እንቁጣጣሽ
በእነሞር ጉራጊኛ

በአሏህ ሹቭ፡ እጅግ በጣም ሩኅሩህ እጅግ በጣም አዛኝ(ያአዝንካአር፤ያትቫ፡ንጥጥካአር) በኸነ ሁዳ፡፡

57፥3 ተጎይታሁዋ ወደ አሁዋይ ኧወንደነሁዋ(ቁርአን) ተከተሉዋ(ኧትሔተረ ሁኑዋ)። اتَّبِعُوا مَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ

“ጳጉሜ” ኢንካ ቃል “ኤፓጎሜኖይ” ἐπαγόμενοι ቲንካ ተግሪክ ቃል ኧትነከቨ፡ ቲኸን ትርጉሙሀ “ኧትደፐረ” ወይም “ኧዶፖሪ” ኧዋርትነኸ፥ ጳጉሜ ኧበኘ ሹቭ፡ ቲኸን ድረሞሀ ተነፖሩዋ 12 በኘ ፎር ኧዶፖሪ 13ኛ በኘን። ህም በኘ በነሐሴ እና በመስከረም ግት አነዳ ኧመጨረሻ በኘን፥ ጳጉሜ በኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር በዘመነ ሉቃስ ስድስት ቀን ነፐረንታ በዘመነ ዮሐንስ፣ በዘመነ ማቴዎስ እና በዘመነ ማርቆስ አምስት ቀን ኢኸን። ልብ ባሩዋ አጫምጩዋ! ዋ በኘ ተግሪክ ሄለኒዝም ኧትጀመረ እና ተአሌክሳንድርያ ወደ ኢትዮጵያ ኧገፓዳናአር ባሀኔ በዕብራውያን አቆጣጠር ፎር በኘሁኖዋ 12 ብቻ አነውዋ። አምላክንራ አሏህ ኧበኘ ቁጥር በሁዳይ መጽሐፍ(በቁርአን) ሰማያት እና ምድር በፈጠረ ቀን አሥራ ውርኤት(12) በኘ ኧኸነኸ ኤኤደንረ፦
9፥36 አላህ ዘንድ በኘ(የወር) ቁጥር በአሏህ መጽሐፍ(በቁርአን) ከስ ሰማያት እና ምድር በፈጠረወ ቀን አሥራ ውርኤት(12) በኘ(ወር) አነውዋ። إِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثْنَا عَشَرَ شَهْرًۭا فِى كِتَٰبِ ٱللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضَ

ዋዳ ያቲሽካሁዳ ኧኢትዮጵያ ዘመን መለወጫ በልምድ ተግሪክ ኧቫ፡አ ሰርገ ኧገፓዳናአር ባሀኔ አገር በቀል(ታሀ ኢፍቲ ኧነፐረአር አሀንዳ)፥ በህም ፎር መለኮታዊ ትእዛዝ አነነዳአር ታይኸን ሰቭ፡ ኧፈጠረን ቢድዓህ ኧኸነዳናአር። ዓመተ ምሕረት ኢንካ ቃር ኧጠበጠ ዘመነ ሉቃስ፣ ዘመነ ዮሐንስ፣ ዘመነ ማቴዎስ እና ዘመነ ማርቆስ ሰቭ፡ ኧፈጠረን ሃይማኖታዊ አስተምህሮት ኧኸነዳናአር፥ በሁዳ ፎር ባዕድ አምልኮ ኢትፈፀምወዳ ቀነን።ስለዚህ ባዕድ አምልኮ በእስልምና ደግሞ አይፈቀድካ።በጳጉሜ ቀናት ጋእ ባረነ ሰቭ፡ በኧግርዃ ሄንደ ያአልፈኸ አሰቡምታ በጎረቢድ(ወነኸ) መተላለፊያ እና ህዝብ ቢደብስወዳ መያ ፎር ፈኘእ፣ ኩታራ፣ አንጋቻ፣ ችታ ወዘተ አንጩም ኢቃሹዋ፥ በደም አነኮጂ ሳንቲም ፣ ብር፣ ጌጣ ጌጥ እና ኖኦራ አይነት ግቭ፡ር(እቃ ) በኖኦራ ኤኤዲ ወተኡም ያዢ። ሀዳ ምርአፈድን ኧዋርትን። ባዕድ አምልኮ ኧነዳናአር። አሏህ አናአዘዘዳናአር።ስለዚህ ባዕድ አምልኮ በእስልምና ደግሞ አይፈቀድካ።

ዋ ቀነ ቲያርእካ ኧቀን ሁዳ መጨረሻ ቲያትቭ፡ራንእ ቲያጭናንቅ ኢቫ፡አይ ኧኸኔ “እንቁ” ቧሪ፥ ያቫ፡አኩዳ ጣጣዪ መዘዝሞሀ ደግሞ “ጣጣሽ” ቧሪ። በዱምታዃ እማቲሜ ቲሆንታ ደግሞ “እንቁ ጣጣሽ” ቧሪ፥ ጥንቆላ(ሸጎረ ቢድ) እና ድግምት(ኢገኝካአር) ተኑዕየ ሽርክ ኢትመደብካ ኧአሏህ ሐቅ ኢወስቲ ኧኸኔ ኑዕ ኧኸነ በደልን። እንቁጣጣሽ ማክበር(አክቡርት) አቆጣጠሩዃ አገራዊ ታይኸን እምነታዊ መሠረት አነነዳአር ቲኸን ተሁዳ ኧትጣበጠ ባዕድ አምልኮ ነዥነታ ተዋ ሰቭ፡ ተፈጠረን በዓል ገግንራ ንትከላከልነ! እንግዲህ እንቁጣጣሽ ዓመታዊ በዓል ዓረማዊ እና ክርስትና እራኧረ ኧጠበጠ በዓልን፥ በዋ ጊዚየ "እንኳን አሰንአናኸ" ወይም "እንኳን አሰንአናሁም" ቲኒዳ ወ በዓል ታሳቢ እና ዋቢ ኤፐታንዳን። ሙሥሊም አነነዳ ዓመታዊ በዓል ውርኤት(2) ብቻ እና ብቻኖዋ፥ ህም በዓል ዒዱል ፊጥር እና ዒዱል አድሓ ብቻኖዋ፦
ሡነን አቢ ዳዉድ መጽሐፍ 2, ሐዲስ 745
አነሥ ኢብኑ ማሊክ ዋኸ ተረከን፦ "ኧአሏህ መልእክተኛ(ኪሸረኘ)”ﷺ” መዲና ቲጎኦታ ኧመዲና ሠቭ፡ ሁኖዋ ያኮብሪዮታ ውርኤት(2) በዓል አነኖኸ ዃሩም። ነብዩ ﷺ ፦ "ዋ ውርኤቸ ቀነ ምርአፈድኖዋ? በዋርት ተሣአሪዮም፥ "ሰቭ፡ሁኖዋ በጃሂሊያ(መሀይም) በነፐርነ ጊዚየ ንደሰትኔኮዋ ኧነፐሩዋ በዓልኖዋ ቧሪዮም። ነብዩ ﷺ”ዋኸ ቧሪዮም፦ ”አሏህ ተሁኖዋ ተውርኤቸመሁኖዋ ኢፈዝካ ውርኤት በዐል(ኢድ) ኤፐነሁም፥ ሁኖም፦ ዒዱል ፊጥር እና ዒዱል አድሓ አነነሁዋ”። عَنْ أَنَسٍ، قَالَ قَدِمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الْمَدِينَةَ وَلَهُمْ يَوْمَانِ يَلْعَبُونَ فِيهِمَا فَقَالَ ‏”‏ مَا هَذَانِ الْيَوْمَانِ ‏”‏ ‏.‏ قَالُوا كُنَّا نَلْعَبُ فِيهِمَا فِي الْجَاهِلِيَّةِ ‏.‏ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏”‏ إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَبْدَلَكُمْ بِهِمَا خَيْرًا مِنْهُمَا يَوْمَ الأَضْحَى وَيَوْمَ الْفِطْرِ ‏”‏ ‏.‏
ጃምዒ አት ቲርሚዚይ መጽሐፍ 8, ሐዲስ 121
ዓኢሻህ”ረ.ዐ.” ኧተረከቸነኸ ኧአሏህ መልእክተኛ(ኪሸረኘ)”ﷺ” ዋኸ ቧሩም፦ “ዒዱል ፈጥር ሰቭ፡(ሰው) ጾም ኢፎጆኮዳናአር፥ ዒዱል አደሐ(አረፋ) ደግሞ መስዋዕት ኢቀርብወዳ(ኧሰደቃ ያጭኮዳ) ቀነን”። عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏ “‏ الْفِطْرُ يَوْمَ يُفْطِرُ النَّاسُ وَالأَضْحَى يَوْمَ يُضَحِّي النَّاسُ ‏”‏
ጃምዒ አት ቲርሚዚይ መጽሐፍ 8, ሐዲስ 91
አቡ ሰዒደል ኹድሪይ ኧተረከነኸ፥ ኧአሏህ መልእክተኛ(ኪሸረኘ)”ﷺ” ”በውርኤቸ በዓል በዒደል አደሐ እና ዒደል ፈጥር ጾም(ሶመን) ኢጾሚ አይኸንካ አይትበቃካ ቧርም”። عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ، قَالَ نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ صِيَامَيْنِ يَوْمِ الأَضْحَى وَيَوْمِ الْفِطْرِ ‏.

