انتقام هاليوودی

نگاهي ديگر به فيلم آنورا ساخته ‌شان بيكر
مسعود طاهری

دال مركزي فيلم آنورا را بايد غرور ملي امريكايي محسوب كنيم، اما از كدام منظر؟
بر كسي كه پوشيده نيست، بر خواجه حافظ شيرازي هم پوشيده نيست كه قاطبه هاليوود طرف دموكرات ها هستند، لذا اگر قرار باشد هاليوود انتقام دموكرات ها را از ترامپ و ترامپيسم بگيرد بايد فيلمي شبيه آنورا بسازد و در آن نفرت خود را از روس جماعت و در اين فيلم حداقل روس هاي ساكن امريكا بگيرد.
فيلم آن گونه مي نمايد كه امريكا مسخر روس ها شده است و يك شهروند امريكايي در قامت كارگر جنسي كارش در مواجهه با اين روس ها به جايي مي رسد كه با او بدتر از پسماند برخورد مي شود.
در بخش عمده فيلم تقريبا در همه شخصيت هاي روس فيلم، شاهد كمترين عواطف انساني هستيم و گاه در برخي از آنها تقريبا هيچ احساس انساني وجود ندارد و برعكس امريكايي ها كه هميشه و در همه جا نه در اين فيلم كه در همه فيلم هاي توليدي هاليوود داراي عواطف انساني خوب و درنهايت ناجي هستند، اينجا با شخصيت هاي بي روح و بي احساس روس طرف هستيم؛ فقط نقض حكم اين مساله در فيلم شخصيت ايگور است كه كمي عواطف انساني در او باقي مانده است.
ذهن و فكر مخاطب ايراني به ويژه تيپ هاي اپوزيسيون، يا كساني كه فكر مي كنند اينتلكتوال هستند و با مسائلي سياسي كه به ويژه در ده سال گذشته براي كشورمان پيش آمده شايد با اين فيلم همذات پنداري زيادي كند، اما به واقع اين دعواي حيدري و نعمتي در دل نيويورك و واشنگتن است كه مجري اجراي آن در اين فيلم هاليوود است و خيلي به ذهن و مخاطب ايراني ربطي ندارد، ما هم سابقه جنگ با روس ها را داريم، بدترين معاهده تاريخ در همان جنگ ها به ما تحميل شد و هيچ گاه از خاطر نمي بريم، هم با روسيه هميشه درگيري هاي ژئوپليتيكي ابدي خواهيم داشت و هم شكل فعلي اقتصاد ايران به روس ها اين اجازه را نمي دهد كه آن گونه كه وارد اقتصاد ليبرال و البته پرسود امريكا شدند وارد اقتصاد ما شوند و بر ما سروري كنند، فعلا تا سال ها سودي در اينجا موجود نيست.
پيشگويي هاليوودي مانند دريافته يا به او گفته بودند كه رييس جمهور آينده ترامپ خواهد بود، هر چند از شواهد و قرائن در امريكا از يك سال پيش تقريبا مشخص بود كه با به خس خس افتادن چرخ دنده هاي بايدن، بايد فاتحه دولت دموكرات را خواند و اين دولت مستعجل رفتني است و شاه ترامپ خواهد آمد پس مي شود در آستانه آغاز مسووليتش با يك فيلم خوب هاليوودي از او پذيرايي و استقبال كرد.
پس آشي را براي اين مراسم آماده كردند كه به نظر مي رسد شور شده و باورپذيري قصه و به ويژه شخصيت هاي روس فيلم سخت و صعب شده و فيلم شبيه فيلم هاي ايدئولوژي محور وارد دالان ارايه بيانيه هاي سياسي شده است.
اينكه امريكا چقدر در دست سرمايه داران روس است و سرمايه داران روس چقدر در اقتصاد امريكا نفوذ دارند، مي تواند محل بحث باشد، اما اينكه تمثيلي كه در فيلم آنورا از رابطه روس تبارها و شهروندان امريكايي در جامعه امريكا ارايه مي شود كه شبيه برده بلكه برده جنسي در دستان اين دسته از روس ها اسيرند و تصويري كه از آنها ارايه مي شود كه بويي از انسانيت نبرده و كمترين تاثير را از مدنيت امريكايي گرفته اند، واقعا آيا افراطي نيست؟
به هر حال اين روزها ترامپ در عرصه واقعيت و ميداني مشغول پنبه كردن همه آنچه دموكرات ها در اين سال ها عليه روسيه بافته بودند، است. اوكرايني هاي دوآتشه طرفدار غرب به سردمداري زلنسكي (كه از قضا خود روزي آكتور بود) مانند سرنشينان تايتانيك در حال غرق شدن در اقيانوس سرد و عريض بي كسي و غربت هستند، اروپا هم ديگر ياراي كمك بيشتر به آنها را ندارد و دير يا زود آنچه ترامپ برايشان ديكته كرده ولو با غر و لند خواهند پذيرفت، ترامپ هم براي آناني كه در حال غرق شدن هستند با لبخند مليحي از نوع خود دست تكان خواهد داد، فيلم هايي از نوع آنورا هم تا چند وقت بعد كاركردهاي سياسي خود را از دست خواهند داد و بعيد است در عرصه سينما به عنوان شاهكارهايي قابل اعتنا با ديگر شاهكارهاي توليد شده در هاليوود و سينما توان رقابت در تاريخ را داشته باشد و بعيد است كه در چهار سال آينده رياست جمهوري ترامپ هم آشكارا ترامپ و آموزه هايش مورد هدف واقع شوند، چون همه مي دانند كه او چه ويژگي هايي دارد، مثالش سرباز زدن از نمايش فيلم <<كارآموز>> در عرضه عمده توسط پخش كننده هاي اصلي امريكايي است.

