‌جنگ و سَلینجر

سایه شوم جنگ بر زندگی جی.دی. سلینجر از او آدم دیگری ساخت. تا قبل از جنگ، خوش و خرم و گرم و اهل معاشرت و رقص و شادنوشی بود. اما وقتی در اردوگاه کار اجباری داخائو در آلمان قدم گذاشت، فروپاشید. خودش گفته از آن روز که در لباس سرباز آمریکایی برای آزادسازی اسیران به این منطقه پا گذاشت، دیگر هیچ‌وقت بوی گوشت سوخته انسان از وجودش نرفت. سلینجر بعد از این تجربه از هم گسیخت؛ دچار اختلال اضطراب پس از حادثه (پی‌تی‌اس‌دی) شد. در بیمارستان روانی بستری شد و تا هشت‌ماه نتوانست یک کلمه بنویسد. بعد از آن هم تصمیم‌‌های عجیب می‌گرفت که بیشتر واکنش به ترس و اضطرابی درونی بود.

پیش از این تجربه، در نبرد نُرماندی دوستان و هم‌رزمانش جلوی چشمانش تکه‌پاره شده بودند. خمپاره از چند هم‌رزم نزدیکش فقط مشتی پوست و خون برجای گذاشته بود و دوست مجروحی از او خواسته بود به او شلیک کند تا درد نکشد.
همان زمان توان ایستادگی در برابر این حد از خشونت، کشتار، خونریزی و قتلِ مجاز به اسم جنگیدن را از دست داده بود، اما خودش را کشانده بود تا زندگی را تاب آورد، تا روزی که وارد آن اردوگاه با کوره‌‌های آدم‌سوزی شد.
سلینجر جوان اهل بگوبخند و تفریح از جنگ به بعد تمام شد. انسان وطن‌پرستی بود و تصور کرده بود باید در این جنگ از میهن دفاع کند، اما در دلِ این ظلمت و خشونت بود که حس کرد چقدر راحتند آنها که فرمان جنگ می‌دهند، تا این همه انسان برای آسودگی آن تعداد کم پشت میزهای قدرت، جان فدا کنند. از آن زمان دولت‌‌ها و نظام‌های جنگ‌طلب را در داستان‌‌هایش زیر فحش و ناسزا می‌‌گرفت؛ از هیتلر تا ارتش آمریکا، از موسولینی تا امپراطور ژاپن.

جنگ، #سلینجر را تشنه یافتن معصومیت کرد و به دام‌انداختن ‌حفظ و‌نگهبانی از معصومیت، دغدغه‌اش شد.
نوشته‌های او، داستان‌‌هایش و اولین و آخرین رمانش؛ #ناطور_دشت، از دل بی‌رحمی و شقاوت جنگ متولد شد.
این آدم‌ها که در صفا و آرامش زندگی می‌کردند، اعصابش را به بازی می‌گرفتند. چطور این‌ موجودات نمی‌فهمیدند، انسان‌ها به فرمان آنها تکه‌تکه و ناقص می‌شوند؟ چطور مقام‌های بلندمرتبه از تجربه تخریب‌کننده و از بین‌برنده جان و روان آدم‌‌هایی مثل او بی‌‌خبر بودند؟
بعد از همین تجربه بی‌رحمانه بود که به نویسنده جدی تلخِ تمام‌وقت تبدیل شد. باید می‌نوشت از این سیاهی و بیهودگی. باید از جنگ می‌نوشت و نشان می‌داد عمق این بی‌معنایی و سردرگمی و نومیدی در برابر دنیایی را که پس از جنگ در برابرش قرار گرفته بود.
پس از همین تجربه بود که نوشت: «کاش می‌شد از تمام دختران جهان عذرخواهی کنم که خمپاره‌ها بی‌سروصدا جان عشق‌شان را در جنگ‌ها گرفته‌اند.»
✍️#گوشه
@gooshe

🔗 لینک عکس‌های سلینجر در جنگ، جبهه و پشت جبهه که خیلی وقت‌ها به نوشتن می‌گذشت

🔗 لینک مستند «من ناطور دشتم» درباره سلینجر اینجا در کانال یوتیوب گوشه است؛ در قسمت یازدهم پادکست گوشه؛ هنر با گوشه.
🔗 لینک کانال یوتیوب گوشه و مستندهایش درباره هنر و هنرمندان

@gooshe

«ما در وضعیتی به سر می‌بریم که آرنت و آدورنو و بسیاری از فیلسوفان در کابوس‌های نیمه‌شب خود هم نمی‌دیدند که چنین تهاجمی دهشتناکی به حوزه عمومی و هنر شکل  بگیرد و چنین ویرانی به جا بگذارد؛ روزگار ما شده منازعه ذائقه‌ها.
کانت می‌گوید، داوری مقدم بر احساس لذت زیبایی است، ولی در روزگار ما برعکس شده و هر چه بیشتر ادا دربیاوری که عمل هنری انجام می‌دهی، هنرمندتر به نظر می‌رسی. روزگار پر شده از سلبریتی جامعه‌شناس، سلبریتی هنرمند، سلبریتی فیلسوف؛ جهان سلبریتی‌وار... و نیرویی پدید آمده که با نام‌هایی مثل استارت‌آپ و چیزهایی از این قبیل به عنوان هنر و زیبایی‌شناسی، اداهای قلابی را به جامعه قالب می‌کند و نمادهای هویتی ما را نابود می‌کند، اما در مقابل این‌ها حیات اجتماعی روزمره اشکال خلاقانه پیچیده‌ای از مقاومت را نشان می‌دهد که جلوی این طبقه ایستاده.»

از سخنان #آرش_حیدری، جامعه‌شناس و پژوهشگر درباره منطق مقاومت و کنشگری هنرمندان در عرصه‌های اجتماعی؛ هنر به مثابه حرفه در دانشگاه علم و صنعت.
@gooshe
🔗 گوشه در یوتیوب 🔗 گوشه در اینستاگرام

این قسمت از #پادکست_گوشه؛ #هنر_با_گوشه درباره هنر بدنی، زمینی و سرزمینی‌ست و به دلیل صحنه‌ها و نماهای بالای ۱۸سال باید در یوتیوب Sign in باشید تا اجازه دهد آن را ببینید.

درباره هنرمند کوبایی؛ #آنا_مندیتا، اینجا ببینید...

🔗 لینک مستند «بدن من، هنر من»

🔗 لینک کانال یوتیوب گوشه و پادکست/ مستندهایش درباره هنرمندان.

@gooshe

🎧 #داریوش_مهرجویی به روایت فَریار جواهریان، معمار برجسته ایرانی و همسر سابق داریوش مهرجویی که طراح صحنه حدود ۱۰ فیلم او بوده. او از ۲۵ سال زندگی مشترک پرشور و پربار می‌گوید که به خلق چند فیلم‌ مهم مهرجویی پس از ۵۷ انجامید.

از مجموعه گفت‌وگوها به مناسبت ۸۰سالگی «داریوش مهرجویی» در پادکست ابدیت و یک‌ روز، شماره ۱۳۳، بخش اول گفت‌وگو با خانم جواهریان؛ ادامه گفت‌وگو در پایین⬇️
@gooshe

🔗 لینک یوتیوب گوشه