በጉመር ጉራጊኛ
ኦርቶዶክስ

በአላህ ሽም ንቃር ሩህሩህ ንቃር ኣዛኝ በኸረ ሁት።

4፥171 አሁ የመጽሀፍዌ ሰብ ሆይ! በሀይማኖታሁ ወሰንን አትረፌ። በአላህም ይውርም ባንኸሬ አቶዶ።يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِى دِينِكُمْ ولَا تَقُولُوا عَلَى اللهِ إِلَّا الْحَقَّ

"ኦርቶዶክስ"ይቡሪ ቃር ተሁዌት ግሪክ ቃር የቸነው።
"ኦርቶስ" ወበር "ቂጥ" "ቀጥ የባረ" ወበር ቲኸር"ዶክስ" ወበር "ክብር" "አመለካከት" ወበሩ።
በተቃራኒየታ"ሔተሮዶክስ"ይቡሪ ቃር የሁዌት ክሪክ ቃር ድምሩ።"ሔተሮስ"ወበር "ቂጥ ያንባረ" "የትለያየ" ወበር ቲኸር "ዶክስ"ወበር ደሞ"ክብር" "አመለካከት" ወበሩ፤ እንም በእማት ቲያዢ"ሔተሮዶክስ" ወበሩ "ቂጥ ያንባረ አመለካከት" ወበሩ።
  በእማት ሀይማኖት አብዛኛታ ዌም ይርቀታ ይትኼተርን አንቀጸ-እምነት"creed"ኦርቶዶክስ ይቡሪ ። ለምሳሌ በሂንዱ ሀይማኖት ሳናታና ዳርማ ኦርቶዶክስ ቲቡሪ፣ለቡድሃ ሀይማኖት ቴራፋዳ ኦርቶዶክስ ቲቡሪ፣ በአይሁድም ሀይማኖት ማሶሬት ኦርቶዶክስ ቲቡሪ፣በክርስትና አርበችም አለም አቀፍ አንቀጸ-እምነት ኦርቶዶክስ ቲኸር ፣   በእስላምም የነብየንዳ صلى الله عليه وسلم ሡናህም የሰለፎች መንሀጅ ኦርቶዶክስ ይቡሪ።
    በተቃራኒየታ ተዝ ውጤ ያነቦ ተቃራኒ ዌም የትዛባ ምንፍቅና ሔትሮዶክስ ይቡሪ፥ ኦርቶዶክስም ኸረም ሔትሮዶክስ በሟኒሞ ሀይማኖት ቅዱሳን መፀሀፍትቃረታ ኤነ።
"ኦርቶዶክስ" ኤደፋንታ "ክርስትና " ይቡሪ ቃር በባይብል ደኔ ኤነ፥ "ክርስትና" ይቡሪ ቃር በመጀመሪያ ያቸነን የአንጾኪያዌ ኤጲስ ቆጶስ አንናጥዩስ በ110 ድኅረ ልደቱ።
ክርስታኖች በ4ኛ ክፍለ ዘመን በአለም አቀፍ አንቀጸ-እምነት "ecumenical creed "ሥላሴ ይቡሪ እሳቤ ደፐሮምታ በሀይማኖተሁና ወሰንን አለፎም።
4፥171 አሁ የመጽሀፍዌሰብ ሆይ!  በሀይማኖታሁ ወሰንን አትለፎ። በአላህም ይውርም ባንኸሬ አቶዶ። يَا أَهْلَ الْكِتَابِ  لَا تًغْلُوا فِى دِينِكُمْ وَلَا تَقُولُوا  عَلَاللهِ  إِلَّا الْحَقَّ
ዲንدِين ወበር "ሀይማኖት" "ፍትህ" ፍርድ" ሕግ"መርህ" "doctrine "ወበር ቲኸር የነብያትም ኸረም ይሀዋርያት እፍትፍት ንቅዌ መርህ፦ "ጌታ አምላከንዳ እማት አምላኩ"ይቡሮ፥በዝ ሀይማኖተህኖ ወሰንን አለፎም: - አምላክ ሦስቱ ባሮም።
4፥171 "ሦስቱ" አትበሮ! ተከልከሎ! ያሁም ይፈዝሁ። አላህ እማት አምላክ ብቻው ። وَلَا تَقُولُو ثَلَاثَةٌ انتَهُو خَيْرًا لَّكُمْ إنَّمَا اللهُ إِلَاهٌ وَاحِدٌ
ሥላሴሰብ በማመረታ ኤድንወ በመካደታም ኤጠፋወ ሰብ ሰራሽ የኸሬ ሥላሴ ወበር ተከልከሎ!ያሁም ይፈዝሁ ያነ አላህ እማት አምላኩ።

አላህ ሂዳያህ ያብኹ! ኢናም ፅናተታ ያብንደ! አሚን።

ጉራጊኛ ትርጉሙ፦አልሀምዱ እና ስሟ መጠቀሱ አልፈለገችም፤ተባብራኛለች

✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
https://t.me/Wahidcomguragiga

ወሠላሙ ዐለይኩም

አሏህ እንቭ፡ ዘንጋ ኢሂርካናአር!
በእነሞር ጉራጊኛ

በአላህ ሹቭ፡ እጅግ ኑእ ሩህሩህ ኑእ አዛኝ(ያትቫ፡ጥጥካአር) በኸነ ሁዳ

65፥11 "አሏህ እንቭ፡ ዘንጋ ኢሂርካናአር"፡፡ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
[[ወሏሁ ቢኩልሊ ሸይኢን ዐሊም]]
አምላክንራ አሏህ እንቭ፡ "ዘንጋ" ኢሂርካናአር፥ "ሸይእ" شَيْء ኧዋርት "ዘንጋ" ኧዋርት ኸነታ በዋ በቁርአን ከስ "ዘንጋ" ኧዋርትዃ አጠቃላይ ፍጥረት(ኧአሏህ ፉጡር በጠዋመዃ) አጠቃለለ ኢገጽካናአር፦
65፥11 "አሏህ እንቭ፡ ዘንጋ ኢሂርካናአር"፡፡ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
[[ወሏሁ ቢኩልሊ ሸይኢን ዐሊም]]

ዋኸ ኸ'ነ ታነ ሚሽነሪ ዩኒዮታ(ኧኩፉር ኪሸር) ቴኤፖርሙ ኧቨ፡ኦዋ ሰቭ፡ ምር ዩኑዋ "ዐሊመሏህ" عَلِمَ اللَّه ኢንካ ቃል ወሰጁምታ "አሏህ እንቭ፡ ዘንጋ ኢሂርካናአርዌ? ቧርሙ ኢሳአሩዋ፦
2፥235 አሏህ አሁዋ በእርግጥ(በውረቭ፡) ታስታውሺዮታአር ኧኸንሁዋኸ ሀረ፡፡ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّكُمْ سَتَذْكُرُونَهُنَّ [[ዐሊመ ሏሃ አንነኩም ሰተዝኩሩውነሁንነ]]
2፥187 አሏህ አሁዋ ነፍሳሁዋ(ገጋሁዃ) ትቦድሉዋታአር ኧኸንሁዋኸ ሀረ፡፡ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّكُمْ كُنتُمْ تَخْتَانُونَ أَنفُسَكُمْ
[[ዐሊመ ሏሃ አንነኩም ኩንቱም ተህታኑውነ አንፉሰኩም]]

