အနာဂတ်ကိုသာ ကြိုပြင်လို့ရတာ။ ပြီးသွားတဲ့ အတိတ်သမိုင်း ဆိုတာက ပိုက်ဆံတွေ ပုံပေးပြီး ပြန်ပြင်ရေးချင်တောင် ပြင်လို့ရတာ မဟုတ်ဘူး။ ဒါကြောင့် အတိတ်ဖြစ်လာမဲ့ လက်ရှိပစ္စုပ္ပန် အခိုက်အတန့် တစ်ခုစီ တစ်ခုစီမှာ မှန်ကန်တဲ့ ရွေးချယ်မှုတွေကိုပဲ လုပ်စေချင်ပါတယ်။🔳 နိုင်ငံရေးမှာမှ မဟုတ်ပါဘူး။ နေရာတကာမှာပါပဲ။ ဘဝဆိုတာ ရွေးချယ်မှုတွေနဲ့ တည်ဆောက်ထားတာပဲ မဟုတ်လား။

ကိုယ့်ကို လူတစ်ယောက်က အပုပ်ချတိုက်ခိုက်တယ်။ သူလုပ်သလို ပြန်လုပ်ရင် ရနေတာပဲ။ ဒါပေမဲ့ ပြန်မလုပ်ဘူး။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် တန်းမနှိမ့်ပစ်ဘူး။ သူလိုလူတစ်ယောက် အဖြစ်မခံဘူး။

🔳 ဘာလို့လဲ။ စိတ်နေသဘောထား သိပ်မြင့်မြတ်နေလို့လား။ ဒေါသမရှိတော့တဲ့ အရိယာသူတော်စင်မို့လို့လား။

တစ်ခုမှ မဟုတ်ပါဘူး။

“ငါ့အနေအထားကြီးနဲ့ ဒါမျိုးလုပ်စရာလား” ဆိုတဲ့ Self-respect ကြောင့်သာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒေါက်တာ ဖြိုးသီဟ
၁၄.၁၁.၂၀၂၄

#credit
#selfrespect
#DrPhioThiHa
#𝚉𝙸𝙽𝙽

“Self-respect”

🔳 ခုနောက်ပိုင်း ရေးကြတာ ရှိတယ်။ “ငါ့အနေအထားကြီးနဲ့” ဆိုတာလေ။ ငါ့လိုလူ၊ ငါ့လို အခြေအနေမှာ ရှိတဲ့လူက ဒါမျိုးလုပ်မလား၊ ဒါမျိုးဖြစ်မလား ဆိုပြီးတော့ပေါ့။

Self-respect ဆိုတာ ဘာလဲ မေးရင် အဲဒီစကားအတိုင်းပဲလို့ တိုတိုတုတ်တုတ် ပြောချင်တယ်။

🔳 ဒီစကားက လူလူချင်း ခွဲခြားဖို့၊ နှိမ်ဖို့၊ ဘဝင်မြင့်ဖို့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ လူဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် လေးစားဖို့၊ ကိုယ့်အဆင့်ကိုယ် ဆွဲမချမိဖို့တော့ သိပ်အရေးကြီးတယ်။

ဥပမာ အခြေအနေလေး ၃ ခု ပြောပြမယ်။

🔳 ကိုယ်က လူတစ်ယောက်ကို ချစ်တယ်။ ဒီလူက ကိုယ့်အပေါ် မကောင်းဘူး။ ကိုယ့်ကို လျစ်လျူရှုတယ်။ တန်ဖိုးမထားဘူး။ အနိုင်ကျင့်တယ်။ ရုပ်ပိုင်း၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ နှိပ်စက်တယ်။ နောက်ကွယ်မှာ ဖောက်ပြန်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ကိုယ်က ကြိတ်မှိတ်ပြီး ဆက်တွဲနေတယ်။ ဆက်ပေါင်းနေတယ်။

အဲဒါ ဘာလဲဆိုတော့ Self-respect မရှိတာပဲ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် မလေးစားလို့၊ တန်ဖိုးမထားလို့ ဒီလိုဆက်ဆံတာကို ငြိမ်ခံနေတာလေ။

