دیالوگِ ماهروز و لوح

۱۴۰۳/۱۱/۱۱
https://t.me/ksharifiRRB

خشونت‌افزائی ِ جامعۀ ایران ـــــ گذار به تجدد؟

حسين شهيدی
http://mghaed.com/lawh/articles/Brutalisation%20of%20Iranian%20Society.htm

توضیح لوح بان:
حادثه تکان دهنده اهواز و سرنوشت تلخ مونا حیدری ترومای روحی شدیدی به جامعه ایران وارد کرده است. البته این اولین حادثه نبود و با این وضعیت احتمالاً آخرین نیز نخواهد بود. در همین کانال در مورد رومینا اشرفی چند پست منتشر شده که اولینش در این لینک (https://t.me/ksharifiRRB/343) است.
در خاطر «لوح‌بان» بود که مرحوم حسین شهیدی استاد روزنامه نگاری در سال ۱۳۸۰ متنی در مورد گسترش خشونت در جامعه ایران منتشر کرده بود و در مورد لزوم اقدام برای مهار خشونت رو به گسترش در جامعه ایران و کاهش حساسیت به قتل هشدار داده بود. مقاله قدیمی است اما مطلب تازه مانده و بیات نشده است. خلاصه‎ای از متنی که در اولین لینک آمده در اینجا تقدیم می شود با سه توضیح:👇👇👇

۱) دکتر حسین شهیدی روزنامه نگاری برجسته بود که در کشور خودش کمتر شناخته بود. گزارش مراسم بزرگداشت دستاوردهای نظری و عملی وی را در این لینک (https://www.magiran.com/article/3144279) بخوانید.

۲) اگر کسی به اصل مقاله دسترسی دارد، لوح بان را از خواندن آن محروم نکند،

۳) خشونت علیه سگ و گربه را با خشونت علیه انسان باید در یک امتداد دید.

کامران شریفی
دانشکده دامپزشکی
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۴۰۰/۱۱/۱۸
https://t.me/ksharifiRRB

مقدمه
این مقاله ۸ اردیبهشت ۱۳۸۰ در کنفرانس سالانۀ "مركز پژوهش و تحلیل ایران" در دانشگاه تورونتوی کانادا عرضه شد. بررسی دقيق وضعیت در ایران امروز نيازمند تحقیقی تازه است، اما نکات اصلی مقاله همچنان معتبر است، زیرا بعید است در این فاصله میزان خشونت در ایران کاهش یافته باشد.

انگیزۀ نوشتن این مقاله، کشف اجساد ۱۲ زن در ۹ ماه (نسبت به سال ۱۳۸۰) گذشته است.

این جنایت‌ها تازه‌ترین بخش از روند فزایندۀ آدمکشی در ایران است که در این مقاله بررسی خواهد شد. قتل، علاوه بر نشان دادن میزان خشونت در جامعه، نشانۀ روشنی از میزان جرايم دیگر نیز هست.

ارقام رسمی در ایران نشان میدهد که میزان خشونت اگر چه پیش از انقلاب در حال افزایش بود، پس از انقلاب تنها در دوران جنگ کم شد و در سال‌های دیگر با شتابی بیش از دورۀ قبل از انقلاب افزایش یافته.

پژوهش کامل این موضوع نیازمند دسترسی به مدارک پلیس و قوۀ قضائیه است. اما با اطلاعاتی که هم اکنون در دسترس عموم است میتوان تصویری از وضعیت آدمکشی در ایران ترسیم کرد.

مفصل‌ترین اسناد موجود در عرصۀ عمومی شرح در حدود ۲۵۰ قتل در داخل و اطراف تهران در دهۀ ۱۳۶۰، نوشته یکی از مقامات ارشد وزارت دادگستری است که در هفته نامه جوانان منتشر شد. نویسنده، بازپرس ویژه قتل عمد، احمد محققی، بعدها بسیاری از این گزارش‌ها را در ۲۴ جلد کتاب منتشر کرد. بسیاری از این کتاب‌ها چندین بار تجدید چاپ شده و [تا زمان نوشتن این مقاله، در سال ۱۳۸۰] مجموعاً دستکم چهارصد هزار نسخه از آنها به فروش رفته است.

از قضا، دفتر ناشران کتاب‌های آقای محققی هم به طور کلی در مناطق فقیر نشین شهر قراردارد، نه در اطراف دانشگاه تهران یا شمال تهران، که محل استقرار بیشتر ناشران مشهور ایران است.

از جزئیاتی که در کتاب‌های آقای محققی آمده، می‌توان نتايجی به دست آورد که به احتمال زیاد در مقیاس بزرگتر جامعه ایرانی نیز قابل اطلاق خواهند بود. (حسین شهیدی در تحقیق برای نوشتن این مقاله، از بررسی ۱۴۰ مورد جنایت در این کتاب‌ها استفاده کرده است).