"አል ማዲ" الْمَاضِي  ኧዋርት "አአለፈ ጊዚየ"ኧዋ ኢፍቲ"Past" ኧዋርት ኸነታ "ዐሊመ" عَلِمَ ኧዋ ኢፍቲ ኧቴ'ፐ(ኧኸነ) ዘንጋ ያቲሽካ ግሥን ኧዋርትን፥ አሏህ ኧዋ ኢፍቲ አትቭ፡ ዘንጋ ታይፈጥርኩ ኢፍቲ ወደ ፊት ቲፈጥርኩዳ ምር ኢኸነጋ ኧዃርትዃ ችግሩሀ ምርአፈድን? "አሏህ ሀረ" ኧዋርት ድረሞሀ አትቫ፡አር ታይፈጥር' ኢፍቲ ወደ ፊት ምር ኢኸነኸ ኧዃርትዃ ያቲሽ ባሀኔ በቋንቋ ደረጃ ቲያዢዳ "ሀረ" ኧዋርትዃ ድረ አንሀረን ዘንጋ ዋአካ ሀረን ኧዋርት አሀንዳ።ልክ ኽመኸ በተመሳሳይ ኧሰዋሰው አወቃቀር ተባይብል(መጽሐፍ ቅዱስ) በንጽጽር ነዥነ እንዴ! "የደ ኤሎሂም" יֵּ֖דַע אֱלֹהִֽים ኧዋርት በዋአካ ጊዚየ ኧኸነ ዘንጋ ያቲሽካ ግሥን "አምላክ ሀረ" ኧዋርትነኸ፦
ዘጸአት 2፥25 አምላክ ኧእስራኤል ዴንጋ አሸኖም፥ አምላክ በሁኖዋ አ'ነዳ ዘንጋ "ሀረ"። וירא אלהים את בני ישראל וידע אלהים׃

"የደ" יֵּ֖דַע ኧዋርት "ሀረ" ኧዋርት ኸነታ ኧዋ ኢፍቲ ኧኸነ ዘንጋ ያቲሽካ ግሥን፥ "አምላክ(አሏህ) ኧዋ ኢፍቲ አት' ዘንጋ ታይፈጥርኩ ኢፍቲ ወደ ፊት ቲፈጥርኩዳ ምር ኢኸነጋ ኧዃርትዃ ችግሩሀ ምርአፈድን? "አምላክ ሀረ" ኧዋርት ድረሞሀ ኢሂርካአር ኧነፐረኸ ያቲሽ ባሀኔ በቋንቋ ደረጃ ቲያዢዳ "ሀረ" ኧዋርትዃ ድረ አንሀረን ዘንጋ ዋአካ ሀረን ኧዋርት አሀንዳ" በቫ፡ሁዋ ወሔን ያቲፕካ እና ኧህን ዩኒኸ ዬቭ፡ካናአር፥ እንግዲህ ኧቁርኣን አንቀጽ ሁኖዋ በዋ አይነት እና ልክ ተረጄ(ኧግቭ፡አሁዋ)! በሰፈሩት ቁና መሰፈር ይሉካል እንደዚህ ነው(ቤፐዊ ሜና ኧጠወጭት ኧዋርት ዋኸትነኸ። አምላክንራ አሏህ ሂዳያህ አቭ፡ሁዋ! ኢ'ና ጽናቱሀ ኧወፍቀንረ! አሚን።

አማርኛው ለማግኘት 👇👇👇
✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
https://t.me/Wahidcom

ጉራጊኛ ትርጉሙ፦አልሀምዱ አወል(ኢብኑ አወል) @abunejashii

✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
https://t.me/Wahidcomguragiga

ወሠላሙ ዐለይኩም

አሥ ሠላሙ አለይኩም ወራህመቱላሂ ወበረካትሁ
ቢስሚላህ አሥ ሠላት ወሥ ሠላም አላ ረሡሊላህ
👇👇👇👇 #ጉራጊኛ
ብንጸፍኩዳ ዘንጋ አትአር እንዪ ግድ ኸነዊ
ባቴ ዘንጋዃ ምራአፈድን በጉራጊኛ ቲጾፊዳ አይኸን ፊደል አነ። ቲጾፊዳ ያጀግርካ ቃላት ፤በኪቦርድ አይነሁዊ ቃላት አነውዋ።
👇👇👇👇 #አማርኛው
ለምሳሌ በአማርኛ ቅንድብ፥ተበላሸብኝ፥ ይመጣል፥አይበላም እና የመሣሠሉት ቃላት በእነሞር ጉራጊኛ ለመተርጎም ሙሉ ፊደል ማግኘት አስቸጋሪ ነው። ይሁን እንጂ አስቀድሜ የጠቀስኳቸው ቃላት እና የመሣሠሉት ለመተርጎም ይህን ዘዴ ተጠቅሜያለሁ።
ልክ እንዲህ፦ቨ የሚለው ቨ፡
                   ቩ የሚለው ቩ፡
                   ቪ የሚለው ቪ፡
                   ቫ የሚለው ቫ፡
                   ቬ የሚለው ቬ፡
                   ቭ የሚለው ቭ፡
                   ቮ የሚለው ቮ፡
                   ቯ የሚለው ቯ፡ በማድረግ ተጠቅሜያለሁ።
ለምሳሌ ያክል ቅድም የጠቀስኳቸውን አማርኛ ቃላት በሚከተለው መሠረት ተርጉሜያቸዋለሁ።
👉ቅንድብ ለሚለው ቃል "ቅንቭ፡"
👉ተበላሸብኝ ለሚለው ቃል"ተብላሸቪ፡"
👉ይመጣል ለሚለው ቃል "ይቫ፡አኬ"
👉አይበላም ለሚለው ቃል "አይቨ፡ርአካ"
እንዲህ እንዲህ በማድረግ ለመጠቀም ሞክሬያለሁ።
❤️እንዲሁም በተጨማሪ (') እቺ ቅንፍ ውሥጥ ያለችው ምልክት ለማስረዘሚያነት ተጠቅሜያለሁ ምክንያቱም ሁለት አይነት ትርጉም ያላቸው ቃላት ስለሚገኙ፦ለምሳሌ
1. "አት" ማለት "አንድ" ለማለት ቢሆንም (አት') እንዲህ ሲሆን ግን "ድጋሚ" የሚል ትርጓሜ ይሰጠናል።
2. "ኢና" የሚለው "እኛ" ማለትን ሲያሲዝ "ኢ'ና" የሚለው ግን ረዘም ተደርጎ ሲነበብ በአንጻሩ "ለኛ" የሚል ትርጓሜ ይሰጠናል።
3. "አወንደ" የሚለው "አወረደ" ለሚለው ትርጉም ሲሆን "አ'ወንደ" የሚለው ተለጥጦ ሲነበብ ግን "ያወረደ" የሚለውን አቻ ንግግር ይሆናል።
#ጉራጊኛ_ትርጉሙ፦አልሀምዱ አወል(ኢብኑ አወል)

https://us02web.zoom.us/j/85067436916?pwd=Lzd6bkRRMWdUcjk1YUNmVkw0elJyUT09

ግቡ

አሥ ሠላሙ ዐለይኩም ያ ጀመዓህ!

