▪️تفاوت مغز قاتلان با سایر مجرمان

تحقیقات نشان می‌دهد که مغز قاتلان به شکل قابل‌‌توجهی متفاوت با مغز سایر مجرمان خشن و غیرخشن است. بزرگ‌ترین پژوهش انجام‌شده در این زمینه بر روی مغز ۸۰۸ نفر از زندانیان مرد انجام شده است که دچار روان‌پریشی و آسیب مغزی و غیره نبودند. پژوهشگران در این مطالعه اسکن مغزی سه گروه مجرم را مورد بررسی قرار دادند.

گروه اول متشکل از ۲۰۳ قاتل می‌شد که به جرم خود اذعان داشتند و کسانی که جرم‌ آن‌ها محرز بوده است و محکوم به قتل شده بودند. گروه دوم متشکل از ۴۷۵ مجرم می‌شد که قاتل نبودند و دارای جرائم خشونت‌باری همچون ضرب‌ و جرح، خشونت‌های خانوادگی و مواردی بودند که آسیب بدنی شدید را به همراه داشته است. گروه سوم متشکل از ۱۳۰ مجرم می‌شد که یا مرتکب خشونت نشده بودند یا خشونت آن‌ها زیاد نبود و جرائمی همچون حمل مواد مخدر، فحشاء و جرم‌های دیگری داشتند که سایرین را دچار آسیب مستقیم و بدنی جدی نکرده بود.

نتایج به دست آمده نشان داد که ماده‌ خاکستری مغز کسانی که مرتکب قتل شده بودند با دو گروه دیگر تفاوت قابل ملاحظه‌ای دارد و میزان ماده‌ خاکستری افراد گروه قاتل در چند‌ین ناحیه از مغز نسبت به دو گروه دیگر دارای کاهش بسیاری بود. بیش‌ترین کاهش ماده خاکستری مغز مردان قاتل در مقایسه با مجرمانی که دارای جرائم دیگر بودند در نواحی قشر اوربیتوفرونتال (orbital frontal cortex) و بخش جلویی لوب‌های تمپورال (anterior temporal lobes) دیده می‌شد.

گرچه پیش‌بینی رفتار قتل با تکیه بر داده‌های مغزی یک نتیجه‌ معقول است، اما پژوهشگران این مطالعه می‌گویند که نباید از این اطلاعات به عنوان ابزاری برای شناسایی قاتلان یا ابزاری برای پیش‌بینی رفتار آدمکشی در آینده استفاده شود و باید بررسی‌های بیش‌تری انجام بگیرد. در هر حال این مطالعه به یک نشانه مغزی برای رفتار قتل اشاره می‌کند، اما می‌باید این نتایج در مطالعات دیگری نیز تکرار شود.

Source: Brain Imaging and Behavior
@NeoSciensology

▪️اثرات فقر و آسیب‌های اجتماعی بر مغز نوزاد در زمان بارداری مادر

تأثیر تجربیات مادر در دوران بارداری بر رشد مغز نوزاد بسیار جدی‌تر از آن چیزی است که تصور می‌شود. در مجموع نتایج مطالعات نشان داده‌اند که فقر و آسیب‌های اجتماعی نظیر جرم و جنایت حتی پیش از تولد می‌توانند بر ساختار و عملکرد مغز نوزادان تأثیر عمده‌ای بگذارند.

مادرانی که در شرایط فقر می‌زی‌اند، نوزادان متولد شده از آن‌ها نسبت به مادرانی که درآمد خانوادگی‌ بیش‌تری دارند از حجم مغزی کم‌تری من‌جمله ماده خاکستری قشر مغز، ماده خاکستری زیر قشری و ماده سفید برخوردار هستند. همچنین مادرانی که در زمان بارداری در شرایط فقر به سر می‌برند، ممکن است مغز نوزادانی که آن‌ها به دنیا می‌آورند حتی در مراحل بعدی زندگی به اندازه‌ای که مغز سایر نوزادان مشابه در شرایط عاری از فشار زیاد می‌تواند رشد یابد قادر به رویش نباشد؛ زیرا یافته‌ها از چین‌خوردگی کم‌تر و کم‌عمق‌تر مغز این نوزادان حکایت می‌کند که معمولاً نشانه‌ای از نابالغی مغز است. مغز انسان سالم در حین رشد و رویش دارای چین‌خوردگی بیش‌تری است و سطح عملکردی وسیع‌تری برای قشر مغز فراهم می‌کند.