قتل‌های متعدد یا زنجیره‌ای را، به خصوص اگر به ندرت رخ دهند، شاید بتوان نتيجۀ اجتناب‌ناپذیر ازهم‌گسیختگی و ازخودبیگانگی ناشی از رشد سریع شهرنشینی، زیر فشار توسعۀ اقتصادی سرمایه داری تلقی کرد.
اما حتی از این دید بدبینانه نیز میتوان استدلال کرد که مهار بخش بزرگی از خشونت شهری که در این مقاله بررسی شده با مجموعه‌ای از اقدامات فوری اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و اصلاح نظام قضائی ممکن است. دنبال نکردن چنین گزینه‌ای به معنای پذیرش رشد آدمکشی به عنوان جزئی جدائی ناپذیر از جامعۀ ایران خواهد بود.
=============
مرحوم حسین شهیدی در ۵۰ سال گذشته به روزنامه‌نگاری و آموزش روزنامه‌نگاری، در ایران، انگلستان، افغانستان، کشورهای عربی و جنوب و شرق آسیا مشغول بوده. کتاب او با نام روزنامه نگاری در ایران: از رسالت تا حرفه در سال ۱۳۸۶ نخست به انگلیسی و سپس ترجمۀ فارسی آن منتشر شده است.

بازنشر یک متن در پی جنایت هولناک بوکان، افزایش سطح خشونت در ایران پیش بینی شده بود.👇👇👇👇👇

بسیار نیکوست اگر مسئولین کشور جدا از سمت رسمی، دیدی کلان نگر و معطوف به جامعه داشته باشند. در پیوند با پست روز جهانی زنان روستایی، توجه شما را به نوشتۀ دکتر رضا اسدی؛ مدیرکل دفتربهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی جلب می‌نمایم و با تشکر از ایشان
????

کوری آموزشی و پژوهشی ۲۵: اهل آکادمی و انستیتو اُرفیلا

"لوح‎بان" تا کنون فقط دو بار توانسته بخشی از تیمی باشد که تشخیص را به مرحلۀ تایید رسانده است؛ یکی مسمومیت با دانۀ کرچک و دیگری با سیانید بود. در هر دو مورد تلفات سنگینی وارد شد. علت رخداد مسمومیت با سیانید، تخلیۀ فاضلاب عکاسی درمسیر کوچ عشایر در زمانی بود که هنوز فیلمهای عکاسی را برای ظهور به لابراتوار می‎بردند. در عرض چند دقیقه تلفات پشت سر هم رخ داد و ۵۸ راس تلف شدند.

در مورد مسمومیت روز دوم مهرماه، وقتی که صاحب گله تماس گرفت و علائم را گفت، احتمالاً اولین چیزی که به ذهن دامپزشکان خطور می‎کند، مسمومیت با اوره است. "لوح‎بان" همکاران در سازمان دامپزشکی را مطلع کرده با همکاران از جمله مدرسِ درس مسمومیت‎های دام تماس گرفت. تقریباً از کسی کاری برنمی‎آمد. هیچکس آماده نبود. اتومبیل کرایۀ دانشکده همراه با یکی از همکاران برای پیگیری یک مورد اسب مشکوک بیماری خطرناک مشمشه رفته بود. دو تن از دانشجویان توانمند دانشکده قبول زحمت کرده با اتومبیل شخصی راهی محل وقوع مسمومیت شدند و تنها توانستند شاهد شیون خانوادۀ دامدار باشند که به لحاظ مالی تقریباً یک میلیارد تومان خسارت دیدند و البته آسیب های روحی آن دراز مدت خواهد بود. صاحب گله به خیالِ ارسال آنها به کشتارگاه تعداد زیادی را ذبح کرده بود. دردسر بعدی مقابله با خواست دامدار برای عرضۀ به بازار است که در این مورد ادارۀ کل دامپزشکی مانع از آن شد. اگر نهادهای بهداشتی غفلت کنند، وسوسۀ آب کردن لاشۀ دامهای مسموم از طریق قصاب‎های محلی غیرقابل مقاومت است؛ اهمیت بهداشتی کشتارگاه صنعتی همراه با ناظر مجرب در این گونه موارد مشخص می‎شود؛ چون حتی حیوانات مرده را نیز ممکن است ذبح کرده باشند. این دامدار بسیار با انصاف بود.

این که چگونه کلینیک‎های حیوانات خانگی در ایالات متحده توانستند خطر مسمومیت با ملامین برای انسان‎ها را که از چین منشاء گرفته بود برملا کنند، یک جنبه است و دیگری مسئلۀ خطر دائمی بیوتروریسم است. کلینیک‎های حیوانات خانگی خِرَد بهداشتی شهر هستند.