روزنامه اعتماد :: انتقام هاليوودي
https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/229970/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%85-%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%88%D8%AF%DB%8C

انتقام هالیوودی
نگاهي ديگر به فيلم آنورا ساخته ‌شان بيكر
مطلبی که امروز در روزنامه اعتماد منتشر شد

تصویری از تبلور تشیع مبتنی بر متن

بهمن ذکی‌پور-استاد فلسفه تطبیقی دانشگاه میجی ژاپن

تصویری از تبلور تشیع مبتنی بر متن
شاید بتوان گفت که تقریباً در نیمه اول قرن بیستم، مذهب تشیع یکی از پرچالش‌ترین و سرنوشت‌سازترین دوران خود را سپری کرد. چراکه تا آن زمان چالش‌های پیش روی این مذهب یا در برابر جدال‌های سیاسی، کلامی، فقهی و فلسفی با اهل سنت بود، یا در مقابل ادیان و باورهای دیگر.

هر چه که بود، این نوع چالش‌ها در یک منظومه یا جهان‌بینی مشترک رخ می‌داد. به این معنا که تشیع در باورها و مؤلفه‌های دینی با رقبا و حریفان خود زمینه‌های مشترک بنیادین داشت، و موضوع نزاع‌ها عمدتاً بر سر تفسیر و حقانیت بود. میدان‌دار این قبیل بحث‌ها و نزاع‌ها هم یا احادیث بود یا روایت‌های درون‌متنی تاریخی و کلامی.

اما آن هنگام که دانشی به نام مطالعات اسلامی در غرب، از عالم تسنن عبور کرد و وارد جهان شیعی شد؛ رقیب جدید و تازه‌نفسی به میدان آمد که علاوه بر نداشتن زمینه‌های مشترک با تشیع، به‌طور نقادانه‌ای بنیان‌های آن را یا به چالش می‌کشید یا طرح‌ها و پرسش‌هایی نو درمی‌انداخت. دراین‌حالت، محل نزاع دیگر حقانیت «امامت» و «خلافت» یا تفسیر باطنی و ظاهری از دین و کتاب نبود، بلکه مسئله حفظ و بازتعریف «هویت» خویش، اعم از ملی و دینی، در برابر «دیگری» بود.