“ዒድ” عِيد ኢንካ ቃል “ዓደ” عَادَ ኧዋርት “ተመላለሰ” ቲንካ ሥርወ ቃል ኧቫ፡አአር ኸነታ “ኧትዣወርት” ኧዋርትን፥ ዋዳ “መደሰቻ” ወይም “በዓል” በየዓመቱሀ ኢትዥባፐሪ ኧኸኔ ዋ ስያሜ ነከቨ፡(ዋ ሹቭ፡ ቴቨ፡ን) ። ስለዚህ አላህ አ'ወንደነዋ ቁርኣን እና ሐዲስ ብቻ በትከተልነ(በትሔተርነ) ውርኤት(2) በዓል ብቻ እና ብቻ አነንረ፦
7፥3 ተጎይታሁዋ ወደ አሁዋይ ኧወንደነሁዋ(ቁርአን) ተከተሉዋ(ኧትሔተረ ሁኑዋ)። اتَّبِعُوا مَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ

“ተኸተሩዋ” ኢንካ ቃል “ኢተቢዑ” اتَّبِعُوا ቲኸን “ኢትባዕ” إِتْبَاع‎ ኧዋርት ደሞ ኧቢድዓህ ተቃራኒ "ተአሏህ ወደ ነቢንራ”ﷺ” ኧወንደሁዳ ብቻ ኧትሔተርት" ኧዋርትን። "ቢድዓህ" بِدْعَة ኢንካ ቃል "በደዐ" بَدَّعَ ኧዋርት "ፈጠረ" ቲንካ ሥርወ-ቃል ኧቫ፡አአር ቲኸን “ፈጠራ” ኧዋርትን፥ ቁርኣን እና ሐዲስ ፎር ኤነ ዘንጋ በዲን ፎር ኧድውርት "ቢድዓህ" ኸነታ ሙሥሊም ግን ኧወንደነ ብቻ ቲትሔተር ውርኤት  ዒድ ብቻ እና ብቻ ያከብር። ስለዚህ "እንቁጣጣሽ" ቲዪንረዳ "እንኳን በወሔ መአሽ" ተዋርት ኢፈዝካሁዳ "ማን አቫ፡አናሽ?" ባይተነ በታሪካዊ ዳራ እና መረጃ ንሞግትነ። በዓል ሁዳ ባንዃርት ያኮብርታ ሁኖዋ አምላክንራ አሏህ ሂዳያህ አቭ፡ኮዋ! ኢ'ና ጽናቱሀ አቨ፡ንረ! አሚን።

ጉራጊኛ ትርጉሙ፦አልሀምዱ አወል(ኢብኑ አወል)
https://t.me/abunejashii
https://t.me/ibnuawole

✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
https://t.me/Wahidcomguragiga

ወሠላሙ ዐለይኩም

ሚሽነሪ ሆይ! አሁዋይ ጉዳይ አትቫ፡ከረናሁም(ግራ ገፓናሁም)፣ ባሁም ቲኒዳአር ኧኘቨ፡ሁምታ ተሀቅ ኧትጋፎት ዠመርሁም።ዲኑል ኢሥላም ታቆሹሹዋይ አትጎኦከ ጎጀ ኤነዳ፣ አትኖኡሪ እቭ፡ን ኤነዳ፣ አንቆፈርሁዊ አፈር ኤነዳ፥ ሀቁሀ ግን አይሳካነሁዋይ ኧኸኔ ዋ ሐቅ ኧኸነ ኧእስልምና ብርሃን ሂናሁዋ ኢዠእርቨ፡ሁዋ፣ ፈኧድ ኸነቨ፡ሁም፣ ጨጓራ ባአሸ ኸነቨ፡ሁም፣ ጎን ውጋት እና ኧኧግር ቁርጥማት ኸነቨ፡ሁም። ምክንያቱሞሀ ሐቅ አትቴኤፖርታ።

አምላክንራ አሏህ ሂዳያህ አቭ፡ሁዋ! ኢ'ና ጽናቱሀ አቨ፡ንረ አሚን።

ጉራጊኛ ትርጉሙ፦አልሀምዱ አወል(ኢብኑ አወል)
https://t.me/abunejashii
https://t.me/ibnuawole

✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
https://t.me/Wahidcomguragiga

ወሠላሙ ዐለይኩም

በእነሞር ጉራጊኛ
የነቢያችን"ﷺ" ሥርወ ግንድ
(ኧነቢንራ"ﷺ" ዘርሁኖዋ)

በአሏህ ሹቭ፡ እጅግ ኑእ ሩኅሩህ እጅግ ኑእ አዛኝ(ያትቫ፡ንጥጥካአር) በኸነ ሁዳ።

53፥56 ዋዳ(ሙሀመድ) ድረ ተነፐሩዋ አስጠንቃቂ(ተኢብራሂም ጎሳ) ኧኸነ አስጠንቃቂ ኧኸነዳናአር። هَـٰذَا نَذِيرٌ مِّنَ النُّذُرِ الْأُولَىٰ

ኢብራሂም እና ኧችዃ ኢሥማዒል፦ «ጎይታንራ ሆይ! ቲ'ና ተኧቨ፡ር፡፡ አኸ(አሏህ) ኢሰቭ፡አካ እና ኢሂርካ ኧኸነ አኸተንኸ» በዋርት ኧአሏህ ተማጾንም ሳአርም፦
2፥127 ኢብራሂም እና ኧችዃ ኢሥማዒል፦ «ጎይታንራ ሆይ! ቲ'ና ተኧቨ፡ር፡፡ አኸ(አሏህ) ኢሰቭ፡አካ እና ኢሂርካ ኧኸነ አኸተንኸ» ኢኑዋታአር ሆኑምታ ተቢድዃ(ካአባ) ቋሚ አሽሸከውም ቤፐውዋ ጊዚየ አስታውስ፡፡ وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَٰهِـۧمُ ٱلْقَوَاعِدَ مِنَ ٱلْبَيْتِ وَإِسْمَٰعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّآ ۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلسَّمِيعُ ٱلْعَلِيمُ

ኢብራሂም እና ኢሥማዒል አትሔተሩምታ፦ "አ'ኸ ትዛዛኸ ንታአዘዝነኸ ኧንአንረ፡፡ ተዘር ዙሪያመንራ አ'ኸ ኢታአዞዥዋታ ሕዝብ ኧንአኮዋ" በዋርት ኧአሏህ ሳአሩም፦
2፥128 «ጎይታንራ ሆይ! "አ'ኸ ትዛዛኸ ንታአዘዝነኸ ኧንአንረ፡፡ ተዘር ዙሪያመንራ አ'ኸ ኢታአዞዥዋታ ሕዝብ ኧንአኮዋ። ንትመራኔኮዳ ሕግ(ሸሪአ) አትሔረንረ፡፡ ኢና ወደ አ'ሔ በንስሐ(በተውበት) ተዠፐርነ፤ አኸ በጸጸት(በተውበት) ተእፋድሗ ኧትዠፐረ ትቴኤፐርካንሀአር ታትቫ፡ንጥጥካ(አፍ ቲንካ) አኸ ብቻንኸ፡፡» رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا ۖ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

በዋ አንቀጽ ከስ "ኢታአዞዥታ" ባረ ኢንካ ቃል "ሙሥሊመይኒ" مُسْلِمَيْنِ ቲኸን "ሙሰና" مُثَنًّى ኧዋርት ደሞ "ኧውርኤትየ"dual" ኧኸነኸ ያቲሽ፥ ዋሁኖዋ ውርኤቸ ኢብራሂም እና ኢሥማዒል ኧሁኖዋ ኧዋርትን። "ዘርንራ" ቲኑዋታ ደግሞ ኧውርኤቸመሁኖዋይ ዝርያ ባሀኔ ኢሥሐቅ እና ያዕቁብ አይደቭ፡ርካ፥ ምክንያትሞሀ ኢሥሐቅ ኧኢሥማዒል ኧሰም እንደገና አት' ያዕቁብ ኧኢሥማዒሊ ኧኧሰምዃይ ኧች ባሀኔ ኧኢሥማዒል ዘር በፍጹም አንሆኑዋታ። ቀጠለ ቢቫ፡አካ ዐውደ ንባብ ተኢብራሂም እና ተኢሥማዒል ዘር መልእክተኛ(ኪሸረኘ) አሏህ ኢኬሸኸ ውርኤቸ አቦ ኢብራሂም እና ኢስማዒል ኧአሏህ ተማፆንም ሳአሩም፦
2፥129 «ጎይታንራ ሆይ! "ተሁኖዋ ተዘርንራ ኧኸነ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) በሁኖዋ በህዝብሁኖዋ ፎር አንቀጽ(ኧአሏህ ቃር) ያነብብካአር መጽሐፍ እና ጥበብ ያስተምርኮታአር ተክህደት ያፀዳኮታአር ከሽ፤ አኸ (አሏህ) አሸናፊ እና ጥበበኘ አኸ ብቻ ኧኸንኸዳንሀአር» ኢኑዋታአር ሆኑም፡፡ رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ ۚ إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيم

"ተሁኖዋ" ኢንካ ኃይለ ቃል አጫምጩም ቡርኤ! "ተ" ኢንካ መስተዋድድ መነሻ ኧኸነ "ሁኖዋ" ኢንካ ተሳቢ ተውላጠ ሹቭ፡ "ዘርንራ" ኢንካ ቃል ያቲሽካናአር፥ "ሚንሁም" مِّنْهُمْ ኢንካ ወሳኝ ቃል ተኢብራሂም እና ተኢሥማዒል ዘር ኢቫ፡አካ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) አነኸ ያቲሽካናአር። "አንቀጻኸ ያነብብኖታአር መጽሐፍ እና ጥበብ ያስተምርኮታአር ተክህደት ያፀዳኮታአር" በዋሪ መሠረት ዘመኑዃ ቲሰርአካ አምላክንራ አሏህ ነቢንራ ሙሀመድ "ﷺ" ተዋ ሥርወ ግንድ(ተኢብራሂም ጎሳ)"offspring" ኬሸ፦
2፥151 "በከሳሁዋ(ተጎሳሁዋ) ታሁሜ ኧኸናአር ባሁዋ ፎር አንቀጽ ያነብብካአር እና ያፀዳሁዋታአር፣ መጽሐፍ እና ጥበብ ያስተምርሁዋታአር፣ ኧዋ ኢፍቲ ቲሂሪ አንነፐረ ዘንጋ እውቀት ያትሔርሁዋታአር ኧኸነ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) ኧኬሸነኸ እንቭ፡" ዋአካ አት' ጸጋ ሜንአነኩም፡፡ كَمَا أَرْسَلْنَا فِيكُمْ رَسُولًا مِّنكُمْ يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِنَا وَيُزَكِّيكُمْ وَيُعَلِّمُكُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُعَلِّمُكُم مَّا لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ

"ተአሁዋ" ኢንካ ኃይለ ቃል አጫምጩም ቡርኤ! "ተ" ኢንካ መስተዋድድ መነሻ ኧኸነ "አሁዋ" ኢንካ ውርኤተኘ መደብ ተሳቢ ተውላጠ ሹቭ፡ "ዘርንራ" ኢንካ ቃል ያቲሺ ኧገፓዳናአር፥ "ሚንኩም" مِّنكُمْ ኢንካ ወሳኝ ቃል ተኢብራሂም እና ተኢሥማዒል ዘር ኧቮ፡ኦዋ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) ነቢንራ ሙሀመድ "ﷺ" ኧሆኑዋኸ ያቲሽካናአር፦
62፥2 ሁዳ ሀ(አሏህ) መሃይም በሆኑዋ ሰቭ፡ ግት አንቀጽ(ኧአሏህ ቃል) በሁኖዋ ፎር ያነብብኖታአር፣ በአሏህ ፎር ኤኛ ኧትጎዦት፣አምልኮ ቶንኦት(ሽርክ ቶንኦት) ኢኸርአኮታአር(ተሽርክ ያፀዳኮታአር)፣ መጽሐፍ እና ጥበብ ያስተምርኮታአር ኧኸነ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) ተሁኖዋ ተገግሞሁኖዋ ከስ ኧኬሸዳናአር፡፡ هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ

❤️ኢብራሂም እና ኢሥማዒል ኧድረ አስጠንቃቂ ሆኑምታ ተሁኖዋ ተድረ አስጠንቃቂ ጎሳ ኧኸነ አስጠንቃቂ
አንቀጽ ያነብብኖታአር መጽሐፍ እና ጥበብ ያስተምርኮታአር ተክህደት ያፀዳኮታአር ኧኸነ ኢትረመድካ ነቢይ ሙሀመድ "ﷺ" አሏህ ኬሸ፦
53፥56 ዋዳ(ሙሀመድ) ድረ ተነፐሩዋ አስጠንቃቂ(ተኢብራሂም ጎሳ) ኧኸነ አስጠንቃቂ ኧኸነዳናአር። هَـٰذَا نَذِيرٌ مِّنَ النُّذُرِ الْأُولَىٰ

ነቢንራ"ﷺ" በሐዲስ ተኢብራሂም እና ተኢሥማዒል ሥርወ ግንድ (ዘር) ኧሆኑዋኸ ጌከሩም እና አስታወሹም ኤኤጅንረ፦
ጃምዒይ አት ተርሚዚይ መጽሐፍ 49, ሐዲስ 3964
ዋሲላህ ኢብኑል አሥቃዕ ኧተረከነኸ፦ "ኧአሏህ መልእክተኛ(ኪሸረኘ)"ﷺ" ዋኸ ቧሩም፦ "አሏህ ተኢብራሂም ኧች ኢሥማዒል መረጠ፣ ተኢሥማዒል ትውልድ ኧኪናና ሥርወ ግንድ መረጠ፣ ተኪናናህ ሥርወ ግንድ ቁረይሽ መረጠ፣ ተቁረይሽ ኧሃሺም ሥርወ ግንድ መረጠ፣ ተሃሺም ሥርወ ግንድ ኢያ መረጠ"።  عَنْ وَاثِلَةَ بْنِ الأَسْقَعِ، رضى الله عنه قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏ "‏ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى مِنْ وَلَدِ إِبْرَاهِيمَ إِسْمَاعِيلَ وَاصْطَفَى مِنْ وَلَدِ إِسْمَاعِيلَ بَنِي كِنَانَةَ وَاصْطَفَى مِنْ بَنِي كِنَانَةَ قُرَيْشًا وَاصْطَفَى مِنْ قُرَيْشٍ بَنِي هَاشِمٍ وَاصْطَفَانِي مِنْ بَنِي هَاشِمٍ

በእነሞር ጉራጊኛ
የአሏህ ምርጫ(ኧአሏህ ኧሾፕት)(አሏህ ኢሸፕት)

በአላህ ሹቭ፡ እጅግ ኑእ ሩህሩህ ኑእ አዛኝ(ያትቫ፡ንጥጥካአር) በኸነ ሁዳ

42፥13 አሏህ ኧሴኧን ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ(ኧአሏሂ) ይመርጥ(ኢሸፕት)፡፡ ኢዠፐርካ(በተውበት፣በንስሀ) ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ ኢመራኩ፡፡ اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي إِلَيْهِ مَن يُنِيبُ

"ኢንቲኻብ" اِنْتِخَاب ኧዋርት "ኧሙርጥት(ኧሹፕት)"election" ኧዋርትነኸ፥ ኢንቲኻብ ኢንካ ቃር "ኢንቲኻብ ሹሩጢይ" اِنْتِخَاب شُرْطِيّ እና "ኢንቲኻብ ገይሪ ሹሩጢይ" اِنْتِخَاب غَيْرِ شُرْطِيّ ቧርም በውርኤት ኢሻከድ።
፨ "ሹሩጢይ" شُرْطِيّ ኧዋርት "ሀለት(መስፈርት)"conditional" ኧዋርት ኸነታ ሙማሞሀ "ኢንቲኻብ ሹሩጢይ" اِنْتِخَاب شُرْطِيّ ኧዋርት "ሀለትዃ ኢኸኒ ኢገባኩዳ ምርጫ(ኧሹፕት)"conditional election" ኧዋርትን።  ለምሳሌ፦ አደም (አሠ) ቤፐን ኃጢአት "ጎይታንራ(አሏህ) ሆይ! ነፍስንራ(ገግንራ) በደልነ፥ ኢ'ና ባትመረንረ(ባትፈርኸንረ) እና ባታትቫ፡ንጥጠንረ በእርግጥ(በውረቭ፡) ተከሶርዋ ሁኖዋ ንኸንነዴ" ባረ ተጸጸተ፦
7፥23 «ጎይታንራ(አሏህ) ሆይ! ነፍስንራ(ገግንራ) በደልነ፥ ኢ'ና ባትመረንረ(ባትፈርኸንረ) እና ባታትቫ፡ንጥጠንረ በእርግጥ(በውረቭ፡)ተከሶርዋ ሁኖዋ ንኸነዴ» ቧርም፡፡ قَالَا رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ

አደም (አሠ) ተጸጸተታ (በተውበት) በንስሓ ወደ አሏህ ቲዠፐርካ አሏህ ጸጸትዃ በተኧወርት ዠፐረነ፥ እነሆ አምላክንራ አሏህ ጸጸት ኢቴኤፐርካናአር ፋራሂ(ያትቫ፡ንጥጥካናአር)፦
2፥37 አደም(አሠ) ተጎይታዃ ቃላት ተኤፐረ፡፡ በሁዳ(በአደም አሠ) ፎር ጎይታዃ(አሏህ) ጸጸትዃ በተኧዎርት ተዠፐረነ፥ እነሆ አምላክንራ አሏህ ጸጸት ኢቴኤፐርካናአር ፋራሂ(ያትቫ፡ንጥጥካናአር)፡፡ فَتَلَقَّىٰ آدَمُ مِن رَّبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ ۚ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

አደም(አሠ) ተጸጸተታ ንስሓ ገፓታ(በተውበት) ወደ አሏህ ኧትዠፐሬ አሏህ ጸጸትዃ በተኧወርት መረጠን፦
20፥122 ታሀ ቆጥወ "ጎይታዃ(አሏህ) መረጠን" ተሁዳ(ተአደም) ጸጸቱሀ ተኤፐረን እና መራን፡፡ ثُمَّ اجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَتَابَ عَلَيْهِ وَهَدَىٰ

"ጎይታዃ(አሏህ) መረጠን" ኢንካ ቃር አጫምጩም ኦዢ! ማንኢም ሰቭ፡ ተነፐረወ ኩፍር ወይም ሺርክ አሊያም ዘንብ(ወንጀል፤ሀጢአት) ወደ አሏህ በንስሓ(በተውበት) ቢዠፐር አሏህ ወደ ራሱሀይ ኧጀነት ይመርጥኩ፦
42፥13 አሏህ ኧሴኧን ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ(ኧአሏሂ) ይመርጥ(ኢሸፕት)፡፡ ኢዠፐርካ(በተውበት፣በንስሀ) ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ ኢመራኩ اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي إِلَيْهِ مَن يُنِيبُ

"አሏህ ኧሴኧን ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ(ኧአሏሂ) ይመርጥ(ኢሸፕት)" ኢንካ ሁዳ "ዓም" ኸነ ኧቫ፡አንዳናአር፥ "ዓም" عَامّ ኧዋር "ጠቅላላ"general" ኧዋርትን። ዘንጋዃ ግን "አሏህ ኧሴኧን ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ(ኧአሏሂ) ይመርጥ(ኢሸፕት)፡፡" ኢንካ ሁዳ "ዓም" "ኢዠፐርካ(በተውበት፣በንስሀ) ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ ኢመራኩ" ቲንካ "ኻስ" ኸነ በሁዳ ፎር ማአ፥ "ኻስ" خَاصّ ኧዋርት "ነጠላ"specifical" ኧዋርትነኸ።ሰቭ፡ ኧትሞሮት ኢነህቭ፡ካ ሁዳ በኦቮ፡ርት(በእምነት) ኦሁንቱዃ "ኻስ" "ነጠላ" ኸነ ኢቫ፡አካናአር፦
22፥54 አሏህ ሀሁኖዋ ኧአሞሩዋ ሁኖዋ ወደ ቀጥተኛ መያ በእርግጥ(በውረቭ፡) "መሪ" ኧኸነዳናአር፡፡ وَإِنَّ اللَّهَ لَهَادِ الَّذِينَ آمَنُوا إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ

"ሀሁኖዋ ኧአሞሩዋ ሁኖዋ" ኢንካ ቃር አጫምጩም ቡርኤ! አናአመረ እና ንስሓ አንገፓ ሰቭ፡ ሸይጧን ኢትሔተርካናአር፥ ሸይጧን ኧትሔተረን ሰቭ፡ ወደ ጀሀነም ኢመራኩ፦
22፥4 "እነሆ! (ሸይጧን) ኧትሔተረን ሰቭ፡ ሁዳ ያጠምምኩ፡፡ ወደ ኢነድድካ እሳድ ስቃይሜ ኢመራኩ" ኧዋርት በሁዳ ፎር ጻፉዊ(ተድነገገወ)፡፡ كُتِبَ عَلَيْهِ أَنَّهُ مَن تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُ يُضِلُّهُ وَيَهْدِيهِ إِلَىٰ عَذَابِ السَّعِيرِ

ሸይጧን ወደ ጀሀነም ኢመራኩዳ ሰቭ፡ አሏህ ኧጀነት አንመረጠን ሁዳ በገዛ ፈቃዱዃ ኧሸይጧን ኧትሔተረዴ፥ ዋ ኢናይ ጣልቃ ኧግውኦት እና ድርሻ ኦምቦርትዃ ኧአሏህ ምርጫ(ሽፖቸ) "ኢንቲኻብ ሹሩጢይ" اِنْتِخَاب شُرْطِيّ ዩኒ።

፨ "ገይሪ ሹሩጢይ" غَيْرِ شُرْطِيّ ኧዋርት "ሀለት(ሁኔታ) ኤነወ"unconditional" ኧዋርት ቲኸን በጠቅላላ "ኢንቲኻብ ገይሪ ሹሩጢይ" اِنْتِخَاب غَيْرِ شُرْطِيّ ኧዋርት "ሁኔታ(ሀለት) ኤነነ ምርጫ(ሽፖቸ)"unconditional election" ኧዋርትን። ለምሳሌ፦ አሏህ ኧሴኧናአር ኢፈጥር፦
28፥68 ጎይታማኸ(አሏህ) ኧሴኧናአር ኢፈጥር፤ ኢመርጥቭ፡ ፡፡ ኧሁኖዋ ምርጫ(ሽፖቸ) ኤነኖታ፡፡ አሏህ ታይገባኩ(ተጎደሎነድ) እንቭ፡ ጠራ(ንፁህን)፡፡ ቲያጋሮዮታ(ተአሏህ ውጪ ቲያአቭ፡ርኮታ ዘንጋ እንቭ፡ ናኧ፡፡ وَرَبُّكَ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَيَخْتَارُ ۗ مَا كَانَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ ۚ سُبْحَانَ اللَّهِ وَتَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ

"ኢሢእኩዳአር ኢፈጥር" ቢንካ ዋና ቃል "ኢመርጥ" ኢንካ ቃር አሏህ ኤሰኤን ሰቭ፡፣ ኧሴኧን እንስሳ፣ ኧሴኧን አታክልት፣ ኧሴኧን ማዕድን ኤፐ ኧፉጥርትዃ ኧሁዳይ ሁኔታ(ሀለት) ኤነነ ምርጫን(ሽፖቸን፥ "ኧሁኖም(ኧፉጥር ሁኖዋ) ምርጫ(ሽፖቸ) ኧነኖታ" ኧዋርት ፍጡር ሁኖዋ "ዋኸ ሀኸ ንህን ንትፈጠር" ኢንካ ምርጫ(ሽፖቸ) ኤነኖታ። ኧችነድ ኧህን ገረድነድ ኧገግንራ ምርጫ(ሽፖቸ) ታይኸን' ኧሁዳ(ኧአሏህ) ምርጫ(ሽፖቸ) ብቻ ኧኸነዳናአር፦
42፥49 ኧሣቫ፡ይ(ሰማይ) ኧምድር ንጉሥኘድ ኧአሏህናአር፡፡ ኧሴኤናአር ኢፈጥር፤ በሴኤ ግርኤድ ኢቭ፡ ፥ አት' በሴኤ ዴንጋ(ኧች ወልድ) ኢቭ፡ ፡፡ لِّلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ ۚ يَهَبُ لِمَن يَشَاءُ إِنَاثًا وَيَهَبُ لِمَن يَشَاءُ الذُّكُورَ

"ኧሴኧናአር ኢፈጥር" ቢንካ ዋና ቃል "በሴኧ ግርኤድ ኢቭ፡ ፥ አት' በሴኧ ዴንጋ ኢቭ፡" ኢንካ ቃር ገረድ ኧሁንት እና ኧች ኧሁንት ኧአሏህ ሁኔታ(ሀለት፣አማራጭ ) ኤነነ ምርጫ(ሽፖቸ) ኧኸነዳናአር፥ ኢናይ ምርጫ፣ ድርሻ፣ ፈቃድ ኤኖይ ኧኸኔ ኧችነድ(ዴንጋ ኧሁንት) እና ገረድ(ግርኤድ ኧሁንት) ቅጣት እና ሽልማት ወይም ተጠያቂነድ ኤኖዳ። አምላክንራ አሏህ ተመላአይካ ከስ ኪሸረኘ ኢመርጥ(ኢሸፕት)፦

"ሙስተቂም" مُّسْتَقِيم ኧዋርት "ቀጥተኛ" ኧዋርት ኸነታ አምላክንራ አሏህ በብቸኝነድ(ኧወጣዃ) አትአአር ታይደውርኮ ኧትጎዦት(አምሉክት) ቀጥተኛ መያን፥ ታሀ ውጪ(ኤኝኛአር) አነውዋታ መያ ሁኖዋ ጥመት(ኧትጣመሙዋ) መያኖዋ፦
6፥153 «ዋዳ ቀጥተኛ ኧኸኘ መያነኛ፤ ሀ መያኛ ተኮተሉዋ(ተኾተሪ)፡፡ ኧጥመት(ኧትጣመሙዋ) መያ ሁኖዋ አትከተሉዋ(አትሄተሩዋ)፡፡ ተቀጥተኛ መያ ሁዳ አ'ሁዋ ኢለያይኩዋ(ኢቫ፡ትርኩዋ)» ባኮዋ። وَأَنَّ هَـٰذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيمًا فَاتَّبِعُوهُ ۖ وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَن سَبِيلِهِ
[ወአንነ ሀ'ዛ ሲራጢ ሙስተቂመን ፈትተቢኡውሁ ወላ ተትተቢኡ አስሱቡለ ፈተፈርረቀ ቢኩም አን ሰቢይሊሂ]
ዋዳ እማት ኧኸነ አምላክ በብቸኝነድ አምሉክት(ኧትጎዦት) ኧኢብራሂም ኧትገለጠ(ኧትሄረ) ኧኢብራሂም መያን፥ አምላክንራ አሏህ ኧኢብራሂሚ መያ መራንረ(አቨ፡ንረ፣አቴሸንረ)፦
6፥161 «ኢያ ጎይታኛ ወደ "ቀጥተኛ መያ" ትክክለኛ ኧኸነ ሃይማኖት ወደ እውነት ኢጠጋካ ኧኸነ ኧአብርሃም መያ መራዪ(አቨ፡ዪ፣አቴሸዪ)፡፡ ሁዳ(ኢብራሂም) ተአጋሪ(ሽርክ ቲዬውታ) ሰወቭ፡ አንነፐረዳ» ባር፡፡ قُلْ إِنَّنِى هَدَىٰنِى رَبِّىٓ إِلَىٰ صِرَٰطٍۢ مُّسْتَقِيمٍۢ دِينًۭا قِيَمًۭا مِّلَّةَ إِبْرَٰهِيمَ حَنِيفًۭا ۚ وَمَا كَانَ مِنَ ٱلْمُشْرِكِينَ
[ቁል ኢንነኒ ሀዳኒ ረብቢ ኢላ ሲራጢም ሙስተቂሚም ዲነን ቂያመን ሚልለተ ኢብራሂይመ ሀኒፋ ወማ ካነ ሚነል ሙሽሪኪይን]
ዋአካቭ፡  "ቀጥተኛ መያ"  ኢንካ ኃይለ ቃል አጫምጩም ኦዢ! አት ሰቭ፡ ተነፐረወ ሺርክ እና ኩፍር ወደ አምላክንራ አሏህ በንስሓ(በተውበት) በትዠፐረ አሏህ በንስሓ(በተውበት) ኢዠፐርካ ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ(ኧአሏሂ) ኢመራኩ(ኧእሥልምና መያ) ያጠጥኩ፦
42፥13 አሏህ ኧሴኧን ሰቭ፡ ወደ ሁዳይ ኢሸፕትኩ፡፡ "በተውበት(በንስሐ) ኢትዠፐርካ ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ(ኧአሏሂ) ኢመራ"፡፡ اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي إِلَيْهِ مَن يُنِيبُ
[አሏሁ የጅተቢ ኢለይሂ መን የሻኡ ወየህዲ ኢለይሂ መን ዩኒቡ]
"በተውበት(በንስሐ) ኢትዠፐርካ ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ(ኧአሏሂ) ኢመራ" ኢንካ ንግግር ኮክሩምታ አጫምጩም ኦዢ! አት ሙሥሊም በቀጥተኛ መያ ፎር አኔ አምላክንራ አሏህ፦ "በቀጥታ መያ ፎር አነኸ" ባረን፦
36፥4 "በቀጥተኛ መያ ፎር አነኸ"፡፡ عَلَىٰ صِرَٰطٍۢ مُّسْتَقِيمٍۢ
[አላ ሲራጢም ሙሥተቂም]
43፥43 ሀ ወደ አ'ሔ ኧወንደነኸ(ቁርአን) አጥብቅ(አጠንክር') ጥጥ! አኸ "በቀጥታኛ መያ ፎር አነኸ"።فَاسْتَمْسِكْ بِالَّذِي أُوحِيَ إِلَيْكَ ۖ إِنَّكَ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ
[ፈስተምሲከ ኡውሂየ ኢለይከ ኢንነከ አላ ሲራጢም ሙሥተቂም]
ሙሥሊም በቀጥተኛ መያ ፎር ኧኸነኸ በቁና ጥቅስ(ኧቁርአን ቃር) ማስረጃ ያወኧዪ(ያቆርቢ) ኢቻል። አት ዳዒ ሙሥሊም በቀጥተኛ መያ ኧኸኔ እና ዋ ቀጥተኛ መያ ኧአሏህ በብቸኝነድ(ኧወጣዃ)አምሉክት(ኧትጎዦት) ኧኸነኸ ሀይተታ ሰቭ፡ እንቭ፡ ወደ ቀጥተኛ መንገድ(እስልምና) ኧሁሮት አነወ፦
23፥73 አኸ ወደ "ቀጥተኛ መያ" በእርግጥ(በውረቭ፡) ትኸራከዋ። وَإِنَّكَ لَتَدْعُوهُمْ إِلَىٰ صِرَٰطٍۢ مُّسْتَقِيمٍۢ
[ወኢንነከ ለተድኡዉሁም ኢላ ሲራጢም ሙስተቂም]
16፥125 "ወደ ጎይታኼ መያ" በጥበብ(በብላት) እና በወሔ ምክር ህራ፡፡ ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ
[ኢድኡ ኢላ ሰቢዪሊ ረብቢከ ቢል ሂክመቲ ወል መውኢዘቲል ሀሰነቲ)
አት ሙሥሊም በቀጥተኛ መያ ፎር አንኸናአር ቢኸን ወደ ቀጥተኛ መያ(እስልምና) ኧትዃሮትዃ ትርጉም ኤነናአር ኢህንባ። ዋ ቀጥተኛ መያ መነሻዃ(ኢትሮንሾኮዳ) ዱንያህ ኸነታ መዳረሻው(መጨረሻዃ) አኺራን፥ ዋአካ በመያ ፎር ወደ አኺራ ናርነ።