🔳 အောက်တစ်ဆင့် ထပ်စဉ်းစားမယ်။ ဘာလို့ အဲဒီလို ဖြစ်တာလဲ။

ငယ်ဘဝနဲ့ ဆိုင်ကောင်းဆိုင်နိုင်တယ်။ မကြာခဏလည်း ရေးဖူးသလို၊ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ Self-esteem ဆိုတာကို ငယ်ဘ၀ အတွေ့အကြုံတွေက အဓိက ပုံဖော်ပေးလိုက်တာ။ မိဘအုပ်ထိန်းသူတွေက ဘယ်လိုဆက်ဆံခဲ့သလဲ၊ ဘာတွေ ပြောခဲ့သလဲ၊ သူတို့ဆီက ချစ်ခြင်းမေတ္တာနဲ့ ဂရုစိုက်မှုကို ရဖို့ တကူးတက ကြိုးစားခဲ့ရသလား စတာတွေပေါ် မူတည်ပြီး ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် မြင်တဲ့အမြင်၊ တန်ဖိုးထားမှု၊ ဒါတွေ ဖြစ်တည်လာတယ်။

ဒါကြောင့်လည်း Toxic relationship ထဲ ပိတ်မိနေသူ အများစုကို ကြည့်လိုက်။ ဖြစ်တည်တဲ့ မိသားစုဘဝက အဆင်မပြေခဲ့တာ၊ အဆင်မပြေနေတာကို တွေ့ရလိမ့်မယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် တန်ဖိုးထားတဲ့သူတွေ အဲဒီလို ပိတ်မိနေတယ် ဆိုတာ သိပ်ရှားတယ်။

🔳 နောက်တစ်ချက်က လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ သတ်မှတ်ချက်။ ထင်ရှားတဲ့ ဥပမာတစ်ခုဆို အိမ်ထောင်ကွဲသွားတာ။ အဲဒီမှာမှ ယောက်ျားတစ်ယောက် အိမ်ထောင်ကွဲသွားတာထက် မိန်းမတစ်ယောက် ကွဲသွားတာက တန်ဖိုးပိုကျသွားစေတယ်။ အဓိကအားဖြင့် ဖိုဝါဒ ကြီးစိုးတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းတွေမှာပေါ့။ သူ့ကိုယ်သူ Divorcee, Single mom စသဖြင့် သိမ်ငယ်စိတ်က ရှိနေတော့ သူ့ကို တန်ဖိုးမထားတဲ့အပေါ်မှာ သူကိုယ်တိုင်ကိုက လက်ခံနေမိတော့တာ။

လုပ်ငန်းခွင်ထဲက ဆက်ဆံရေးတွေမှာလည်း ဒီလိုပဲ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် တန်ဖိုးမထားတဲ့သူဟာ ဘယ်သူ ဘာလာပြောပြော၊ ဘယ်လိုဆက်ဆံဆက်ဆံ၊ မတုံ့ပြန်ဘူး။ ငုံ့ခံတယ်။ တိတ်တိတ်ကလေးပဲ ခံစားနေတတ်တယ်။

🔳 ဒုတိယဥပမာက ကိုယ်ကျင့်တရား။

မဖောက်ပြန်ဘူး၊ ငွေအလွဲသုံးစား မလုပ်ဘူး ဆိုတာတွေမှာ လူသိသွားမှာစိုးလို့၊ ကဲ့ရဲ့ခံရမှာစိုးလို့ ဆိုတဲ့ အပြင်ရန်ကို ကြောက်လို့ မလုပ်တာက ရေရှည်မခံဘူး။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ရှက်တဲ့စိတ်၊ တစ်နည်းအားဖြင့် အတွင်းက အပူကို ကြောက်လို့ မလုပ်တာကမှ ပိုတည်မြဲတာ။

ပြောရရင် ဒါလည်း Self-respect ပဲ။ ငါ့အနေအထားကြီးနဲ့ ဒီလိုတွေ ပြောရမှာ၊ လုပ်ရမှာ၊ အလွဲသုံးရမှာ ရှက်တယ်။ ဒါကြောင့် မလုပ်ဖြစ်ကြတာပဲ။ လုပ်ခွင့်မသာလို့တော့ မဟုတ်ဘူး။ မလုပ်ချင်လို့လည်း မဟုတ်ဘူး။

🔳 နောက်ဆုံးဥပမာက မတရားမှုကို မြင်ရတဲ့အခါ။

နိုင်ငံရေးတွေ ဘာတွေ သိလို့တော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့။ မတရားတာတော့ သေချာတယ်။ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် မကောင်းနိုင်တာလည်း သေချာတယ်။ ဒါကြောင့် နှုတ်ဆိတ်မနေချင်ဘူး။

ဒီလောက်ရက်စက်ယုတ်မာနေတာတွေ မြင်နေပါလျက်နဲ့ ဘာမှဖြစ်မနေသလိုတော့ လုပ်ပြမနေချင်ဘူး။ ကိုယ့်အကျိုးစီးပွားအတွက် လက်အုပ်ချီပြီးလည်း ဒူးထောက်ခယမနေချင်ဘူး။ ဒီအတွက် ဒီလမ်းကို လျှောက်တယ်။ ဒီရွေးချယ်မှုကို လုပ်တယ်။ ဒါပဲ။ Nothing more, Nothing less.