این «دیگری» اندیشه مدرن و قدرت سیاسی برآمده‌ای بود که برای رویارویی با آن دیگر صرف اتکا به حدیث و مباحث کلامی کفایت نمی‌کرد. به همین خاطر، باوجود مقاومت‌ها، به‌تدریج، پای ابزارها و روش‌های دیگر به میان آمد. شاید یکی از سهل‌الوصول‌ترین و مستقیم‌ترین این روش‌ها هم به‌کارگیری مفاهیم اندیشه مدرن برای توضیح و تفسیر دین و مبنای آن بود. بی‌جهت هم نیست که وقتی در نیمه اول قرن بیستم، مراکز دانشگاهی در ایران پا گرفت و مطالعات دینی از حوزه‌های علمیه وارد عرصه عمومی شد، مباحث پیشروی تشیع از قلمرو فقه و کلام و تصوف و فلسفه خارج شد و خود را با مفاهیم و موضوعات جدیدی مانند «سوسیالیسم اسلامی»، «خودسازی انقلابی»، «حکومت اسلامی»، «تفسیر علمی از اسلام»، «فربه‌تر از ایدئولوژی» و ... روبرو دید.

در این‌که این نوع نگاه‌ها تا چه حد با مبادی اعتقادی تشیع سازگاری دارد و تا چه حد به درک اندیشه مدرن یاری رسانده است، تاکنون بحث‌های فراوانی صورت گرفته. اما شاید بتوان یک‌چیز را در این نوع از نگاه‌ها تشخیص داد. آن‌ها عمدتاً مباحثی مبتنی بر گفتارند که بعداً به شکل متن درآمده‌اند. به همین خاطر هم در چنین رویکردی منبر و تریبون همواره بر متن و ارجاع تقدم داشته ‌است. علاوه بر این، ازآنجایی‌که این رویکرد همواره گفتار را در اولویت قرار داده، در مواجهه با جو و فعالیت‌های سیاسی سرعت عملی بیشتری داشته و توانسته به اقتضای زمان و مکان نوعی تشیع گفتاری را روایت کند که بیشتر حاصل فعالیت‌های روشنفکری است تا پژوهشگری.

اگرچه روایت و تفسیر گفتاری از تشیع، دست‌کم در حوزه عمومی، بخش بزرگی از جریان غالب اندیشه معاصر ایران بوده است، اما می‌توان به جریانی اشاره کرد که متن را مبنا و گفتار را در حاشیه قرار می‌داد. به این معنا که اصالت دیگر با گفتار نبود، بلکه تعلق به متن داشت و به روش یا روش‌هایی نیاز بود تا متن را به زبان دربی‌آورد.

علاوه بر مطالعات و رویکردهای تاریخی، شاید بشود گفت که پدیدارشناسی و زبان‌شناسی دو روش و سبکی بوده‌اند که در فهم و به زبان آوردن متن، به کمک متون کهن تشیع آمده‌اند. خلاف واقع نمی‌تواند باشد که بگوییم فهم پدیدارشناسانه از متن را مدیون و مرهون هانری کربن هستیم. هرچند که خوانش‌های گفتاری از تشیع این موضوع را حسابی به حاشیه برده و «تلمذ» و «زانو زدن» و «حقانیت» و... را اصل گرفته است.

در این‌که اندیشه کربن تا چه حد در رشد اندیشه معاصر ایران و شناخت تشیع مؤثر بوده، حرف‌ها و حدیث‌ها فراوان است. اما خوانش پدیدارشناسانه او این میراث را برجای گذاشته است که برای فهم درون‌مایه‌های یک دین یا مذهب، متن و نوشتار است که همواره باید مورد توجه قرار بگیرد.

مستند «حرفه‌ای» به‌نوعی روایتگر این دو نوع خوانش از تشیع در برابر چالش‌های اندیشه مدرن است. این مستند علاوه بر این‌که مروری اجمالی دارد بر میراث هانری کربن، با متن قرار دادن محمدعلی امیرمعزی نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از هیاهوهای گذرای سیاسی بر حذر بود و درهرحال و نگرشی برای متن و نوشتار اصالت قائل بود.