ተቅዋእ ሐበሻህ የሙሥሊም ሴቶች ዓለም ዓቀፍ ድርጅት ከተውሒድ ኢሥላማዊ ጥሪ ማኅበር ጋር በመመካከር በኡሥታዝ ወሒድ ዐቃቢ ኢሥላም ተማሪዎች ስብስብ በተመሠረተው በተውሒድ ኢሥላማዊ ጥሪ ማኅበር በዲን ምክንያት ከቤታቸው ለሚባረሩ ለሠለምቴዎች ማረፊያ ግንባታ የገቢ ማሰባሰቢያ መርሐግብር የፊታችን እሑድ እንደ ጎርጎሮሳውያን አቆጣጠር ታኅሳስ"December" 15 በኢትዮጵያ ከምሽቱ 2 ሰዓት ጀምሮ በአጉላ ስብስብ"Zoom Meeting" ላይ ስለሚጀምር ሁሉም የሙሥሊም ማኅበረሰብ እንዲገኝ ከታላቅ አክብሮት እና ፍቅር ጋር ጋብዘናል።

ዲኑል ኢሥላም (ኧኢስላም ሃይማኖት)
በእነሞር ጉራጊኛ

በአሏህ ሹቭ፡ እጅግ በጣም ሩኅሩህ እጅግ በጣም አዛኝ(ያአዝንካአር፤ያትቫ፡ንጥጥካአር) በኸነ ሁዳ፡፡

3፥19 በአሏሂ ዘንድ(ኧትረመደ እምነት )ሃይማኖት ኢሥላምን፡፡ إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ

አምላክንራ አሏህ በተለያየ ዘቨ፡ን(ዘመነ መግቦት)ኧዋርት (ትእንቭ፡ ዘንጋ ዋዳ ይቬ፡ድር ባረታ) "dispensation" መልእክተኛ(ኪሸረኘ) ኬሸ፥ ሀ ኢኬሺዳ ማንኢም መልእክተኛ(ኪሸረኘ) በአሏህ ፈቃድ(አሏህ ባአዘዘን ዘንጋ) አማኝ(ኧአሞሩዋ ሰቭ፡) ኢታአዘዢ ባሀኔ አንኬሸዊዳ፦
4፥64 ማንኢም(አትቭ፡) መልእክተኛ(ኪሸረኘ) በአሏህ ፈቃድ(አሏህ ባአዘዘን ዘንጋ) አማኝ(ኧአሞሩዋ ሰቭ፡) ኢታአዘዢ ባሀኔ አንኬሸነዳ፡፡ وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ

"ኢዝን" بِإِذْن ማለት "ፈቃድ" ኧዋርት ኸነታ አት አማኝ ኧኬሸዊ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) ኧታአዞዥት ኧአሏህ ፈቃድን(አሏህ ኧሴኧን ዘንጋን)፥ ባሀ ኧቫ፡አ(የመጣ) ኑሕ፣ ሁድ፣ ሷሊሕ፣ ሉጥ፣ ሹዕይብ፣ ዒሣ ወዘተ "ተአዞዥኝ" በዋርት ዝሬንኮም፦
26፥108 አሏህ ፍሮውዋ! እና ተአዞዥኝ፡፡ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ
26፥126 አሏህ ፍሮውዋ! እና ተአዞዥኝ፡፡ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ
26፥144 አሏህ ፍሮውዋ! እና ተአዞዥኝ፡፡ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ
26፥163 አሏህ ፍሮውዋ! እና ተአዞዥኝ፡፡ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ
26፥169 አሏህ ፍሮውዋ! እና ተአዞዥኝ፡፡ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ
3፥50 አሏህ ፍሮውዋ! እና ተአዞዥኝ፡፡ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

በዋሁኖዋ ፎር አ'ነውታ አንቀጽ(አያ) ከስ "ተአዞዥኝ" ኢንካ ቃር ኧገፓ ቃል "አጢዑኒ" أَطِيعُونِ ኢን፥ አምላክንራ አሏህ ኧትረሞጁዋ ኧነቢንራ"ﷺ" ኦታዘዥት አ'ነቨ፡ንረኸ ቲዪኢደንረዳ "መልእክተኛ ሁዳ(ኧኪሸረኘንራ) ተአዞዥዋ" ባረ ኢን፦
24፥56 ሶላት አስተካኩሉም(አቃቁም) ስጉጁዋ፣ ምጽዋት(ታነነሁታ ዘንጋ) አቭ፡ዋ፣ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) ሁዳ ተአዞዥዋ! አ'ሁዋ(ኧገጋሁዋ) ትትቫ፡ንጦጩዋይ ኢሱኢ ኧኸኔ፡፡ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ

በዋ አንቀጽ ፎር "ተአዞዥዋ" ኢ'ኒ ኧገፓ ቃል "አጢዑ" أَطِيعُوا ኧኸነኸ አ'ነበበ  ኧኸነ ሰቭ፡(ሰው) ኧሃረንዳናአር። ግን ኧሴኦከ እና ቡር ዘንጋዃ ግን ሰቭ፡ ኧዋራያአር በጦዋሞሀ ኧአሏህ "ተአዞዡዋ" ኧዋኮ ትእዛዝ ግን ኧሁዳ ኧአሏህ ብቻ አምልኮት ኧታአዞዥት ኧዋርትን፦
22፥34 አምላካሁዋ(አሏህ) አት አምላክ ብቻን፡፡ ኧሁዳ ብቻ ተአዞዥዋ! ኧአሏህ ተዋራጅ(ኢፎርታ፣ኧአሏህ ሙግ ኢኑዋታ ሰቭ፡ ሁኖዋ አትባሽርኮዋ(ጀነት አነነሁዋ ባኮዋ)፡፡ فَإِلَـٰهُكُمْ إِلَـٰهٌ وَاحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا ۗ وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ

"አምላካሁዋ(አሏህ) አት አምላክ ብቻን" በቫ፡ረ ቆጥወ "ኧሁዳ ብቻ ተአዞዥዋ" በዋርት አዘዘ አቨ፡ናን፥ በዋ አንቀጽ ፎር "ተአዞዥዋ" ኢንካ ቃሪ ኧገፓ ቃል "አሥሊሙ" أَسْلِمُوا ኸነታ ኧሁዳ ኧአሏህ በብቸኝነድ ኢቴቭ፡ኩዳ አምልኮን፦
39፥54 «ቅጣቱሀ ወደ አ'ሁዋይ ቶኦንቱሀ ኢፍቲ እና ታሀ ቆጥወ አትሞሀ አይሠርአነሁዋአር፣አይረዳሁዋአር ተሁንታሁዋ ኢፍቲ ወደ ኧጎይታሁዋይ ኧአሏሂ በንስሀ(በተውበት) ተዣወርዋ፡፡ ኧሁዳ ኧአሏህ ተአዞዥዋ!፡፡ وَأَنِيبُوا إِلَىٰ رَبِّكُمْ وَأَسْلِمُوا لَهُ مِن قَبْلِ أَن يَأْتِيَكُمُ الْعَذَابُ ثُمَّ لَا تُنصَرُونَ

ዋአካ' በዋ አንቀጽ ፎር "ተአዞዥዋ" ኢንካ ቃር ኧገፓ ቃል "አሥሊሙ" أَسْلِمُوا ባረ ኢን፥ "ኢሥላም" إِسْلَام ኧዋርት እራሱሀ "ኧታአዞዥት" ኧዋርትን፦
3፥19 በአሏሂ ዘንድ (ኧትረመደ እምነት)ሃይማኖት ኢሥላምን፡፡ إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ

ኧአሏህ ብቻ አትማአር ታይደቭ፡ርኮ ኢኸንካ ኧታአዞዥት "ኢሥላም" إِسْلَام ቧርም ዩኒ፥ "ኢሥላም" إِسْلَام ኢንካ ቃል "አሥለመ" أَسْلَمَ‎ ኧዋርት ኸነታ "ታአዘዘ" "ተገዛ" "አመለከ" ቲንካ ሥርወ ቃል ኧቫ፡አአር ኸነታ "ኧታአዞዥት" "ኧትጎዞት" "አ'ምሉክት" ኧዋርትን።
"ዲን" دِين ኢንካ ቃር ቃል "ዳነ" دَانَ ኧዋርት "ሃይመነ" "ድነገገ"  "ፈረደ" "በየነ" ቲንካ ሥርወ ቃል ኧቫ፡አአር ኸነታ "ሃይማኖት" "ፍትሕ" "ፍርድ" "ሕግ" "ኢትሞሮኮዳ"doctrine" ኧዋርትን፥ በአሏህ ዘንድ አ'ነዳ ሃይማኖት(እምነት) ኢሥላምን። አት ማንኢም አካል ኧአሏህ ብቻ በአምልኮ ቲታአዘዝካ "ሙሥሊም" مُسْلِم ዩኒ፦
3፥84 «ኢና ኧሁዳ(ኧአሏህ) ታዛዥንረ» ባር፡፡ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ
2፥136 «ኢና ኧሁዳ(ኧአሏህ) ታዛዥንረ» ባሩዋ፡፡ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ
29፥46 ቧሩዋ «በዋ ወደ ኢ'ናይ ባ'ወንጂ ሁዳ ወደ አ'ሁሜ ባ'ወንጂ ሁዳ አመርነ፡፡ አምላክመንራ አምላክማሁዋ እማትን(አት ብቻን)፡፡ ኢና ኧሁዳ(ኧአሏህ) ታዛዥንረ» وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِي أُنزِلَ إِلَيْنَا وَأُنزِلَ إِلَيْكُمْ وَإِلَـٰهُنَا وَإِلَـٰهُكُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ

በዋ አናቅጽ ሁኖዋ ፎር "ታዛዥንረ" ኢንካ ሁዳ ኧገፓ ቃል "ሙሥሊሙን" مُسْلِمُون ኢን፥ "ሙሥሊም" مُسْلِم ኧዋርት ኧነጠላ(እእማት ሰቭ፡ ቲኸንካ "ታዛዥ(ኢታአዘዝካአር)" ኧዋርት ኸነታ ብዙ(አርዳ፣ኖኦራ) ቁጥር ቲኸንካ"ሙሥሊሙን" مُسْلِمُون ኢኸን። ሀኸ በኸነጋ ቀደምት(ኧድረ) ነቢያት ሙሥሊም አንነፖርታ ዌ? ዲንኮሁኖዋ(ሃይማኖትሁኖዋ)"ፈጣሪ እማት(1) አምላክን" ባይቶዊታ ኧሁዳ(ኧአሏህ) ብቻ በአምልኮ ኧታአዞዥት አሀንዳ ዌ? ወደ ኢ'ናይ አ'ወንጂ እና ወደ ኧመጽሐፍ ሁዳይ ሰቭ፡(አህሊል ኪታብ) ኧሁኖዋይ አ'ወንጂ ግልጠተ መለኮት(ወሒ) ጭብጡሀ(ቡር ዘንጋዃ) ኧአት(እማት) አምላክ ኧትጎዤ ኢንካ አስተምህሮትን ኧዋርትን፦
21፥25 ታኸ(ተሙሐመድ) ኢፍቲ እነሆ "ቲ'ያ(ተአሏህ) ኤኝኛአር አምላክ ኤ'ኔ ኧኸኔ ኢያ ብቻ አምልኩኝ" በዋርት ወደ ኧሁዳይ(በየ ዘመንዃ ኧኬሸኔ ኪሸረኘንይ) ናወትኔነዳአር ቢኸን ባሀኔ ተመልእክተኛ(ተኪሸረኘ) እማት' ኧህን(አትታአር) አንኬሸነዳ፡፡ وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ

አሏህ ተድረ ቆነሺታ "ቲ'ያ(ተአሏህ) ኤኝኛአር አምላክ ኤ'ኔ ኧኸኔ ኢያ ብቻ አምልኩኝ" ባረታ ኢኬሽኩዳ ነቢይ ያትሔርኩዳ ሁዳ ዋ ኪሸርን ኧዋርትን፥ "ናወትነ" ኢንካ ሁዳ ኧገፓ ቃል "ኑሒ" نُوحِي ኸነታ ኢወትካ ሁዳ ደሞ "ወሕይ" وَحْي ኢኒ። ኧመጽሐፍ ሁዳይ ሰቭ፡(ሰው)(አህሊል ኪታብ) ኧኸንሁዋ ሆይ! ቢ'ና እና ባሁም ግት ትክክል(እውነት) ወደ ኧኸነ ሁዳይ ቃል የሁዋ፦

እንቁጣጣሽ
በእነሞር ጉራጊኛ

በአሏህ ሹቭ፡ እጅግ በጣም ሩኅሩህ እጅግ በጣም አዛኝ(ያአዝንካአር፤ያትቫ፡ንጥጥካአር) በኸነ ሁዳ፡፡

57፥3 ተጎይታሁዋ ወደ አሁዋይ ኧወንደነሁዋ(ቁርአን) ተከተሉዋ(ኧትሔተረ ሁኑዋ)። اتَّبِعُوا مَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ

“ጳጉሜ” ኢንካ ቃል “ኤፓጎሜኖይ” ἐπαγόμενοι ቲንካ ተግሪክ ቃል ኧትነከቨ፡ ቲኸን ትርጉሙሀ “ኧትደፐረ” ወይም “ኧዶፖሪ” ኧዋርትነኸ፥ ጳጉሜ ኧበኘ ሹቭ፡ ቲኸን ድረሞሀ ተነፖሩዋ 12 በኘ ፎር ኧዶፖሪ 13ኛ በኘን። ህም በኘ በነሐሴ እና በመስከረም ግት አነዳ ኧመጨረሻ በኘን፥ ጳጉሜ በኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር በዘመነ ሉቃስ ስድስት ቀን ነፐረንታ በዘመነ ዮሐንስ፣ በዘመነ ማቴዎስ እና በዘመነ ማርቆስ አምስት ቀን ኢኸን። ልብ ባሩዋ አጫምጩዋ! ዋ በኘ ተግሪክ ሄለኒዝም ኧትጀመረ እና ተአሌክሳንድርያ ወደ ኢትዮጵያ ኧገፓዳናአር ባሀኔ በዕብራውያን አቆጣጠር ፎር በኘሁኖዋ 12 ብቻ አነውዋ። አምላክንራ አሏህ ኧበኘ ቁጥር በሁዳይ መጽሐፍ(በቁርአን) ሰማያት እና ምድር በፈጠረ ቀን አሥራ ውርኤት(12) በኘ ኧኸነኸ ኤኤደንረ፦
9፥36 አላህ ዘንድ በኘ(የወር) ቁጥር በአሏህ መጽሐፍ(በቁርአን) ከስ ሰማያት እና ምድር በፈጠረወ ቀን አሥራ ውርኤት(12) በኘ(ወር) አነውዋ። إِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثْنَا عَشَرَ شَهْرًۭا فِى كِتَٰبِ ٱللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضَ

ዋዳ ያቲሽካሁዳ ኧኢትዮጵያ ዘመን መለወጫ በልምድ ተግሪክ ኧቫ፡አ ሰርገ ኧገፓዳናአር ባሀኔ አገር በቀል(ታሀ ኢፍቲ ኧነፐረአር አሀንዳ)፥ በህም ፎር መለኮታዊ ትእዛዝ አነነዳአር ታይኸን ሰቭ፡ ኧፈጠረን ቢድዓህ ኧኸነዳናአር። ዓመተ ምሕረት ኢንካ ቃር ኧጠበጠ ዘመነ ሉቃስ፣ ዘመነ ዮሐንስ፣ ዘመነ ማቴዎስ እና ዘመነ ማርቆስ ሰቭ፡ ኧፈጠረን ሃይማኖታዊ አስተምህሮት ኧኸነዳናአር፥ በሁዳ ፎር ባዕድ አምልኮ ኢትፈፀምወዳ ቀነን።ስለዚህ ባዕድ አምልኮ በእስልምና ደግሞ አይፈቀድካ።በጳጉሜ ቀናት ጋእ ባረነ ሰቭ፡ በኧግርዃ ሄንደ ያአልፈኸ አሰቡምታ በጎረቢድ(ወነኸ) መተላለፊያ እና ህዝብ ቢደብስወዳ መያ ፎር ፈኘእ፣ ኩታራ፣ አንጋቻ፣ ችታ ወዘተ አንጩም ኢቃሹዋ፥ በደም አነኮጂ ሳንቲም ፣ ብር፣ ጌጣ ጌጥ እና ኖኦራ አይነት ግቭ፡ር(እቃ ) በኖኦራ ኤኤዲ ወተኡም ያዢ። ሀዳ ምርአፈድን ኧዋርትን። ባዕድ አምልኮ ኧነዳናአር። አሏህ አናአዘዘዳናአር።ስለዚህ ባዕድ አምልኮ በእስልምና ደግሞ አይፈቀድካ።

