. ‏
گولچین: (‏Gülçin‏) گلچین.‏
گول خال:(‏Gül xal‏) خال گلی. ‏
گول خانیم:(‏Gül xanım‏) خانم گل. ‏
گول خومار:(‏Gül xumar‏) گلدوست.‏
گولدار: (‏Güldar‏) گلدار. گلی.‏
گول دانا: (‏Güldana‏) گل دانه.‏
گولدر: (‏Güldər‏) همواره گلچین. ‏
گولدرن: (‏Güldərən‏) گلچین.‏
گولدن: (‏Güldən‏) از تبار گل. ‏
گول دنیز: (‏Gül dəniz‏) گل دریا. ‏
گولدو: (‏Güldü‏) خندید. شکفت. ‏
گولدور: (‏Güldür‏) قطرة اشك كروي ‏شكل.‏
گول دور: (‏Gül dur‏) گل اندام. ‏
گول دوروش:(‏Gül duruş‏)گل اندام.‏
گولدوز: (‏Güldüz‏) گلچین.‏
@parvizshahmarasi