یادداشت دکتر بهمن ذکی‌پور
استاد فلسفه تطبیقی دانشگاه میجی ژاپن
درخصوص فیلم مستند حرفه‌ای در سایت خبرآنلاین
khabaronline.ir/xmYh6

وی درباره بزرگترین چالش حرفه‌ای گفت: بزرگترین چالش، خب فیلم درباره مسئله حساسی صحبت می‌کند. تشیع و به تشیع سیاسی هم می‌پردازد. به انواع مختلف تشیع می‌پردازد و الان حکومتی داریم که براساس آموزه‌های شیعی است و متعادل شدن موضوع با آنچه که در بیرون وجود دارد، ایجاد آن کار سختی بوده است. بازخورد‌هایی هم که آمده مثبت است. هم از طرف طرفداران گفتمان انقلاب و روشنفکری. علارغم اینکه تفاوت وجود دارد و این خوانش‌ها ممکن است نقادانه باشد اما مثبت بوده است.
مسعود طاهری در آخر درباره تاثیرات این مستند و کار بعدی خود گفت: مستند من دو تاثیرگذاشته است. یکی تاثیر اعتقادی است که در سال ۱۳۹۹ که باعث شد با کتاب راهنمای ربانی در تشیع نخستین آشنا شوم، و رابطه خودم و ائمه را بازشناسی کنم و بفهمم. به عنوان مخاطب برای من جذاب بود. تاثیر دیگر از شخصیت آقای امیرمعزی است. ایشان تواضع و فروتنی دارند که از کسی ندیده‌ام. رودربایستی ندارد و در عین حال که مخالف نظرات شما است، هیچوقت نمی‌گذارند این رابطه به کدورت کشیده شود‌.
یک پروژه‌ای هست که درمورد اصحاب اجماع در تشیع می‌سازم که امیدوارم خدا توفیق دهد تا کار خوبی ارائه دهم

کند‌و‌کاوی در باب اندیشه تشیع به روایت «حرفه‌ای»

