سوسیالیست وقتی می‌بیند برادری وجود ندارد، سعی می‌کند به برادری دعوت کند و از آنجا که در وجود خودش هم برادری نیست، می‌خواد تولیدش کند و تشکیلش بدهد. برای اینکه راگوی خرگوش درست کنید اول باید خرگوش داشته باشید. اما اینجا خرگوشی در کار نیست، یعنی ذات مستعد برادری، ذاتی که برادری ایمان داشته باشد و خود به‌خود به سمت آن جذب شود وجود ندارد. جناب سوسیالیست در کمال نا‌امیدی دست به کار می‌شود و آینده برادری را مشخص می‌کند. وزن و میزانش را حساب می‌کند، سود و ضررش را می‌سنجد و مردم را با سودش اغفال می‌کند. او حرف می‌زند نصیحت و داستان سرایی می‌کند که از این برادری به هرکس چقدر منفعت می‌رسد، هرکس چقدر برد می‌کند. تعیین می‌کند که هر فردیتی از پیش، چقدر می‌تواند روی نعمات دنیوی‌ای که حاصلش می‌شود حساب باز کند و هرکس چقدر لیاقت این نعمات را دارد و چقدر باید برای رسیدن به آن ها داوطلبانه متحمل ضرر شود و فردیتش را فدای جمع کند. وقتی از قبل معین کنند که هرکس چقدر لیاقت دارد و چه کارهایی باید بکند دیگر نمی‌شود اسمش را برادری گذاشت.

سفرنامه اروپا
داستایفسکی

این در واقع همان اتوپیاست ! همه چیز بر پایه عواطف و سرشت است، نه عقل. انگار حتی دارد عقل را تحقیر می‌کند. نظر شما چیست این اتوپیاست یا نه؟

سفرنامه اروپا
داستایفسکی

پس از این دیگر مسلما چیزی برای تقسیم کردن نمی‌ماند. اینجا خود به خود همه چیز تقسیم می‌شود. همدیگر را دوست بدارید و عشق بورزید، تمام این ها خودش برایتان پیش خواهد آمد.

سفرنامه اروپا
داستایفسکی

روزهای کسوف به لحاظ در‌آمیختن مؤلفه های جغرافیایی، تاریخی، وجودی و ژانری منبعث از وضعیت آستانه‌ای و مرزی در میان‌ آثار وی فیلمی تعیین کننده و بسیار مهم است. این فیلم بر کرانه جنوبی اقلیم شوروی و در آخرین روزهای عمر این رژیم می‌گذرد؛ قهرمانانش در تیر‌رس مرگ و ندای افسونگر جدایی و رفتن‌اند. روزهای کسوف در ظاهر امر هم در شهری مرزی جریان می‌یابد و در آن توامان از حضور نا‌بازیگران و بازیگران حرفه‌ای استفاده شده است ؛ برخی سکانس‌هایش به صورت رنگی، برخی سپیایی و باقی و با فیلتر صورتی فیلمبرداری شده؛ حاشیه صوتی آن ترکیبی از موسیقی محلی ترکمنی و کارهایی از اوفنباخ، شومان، اشنیتکه، موسیقی پاپ روسی و تم «بی حدومرز»
و به یاد ماندنی یوری خانین، آهنگساز فیلم؛ این قطعات مختلف موسیقی، در طول فیلم، در جدالی مدام با یکدیگرند، به طوری که گاه یکی در بطن دیگری گم می‌شود تا کوتاه زمانی بعد از نو طنین افکند؛ همچنین برای برخی منتقدان، این فیلم در بردارنده سکانس های مستند رمز‌آلودی بود که مثلا به زعم ونسان اوستریا به آن «وجهی عامدا پریشیده و توضیح ناپذیر» و «حال‌و‌هوای مناسک شاعرانه و تقریبا هیپنوتیسم کننده‌ای می‌بخشید.

از کتاب سیری در سینمای آلکساندر ساکوراف

نمی‌توانید حد و مرزهای واقعیت را در تصاویر من مشخص کنید. محال است متوجه شوید کجا مستند تمام و کجا بازیگری بازیگران شروع می‌شود.

از اظهارات آلکساندر ساکوراف در مقاله منطقه مرزی

قهرمان های آثارم به آن صورتی که من می‌خواهم ببینمشان وجود دارند، نه بدان صورت که در زندگی واقعی خود هستند.

از اظهارات آلکساندر ساکوراف در مقاله منطقه مرزی

همواره از این توانایی انسان خصوصا انسان روسی در شگفت بوده‌ام که چگونه می‌تواند در روح خویش بلندترین آرمان را در کنار پست‌ترین پستیها جای دهد و بپروراند، و هردو را هم در کمال صداقت و صمیمیت.

جوان خام
داستایفسکی

مرثیه مسکو در عوضِ تمدید یا بازتولید تاثیر حضور تارکوفسکی بر قطعیت غیاب و ناتوانی قاطبه ی رسانه های پیشرفته در جبران این فقدان تاکید می‌نهد.

از کتاب سیری در سینمای آلکساندر ساکوراف

احساسات گرایی سینماگر روس که بعدها در آثار متاخر وی، خاصه کشتی روسی، به اوج خود می‌رسد، در مرثیه مسکو ظهوری تمام قامت دارد: فیلمی که بر سه مقطع مهم زندگی تارکوفسکی یعنی کودکی، تبعید به ایتالیا و مرگ معطوف است.

از کتاب سیری در سینمای آلکساندر ساکوراف

ساکوراف در خلال سی‌سال مستند‌سازی با کاربست مبدعانه تمهیدات مختلف فیلم‌برداری و ایجاد توهمِ روایت (بارقه‌ای از تعریف رایج روایت)ژانر پرتره سینمایی را ارتقا بخشیده است و مهمتر آن که او از یک‌طرف، عناصر متعارف قالب مرثیه را، عناصری که فیلم‌های وی را در بطن جریان‌ اصلی مستند سازی(و برای نمایش‌های تلویزیونی مناسبشان گردانده)، اول بار در ساخت سینما به کار برده است و از طرف دیگر ،دقیقا با برگردان سنت‌ها و قواعد مرثیه به زبان سینما این ژانر را در هم شکسته است.

از کتاب سیری در سینمای آلکساندر ساکوراف