پیوستار تشخیص تا کنترل (Diagnosis-to-Control Continuum) در مسمومیت‎ها چیزی شبیه و حتی پیچیده‎تر از سکتۀ مغزی است که تنها سه ساعت فرصت برای نجات بیمار وجود دارد و انصافاً فعالیت انجمن سکتۀ مغزی در این مورد و نیز تاسیس مراکز مقابله با سکتۀ مغزی پرثمر بوده است.

برای مسمومیت، به ویژه وقتی خطر بیوتروریسم وجود دارد، آمادگی از پیش و انجام مانورهای دوره‎ای ضروری است. برای مثال، در مورد مسمومیت اخیر در مشهد اگر ظن بر مسمومیت با اوره است، باید کلرید جیوۀ اشباع از پیش آماده می‎بود تا در حضور نمایندۀ قوۀ قضاییه که می‎تواند یک ضابط دامپزشک باشد، از مایع شکمبه برای معتبر ماندن نمونه تا رسیدن به آزمایشگاه نمونه برداری شود. حضور نیروی انتظامی و وزارت اطلاعات به ترتیب برای مقابله با موارد عمدی بودن و بیوتروریسم در بریگاد مسمومیت ضروری است. در عین حال برای اثبات مسمومیت باید احتمال بسیاری از عوامل دیگر از جمله عوامل میکروبی را نیز باید بررسی کرد، لذا کشت همزمان باکتریایی، ویروسی و هر عامل دیگر عفونی دیگری باید انجام شود. گرفتن نمونه‎های مناسب برای مطالعات پاتولوژی بسیار مهم است و در عین حال، دسترسی به تجهیزاتی که شاید تنها بخش شیمی دانشکده‎های علوم یا موسسه استاندارد به آنها مجهز باشند، ضروری است. از لحاظ پیچیدگی، رسیدگی به موارد مسمومیت غامض‌تر از سکتۀ مغزی و به لحاظ فوریتِ عملیاتی در حد مهار یک آتش سوزی گسترده است، لذا نگارنده باور دارد که بر تاسیس بریگاد مسمومیت باید مدام تاکید کرد.

بریگاد مسمومیت نباید تفکیکی باشد، بلکه مسمومیت انسان، حیوان، کشاورزی و محیط زیست را تحت پوشش قرار دهد، همانند سرطان پستان برنامۀ غربالگری داشته باشد، برای مثال، افراد در معرض خطر ناشی از آبیاری علوفۀ دامی و سبزیجات و گیاهان مصرفی انسان با فاضلاب یا آلودگی هوا را تحت پوشش قرار دهد، دستورالعمل واکنش سریع و بانک اطلاعاتی پویا تدوین و تهیه کند.

پوشش پروتیینی ویروسی به کوچکی ویروس تب برفکی بیست وجهی (Icosahedral) است و این همه بلا بر سر دنیا می‎آورد. بریگاد مسمومیت باید زیرشاخه‎ای از سلامت یکپارچه باشد که بتواند در یک شبکۀ سیستمی وجوه مختلف مسمومیت‎ها را به صورت رنگین کمانی یکپارچه کند.

مسمومیت موضوعی جدی است؛ هر مورد آن را همانند یک قتل جنایی باید به سرانجام رساند، درغیر این صورت مثل موارد متعددی که "لوح‎بان" شاهد آن بوده و مثل دامداری که ذکر مصیبتش رفت، هاج و واج و انگشت به دهان خواهیم ماند. لذا همانند موسسۀ پاستور و موسسۀ رازی، تاسیس موسسۀ اُرفیلا برای موارد مسمومیت و رفع کوری آموزشی و پژوهشی ضروری است.

بخش قبلی (۲۴)
بخش بعدی (۲۶)

کامران شریفی
دانشکدۀ دامپزشکی
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۴۰۳/۰۷/۲۳
https://t.me/ksharifiRRB

ما خود که باشیم که لیاقت زعامت، هدایت و رهبری زنان را داشته باشیم؟ ژن خوب؟
۱۴۰۳/۰۵/۲۳

هشدار برگزیده از دکتر حسین آخانی استاد دانشگاه تهران ????

بلای بزرگ قیمت غیرواقعی آب و انرژی: جدالِ نان و آب و اشتغال و انرژی با هم

افزایش قیمت نان دوباره موجب نگرانی شد. فرشاد مومنی با وحشت از جمعیت ۱.۵ برابری رانندگان تاکسی‎های اینترنتی نسبت به شاغلین بخش صنعت و فقدان اقدام مقتضی برای تغییر ریل در اقتصاد و نیز از سرگرم بودن به امور دیگر در نگاه به جامعه صحبت کرده است.