مادرانی که دوران بارداری خود را در مناطق جرم‌پرور و جنایت‌خیز سپری کرده‌اند، مغز نوزادان متولد شده از آن‌ها در هفته‌های نخست زندگی با مغز سایر نوزادانی که در شرایط بهتری می‌زی‌اند متفاوت است. همچنین نوزادانی که مادران آن‌ها در معرض جرم و جنایت قرار دارند در تنظیم و کنترل احساسات از خود عملکرد ضعیف‌تری نشان می‌دهند که دلیل آن می‌تواند استرس مادر باشد و به ضعف ارتباطات در مغز نوزادان بیانجامد.

Source: JAMA Network Open - Biological Psychiatry - Issues in Mental Health Nursing
@NeoSciensology

▪️هوش بالاتر و میزان وابستگی آن به تعداد سلول‌های مغزی و ارتباط بیش‌تر میان نورون‌‌ها

نتایج مطالعات نشان داده است باهوش‌تر بودن افراد دست‌کم در پاره‌ای از موضوعات ربطی به بیش‌تر بودن سلول‌های مغزی ندارد، بلکه به تعداد اتصالات مؤثر نورون‌ها مربوط می‌شود؛ یعنی افرادی که ضریب هوشی بالاتری دارند اتصالات کم‌تری در بین نورون‌های مغز آن‌ها در لایه‌ بیرونی برقرار است‌.

نتایج مطالعه‌ای که سطح تراکم و طبقه‌بندی ماده‌ خاکستری‌رنگ موجود در مغز ۲۵۹ داوطلب را بررسی کرده است نشان می‌دهد افرادی که در این آزمون استدلالی پیچیده (Complex Reasoning Test) امتیاز بالاتری کسب کرده بودند سلول‌های مغزی بیش‌تری نداشتند و حتی اتصالات کم‌تری بین سلول‌های عصبی موجود در کُرتکس مغز آن‌ها برقرار بوده است.

پژوهشگران نتیجه گرفته‌اند که الگویی تکرار شونده در این میان ایفای نقش می‌کند. نتایج برخی مطالعات هم بیانگر این است که مغز افراد باهوش‌تر تمایلی به فعالیت‌های دشوار ندارد و فعالیت متابولیکی کم‌تری نسبت به سایر افراد از خود نشان می‌دهد.

در مجموع این مشاهدات موجب ایجاد فرضیه‌‌ای به نام بازدهی عصبی (Neural Efficiency Hypothesis) شده است که بیان می‌کند قدرت تحلیلی سلول‌های عصبی مغز به تراکم آن‌ها ربطی ندارد، بلکه به نوع اتصال نورون‌ها مربوط می‌شود تا تلاش خود را به کم‌ترین حد ممکن برسانند. گرچه ممکن است افراد باهوش در مغز خود سلول‌های عصبی کمی داشته باشند، اما این نورون‌ها کارآمدی زیادی دارند‌. بنابراین بدین شکل قدرت تفکر با حداقل فعالیت‌های عصبی برای آن‌ها مقدور می‌شود.

از آن‌جا که مطالعات مربوط به هوش و نبوغ غالباً تحلیل و تفسیری از تست‌های ضریب هوشی است نباید از این نکته غافل شد که توانایی‌های مغزی فراوان‌‌اند و استدلال‌های تحلیلی فقط بخشی از مهارت‌های شناختی ما هستند.

Source: Nature Communications
Intelligence - Intelligence
@NeoSciensology

▪️نقش داستان‌سرایی در فرگشت انسان

علی‌رغم اینکه روایت و داستان‌گویی در تاریخ بشر سابقه‌ای بسیار طولانی دارد و در واقع می‌توان گفت یکی از اولین تولیدات مغز ما بوده است، مطالعات نوروساینتیفیک و فرگشتی قابل توجهی در این زمینه صورت نگرفته است. البته در روایت‌شناسی جدید روایت فقط با کلمه نیست که ایجاد می‌شود؛ همان نقاشی‌های اولیه هم که اجداد دور ما بر دیوارهای غارها نقش کرده‌اند روایت محسوب می‌شود.