ለምሳሌ፦ ኢያ ፒያሳ አሪ ሴኧሁታ ኧፒያሳ መያ መነሻዃ አየር ጤና አት ሰቭ፡ ተመራይ ቆጥወ መያ ሁዳ ትናር ታነሁ ጦር ኃይሎች ትንሰርአካ ወደ ኮልፌ መያ ተሳሳትኹ አናረኸ፣ ልደታ ትንሰርአካ ወደ መርካቶ ወይም ወደ ኦልድ ኤር ፓርት መያ ተሳሳትኹ አናረኸ፣ ሜክሲኮ ትንሰርአካ ወደ መካኒሳ ወይንም ወደ ተክለ ሃይማኖት መያ ተሳሳትኹ አናረኸ፣ ብሔራዊ ትንሰርአካ ወደ ፍሉ ውኃ ተሳሳትኹ አናረኸ እስከ መጨረሻዃ ኧትሞሮት ያትሲእ። በተመሳሳይ ዋ ቀጥተኛ መያ መነሻዃ አሏህ ተመራንረ ቆጥወ በመያዃ ትናርነ ታነነ ተመያዃ አንዋአነኸ ኧትሞሮት እስከ መጨረሻዃ ንረህቭ፡ነኸ ኧአሏህ "ቀጥተኛ መያ ምራንረ" ትንነ በሶላት ከስ ትንሸከቭ፡ነዳ  ነሰኧርኔ፥ አሏህ ደሞ ሀ አአሞርዋ ሁኖዋ ወደ ቀጥተኛ መያ በእርግጥ ኢመራካናአር፦
1፥6 "ቀጥተኛ መያ ምራንረ"። ٱهْدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلْمُسْتَقِيمَ
[ኢህዲነ ሲራጠል ሙሥተቂም]
22፥54 አሏህ ደሞ ሀ አአሞርዋ ሁኖዋ ወደ ቀጥተኛ መያ በእርግጥ ኢመራካናአር፡፡ وَإِنَّ اللَّهَ لَهَادِ الَّذِينَ آمَنُوا إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ
[ወኢንነ ሏሀ ለሀዲል ለዚነ አ'መኑ ኢላ ሲራጢም ሙሥተቂም]
አምላክንራ አሏህ ሰቭ፡ እንቭ፡ ወደ ቀጥተኛ መያ ኢኸራካ ዳዒ ሁኖዋ ኧንአንረ! አሚን።

ጉራጊኛ ትርጉሙ፦አልሀምዱ አወል(ኢብኑ አወል)
https://t.me/abunejashii

✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
https://t.me/Wahidcom

ወሠላሙ ዐለይኩም

በእነሞር ጉራጊኛ
ቀጥተኛው መንገድ(ቀጥተኛ መያ)

በአላህ ሹቭ፡ እጅግ ኑእ ሩህሩህ ኑእ አዛኝ(ያትቫ፡ንጥጥካአር) በኸነ ሁዳ

36፥4 "በቀጥተኛ መያ ፎር አነኸ"፡፡ عَلَىٰ صِرَٰطٍۢ مُّسْتَقِيمٍۢ
[አላ ሲራጢም ሙሥተቂም]
"ሲሯጥ" صِرَٰط ኧዋርት በመነሻ(ቢትሮንሾኮዳ) እና በመዳረሻ(ቢሶርኦኮዳ) ግት አ'ነ "መያ" ኧዋርት ኸነታ ግን በዋ አውድ(ጉዳይ) ፎር "መያ" ትኒንነ ንጠቀምኔኮዳ እማሬአዊ(ቀጥተኛ ፤መዝገበ ቃላዊ ፍቺ) ኧኸነ ኧአስፋት መያ ኧዋርት ታይኸን' ወደ ጀነት ያሠርአካ ፍካሬአዊ(አገባባዊ ፍቺ) ኧኸነ መያ ኧዋርትን። አምላክንራ አሏህ በብቸኝነት(ኧወጣዃ) አምሉክት ወደ ጀነት ያሠርአካ "ቀጥተኘ መያን"፦
36፥61 "አምልኩኝ(ኢ'ያ ተጎዦዋ)! ዋዳ ቀጥተኛ መያን" በዋርት አናኣዘዝዃዌ?  وَأَنِ ٱعْبُدُونِى ۚ هَٰذَا صِرَٰطٌۭ مُّسْتَقِيمٌۭ
[ወኢኒ አእቡዱዉኒ ሀ'ዛ ሲራጡም ሙስተቂም]
"ዋዳ" ኢንካ አመልካች(ያቲሽካ) ተውላጠ ሹቭ፡ "አምልኩኝ(ተጎዦኝ)" ኢንካ ቃር ያቲሽካናአር። ነብዩሏህ ዒሣ (አለይሂ ሰላም) በተልዕኮዃ(አሏህ በኬሸን ኪሸርዃ) አሏህ በብቸኝነድ(ኧወጣዃ) አምሉክት(ኧትጎዦት) "ቀጥተኛ መያ" ኧኸነኸ አጥነከረ፣ጌከረ እና አዘከደ ኤኤደንረ፦
3፥51 «አሏህ ጎይታመኛዪ ጎይታማሁዋ ኧኸኔ "አምሉኪ(ተጎዤ)! ዋዳ "ቀጥተኛ መያን"»። ባረኖም። إِنَّ ٱللَّهَ رَبِّى وَرَبُّكُمْ فَٱعْبُدُوهُ ۗ هَٰذَا صِرَٰطٌۭ مُّسْتَقِيمٌۭ
[ኢንነ ሏሀ ረብቢ ወረብቡኩም ፋእቡዱዉሁ ሀ'ዛ ሲራጡም ሙስተቂም]
43፥64 «አሏህ ጎይታመኛዪ ጎይታማሁዋ ኧኸኔ "አምሉኪ(ተጎዤ)! ዋዳ "ቀጥተኛ መያን"»። إِنَّ اللَّهَ هُوَ رَبِّي وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ ۚ هَـٰذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِيمٌ
[ኢንነ ሏሀ ረብቢ ወረብቡኩም ፋእቡዱዉሁ ሀ'ዛ ሲራጡም ሙስተቂም]
በዋሁኖዋ በአንቀጽ ሁኖዋ ፎር "ዋዳ" ኢንካ አመልካች(ያቲሽካ) ተውላጠ "ሹቭ፡ "አምሉኪ(ተጎዤ)" "ኢንካ ቃር ያቲሽ።

"አንቀጽንራ(ቁርአንራ) በትነበበ ጊዚየ ኢማን ኢደቭ፡ርኖዋ" ኢንካ ቃር አጫምጩም ኦዢ! በኢማም አቡ መንሱር አል ማቱሪዲይ ኧቴፐ ማቱሪዲያህ ኢኒዳ ኧትብላሸ ዐቂዳህ(አመለካከት)፦ "ኢማን አይደቭ፡ርካ እና አይቀንስካ ቋሚን ባረ" ኢንካ አሣብ ትክክል አንኸነኸ ጌከረ ያቲሽ። እምነትዃ በአሏህ አንቀጽ(በቁርአን) ቲደቭ፡ር ያርካ ሙእሚን(አማኝ) አሏህ ዘንድ ኖኦር አይነት ደረጃ አነነ፦
8፥4 ሀሁኖዋ በእውነት አማኝ ሁኖዋ ብቻ ኖዋ፡፡ ኧሁኖዋ በጎይታሁኖዋ(በአሏህ) ዘንድ ደረጃ ምሕረት እና ኧከበረ ሲሳይ(ሪዝቅ) አነነዋ፡፡ أُولَـٰئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا ۚ لَّهُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ رَبِّهِمْ وَمَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ

"ደረጃት" دَرَجَات ኢንካ ቃር "ደረጃህ" دَرَجَة ኢንካ ቃሪ ኖኦራ ቁጥር ያቲሽካአር ኸነታ አሏህ ዘንድ ጀናህ መቶ ጀረጃ አነውና፥ ተጀናህ ከፍ ኧቫ፡ረ(ኑኡየ) ደረጃ ሁዳ ፊርደውሥ ዩኒ፦
✍ሡነን ኢብኑ ማጃህ መጽሐፍ 37, ሐዲስ 4474
ሙዓዝ ኢብኑ ጀበል ኧአሏህ መልእክተኛ"ﷺ" ዋኸ ቲኑዋታ ሰምአሁ ባረ ኤኤደኸ፦ "ነብዩ ዋኸ ቧሩም፦ "ጀናህ መቶ ጀረጃ አነውና፥ ደረጃመሻ አነኖታ ኖኢነድ ልክ ኧሰማዪ ኧምድር(ኧአፈር) ኖኢነድ ያአህርካናአር። ኑዕየ ደረጃ ሁዳ ፊርደውሥ ዩኒ፥ أَنَّ مُعَاذَ بْنَ جَبَلٍ، قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ـ صلى الله عليه وسلم ـ يَقُولُ ‏ "‏ الْجَنَّةُ مِائَةُ دَرَجَةٍ كُلُّ دَرَجَةٍ مِنْهَا مَا بَيْنَ السَّمَاءِ وَالأَرْضِ وَإِنَّ أَعْلاَهَا الْفِرْدَوْسُ

አማኝ ኧሆኑዋ ሰቭ፡ በእምነት ኢንኤዳ ወሄ ሜና ቢንኤዳ ወሄ ሜና ልክ ኧትለያየ ደረጃ በጀነት ከስ ኢነሁኮ፦
20፥75 በጎ(ወሄ) ሜና በእርግጥ ኤፐ ምእመን(አማኝ) ኸነታ ኧቫ፡ኣ ሰቭ፡ ሀሁኖዋ ኧሁኖዋ ኑዕ ደረጃ አነነዋ፡፡ وَمَن يَأْتِهِ مُؤْمِنًا قَدْ عَمِلَ الصَّالِحَاتِ فَأُولَـٰئِكَ لَهُمُ الدَّرَجَاتُ الْعُلَىٰ
3፥163 ሀሁኖዋ አላህ ዘንድ ባለ ደረጃ ኖዋ፡፡ አላህ ሀ ኢንኤዳ ዘንጋ እንቭ፡ ያዥካናአር፡፡ هُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ
6፥132 እእንሞሀ ቴፐዊ ሜና ደረጃ አነነዋ፡፡ ጎይታማኸ ቲዬዊዳ እንቭ፡ ኢትረንሳኩዳአር አሀንዳ፡፡ وَلِكُلٍّ دَرَجَاتٌ مِّمَّا عَمِلُوا ۚ وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا يَعْمَلُونَ
46፥19 እእንሞሀ ቴፐዊ ሜና ደረጃ አነነዋ፡፡ ሜናመሁኖዋ ኢቬ፡ንአኖይ ዘንድ ቲን ዋዳ መነዳኖም(አቨ፡ኖም)፥ ሁኖም አይቦዶልታ፡፡ وَلِكُلٍّ دَرَجَاتٌ مِّمَّا عَمِلُوا ۖ وَلِيُوَفِّيَهُمْ أَعْمَالَهُمْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

"ጀናህ" جَنَّة በ "ታ" ة መርቡጧህ በነጠላ ኸነታ አጠቃላይ ጀነት ኧኸነኸ ያቲሽ፥ በአጠቃላይ ጀነት ከስ ኢጎኦይ ቁልፉሀ "ላ ኢላሀ ኢለል ሏህ" ኸነታ በጀነት ከስ አነውዋታ ጀረጃ ከስ ኢጎኦዪ እና ኢትሞኖጆዪ(ኢቴቪ፡) ወሄ ሜና ይነቭ፡ርንሬ ያትሲኧንረ። በጀነት ከስ አነውዋታ መቶ ኧትለያዩዋ ደረጃ ሁኖዋ "ጀናት" جَنَّات‎ ቧሪዮም፥ "ጀናት" جَنَّات‎ በ "ታ" ت መፍቱሓህ ቲኸንካ ደሞ ኖኦራ ቁጥር ያቲሽ "ጀነት ሁኖዋ" "ገነት ሁኖዋ" ኧዋርትነኸ። ሀሁኖዋ ኧተለያየ ደረጃ ኧሆኑዋ ጀነት አሞሩምታ ወሄ ሜና ኤፐውዋ ሰቭ፡ ኢቴቭ፡ካ ምንዳ፣ ትሩፋት፣ ወሮታ፣ ስርጉት፣ ትርሲት(ጸጋ) አነኖዋ፦
31፥8 ሀሁኖዋ አአሞርዋ እና ታሀ ወሄ ኤፖውዋ ኧሁኖዋ ጸጋ "ገነት" አነውኖዋ፡፡ إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعِيمِ

በዋ አንቀጽ ፎር "ገነት ሁኖዋ" ኢንካ ቃር ኧገፓሁዳ ኖኦራ ቁጥር "ጀናት" جَنَّات‎ ያቲሽካአር ኧኸነኸ ልብ ኦንኦዋ! ኧአጃ አጃሁኖዋ ደረጃ "ጀነቱል ዐድን" جَنَّةُ العَدْن "ጀነቱ አን-ነዒም" جَنَّةُ النَّعِيمِ "ጀነቱል መእዋ" جَنَّةُ المَأْوَىٰ "ጀነቱል ፊርደውሥ" جَنَّةُ الفِرْدَوْسُ ቧርም ኢሆሮዮዋ። አምላክንራ አሏህ ኧኢማን(ኧእምነት) ደረግ ሀይተውዋ ወሄ ሜና ቴፐውዋ ሙእሚን(አማኝ) ኧንአንረ! አሚን።

ጉራጊኛ ትርጉሙ፦አልሀምዱ አወል(ኢብኑ አወል)
https://t.me/abunejashii

✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
https://t.me/Wahidcomguragiga

ወሠላሙ ዐለይኩም

✍በእነሞር ጉራጊኛ
ቁወቱል ኢማን(ኧኢማን ደረግ)

በአላህ ሹቭ፡ እጅግ ኑእ ሩህሩህ ኑእ አዛኝ(ያትቫ፡ጥጥካአር) በኸነ ሁዳ

92፥6 በወሄ እምነት(በኢስላም) አ'ረጋገጠ። وَصَدَّقَ بِالْحُسْنَىٰ

"ቁዋህ" قُوَّة ኢንካ ቃል "ቀዊየ" قَوِيَ ቲንካ ሥርወ ቃል ኧቫ፡አአር ኸነታ "ደረግ" ኧዋርትን፥ "ኢማን" إِيمَٰن ኢንካ ቃል "አሚነ" أَمِنَ ቲንካ ሥርወ ቃል ኧቫ፡ኣኣር ቲኸን "እምነት" ኧዋርትኖ። በሙርአሞሀ "ቁወቱል ኢማን" قُوَّة الإِيمَان ኧዋርት "ኧእምነት ደረግ" ኧዋርትነኸ። "ላ ኢላሀ ኢለል ሏህ" لَا إِلَـٰهَ إِلَّا اللَّه ኧዋርት ኑዕ ኧኸነ ኧኢማን ቅርንጫፍን፦
ኢማም ሙሥሊም መጽሐፍ 1, ሐዲስ 60
አቢ ሁረይራህ ኤኤደኸ፦ “ኧአሏህ መልእክተኛ”ﷺ” ዋኸ ቧሩም፦ ”ኢማን ተሰባ ወይም ተስልሳ በፎረ ቅርንጫፍ አነውነ፥ ኑዕ ቅርንጫፍ “ላ ኢላሀ ኢለሏህ” ኧዋርትን። ኢስኩየ ሁዳ ደግሞ ተቨ፡ያ አነዳ እንቁርፊት ኦንሸትን፥ ሐያእ ኧኢማን ቅርንጫፍን"። عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏ “‏ الإِيمَانُ بِضْعٌ وَسَبْعُونَ أَوْ بِضْعٌ وَسِتُّونَ شُعْبَةً فَأَفْضَلُهَا قَوْلُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَأَدْنَاهَا إِمَاطَةُ الأَذَى عَنِ الطَّرِيقِ وَالْحَيَاءُ شُعْبَةٌ مِنَ الإِيمَانِ ‏

"ሐያእ" حَيَاء ኧዋርት "ኧቅወንጭት" "ጨዋ ኧሁንት" ኧዋርትን፥ ሐያእ ተኢማንን። ኢማን ደግሞ ወደ ጀነት ያጋኣ፦
ጃምዒ አት-ቲርሚዚይ መጽሐፍ 27, ሐዲስ 115
አቢ ሁረይራህ ኤኤደኸ፦ “ኧአላህ መልእክተኛ”ﷺ” ዋኸ ቧርም፦ "ሐያእ ተኢማንን፥ ኢማን ደግሞ ወደ ጀነት ያጋኣ። ባለጌነድ ኧትብላሽትነኸ፥ ኧትብላሽትነድ ደግጋ ወደ እሳድ ያጋኣ”። عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏ “‏ الْحَيَاءُ مِنَ الإِيمَانِ وَالإِيمَانُ فِي الْجَنَّةِ وَالْبَذَاءُ مِنَ الْجَفَاءِ وَالْجَفَاءُ فِي النَّارِ ‏