پیش از وی، حسین آخانی به فاجعۀ زیست محیطی، اقتصادی و فرهنگی ناشی از تاکسی اینترنتی به علت نرخ پایین بنزین و عوارض وحشتناک آن روی سلامت انسان‎ها و محیط زیست اشاره کرده بود. تا قیمت غیرواقعی سوخت در جریان باشد، جریان سوخت‎برها و تولید محصولات کشاورزی غیرمتناسب با توسعۀ پایدار ادامه خواهد یافت، و به دنبالش، خشکی و فرونشست زمین غیرقابل مهار خواهد بود. هجوم برای اشتغال در بخش تاکسی اینترنتی را چگونه با کلمۀ موج توصیف نکنیم؟

تعیین نرخِ آب و انرژی اهمیتی استراتژیک دارد. بیش از قیمت نان باید نگران قیمت آب بود. دامداران روستایی به فراوانی به صورت تلفنی با نگارنده مشاوره می‎کنند. به ندرت پیش می آید که صحبت از مصرف نان در خوراک دام نشود. حتی با افزایش قیمت فعلی نان نیز احتمالاً حفرۀ بزرگی در تامین هزینه‎های این بخش اصلیِ غذای ایرانیان وجود خواهد داشت. یک بررسی میدانی و یا دست کم مشاوره با دامپزشکانی که در عرصۀ روستایی کار می کنند، برآوردی خواهد داد که میزان مصرف نان در خوراک دام چقدر است؟ به نظر می‌رسد که میزان آن قابل توجه است و قطعاً کاری پژوهشی از بابت برآورد کمّی آن و فشار اقتصادی که بر کشور می‎آورد لازم است.

طرح خودکفایی گندم و خرید تضمینی آن نیاز به بازبینی اساسی دارد. چقدر آب مجازی می‎دهیم و چقدر گندم (یا سایر محصولات کشاورزی) حاصل می‌شود؟ پایین بودن قیمت گندم نباید مصرف نان در خوراک دام را به صرفه کند. نمی‎خواهیم از تفکر کشاورزی به تفکر صنعتی کوچ کنیم؟

برای نجات سرزمین الگوهای متعددی باید تغییر کند، از الگوی تغذیۀ مردم گرفته که این قدر متکی بر نان نباشد، تا الگوی کشت، الگوی آموزش و پژوهش، الگوی حمل و نقل، الگوی پرورش و تغذیه دام و تامین غذای مردم، الگوی تامین و تضمین سلامت مردم و جامعه، در همۀ موارد تغییراتی در حد تغییر پارادایمی لازم است.

نگرانی از بابت افزایش قیمت نان و سرایت آن به افزایش قیمت سایر کالاها گرچه ضروری است، اما سطحی‎ترین و کم‎مایه ترین دیدگاه برای تحلیل و ارزیابی موقعیت است.

قیمت غیرواقعی آب و انرژی کمر صنعت و اشتغال را می‎شکند و سوء تغذیه را تشدید و تعادل جامعه را نابود می‎کند.

کامران شریفی
دانشکدۀ دامپزشکی
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۴۰۳/۰۵/۱۷
https://t.me/ksharifiRRB

برگی از تاریخ و رفتار بارها تکرار شدۀ روسیه
سرگئی شویگو به تهران آمد و با تنی چند از بزرگان و همتایان به گفتگو نشست؛ در این میانۀ هراسناک که نفس را در سینۀ انسان‎ها و نیز بورس جهانی حبس کرده است. برخلاف مردم کشورهای عربی که احتمالاً خواهان حذف و نابودی یکجای اسرائیل و مردمش هستند، رهبران کشورهای عربی برای رساندن سوخت به اروپا چاره را در ثبات اسرائیل می‎دانند، یک تضادمندی عجیب. در تمام مدتی که غزه زیر ضرب است جیکشان در نیامد.

در این بزنگاه تاریخی که قرار است وارد هر عرصه یا چاهی شویم، بهتر است طنابهایمان را خوب امتحان و وارسی کنیم. هیچ طنابی از سوی کشورهای عربی تقدیم نخواهد شد که هیچ، شاید برخی از وضعیت فعلی خوشحال باشند. ابومازن در مراسم تشییع شیمون پرز شرکت کرد ولی برای هنیه فقط نماینده فرستاد. کسی از ته دلش خبر ندارد.

و اما طناب روسیه. در فایل بالا از نوشته‎های جلال آل احمد خواهیم فهمید که روسیه در این زمینه چقدر قابل اعتماد و طنابش محکم است و نیز از روی رفتارش در سوریه با ما، این استاد انداختن پوست خربزە زیر پا!

کامران شریفی
دانشکدۀ دامپزشکی
دانشگاه فردوسی مشهد
١٤٠٣/٠٥/١٦
https://t.me/ksharifiRRB