ዋ ቀነ ቲያርእካ ኧቀን ሁዳ መጨረሻ ቲያትቭ፡ራንእ ቲያጭናንቅ ኢቫ፡አይ ኧኸኔ “እንቁ” ቧሪ፥ ያቫ፡አኩዳ ጣጣዪ መዘዝሞሀ ደግሞ “ጣጣሽ” ቧሪ። በዱምታዃ እማቲሜ ቲሆንታ ደግሞ “እንቁ ጣጣሽ” ቧሪ፥ ጥንቆላ(ሸጎረ ቢድ) እና ድግምት(ኢገኝካአር) ተኑዕየ ሽርክ ኢትመደብካ ኧአሏህ ሐቅ ኢወስቲ ኧኸኔ ኑዕ ኧኸነ በደልን። እንቁጣጣሽ ማክበር(አክቡርት) አቆጣጠሩዃ አገራዊ ታይኸን እምነታዊ መሠረት አነነዳአር ቲኸን ተሁዳ ኧትጣበጠ ባዕድ አምልኮ ነዥነታ ተዋ ሰቭ፡ ተፈጠረን በዓል ገግንራ ንትከላከልነ! እንግዲህ እንቁጣጣሽ ዓመታዊ በዓል ዓረማዊ እና ክርስትና እራኧረ ኧጠበጠ በዓልን፥ በዋ ጊዚየ "እንኳን አሰንአናኸ" ወይም "እንኳን አሰንአናሁም" ቲኒዳ ወ በዓል ታሳቢ እና ዋቢ ኤፐታንዳን። ሙሥሊም አነነዳ ዓመታዊ በዓል ውርኤት(2) ብቻ እና ብቻኖዋ፥ ህም በዓል ዒዱል ፊጥር እና ዒዱል አድሓ ብቻኖዋ፦
ሡነን አቢ ዳዉድ መጽሐፍ 2, ሐዲስ 745
አነሥ ኢብኑ ማሊክ ዋኸ ተረከን፦ "ኧአሏህ መልእክተኛ(ኪሸረኘ)”ﷺ” መዲና ቲጎኦታ ኧመዲና ሠቭ፡ ሁኖዋ ያኮብሪዮታ ውርኤት(2) በዓል አነኖኸ ዃሩም። ነብዩ ﷺ ፦ "ዋ ውርኤቸ ቀነ ምርአፈድኖዋ? በዋርት ተሣአሪዮም፥ "ሰቭ፡ሁኖዋ በጃሂሊያ(መሀይም) በነፐርነ ጊዚየ ንደሰትኔኮዋ ኧነፐሩዋ በዓልኖዋ ቧሪዮም። ነብዩ ﷺ”ዋኸ ቧሪዮም፦ ”አሏህ ተሁኖዋ ተውርኤቸመሁኖዋ ኢፈዝካ ውርኤት በዐል(ኢድ) ኤፐነሁም፥ ሁኖም፦ ዒዱል ፊጥር እና ዒዱል አድሓ አነነሁዋ”። عَنْ أَنَسٍ، قَالَ قَدِمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الْمَدِينَةَ وَلَهُمْ يَوْمَانِ يَلْعَبُونَ فِيهِمَا فَقَالَ ‏”‏ مَا هَذَانِ الْيَوْمَانِ ‏”‏ ‏.‏ قَالُوا كُنَّا نَلْعَبُ فِيهِمَا فِي الْجَاهِلِيَّةِ ‏.‏ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏”‏ إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَبْدَلَكُمْ بِهِمَا خَيْرًا مِنْهُمَا يَوْمَ الأَضْحَى وَيَوْمَ الْفِطْرِ ‏”‏ ‏.‏
ጃምዒ አት ቲርሚዚይ መጽሐፍ 8, ሐዲስ 121
ዓኢሻህ”ረ.ዐ.” ኧተረከቸነኸ ኧአሏህ መልእክተኛ(ኪሸረኘ)”ﷺ” ዋኸ ቧሩም፦ “ዒዱል ፈጥር ሰቭ፡(ሰው) ጾም ኢፎጆኮዳናአር፥ ዒዱል አደሐ(አረፋ) ደግሞ መስዋዕት ኢቀርብወዳ(ኧሰደቃ ያጭኮዳ) ቀነን”። عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏ “‏ الْفِطْرُ يَوْمَ يُفْطِرُ النَّاسُ وَالأَضْحَى يَوْمَ يُضَحِّي النَّاسُ ‏”‏
ጃምዒ አት ቲርሚዚይ መጽሐፍ 8, ሐዲስ 91
አቡ ሰዒደል ኹድሪይ ኧተረከነኸ፥ ኧአሏህ መልእክተኛ(ኪሸረኘ)”ﷺ” ”በውርኤቸ በዓል በዒደል አደሐ እና ዒደል ፈጥር ጾም(ሶመን) ኢጾሚ አይኸንካ አይትበቃካ ቧርም”። عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ، قَالَ نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ صِيَامَيْنِ يَوْمِ الأَضْحَى وَيَوْمِ الْفِطْرِ ‏.

“ዒድ” عِيد ኢንካ ቃል “ዓደ” عَادَ ኧዋርት “ተመላለሰ” ቲንካ ሥርወ ቃል ኧቫ፡አአር ኸነታ “ኧትዣወርት” ኧዋርትን፥ ዋዳ “መደሰቻ” ወይም “በዓል” በየዓመቱሀ ኢትዥባፐሪ ኧኸኔ ዋ ስያሜ ነከቨ፡(ዋ ሹቭ፡ ቴቨ፡ን) ። ስለዚህ አላህ አ'ወንደነዋ ቁርኣን እና ሐዲስ ብቻ በትከተልነ(በትሔተርነ) ውርኤት(2) በዓል ብቻ እና ብቻ አነንረ፦
7፥3 ተጎይታሁዋ ወደ አሁዋይ ኧወንደነሁዋ(ቁርአን) ተከተሉዋ(ኧትሔተረ ሁኑዋ)። اتَّبِعُوا مَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ

“ተኸተሩዋ” ኢንካ ቃል “ኢተቢዑ” اتَّبِعُوا ቲኸን “ኢትባዕ” إِتْبَاع‎ ኧዋርት ደሞ ኧቢድዓህ ተቃራኒ "ተአሏህ ወደ ነቢንራ”ﷺ” ኧወንደሁዳ ብቻ ኧትሔተርት" ኧዋርትን። "ቢድዓህ" بِدْعَة ኢንካ ቃል "በደዐ" بَدَّعَ ኧዋርት "ፈጠረ" ቲንካ ሥርወ-ቃል ኧቫ፡አአር ቲኸን “ፈጠራ” ኧዋርትን፥ ቁርኣን እና ሐዲስ ፎር ኤነ ዘንጋ በዲን ፎር ኧድውርት "ቢድዓህ" ኸነታ ሙሥሊም ግን ኧወንደነ ብቻ ቲትሔተር ውርኤት  ዒድ ብቻ እና ብቻ ያከብር። ስለዚህ "እንቁጣጣሽ" ቲዪንረዳ "እንኳን በወሔ መአሽ" ተዋርት ኢፈዝካሁዳ "ማን አቫ፡አናሽ?" ባይተነ በታሪካዊ ዳራ እና መረጃ ንሞግትነ። በዓል ሁዳ ባንዃርት ያኮብርታ ሁኖዋ አምላክንራ አሏህ ሂዳያህ አቭ፡ኮዋ! ኢ'ና ጽናቱሀ አቨ፡ንረ! አሚን።