همچنین رفتارهایی که در رویارویی با اتفاقات طبیعی از خود نشان می‌دادند، سوگواری‌هایی که در مرگ نزدیکان برپا می‌کردند و نقشه‌هایی که برای موفقیت در شکار می‌کشیدند، همگی این‌ها روایت محسوب می‌شود؛ زیرا آن دو عامل اصلی روایت و داستان که در روایت‌ها و داستان‌ها می‌شناسیم در تمامی آن‌ها نیز کم‌ و بیش موجود است: بازگویی یا بازآفرینی اتفاقات و مراسم بر مبنای یک الگو و آنگاه ایجاد اتفاقات و موانعی که آن الگو را با خطر مواجه کند و راه مقابله با آن خطر که خود منجر به سر برآوردن الگویی دیگر می‌شود.

داستان‌هایی که از یک جمعیت شکارچی‌گردآورنده فیلیپینو به نام آگتاها مانده است، پیغام‌هایی را انتقال می‌دهند که در واقع به رفتارهای همکارانه مربوط می‌شود؛ رفتارهایی از قبیل تشریک مساعی، تساوی جنسیتی و برابری افراد یک گروه. موضوعات این‌چنینی در داستان‌های دیگر جوامع کهن هم که به شکل دسته‌جمعی دنبال تأمین غذا هستند دیده می‌شود.

گروهی از پژوهشگران انگلیسی از دپارتمان‌های مختلف دانشگاه‌ها سعی کرده‌اند نگاه فرگشتی عمیق‌تری به موضوع داستان‌گویی بیاندازند. پژوهش آن‌ها نشان می‌دهد جوامع دیرینه‌ای که دارای داستان‌گویان خوبی بوده‌اند سطح تشریک مساعی نیز در آن جوامع بالا بوده است، داستان‌گویان تعداد خواستگاران بیش‌تری برای زناشویی داشته‌اند و تولیدات آن جوامع نیز رونق بیش‌تری داشته است.

@NeoSciensology

▪️اکسی‌توسین؛ مکانیسمی پنهان در تصمیم‌گیری

آیا ما بر اساس منطق تصمیم‌ می‌گیریم؟ ما معمولاً می‌پنداریم که اطلاعات را کسب و پردازش می‌کنیم و به راه‌حل مطلوب می‌رسیم. اما در عمل چنین نیست و ما همواره اسیر چارچوب‌ها و محدودیت‌های زیستی خود هستیم. حتی تصمیم‌گیری‌مان در برابر کسانی که مورد علاقه ما هستند نیز از این قاعده مستثنی نیست.

رسم تک‌همسری که پیوند و زندگی مشترک با یک نفر در نظر گرفته می‌شود، در ظاهر به فرهنگ، ارزش‌ها و اصول اخلاقی فرد مربوط است. در اینکه تمامی این عوامل مهم هستند، شکی وجود ندارد؛ اما هورمون‌های بدن که نیرویی عمیق‌تر هستند نیز در اخذ این تصمیم دخالت دارند. اکسی‌توسین نیرومندترین هورمونی است که در پیدایش این پیوند جادویی به نحوی اساسی نقش ایفاء می‌کند.

در یک مطالعه به مردانی که عاشق همسر خود بودند مقداری اکسی‌توسین تجویز کردند. سپس از آن‌ها در مورد جذابیت یک زن غریبه سؤال پرسیدند. نتایج این پژوهش نشان داد برای مردانی که اکسی‌توسین دریافت کرده‌ بودند جذابیت جنسی همسرشان بیش‌تر از جذابیت زنان غریبه بود. در واقع این مردان حتی از زنان جذابی که در این مطالعه شرکت داشتند از نظر فیزیکی فاصله می‌گرفتند. بنابراین پژوهشگران دریافتند که اکسی‌توسین منجر به افزایش پیوند آن‌ها با همسرشان شده است.

اما چرا مواد شیمیایی از جمله اکسی‌توسین می‌توانند موجب افزایش قدرت پیوند انسان‌ها شوند؟ از نگرش فرگشتی ما انتظار داریم که جنس نر به منظور هر چه بیش‌تر پراکندن و انتقال ژن‌های خود از تک‌همسری دوری کند؛ اما اگر مقصود بقای فرزندان باشد، وجود یک زوج بهتر از یک والد است. این واقعیت ساده به اندازه‌ای حائز اهمیت است که مغزمان راه‌های مخفیانه و مرموزی برای تأثیر گذاشتن بر تصمیم ما در این زمینه ابداع کرده است.

Source: PNAS
@NeoSciensology