🔳 ဒါကြောင့်ပဲ ခုလောက်ထိ တောင့်ခံနိုင်ကြတာ ဖြစ်တယ်။ ဒီ ၄ နှစ်နီးပါးအတွင်း ပိုအောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းလာကြသူတွေ တပုံကြီး။ ပျော်နေကြသူတွေလည်း တပုံကြီး။ ကိုယ့်အတွက်ပဲ စဉ်းစားနေသူတွေလည်း ဒုနဲ့ဒေး။

ဒါဖြင့် ဘာလို့ ခေါင်းမာမာနဲ့ ဆက်လျှောက်ဖြစ်နေလဲ မေးရင် နိုင်မယ်ထင်လို့ နိုင်မြင်းလောင်းနေတာ မဟုတ်ဘူး။ “ငါ့အနေအထားကြီးနဲ့ ဒါမျိုးလုပ်နေရမှာတော့ ရှက်တယ်ဟ” ဆိုတဲ့ စိတ်တစ်ခုတည်းကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအခါ ဘယ်သူနဲ့မှ မနှိုင်းယှဉ်မိတော့ဘူး။ နိုင်ခြင်း၊ ရှုံးခြင်းရလဒ်တွေအပေါ် တွေးမပူတော့ဘူး။ လုပ်သင့်လို့ လုပ်လိုက်တယ်။ ရွေးသင့်လို့ ရွေးလိုက်တယ်။ ဒီလို ရှင်းရှင်းကလေး ဖြစ်သွားတယ်။ ပိုလည်း လွတ်လပ်သွားတယ်။

🔳 ပင်ပန်းတဲ့အခါ၊ အခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရတဲ့အခါမှာတော့ ဘယ်သူမဆို စိတ်ခံစားချက်က လွန်ကဲလာတာပဲ။ Emotional Brain က အလုပ်လုပ်လာတာပဲ။

အဲဒီအခါတိုင်း ပြန်မေးကြည့်သင့်တာက ကိုယ်အခုလုပ်မဲ့ ရွေးချယ်မှုကို ကိုယ့်ရဲ့ Future self က ဂုဏ်ယူနေမယ် ထင်သလား ဆိုတာပါပဲ။

🔳 ဂုဏ်ယူနေရမယ် ထင်ရင် လုပ်။ ရှက်နေရမယ် ထင်ရင် မလုပ်နဲ့။

ဘဝက တိုတိုလေး။

"လမ်းဆုံ"

🔳 ပတ်ဝန်းကျင်မှာလည်း ကြည့်ကြည့်ပါ။ အထက်တန်းကျောင်းတုန်းက သူငယ်ချင်းတွေ ခုချိန်မှာပြန်ဆုံဖို့ တော်တော်ခက်ကုန်ပြီ။ တက္ကသိုလ်တုန်းက သူငယ်ချင်းတွေဆိုလည်း အကွဲကွဲအပြားပြား။ ခု ခင်မင်နေရတဲ့ အလုပ်က လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေရော၊ ဒီလူတွေနဲ့လည်း ခွဲရဦးမှာပဲ။ ပညာဆက်သင်တဲ့သူက သင်မယ်၊ အလုပ်ပြောင်းတဲ့သူက ပြောင်းမယ်။

ဒါဖြင့် အိမ်က မိသားစုနဲ့ရော။ ခွဲရမှာပဲ။ သိပ်ချစ်ရတဲ့ ချစ်သူတွေလည်း တစ်နေ့တော့ ခွဲခွာရမှာပဲ။ ကျွန်တော်တို့တွေဟာ ကိုယ့်လမ်းကိုယ်လျှောက်နေကြတုန်း အခိုက်အတန့်သဘော လမ်းဆုံမှာ တွေ့နေကြရတာသာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက ရွေးချယ်လို့၊ ရှောင်လွှဲလို့ မရတဲ့ အမှန်တရား။