ጉራጊኛ ትርጉሙ፦አልሀምዱ አወል(ኢብኑ አወል)
https://t.me/abunejashii
https://t.me/ibnuawole

✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
https://t.me/Wahidcomguragiga

ወሠላሙ ዐለይኩም

ሚሽነሪ ሆይ! አሁዋይ ጉዳይ አትቫ፡ከረናሁም(ግራ ገፓናሁም)፣ ባሁም ቲኒዳአር ኧኘቨ፡ሁምታ ተሀቅ ኧትጋፎት ዠመርሁም።ዲኑል ኢሥላም ታቆሹሹዋይ አትጎኦከ ጎጀ ኤነዳ፣ አትኖኡሪ እቭ፡ን ኤነዳ፣ አንቆፈርሁዊ አፈር ኤነዳ፥ ሀቁሀ ግን አይሳካነሁዋይ ኧኸኔ ዋ ሐቅ ኧኸነ ኧእስልምና ብርሃን ሂናሁዋ ኢዠእርቨ፡ሁዋ፣ ፈኧድ ኸነቨ፡ሁም፣ ጨጓራ ባአሸ ኸነቨ፡ሁም፣ ጎን ውጋት እና ኧኧግር ቁርጥማት ኸነቨ፡ሁም። ምክንያቱሞሀ ሐቅ አትቴኤፖርታ።

አምላክንራ አሏህ ሂዳያህ አቭ፡ሁዋ! ኢ'ና ጽናቱሀ አቨ፡ንረ አሚን።

ጉራጊኛ ትርጉሙ፦አልሀምዱ አወል(ኢብኑ አወል)
https://t.me/abunejashii
https://t.me/ibnuawole

✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
https://t.me/Wahidcomguragiga

ወሠላሙ ዐለይኩም

በእነሞር ጉራጊኛ
የነቢያችን"ﷺ" ሥርወ ግንድ
(ኧነቢንራ"ﷺ" ዘርሁኖዋ)

በአሏህ ሹቭ፡ እጅግ ኑእ ሩኅሩህ እጅግ ኑእ አዛኝ(ያትቫ፡ንጥጥካአር) በኸነ ሁዳ።

53፥56 ዋዳ(ሙሀመድ) ድረ ተነፐሩዋ አስጠንቃቂ(ተኢብራሂም ጎሳ) ኧኸነ አስጠንቃቂ ኧኸነዳናአር። هَـٰذَا نَذِيرٌ مِّنَ النُّذُرِ الْأُولَىٰ

ኢብራሂም እና ኧችዃ ኢሥማዒል፦ «ጎይታንራ ሆይ! ቲ'ና ተኧቨ፡ር፡፡ አኸ(አሏህ) ኢሰቭ፡አካ እና ኢሂርካ ኧኸነ አኸተንኸ» በዋርት ኧአሏህ ተማጾንም ሳአርም፦
2፥127 ኢብራሂም እና ኧችዃ ኢሥማዒል፦ «ጎይታንራ ሆይ! ቲ'ና ተኧቨ፡ር፡፡ አኸ(አሏህ) ኢሰቭ፡አካ እና ኢሂርካ ኧኸነ አኸተንኸ» ኢኑዋታአር ሆኑምታ ተቢድዃ(ካአባ) ቋሚ አሽሸከውም ቤፐውዋ ጊዚየ አስታውስ፡፡ وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَٰهِـۧمُ ٱلْقَوَاعِدَ مِنَ ٱلْبَيْتِ وَإِسْمَٰعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّآ ۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلسَّمِيعُ ٱلْعَلِيمُ

ኢብራሂም እና ኢሥማዒል አትሔተሩምታ፦ "አ'ኸ ትዛዛኸ ንታአዘዝነኸ ኧንአንረ፡፡ ተዘር ዙሪያመንራ አ'ኸ ኢታአዞዥዋታ ሕዝብ ኧንአኮዋ" በዋርት ኧአሏህ ሳአሩም፦
2፥128 «ጎይታንራ ሆይ! "አ'ኸ ትዛዛኸ ንታአዘዝነኸ ኧንአንረ፡፡ ተዘር ዙሪያመንራ አ'ኸ ኢታአዞዥዋታ ሕዝብ ኧንአኮዋ። ንትመራኔኮዳ ሕግ(ሸሪአ) አትሔረንረ፡፡ ኢና ወደ አ'ሔ በንስሐ(በተውበት) ተዠፐርነ፤ አኸ በጸጸት(በተውበት) ተእፋድሗ ኧትዠፐረ ትቴኤፐርካንሀአር ታትቫ፡ንጥጥካ(አፍ ቲንካ) አኸ ብቻንኸ፡፡» رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا ۖ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

በዋ አንቀጽ ከስ "ኢታአዞዥታ" ባረ ኢንካ ቃል "ሙሥሊመይኒ" مُسْلِمَيْنِ ቲኸን "ሙሰና" مُثَنًّى ኧዋርት ደሞ "ኧውርኤትየ"dual" ኧኸነኸ ያቲሽ፥ ዋሁኖዋ ውርኤቸ ኢብራሂም እና ኢሥማዒል ኧሁኖዋ ኧዋርትን። "ዘርንራ" ቲኑዋታ ደግሞ ኧውርኤቸመሁኖዋይ ዝርያ ባሀኔ ኢሥሐቅ እና ያዕቁብ አይደቭ፡ርካ፥ ምክንያትሞሀ ኢሥሐቅ ኧኢሥማዒል ኧሰም እንደገና አት' ያዕቁብ ኧኢሥማዒሊ ኧኧሰምዃይ ኧች ባሀኔ ኧኢሥማዒል ዘር በፍጹም አንሆኑዋታ። ቀጠለ ቢቫ፡አካ ዐውደ ንባብ ተኢብራሂም እና ተኢሥማዒል ዘር መልእክተኛ(ኪሸረኘ) አሏህ ኢኬሸኸ ውርኤቸ አቦ ኢብራሂም እና ኢስማዒል ኧአሏህ ተማፆንም ሳአሩም፦
2፥129 «ጎይታንራ ሆይ! "ተሁኖዋ ተዘርንራ ኧኸነ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) በሁኖዋ በህዝብሁኖዋ ፎር አንቀጽ(ኧአሏህ ቃር) ያነብብካአር መጽሐፍ እና ጥበብ ያስተምርኮታአር ተክህደት ያፀዳኮታአር ከሽ፤ አኸ (አሏህ) አሸናፊ እና ጥበበኘ አኸ ብቻ ኧኸንኸዳንሀአር» ኢኑዋታአር ሆኑም፡፡ رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ ۚ إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيم

"ተሁኖዋ" ኢንካ ኃይለ ቃል አጫምጩም ቡርኤ! "ተ" ኢንካ መስተዋድድ መነሻ ኧኸነ "ሁኖዋ" ኢንካ ተሳቢ ተውላጠ ሹቭ፡ "ዘርንራ" ኢንካ ቃል ያቲሽካናአር፥ "ሚንሁም" مِّنْهُمْ ኢንካ ወሳኝ ቃል ተኢብራሂም እና ተኢሥማዒል ዘር ኢቫ፡አካ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) አነኸ ያቲሽካናአር። "አንቀጻኸ ያነብብኖታአር መጽሐፍ እና ጥበብ ያስተምርኮታአር ተክህደት ያፀዳኮታአር" በዋሪ መሠረት ዘመኑዃ ቲሰርአካ አምላክንራ አሏህ ነቢንራ ሙሀመድ "ﷺ" ተዋ ሥርወ ግንድ(ተኢብራሂም ጎሳ)"offspring" ኬሸ፦
2፥151 "በከሳሁዋ(ተጎሳሁዋ) ታሁሜ ኧኸናአር ባሁዋ ፎር አንቀጽ ያነብብካአር እና ያፀዳሁዋታአር፣ መጽሐፍ እና ጥበብ ያስተምርሁዋታአር፣ ኧዋ ኢፍቲ ቲሂሪ አንነፐረ ዘንጋ እውቀት ያትሔርሁዋታአር ኧኸነ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) ኧኬሸነኸ እንቭ፡" ዋአካ አት' ጸጋ ሜንአነኩም፡፡ كَمَا أَرْسَلْنَا فِيكُمْ رَسُولًا مِّنكُمْ يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِنَا وَيُزَكِّيكُمْ وَيُعَلِّمُكُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُعَلِّمُكُم مَّا لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ

"ተአሁዋ" ኢንካ ኃይለ ቃል አጫምጩም ቡርኤ! "ተ" ኢንካ መስተዋድድ መነሻ ኧኸነ "አሁዋ" ኢንካ ውርኤተኘ መደብ ተሳቢ ተውላጠ ሹቭ፡ "ዘርንራ" ኢንካ ቃል ያቲሺ ኧገፓዳናአር፥ "ሚንኩም" مِّنكُمْ ኢንካ ወሳኝ ቃል ተኢብራሂም እና ተኢሥማዒል ዘር ኧቮ፡ኦዋ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) ነቢንራ ሙሀመድ "ﷺ" ኧሆኑዋኸ ያቲሽካናአር፦
62፥2 ሁዳ ሀ(አሏህ) መሃይም በሆኑዋ ሰቭ፡ ግት አንቀጽ(ኧአሏህ ቃል) በሁኖዋ ፎር ያነብብኖታአር፣ በአሏህ ፎር ኤኛ ኧትጎዦት፣አምልኮ ቶንኦት(ሽርክ ቶንኦት) ኢኸርአኮታአር(ተሽርክ ያፀዳኮታአር)፣ መጽሐፍ እና ጥበብ ያስተምርኮታአር ኧኸነ መልእክተኛ(ኪሸረኘ) ተሁኖዋ ተገግሞሁኖዋ ከስ ኧኬሸዳናአር፡፡ هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ

❤️ኢብራሂም እና ኢሥማዒል ኧድረ አስጠንቃቂ ሆኑምታ ተሁኖዋ ተድረ አስጠንቃቂ ጎሳ ኧኸነ አስጠንቃቂ
አንቀጽ ያነብብኖታአር መጽሐፍ እና ጥበብ ያስተምርኮታአር ተክህደት ያፀዳኮታአር ኧኸነ ኢትረመድካ ነቢይ ሙሀመድ "ﷺ" አሏህ ኬሸ፦
53፥56 ዋዳ(ሙሀመድ) ድረ ተነፐሩዋ አስጠንቃቂ(ተኢብራሂም ጎሳ) ኧኸነ አስጠንቃቂ ኧኸነዳናአር። هَـٰذَا نَذِيرٌ مِّنَ النُّذُرِ الْأُولَىٰ

ነቢንራ"ﷺ" በሐዲስ ተኢብራሂም እና ተኢሥማዒል ሥርወ ግንድ (ዘር) ኧሆኑዋኸ ጌከሩም እና አስታወሹም ኤኤጅንረ፦
ጃምዒይ አት ተርሚዚይ መጽሐፍ 49, ሐዲስ 3964
ዋሲላህ ኢብኑል አሥቃዕ ኧተረከነኸ፦ "ኧአሏህ መልእክተኛ(ኪሸረኘ)"ﷺ" ዋኸ ቧሩም፦ "አሏህ ተኢብራሂም ኧች ኢሥማዒል መረጠ፣ ተኢሥማዒል ትውልድ ኧኪናና ሥርወ ግንድ መረጠ፣ ተኪናናህ ሥርወ ግንድ ቁረይሽ መረጠ፣ ተቁረይሽ ኧሃሺም ሥርወ ግንድ መረጠ፣ ተሃሺም ሥርወ ግንድ ኢያ መረጠ"።  عَنْ وَاثِلَةَ بْنِ الأَسْقَعِ، رضى الله عنه قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏ "‏ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى مِنْ وَلَدِ إِبْرَاهِيمَ إِسْمَاعِيلَ وَاصْطَفَى مِنْ وَلَدِ إِسْمَاعِيلَ بَنِي كِنَانَةَ وَاصْطَفَى مِنْ بَنِي كِنَانَةَ قُرَيْشًا وَاصْطَفَى مِنْ قُرَيْشٍ بَنِي هَاشِمٍ وَاصْطَفَانِي مِنْ بَنِي هَاشِمٍ

በእነሞር ጉራጊኛ
የአሏህ ምርጫ(ኧአሏህ ኧሾፕት)(አሏህ ኢሸፕት)

በአላህ ሹቭ፡ እጅግ ኑእ ሩህሩህ ኑእ አዛኝ(ያትቫ፡ንጥጥካአር) በኸነ ሁዳ

42፥13 አሏህ ኧሴኧን ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ(ኧአሏሂ) ይመርጥ(ኢሸፕት)፡፡ ኢዠፐርካ(በተውበት፣በንስሀ) ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ ኢመራኩ፡፡ اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي إِلَيْهِ مَن يُنِيبُ

"ኢንቲኻብ" اِنْتِخَاب ኧዋርት "ኧሙርጥት(ኧሹፕት)"election" ኧዋርትነኸ፥ ኢንቲኻብ ኢንካ ቃር "ኢንቲኻብ ሹሩጢይ" اِنْتِخَاب شُرْطِيّ እና "ኢንቲኻብ ገይሪ ሹሩጢይ" اِنْتِخَاب غَيْرِ شُرْطِيّ ቧርም በውርኤት ኢሻከድ።
፨ "ሹሩጢይ" شُرْطِيّ ኧዋርት "ሀለት(መስፈርት)"conditional" ኧዋርት ኸነታ ሙማሞሀ "ኢንቲኻብ ሹሩጢይ" اِنْتِخَاب شُرْطِيّ ኧዋርት "ሀለትዃ ኢኸኒ ኢገባኩዳ ምርጫ(ኧሹፕት)"conditional election" ኧዋርትን።  ለምሳሌ፦ አደም (አሠ) ቤፐን ኃጢአት "ጎይታንራ(አሏህ) ሆይ! ነፍስንራ(ገግንራ) በደልነ፥ ኢ'ና ባትመረንረ(ባትፈርኸንረ) እና ባታትቫ፡ንጥጠንረ በእርግጥ(በውረቭ፡) ተከሶርዋ ሁኖዋ ንኸንነዴ" ባረ ተጸጸተ፦
7፥23 «ጎይታንራ(አሏህ) ሆይ! ነፍስንራ(ገግንራ) በደልነ፥ ኢ'ና ባትመረንረ(ባትፈርኸንረ) እና ባታትቫ፡ንጥጠንረ በእርግጥ(በውረቭ፡)ተከሶርዋ ሁኖዋ ንኸነዴ» ቧርም፡፡ قَالَا رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ

አደም (አሠ) ተጸጸተታ (በተውበት) በንስሓ ወደ አሏህ ቲዠፐርካ አሏህ ጸጸትዃ በተኧወርት ዠፐረነ፥ እነሆ አምላክንራ አሏህ ጸጸት ኢቴኤፐርካናአር ፋራሂ(ያትቫ፡ንጥጥካናአር)፦
2፥37 አደም(አሠ) ተጎይታዃ ቃላት ተኤፐረ፡፡ በሁዳ(በአደም አሠ) ፎር ጎይታዃ(አሏህ) ጸጸትዃ በተኧዎርት ተዠፐረነ፥ እነሆ አምላክንራ አሏህ ጸጸት ኢቴኤፐርካናአር ፋራሂ(ያትቫ፡ንጥጥካናአር)፡፡ فَتَلَقَّىٰ آدَمُ مِن رَّبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ ۚ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