"በዛእ" بَذَاء ኧዋርት ደግሞ "ኤነደረእ" "ባለጌነድ" ኧዋርትነኸ፥ ባለጌነድ ኧትብላሽተኸ(ኩፍር) ቲኸን ኩፍር ደግሞ ወደ እሳድ ይመራል። "ላ ኢላሀ ኢለል ሏህ" ወሄ እምነት(ኧኢስም) እምነትን፦
92፥6 በወሄ እምነት(በኢስላም) "አ'ረጋገጠ። وَصَدَّقَ بِالْحُسْنَىٰ
92፥7 ኧቀላል ሜና ናዘጋጅኔ፡፡ فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرَىٰ

"ላ ኢላሀ ኢለል ሏህ" لَا إِلَـٰهَ إِلَّا اللَّه ቢዩኒዳ ወሄ እምነት አ'ረጋገጠ ሰቭ፡ አሏህ ወሄ ሜና ኢንአኸ ዬቭ፡ኩ፥ "ዩሥር" يُسْرَىٰ ኧዋርት "ቀላል" "ገር" "ወሄ" ኧዋርት ቲኸን ኢማን ወደ ጀነት ያጋአካ በወሄ ሜናን። "ላ ኢላሀ ኢለል ሏህ" لَا إِلَـٰهَ إِلَّا اللَّه ኢኒያዳ ወሄይየ እምነት ሰምአታ ኧካደ አሏህ ወሄ ሜና ያንረኧዝወ(ያከብድወ)፦
92፥9 በወሄይየ እምነት(በኢስላም) ኧቄቀ(አ'ስተባበለ)። وَكَذَّبَ بِالْحُسْنَىٰ
92፥10 ኧውንጥጥ ሜና ናዘጋጅኔ፡፡ فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرَىٰ

"ዑሥራ" عُسْرَىٰ ኧዋርት "ኢረኧንስካአር" "ሸካራ" "ሙጥጥ" "ያጀግርካአር"ኧዋርት ቲኸን ኩፍር ወደ እሳድ(ጀሀነም) ያጋአካ በሙጥጥ ሜናን። ኢማን ይደቭ፡ርካናአር እና ኢቀንስካምናአር፦
8፥2 ፍጹም አማኝ ኧዋርት ሀ ኧአሏህ ሹቭ፡ በኖሼ(በሆኔ) ጊዚየ በሂንሁኖዋ አላህ ኢፎርታአር፣ በሁኖም ፎር አንቀጽንራ(ቁርአን) ባኖቦቢ ጊዚየ ኢማን ኢደቭ፡ርኖታአር፣ በጎይታሁኖዋ(በአሏህ) ፎር ብቻ ኢትማሞንታ ሁኖተኖዋ፡ إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا وَعَلَىٰ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ

ሙቀረቡን

በአሏህ ሽም አቸም ተጨር ሩኅሩህ አቸም ተጨር አዛኝ በኸረ ሁት፡፡

56፥11 ሀ ሀህኖ ባለሟልሎ፡፡ أُولَـٰئِكَ الْمُقَرَّبُونَ

"ሙቀረብ" مُقَرَّب ይብር ቃል "ቀሪበ" قَرِبَ በሮትም "ተቐነበ/ቀረበ" ቲብር ሥርወ ቃል የቸነ ቃር ቲኸር "ቀራቢ" "ባለሟል" በሮቱ።
"ሙቀረቡን" مُقَرَّبُون ዌም "ሙቀረቢን" مُقَرَّبِين ደሞ የሙቀረብ ብዘ ቁጥር ቲኸር "ይትቐነቦ/ቀራቢዎች" "ባለሟሎች" በሮቱ። ከአስሓቡል የሚን የበጎ ሜና ይበድሮ የኸሮዌም ሁና የጄነት ይበድሮ ቃር ቲኸሮ ህኖም በአሏሄንየ ወኸትም "ሙቀረቡንሎ" ፦

56፥11 ሀ ሀህኖ ባለሟልሎ፡፡ أُولَـٰئِكَ الْمُقَرَّبُونَ

የውረመነ ምእምናን መጻፍ በዒሊዮን ደን ቲኸር ህኖም "ሙቀረቡን" የኸሮ ቃሎ፦
83፥21 "ባለሟል ህኖም" ይትጓመዞዊ/ይጣዱታል፡፡ يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ
83፥28 "ባለሟል ህኖም" ተሁት ይሰጠቦለ የኸረ ምንጩ፡፡ عَيْنًا يَشْرَبُ بِهَا الْمُقَرَّبُونَ

አት አማኝ ባመረ አንቐ ይቾትን ወሄ ሜና የአላሄንየ ይትቐነብወ ቃር ቲኸር "ቁርባን" ይውሪ።
"ቁርባን" قُرْبَان በሮትት "ይትቐነብኰ/መቃረቢያ" በሮቱ፦
5፥35 አሁ ያመርሁ ሆይ! ያአሏህ ስረፈቦ! የሁትሜንየ ትትቐነቦኰ ቃር ወሄ ሜና ሳቦ፡፡ ትተርፎምም ኸማ በሁታ ኤማ ታገሎ፡፡ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
9፥99 ታአዕረብ ህኖም በአሏህም በመጨረሻ ከረ ያምር፣ ይውዮ ምጽዋት ህኖዌም የአሏሄንየ ወኸት ይትቐነብኯምም የናሁቸረነ ሁቴንየም ዱዓ ይሰረኰ ቃር አመነቦም ይጠብጥ ሰብ ነረ፡፡ ንቆ! ሁት በእርግጥ የህኖ ያትቐንብ የኸረ ቃሩ፥ አሏህ በችሮታታ ደን (በጄነተታ) በእርግጥ ያገባኖ፡፡ አሏህ ይመር አዛኝ የኸረ ቃሩ፡፡ وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَن يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَيَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ قُرُبَاتٍ عِندَ اللَّهِ وَصَلَوَاتِ الرَّسُولِ ۚ أَلَا إِنَّهَا قُرْبَةٌ لَّهُمْ ۚ سَيُدْخِلُهُمُ اللَّهُ فِي رَحْمَتِهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ

"አዕራብ" أَعْرَاب በሮት "ገጠሬ" በሮት ቲኸር ተዐረብ ገጠሬ ህኖ በአሏህም በመጨረሻዌም ከረ አመሮም ታነ ይውዮ ምጽዋትህኖዌም የአሏሄንየ ወኸት ይትቐነብኰ ቃር አመነቦም ይጠብጦ ሰብ ነረቦ። ስለዚ በአሏሄንየ ወኸት ተሰብም ደን ሙቀረቡን ነረቦ። በተመሳሴም መላእክትም የአሏህ ባለሟል የኸሮ የኸሬ "ሙቀረቢን" مُقَرَّبِين ቧርዮም፦
4፥172 አልመሢሕ ያአሏህ ባሪያ ተህሮት በምርም ኤትጠየፍ፡፡ "ይትቐነቦ/ቀራቢዎች" የኸረቦ መላእክትም ኤትጠየፎ፡፡ لَّن يَسْتَنكِفَ الْمَسِيحُ أَن يَكُونَ عَبْدًا لِّلَّهِ وَلَا الْمَلَائِكَةُ الْمُقَرَّبُونَ

መላእክት የማርያሜንየ ቸነቦም ታነ የማርያም የባሮያም "ባለሟል በኸረ ትከ" ቴኸር "ተባለሟል ህኖም / ከባለሟሎችም በኸረ ትከ" ይብር ቃሩ፦
3፥45 መላእክት የባረዊ አስታውስ፡- «ማርያም ሆይ! አሏህ ተሁታ በኸረ ቃል ሽመታ አልመሢሕ ዒሣ የመርየም ትከ በዝህ ዓለምም በመጨረሻዌምም ዓለም የትከበረ ተባለሟል ህኖም በኸረ ትከ ያበስርህይ»። إِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ

በዝ አንቀጽ ፉወር "አል ሙቀረቢን" الْمُقَرَّبِين የቧርዮ ተፉወሬ በትገለፀ ኤነት የአሏህ ባሬያህኖ ቲኸሮ ዝህ አንቀጽ ደሞ ጭራሽመታ ተሙቃሪቢን ደን አተታ ዒሣ ህሮተታ ቁልጭም ፍንትውም አመነም ያትየሽ የኸረ ቃሩ። "ዒሣ ብቻ "ባለሟሉ" ይብር ቃር ሽታመታ ቀቁርኣን ደን ኤነ ። አምላከንዳ አሏህ ሙቀረቡን ቲብኖ ባሬያታ ያሚንደ! አሚን።

? ጉራጊኛ ትርጉም ፦ በወንድም አቂል
?????
t.me/AkeelComparative

✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
https://t.me/Wahidcomguragiga

ወሠላሙ ዐለይኩም

ተዋሕዶ

በአላህ ሽም አቸም ተጨር ሩኅሩህ አቸም ተጨር አዛኝ በኸረ ሁት፡፡

5፥72
إِنَّهُ مَن يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ ۖ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ
" እነሆ በአላህ ያጋራ(ያትሻርክ) ሰብ አላህ በሁታ ᎈር ጄነት በእርግጥ የዳርየታ(እርም) አመነም፥ ይረብርወመታ እሳቱ። ይበድለቦ ህኖም ምርም ይረዶዮ ቃር ኤነቦዮ።"