مسعود طاهری کارگردان مستند «حرفه‌ای»، روایتی از تشیع از زبان محمدعلی امیرمعزی را بیان می‌کند.
خبرگزاری فارس-گروه سینما: «حرفه‌ای» عنوان یکی از مستند‌های بلند در هجدهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت است که به زندگی، زمانه و آثار محمدعلی امیرمعزی در باب اندیشه‌های تشیع می‌پردازد. این مستند اندیشه شیعی را از زبان محمدعلی امیرمعزی بیان می‌کند که در زمینه تفسیر قرآن و الهیات شیعه فعالیت می‌کند.
در این راستا گفتگویی داشته‌ایم با کارگردان این اثر، مسعود طاهری که به شرح زیر است:
سینما حقیقت تقویت کننده است
مسعود طاهری درباره جشنواره سینما حقیقت گفت: قطعا جشنواره فیلم حقیقت می‌تواند تقویت کننده باشد و تضعیفی وجود ندارد . جشنواره هم سعی می‌کند هر سال تا جایی که برایش امکان باشد فیلم‌ها را در بخش‌های مختلف به نمایش بگذارد. ولی هر جشنواره‌ای هم سلایق خود را دارد و این طبیعی برای هر جشنواره‌ای است. به هر حال نفس این جشنواره می‌تواند تقویت کننده باشد. فکر می‌کنم جشنواره حقیقت شالوده‌های خوب و محکمی داشته که تا الان دوام آورده؛ البته با مدیریت‌های مختلف. در یک دوره مدیریت ضعیف داشته و دوره دیگر مدیریت قوی بوده است.
وی درباره جایگاه سینما حقیقت در تضعیف و تقویت مستندسازی مستقل ادامه داد: این مسئله نسبی است و فکر می‌کنم خود مسئولین جشنواره هم چنین دیدگاهی نداشته باشند که ما نماینده واقعی هستیم. هرکس فیلمش را می‌آورد اینجا، هیئت انتخاب دارد که آدم‌های کارشناسی هستند‌. پروسه‌ای دارد. می‌تواند یک جاهایی اجحاف صورت بگیرد. به نظرم یک پروسه است و هرکس شرکت می‌کند، باید به نوعی این قاعده را بپذیرند.
کارگردان حرفه‌ای درباره اینکه چه چیزی او را به سمت این موضوع کشانده گفت: موضوع یا اتفاق خاصی که یک دفعه بیوفتد نبوده و این روال مستند‌های من است مثل سه مستند آخرم؛ شرقی، مستشرق و الکافی. به صورت طبیعی این قطاری که حرکت می‌کند می‌رسد به این مستند. البته قرار بود قبل از فیلم الکافی تدوین کنم ولی به دلایل مختلفی آن را بعد از کار الکافی تدوین و آماده کردم و به جشنواره رسانده‌ام.
او در ارتباط با محدودیت‌ها اشاره کرد: یک سری محدودیت‌ها مالی است و این فیلم کاملا شخصی ساخته شده است و جالب است ما هرچه می‌گوییم شخصی ساخته شده است، کسی باورش نمی‌شود. اتفاقا آخر فیلم هم ما افرادی که سعی کردند کمک کنند به این فیلم اسمشان را آورده‌ایم. یک سری محدودیت‌هایی داریم که موضوعی بوده‌اند. که به هر حال من هم در ایران دارم فیلم می‌سازم و سعی می‌کنم چارچوب‌ها را رعایت کنم. محدودیت‌های دیگر هم وجود دارد. گاهی از علمای قم به آن حساس می‌شوند ولی سعی کردم به یک تعادلی برسم. بازخورد‌ها هم تقریبا مثبت بوده است.
وی درمورد تغییر اجتماعی به واسطه مستند اضافه کرد: تغییر اجتماعی نه اما می‌تواند باعث شود که ما تلنگر‌های اجتماعی بخوریم. تلنگر اجتماعی یک مفهوم بزرگتری است. فیلم مستند می‌تواند در آن جرگه قرار بگیرد ولی خودش به تنهایی فکر نمی‌کنم بتواند تغییر بزرگ اجتماعی به وجود آورد.
تلویزیون انحصاری و پلتفرم بی‌علاقه، موانع مستندسازی
طاهری در ادامه به مهم‌ترین موانع مستندسازی اشاره کرد و گفت: مهم‌ترین مانع اول عرضه است که ما یک تلویزیون داریم که کاملا انحصاری است و اجازه نمی‌دهد و یک دیدگاه آنجا وجود دارد. پلتفرم‌ها هم هیچ علاقه‌ای به مستند ندارند و همه چیز یک حالت فرمالیته دارد. یک پلتفرم مستند داریم که مردم عادی به آنجا سر نمی‌زنند. یک مشکل بزرگ که در مستند داریم این است که جامعه ایران به لحاظ اقتصادی خیلی زیر فشار است و این جامعه به صورت طبیعی نمی‌تواند اقبال بالایی به کتاب و فیلم مستند داشته باشد. ما اول باید یک رفاه اجتماعی هم داشته باشیم که افراد ذهنشان آزاد شود که بیایند سمت کتاب و فیلم مستند و اینجور کالاهای فرهنگی. حتی یک آدم وقتی بخواهد تصمیم بگیرد که یک فیلم در سینما ببیند ترجیح می‌دهد یک فیلم طنز ببیند. چرا باید فیلمی ببیند که در فلان جا این اتفاق افتاده و اعصابش خرد شود و غمی باشد به غم‌های او و بیاید بیرون؟  این نکته مهمی است. جامعه فعلا پر از بحران است و این باعث می‌شود که مخاطب فراغت نداشته باشد، که به این موضوعات جز فرهنگی که مهم هستند بپردازد.
همچنین در ارتباط با تغییر دیدگاه نسل‌های جدید شرح داد: مسلم است که دیدگاه متفاوتی دارند. نسل‌ها دارند عوض می‌شوند. ابزار‌های جدید برای پرداختن به موضوعات به وجود آمدند. رویکرد‌های جدید در علوم انسانی پدید آمده‌اند. این‌ها همه تاثیرگذار است اما این صفر و صدی نیست. این تغییر به تدریج است و هر نسل فکر می‌کند این تغییر نگاه را دارد.

چرا بزرگ‌ترین اسلام‌پژوه قرن دیگر نتوانست به ایران بازگردد؟
اگر اسلام در سیاست خلاصه شود باعث دین‌زدگی مردم می‌شود

بخش اول مصاحبه
مسعود طاهری بیان می‌کند که مستند «حرفه‌ای » با خوانش صرفا سیاسی از تشیع مشکل دارد، دیدگاهی که در عراق و یمن و لبنان و... هم وجود دارد و خود حاکمیت هم پذیرفته که دیدگاه‌های موازی هم باید مطرح و بررسی شوند، با این حال هیچ حمایت مالی برای ساخت این مستند که چندگانه است از من نشد.