🔳 ကျွန်တော်တို့ ရွေးချယ်လို့ ရတာကတော့ အဲ့ဒီလို ဆုံရတုန်း အခိုက်အတန့်မှာ ဘယ်လိုသဘောထား၊ ဘယ်လိုစိတ်ထားမျိုးတွေနဲ့ ဆက်ဆံကြမလဲ ဆိုတာပါပဲ။

အခွင့်သာတုန်း နှက်လိုက်မဟဲ့၊ အနိုင်ယူလိုက်မယ်ဟဲ့၊ ပါးပါးလှီးလိုက်မယ်၊ ဂျင်းထည့်လိုက်မယ်၊ အဲ့လိုလုပ်လိုက်ရတဲ့အခါမှာလည်း အောင်နိုင်သူတစ်ယောက်လို ပီတိဖြစ်နေမယ် ဆိုတာမျိုး ရွေးလို့ရသလို၊ ကြုံရတုန်းလေးမှာ ငါ သူ့ကို အဆင်ပြေအောင် လုပ်ပေးလိုက်မယ်၊ စိတ်ချမ်းသာအောင် ပြောပေးလိုက်မယ် ဆိုတာကလည်း ကိုယ့်ရွေးချယ်မှုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

🔳 ကိုယ်က တက္ကစီမောင်းသူတစ်ယောက် ဖြစ်နေသလား။ ကိုယ့်ကားပေါ်ကို ခရီးသည်တစ်ယောက်က နှစ်ခါစီးဖြစ်တယ်ဆိုတာ ခပ်ရှားရှားပါ။ ဒီတော့ သူနဲ့ကိုယ်နဲ့ လမ်းဆုံမှာ ဆုံတုန်းလေး အဆင်ပြေအောင် ကူညီပေးလိုက်ပါ။ လိပ်စာသေချာမသိဘူးဆို ကူရှာပေးလိုက်၊ တွေ့တဲ့နေရာ ချမသွားနဲ့၊ နည်းနည်းလေး ပိုမောင်းပေးရတာကို ငွေမတန်တဆ ထပ်မယူနဲ့။

ကိုယ်က ဆရာဝန်တစ်ယောက် ဖြစ်နေသလား။ ဘယ်လူနာမှ ဆေးရုံဆေးခန်းဆိုတာကို ခဏခဏ မလာချင်ပါဘူး။ ဒီတော့ ကိုယ့်ဆေးခန်းကို ရောက်လာတဲ့ လူနာတွေကို ရောဂါသက်သာရုံတင်မကဘဲ စိတ်ကျေနပ်မှုရှိအောင် ငါ ဘယ်လိုလုပ်ပေးလိုက်မယ်၊ ဘယ်လိုဆက်ဆံပေးလိုက်မယ် ဆိုတာမျိုး တွေးကြည့်ပါ။

🔳 ကိုယ်က ဈေးဝယ်စင်တာတစ်ခုရဲ့ အရောင်းသမားတစ်ယောက် ဖြစ်နေသလား။ ကိုယ့်ဆီ ရောက်လာသမျှ လူအားလုံးကို စိတ်ရှည်လက်ရှည်နဲ့ ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ရှင်းပြပေးပါ။ ကိုယ့်ဆီမှာ မရနိုင်တာတွေအတွက်လည်း သိသလောက် လမ်းညွှန်ပေးလိုက်ပါ။

ကိုယ်က ဝန်ဆောင်မှုပေးရသူတစ်ယောက် ဖြစ်နေသလား။ ကိုယ့်ဆီလာသမျှ Customer တိုင်းကို ကိုယ်လိုပဲ သဘောထား၊ ကိုယ်ချင်းစာပေးပြီး အကောင်းဆုံးဝန်ဆောင်မှု ပေးလိုက်ပါ။

🔳 အဲဒီလိုသာ လူအားလုံး သဘောထားနိုင်ခဲ့ရင် ကမ္ဘာကြီး အတော်အေးချမ်းမယ်ဆိုတာမျိုးတော့ မပြောလိုပါဘူး။ ဒါပေမယ့် သေချာတာက ကိုယ့်ဘဝလေးကတော့ အင်မတန် အေးချမ်းပါလိမ့်မယ်။ နေ့စဉ်နေ့တိုင်းဟာ အဓိပ္ပါယ်ရှိနေပါလိမ့်မယ်။

​ဒေါက်တာ ဖြိုးသီဟ
၂၇.၁၁.၂၀၁၆

#credit
#စာပေ
#DrPhioThiHa
#𝚉𝙸𝙽𝙽