አት አዶት ትከ ትትጨን "ምር ጨነችም" ባነም ትንትሰነ "ኧርች" ዌም "ገረድ" ትብነ፦ ኧርች ዌም ገረድ ምንነት (ምንነቱ)፥ "ፊሲስ" φύσις በሮት "ባሕርይ"nature" ወበር ቲኸር ኧርች ዌም ገረድ ምንነት የኸሬ ባሕርዩ፦
- ሮሜ 1፥26
" ግሬደህኖም የባህሪየሁና ይትገቧን ሜና የባህሪየሁና ቤትገቧን ቃር ሸከሮም። αἵ τε γὰρ θήλειαι αὐτῶν μετήλλαξαν τὴν φυσικὴν χρῆσιν εἰς τὴν παρὰ φύσιν,
- ሮሜ 1፥27
" ዝክም ደንጛመህኖ ደሞ የባህሪየሁና ቲትገቧን ግሬድ ወትራኸብ ታቦም ታነ ገግ በገገሁና በፍትወተሁና ነደዶም። ὁμοίως τε καὶ οἱ ἄρσενες ἀφέντες τὴν φυσικὴν χρῆσιν τῆς θηλείας ἐξεκαύθησαν ἐν τῇ ὀρέξει αὐτῶν εἰς ἀλλήλους,

በዝህ ጥቅስ ᎈር "ባሕርይ" በበሮት የገፓ ቃልም "ፊሲከን" φυσικὴν ቲኸር "ፊሲስ" φύσις ይብር ገላጭ ቅጽልም ቃሩ። ደንጝነትምም ግሬድነትም ሁዌት የትልያዮ ባሕርሪይ ቲኸሮ #በትግናዘቦት (በመገናዘብ)፣ #በትጬፖት (በተዐቅቦ)፣ #በትቃሮት (በመጠባበቅ) አት ይኸሮ፦
- ማቴዎስ 19፥5
"ስለዚ ሰብ አባታም አዶተታም ይችቴ፥ ተምሽትመታ ጋᎀ ይትባበርቴ። ኌችም አት በሰር ይኸሮቴ" ይብር ቃል አናነበብሁዌ?" ባረም። καὶ εἶπεν Ἕνεκα τούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα καὶ κολληθήσεται τῇ γυναικὶ αὐτοῦ, καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν;

በዝህ አንቀጽ ᎈር "አት" በበሮት የገፓ ቃል "ሚአን" μίαν ቲኸር "ሚአ" μία ይብር የኸረ ገላጭ ቅጽልም ቃሩ፥ ምስ(ባል) የርችነት ባሕርየታ ቴገፍር የዝክም ኸማ ደሞ ምሽትም ይሽትነተⷕታ ባሕሪ ታትገፍር ባትቅራቀሮትም ባትድባለቆትም አት በሰር በህሮተሁና ይትግናዘቦ፦
- 1ኛ ቆሮንቶስ 7፥4
" ምሽት በገዛ በሰረⷕታ ሥልጣን ኤነና፥ ሥልጣን የምሰⷕታው ባኸሬ። የዝም ኸማ ደሞ ምስም በገዛ በሰረታ ሥልጣን ኤነን፥ ሥልጣን የምሽተታ ቃሩ ባኸሬ ። ἡ γυνὴ τοῦ ἰδίου σώματος οὐκ ἐξουσιάζει ἀλλὰ ὁ ἀνήρ· ὁμοίως δὲ καὶ ὁ ἀνὴρ τοῦ ἰδίου σώματος οὐκ ἐξουσιάζει ἀλλὰ ἡ γυνή.

ግን ዝኸታ ያት ባሕርይ ትምርት ምሳሌ ወህር ኤችል። ምክንያትመታ ኧርች ገረድ ገረድም ኧርች አኸረ ፥ ገረድ ኧርች አትኸር የዝም ኸማ ደሞ ኧርችም ገረድ ኤኸር። ገረድም ኧርችም አት በኸረቦ አንⷀ ኌት አካላትምም"person" ኌት ባሕርያትም ባኸሬ አት አካል አት ባሕርይ አንኸሮ፥ ስለዚ በባይብል ደን ያነ "ሚአ ፊሲስ" μία φύσις የተዋሕዶ እሳቤ ናሙና ህሮት ኤችል።

በ451 ድኅረ ልደት በኬልቄዶን የትወገዘዌ የእስክንድርያው ኤጲስ ቆጶስ የዲዮስቆርዮስ እሳቤ "ሚአ ፊሲስ" μία φύσις ቲᎅሪ ትርጉመታም "አት ባሕርይ" ወበሩ።
" #ተዋሕዶ " ይብር የግዕዝ ቃል "አት" ወበሩ ባኸሬ "ቱሳሔ" በሮትም "ቅራቅሮት(ቅልቅል)" "ድባልቆት(ድብልቅ)" "ወትዋኸድ(ውሕደት)" በሮት አኸረ። ትስብእትምም መለኮትም በትግናዘቦት፣ በትጬፖት፣ በትቃሮት አት ባሕርይ ይውሪ ያነም ትምርት "ተዋሕዶ" በበሮት ይጠሬ።

- "ትስብእት" ይብር የግዕዝ ቃል "ተሰብአ" ቲብር ሥርወ-ቃል የቸነ ቲኸር "ሰውነት" በሮቱ፥ የሽም መደበታ ደግሞ "ሰብእ" በሮትም "ሰቡ"።
- "መለኮት" ይብር የግዕዝ ቃል "መለከ" ቲብር ሥርወ-ቃል የቸነ ቲኸር "አምላክነት" በሮቱ፥ የሽም መደበታ ደሞ "አምላኩ"።

፠ የተዋሕዶ አሳበታ ፦
✅መለኮት በትስብእት ፍጡር፣ ሰብ፣ አምላኪ ኸረም፥
✅ትስብእት በመለኮት ፈጣሪ፣ አምላክ፣ ተመላኪ ኸረም" ይብር ቃሩ፦
- ሃይማኖተ አበው ተምራፍ 78 ተቁጥር 31
" ዳግመነመታ የጔታንዳ የክርስቶስ በሰር አምላክ የኸረ ኸማ ንዝረⷍነ"።
- ሃይማኖተ አበው ተምራፍ 112 ተቁጥር 31
"ፈጣሪ ቲና ባህሪ ተትረከበች የውረም ድንግል ተኸረች ተማርያም ፍጡር ኸረም"
- ሃይማኖተ አበው ተምራፍ 61 ተቁጥር 23
"ሰብ አምላክ ኸረም"
- ዮሐንስ 2፥14
"...፦ አምላክ ሰብ ኸረም፥ ሰብ አምላክ ኸረም" በበሮት ታንጠምም ዓረገምም ቲብሮ ዩዶ።

"በሰር አምላክ የኸረ ኸማ" "ፈጣሪ ፍጡር ኸረም" "አምላክ ሰብ ኸረም" "ሰብ አምላክ ኸረም" የዋርዮ ቃላት የትሰመርቦ!
የመለኮት ገንዘብ የትስብእት የትስብእትም ገንዘብ ለመለኮት ዩጂ ቢብር ፈሊጥ "መለኮት በትስብእት ፍጡር፣ ሰው፣ አምላኪ ቃሩ፥ ትስብእት በመለኮት ፈጣሪ፣ አምላክ፣ ተመላኪ ቃሩ" ይብር ዝህ የዲዮስቆርዮስ ስብጥር ትምርት ያራምደቦ የኸረቦ ጽብሓውያን ክርስቲያንም"oriental Christian" የግብፅ፣ የአርመንያ፣ የሕንድ፣ የኢትዮጵያ አብያተ ክርስቲያሎ።

፨ ፈጣሪ የᎉጡር አምላክነተታምም አምልኮተታም ባጋራ፦ ዝህ ዘንጋ ንቅ ሽርኩ የኸሬ ገግመታ አሻራኪው ወበሩ፣
፨ ፈጣሪ ተᎉጡር ጋᎀ አቱ' ምም አት ኸረምም፤ ᎉጡር ተፈጣሪ ጋᎀ አቱ' ምም አት ኸረምም፦ ወበር ንቅ ሽርኩ።
፨ ᎉጡር ተፈጣሪ ጋᎀ ⷅጥየውም የትቁራኘም ቃሩ፥ ፈጣሪ ተᎉጡር ጋᎀ ⷅጥየውም የትቁራኘም ቃሩ፦ ወበር ንቅ ሽርኩ።

የውረሙ! "ፈጣሪ ᎉጡሩ፥ ᎉጡር ፈጣሪው" የባር በእርግጥ ኸዶም፥ መሢሑ ኢየሱስ ያስተሟረን፡- «የእስራኤል ደንጞ ሆይ! ጔታናም ጔታሁም አሏህ አምልኮ» ይብር ቃሩ፦

5፥72
لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ ۖ وَقَالَ الْمَسِيحُ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ ۖ إِنَّهُ مَن يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ ۖ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ
" ሀህኖ << አሏህ ሁት የማርያም ትከ አል መሢሁ>> የባሮ በርግጥ ኸዶም። አል መሢህም ባረም፦ "'የእስራኤል ደንጞ ሆይ! ጔታናም ጔታሁም አላህዌ አምልኮ።" እነሆ! በአላህ ያጋራ ሰብ አላህ በሁት ᎉር ጄነት በርግጥ የዳርየታ (እርም) አᎀነንም። ይረብርወታም እሳቱ። ይበድለቦ ህኖም ምርም ይረዶዮ ቃር ኤነቦዮ።>>

ሙሽሪክ ይረብርወታም እሳቱ፥ የአላህም የአምልኮ ገንዘብ የᎉጡር አጋሮት ባአላህ ሐቅ ᎉር ይትፈጸም ንቅ በደል የኸሬ ይበድለቦም ህኖ ትእሳት ቅጣት ያተርፍኖ የኸሮ ምርም ረዳት ኤነቦዮ፡፡ አምላከንዳ አላህ ሂዳያህ ያብሁ! ይናም ጽናተታ ያብንደ! አሚን።

ትርጉም ፦ በወንድም አቂል t.me//AkeelComparative

✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
t.me/Wahidcomguragiga

ወሠላሙ ዐለይኩም