مهسا بهادری: یکی از فیلم‌های مستند این دوره از سینما حقیقت «حرفه‌ای» خواهد بود که سعی دارد تفکر شیعی را از زبان محمدعلی امیرمعزی یکی از اسلام‌پژوهان و قرآن‌پژوهان برجسته ایرانی روایت کند.
فیلم مستند «حرفه‌ای» درباره زندگی و آثار محمدعلی امیرمعزی است که سعی دارد تقابل مذهب تشیع با اندیشه‌های‌ مدرن را به تصویر بکشد.

چرا نام «حرفه‌ای» را برای مستندی که درباره یک شیعه پژوه است انتخاب کردید؟
من بسیار دوست داشتم که اسم اثر بار خنثی و غیر ایدئولوژیک داشته باشد، ضمن اینکه محمدعلی امیرمعزی پدیدارشناس است و چون مشغول انجام یک کار علمی است، حرفه‌ای بودنش اهمیت بسیاری دارد، البته خودش این نام را دوست نداشت، چون ترجمه‌اش در فرانسه بار معنای منفی دارد و معنی گنگ (gang )می‌دهد به همین خاطر ترجمه اسم این اثر در فرانسه L'Expert (:متخصص) شده است.
فردی مانند امیرمعزی که شیعه پژوه است، چرا در ایران حضور ندارد؟
در مستند این موضوع شرح داده می‌شود، در دهه ٨٠ ایشان کتابی را با اتان کلبرگ اسلام‌شناس اسراییلی تصحیح کردند به نام « القرائات». ایشان خودشان در فیلم شرح می‌دهند که در سال ۱۳۸۸ هجری شمسی، یکی از اعضای سفارت ایران به ایشان گفته که: "شما دیگر به ایران بازنگردید، ما احساس می‌کنیم که شما با لابی صهیونیسم در ارتباط هستید" و آقای امیرمعزی هم دیگر نیامدند.
در عین حال نهادهای امنیتی می‌گویند که هیچ‌گاه چنین اتفاقی رخ نداده و معلوم نیست که چه کسی این حرف را به او زده است. ایشان جزو چهار اسلام‌شناس بزرگ فرانسه و جانشین کرسی لویی ماسینیون، هانری کربن و دنیل ژیماره هستند و جایگاه ایشان بسیار مهم و پراهمیت است. همچنین به ایشان جایزه ((لژیون دونور)) اهدا شده است، در فرانسه این جایزه را به کسی می‌دهند که در ایجاد تعادل در جامعه فرانسه نقش مهم و تاثیر گذاری داشته باشد.
پرداختن به موضوعات و افراد این چنینی ممکن است باعث شود که مخالفت‌هایی با شما انجام شود، آیا برای ساخت «حرفه‌ای» دچار چنین مشکلی شدید؟
بله، مواجه شدم، چون این اثر با خوانش تشیع سیاسی مشکل دارد، خوانش سیاسی از تشیع در عراق و یمن و لبنان و... هم وجود دارد و خود حاکمیت هم پذیرفته که دیدگاه‌های موازی هم باید مطرح و بررسی شوند.
اینکه شما اسلام را فقط در سیاست خلاصه کنید اجحاف بزرگی در حق مردم است و باعث دین زدگی مردم می شود و بحث دیگری که آقای امیر معزی به آن اشاره می‌کند این است که وقتی شما دین را هم از جامعه بگیرید، خطرات بسیار بزرگی جامعه را تهدید می‌کند آن هم برای جامعه‌ای مثل ایران که از ابتدا عرفانی بوده است، سخت می شود و خطری برای آن به شمار می رود.

پس در واقع یکی از دلایل ساخت این آثار هشدار دهندگی و پیش‌گیرندگی است؟
ابن اثر درباره الهیات اجتماعی و فردی است اما نکات هشداردهنده هم دارد.

شما پیش از این سه مستند دیگر با محورهای این چنینی از جمله «مستشرق» را ساخته‌اید، می‌توانیم بگوییم که هدف شما ساخت چندگانه است؟
بله، این دیدگاه کاملا درست است. این آثار به صورت کاملا زنجیر وار به یکدیگر متصل هستند.