አደም(አሠ) ተጸጸተታ ንስሓ ገፓታ(በተውበት) ወደ አሏህ ኧትዠፐሬ አሏህ ጸጸትዃ በተኧወርት መረጠን፦
20፥122 ታሀ ቆጥወ "ጎይታዃ(አሏህ) መረጠን" ተሁዳ(ተአደም) ጸጸቱሀ ተኤፐረን እና መራን፡፡ ثُمَّ اجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَتَابَ عَلَيْهِ وَهَدَىٰ

"ጎይታዃ(አሏህ) መረጠን" ኢንካ ቃር አጫምጩም ኦዢ! ማንኢም ሰቭ፡ ተነፐረወ ኩፍር ወይም ሺርክ አሊያም ዘንብ(ወንጀል፤ሀጢአት) ወደ አሏህ በንስሓ(በተውበት) ቢዠፐር አሏህ ወደ ራሱሀይ ኧጀነት ይመርጥኩ፦
42፥13 አሏህ ኧሴኧን ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ(ኧአሏሂ) ይመርጥ(ኢሸፕት)፡፡ ኢዠፐርካ(በተውበት፣በንስሀ) ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ ኢመራኩ اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي إِلَيْهِ مَن يُنِيبُ

"አሏህ ኧሴኧን ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ(ኧአሏሂ) ይመርጥ(ኢሸፕት)" ኢንካ ሁዳ "ዓም" ኸነ ኧቫ፡አንዳናአር፥ "ዓም" عَامّ ኧዋር "ጠቅላላ"general" ኧዋርትን። ዘንጋዃ ግን "አሏህ ኧሴኧን ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ(ኧአሏሂ) ይመርጥ(ኢሸፕት)፡፡" ኢንካ ሁዳ "ዓም" "ኢዠፐርካ(በተውበት፣በንስሀ) ሰቭ፡ ወደ ኧሁዳይ ኢመራኩ" ቲንካ "ኻስ" ኸነ በሁዳ ፎር ማአ፥ "ኻስ" خَاصّ ኧዋርት "ነጠላ"specifical" ኧዋርትነኸ።ሰቭ፡ ኧትሞሮት ኢነህቭ፡ካ ሁዳ በኦቮ፡ርት(በእምነት) ኦሁንቱዃ "ኻስ" "ነጠላ" ኸነ ኢቫ፡አካናአር፦
22፥54 አሏህ ሀሁኖዋ ኧአሞሩዋ ሁኖዋ ወደ ቀጥተኛ መያ በእርግጥ(በውረቭ፡) "መሪ" ኧኸነዳናአር፡፡ وَإِنَّ اللَّهَ لَهَادِ الَّذِينَ آمَنُوا إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ

"ሀሁኖዋ ኧአሞሩዋ ሁኖዋ" ኢንካ ቃር አጫምጩም ቡርኤ! አናአመረ እና ንስሓ አንገፓ ሰቭ፡ ሸይጧን ኢትሔተርካናአር፥ ሸይጧን ኧትሔተረን ሰቭ፡ ወደ ጀሀነም ኢመራኩ፦
22፥4 "እነሆ! (ሸይጧን) ኧትሔተረን ሰቭ፡ ሁዳ ያጠምምኩ፡፡ ወደ ኢነድድካ እሳድ ስቃይሜ ኢመራኩ" ኧዋርት በሁዳ ፎር ጻፉዊ(ተድነገገወ)፡፡ كُتِبَ عَلَيْهِ أَنَّهُ مَن تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُ يُضِلُّهُ وَيَهْدِيهِ إِلَىٰ عَذَابِ السَّعِيرِ

ሸይጧን ወደ ጀሀነም ኢመራኩዳ ሰቭ፡ አሏህ ኧጀነት አንመረጠን ሁዳ በገዛ ፈቃዱዃ ኧሸይጧን ኧትሔተረዴ፥ ዋ ኢናይ ጣልቃ ኧግውኦት እና ድርሻ ኦምቦርትዃ ኧአሏህ ምርጫ(ሽፖቸ) "ኢንቲኻብ ሹሩጢይ" اِنْتِخَاب شُرْطِيّ ዩኒ።

፨ "ገይሪ ሹሩጢይ" غَيْرِ شُرْطِيّ ኧዋርት "ሀለት(ሁኔታ) ኤነወ"unconditional" ኧዋርት ቲኸን በጠቅላላ "ኢንቲኻብ ገይሪ ሹሩጢይ" اِنْتِخَاب غَيْرِ شُرْطِيّ ኧዋርት "ሁኔታ(ሀለት) ኤነነ ምርጫ(ሽፖቸ)"unconditional election" ኧዋርትን። ለምሳሌ፦ አሏህ ኧሴኧናአር ኢፈጥር፦
28፥68 ጎይታማኸ(አሏህ) ኧሴኧናአር ኢፈጥር፤ ኢመርጥቭ፡ ፡፡ ኧሁኖዋ ምርጫ(ሽፖቸ) ኤነኖታ፡፡ አሏህ ታይገባኩ(ተጎደሎነድ) እንቭ፡ ጠራ(ንፁህን)፡፡ ቲያጋሮዮታ(ተአሏህ ውጪ ቲያአቭ፡ርኮታ ዘንጋ እንቭ፡ ናኧ፡፡ وَرَبُّكَ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَيَخْتَارُ ۗ مَا كَانَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ ۚ سُبْحَانَ اللَّهِ وَتَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ

"ኢሢእኩዳአር ኢፈጥር" ቢንካ ዋና ቃል "ኢመርጥ" ኢንካ ቃር አሏህ ኤሰኤን ሰቭ፡፣ ኧሴኧን እንስሳ፣ ኧሴኧን አታክልት፣ ኧሴኧን ማዕድን ኤፐ ኧፉጥርትዃ ኧሁዳይ ሁኔታ(ሀለት) ኤነነ ምርጫን(ሽፖቸን፥ "ኧሁኖም(ኧፉጥር ሁኖዋ) ምርጫ(ሽፖቸ) ኧነኖታ" ኧዋርት ፍጡር ሁኖዋ "ዋኸ ሀኸ ንህን ንትፈጠር" ኢንካ ምርጫ(ሽፖቸ) ኤነኖታ። ኧችነድ ኧህን ገረድነድ ኧገግንራ ምርጫ(ሽፖቸ) ታይኸን' ኧሁዳ(ኧአሏህ) ምርጫ(ሽፖቸ) ብቻ ኧኸነዳናአር፦
42፥49 ኧሣቫ፡ይ(ሰማይ) ኧምድር ንጉሥኘድ ኧአሏህናአር፡፡ ኧሴኤናአር ኢፈጥር፤ በሴኤ ግርኤድ ኢቭ፡ ፥ አት' በሴኤ ዴንጋ(ኧች ወልድ) ኢቭ፡ ፡፡ لِّلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ ۚ يَهَبُ لِمَن يَشَاءُ إِنَاثًا وَيَهَبُ لِمَن يَشَاءُ الذُّكُورَ

"ኧሴኧናአር ኢፈጥር" ቢንካ ዋና ቃል "በሴኧ ግርኤድ ኢቭ፡ ፥ አት' በሴኧ ዴንጋ ኢቭ፡" ኢንካ ቃር ገረድ ኧሁንት እና ኧች ኧሁንት ኧአሏህ ሁኔታ(ሀለት፣አማራጭ ) ኤነነ ምርጫ(ሽፖቸ) ኧኸነዳናአር፥ ኢናይ ምርጫ፣ ድርሻ፣ ፈቃድ ኤኖይ ኧኸኔ ኧችነድ(ዴንጋ ኧሁንት) እና ገረድ(ግርኤድ ኧሁንት) ቅጣት እና ሽልማት ወይም ተጠያቂነድ ኤኖዳ። አምላክንራ አሏህ ተመላአይካ ከስ ኪሸረኘ ኢመርጥ(ኢሸፕት)፦