مستند «حرفه‌ای» به موضوع بسیار مهمی می‌پردازد و سفر شما به فرانسه هم احتمالا هزینه هنگفتی برایتان داشته است، شما توانستید از حمایت دولتی بهره‌مند شوید؟
خیر، از هیچ‌جا حمایت نشدم و تمام هزینه این مستند به صورت شخصی ساخته شده است

«مستندی که با هزینه هنگفت دولتی ساخته نشد»/ «حرفه‌ای» روایتی از مذهب تشیع

فیلم مستند «حرفه‌ای» درباره زندگی و آثار محمدعلی امیرمعزی است که سعی دارد تقابل مذهب تشیع با اندیشه‌های‌ مدرن را به تصویر بکشد.

به گزارش ایسنا، یکی از فیلم‌های مستند این دوره از سینما حقیقت «حرفه‌ای» خواهد بود که سعی دارد تفکر شیعی را از زبان محمدعلی امیرمعزی یکی از اسلام‌پژوهان و قرآن‌پژوهان برجسته ایرانی روایت کند.

مسعود طاهری –کارگردان و تهیه‌کننده فیلم مستند «حرفه‌ای» - در گفت‌وگو با ایسنا در مورد ایده ساخت این مستند گفت: این فیلم مستند در حقیقت در ادامه فیلم‌های مستند قبلی بنده است، فیلم‌هایی همچون «شرقی» مربوط به آثار و اندیشه‌های توشی‌هیکو ایزوتسو، مستند «مستشرق» در مورد آثار و اندیشه‌های هانری کوربن و مستند «الکافی» درباره سرگذشت مهم‌ترین کتاب حدیث شیعه در گذر تاریخ که در حقیقت تمامی این فیلم‌های مستند با مضامینی مرتبط با مذهب شیعه است.

وی ادامه داد: بنده پس از مطالعه کتاب معروف محمدعلی امیرمعزی به نام «راهنمای ربانی در تشیع» ایده ساخت مستند «حرفه‌ای» به ذهنم رسید. این کتاب معرفی خوبی از مذهب تشیع دارد و باعث شد که من به سمت ساخت این مستند بروم، البته برای ساخت این مستند کتاب‌های از جمله «قرآن ناطق و قرآن صامت»، «علی سرمکتوم» و «تشیع، ریشه‌ها و باورها» نیز تاثیرگذار بود.

این مستندساز در مورد چگونگی ساخت این فیلم مستند نیز یادآور شد: هرکسی این مستند را ببیند تصور می‌کند یک مجموعه دولتی با هزینه هنگفتی دستور ساخت این اثر را داده است در حالی که این کار کاملا شخصی ساخته شده و سفارشی نبود و من با علاقه شخصی که به برخی افراد همچون هانری کوربن دارم به سراغ ساخت این اثر رفتم. در اصل ساخت مستند در مورد کسانی که برای ایران یا تشیع کاری کردند برای من یک اولویت است.

طاهری در مورد زمان ساخت این مستند تصریح کرد: این فیلم مستند از سال ۱۴۰۰ مقدماتش آغاز و پاییز ۱۴۰۱ فیلمبرداری را شروع کردم، پس از آن تا سال ۱۴۰۲ کار فنی و ترجمه انجام شد و سپس از اوایل سال ۱۴۰۳ به سراغ تدوین رفتم و پاییز امسال این مستند آماده اکران شد.

وی در خصوص سختی‌های ساخت این مستند گفت: سختی‌های این کار زمانی زیاد شد که باید برای ضبط بخشی از مستند به کشور فرانسه و مصاحبه با محمدعلی امیرمعزی سفر می‌کردم، زیرا تصویربرداری در فرانسه با هزینه‌های بالایی همراه است و من بدون هیچ حامی مالی این کار را انجام می‌دادم و تقریبا هیچ سازمان دولتی یا حتی نیمه دولتی از این فیلم حمایت نکرد، از این رو فیلم مستند «حرفه‌ای» کاملا با هزینه شخصی تولید شد.

این مستندساز در پایان بیان کرد: جدای از هزینه‌های بالای تولید کار در فرانسه که خودش به تنهایی استرس‌زا بود در کشور فرانسه هر لحظه ممکن بود یک اتفاقی بیافتد که ادامه روند تولید ما را با مشکل مواجه کند، همچنین استرس این موضوع را داشتیم که با این اثر در داخل چه برخوردی خواهد شد.