«فرانتس شوبرت»
(لالایی)

لالاییِ شوبرت یکی از مشهورترین آثار اوست و بارها با تنظیم‌‌ها و فرم‌های گوناگون در دنیا به اجرا درآمده است.

بخواب ای کودک معصوم شیرین
در گهواره بازوان مادر
تا این مهدِ مهربانِ آرام
بر بالهای مواج خویش
مائده‌ای ناب بر تو ارزانی دارد
بخواب در نرمی این آغوش پرپرین
که هنوز طنین لالایی عشق به ترنم است
و آنگاه که از خواب ناز برخیزی
گل یاسی، گل سرخی هدیه تو باشد.

اجرا:گوندولا یانوویتس
ضبط: ١٩٧٧
???

✅ @ClassicMusic3

شب جغرافیای شاهنامه

با سخنرانی مهدی سیدی فرّخد، محمدجعفر یاحقی، ماندانا تیشه‌یار، زاگرس زند، یامان حکمت تقی‌آبادی و علی دهباشی

یکشنبه اول مهرماه ۱۴۰۳
خانۀ اندیشمندان علوم انسانی _ تالار فردوسی

حتما گوش دهید
شرح غزلی از حافظ
استاد محجوب

شب طبیعت، تاریخ و فرهنگ ایران

به مناسبت انتشار کتاب «ایرانشناسی: طبیعت، تاریخ و فرهنگ ایران» نوشته منصور قربانی، هفتصد و پنجاه و پنجمین شب از شب‌های بخارا به رونمایی از این اثر اختصاص یافته است. این نشست در ساعت پنج بعدازظهر دوشنبه هجدهم تیرماه ۱۴۰۳ با سخنرانی سیدمحمد بهشتی، مهدی اعرابی، کمال طاهری، منصور قربانی، علی دهباشی و پیام تصویری مرتضی مؤمن‌زاده در تالار فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌شود. در این نشست، همچنین از نخستین شماره مجله «سرزمین‌های پارس آرین» رونمایی خواهد شد.

کتاب «ایرانشناسی: طبیعت، تاریخ و فرهنگ ایران»، همچنان که از نام آن پیداست، بر سه مقوله تأکید دارد. نویسنده کتاب،‌ منصور قربانی، بر این باور است که تاریخ یک کشور بر طبیعت آن نگاشته می‌شود و فرهنگ حاصل وصلت نانوشته این دو است. یک فصل از کتاب به طبیعت ایران اختصاص یافته است. در مقوله تاریخ، نگارنده مانند یک دوربین، از سرگذشت ۷۰۰۰ ساله فلات ایران و چگونگی زندگی مردمان آن فیلم‌برداری کرده است. آنگاه با بازبینی فیلم سعی کرده که فیلم‌نامه‌ای بر اساس واقعیت بنگارد و مطالب چند هزار صفحه‌ای را در حدود ۳۰۰ صفحه خلاصه کند. در مورد مطالب فرهنگی این کتاب، دو مقوله نرم‌افزاری (زبان، موسیقی و هنر) و سخت‌افزاری (بناها و آثار تاریخی باقی‌مانده از گذشته) مورد بررسی قرار است.
مجله «سرزمین‌های پارس آرین» حاوی مطالعات علمی، پژوهشی و علمی ـ مروری است که به قصد آگاهی‌رسانی علمی و توسعه‌ای در مقیاس ناحیه‌ای و منطقه‌ای منتشر می‌شود. تمرکز این مجله بر موضوعات و مطالعات بنیادی، توسعه‌ای، کاربردی و تحلیلی در مسائل علوم زمین یک ناحیه یا منطقه است، همراه با نگاهی به موضوعات زمین‌شناسی، و یا موضوعات علوم زمین مرتبط با زندگی حال و آینده جامعه بشری. مجله «سرزمین‌های پارس آرین» مسائل علوم زمین را بیشتر در سرزمین‌های میان‌رودان تا فرارودان مورد مطالعه قرار می‌دهد.
دکتر منصور قربانی (متولد ارديبهشت‌ماه ۱۳۴۰ در روستاي ننج ملاير) در ۱۳۷۰ كارشناسی ارشد و در ۱۳۷۸ مدرک دکتری خود را در شاخه پترولوژی و متالوژنی از دانشگاه شهید بهشتی دریافت کرد و در همان سال به ‌عضويت هيأت علمی این دانشگاه درآمد. فزون بر مطالعات دانشگاهی و تدريس در دانشگاه، از سال ۱۳۷۰ تا کنون در بسياری از بررسی‌های زمين‌شناسی و معدنی و نفتی با مؤسسات داخلی، خارجی و بين‌المللی در قالب پروژه‌های اكتشافی ـ تحقيقاتی همکاری داشته و دارد. تهیه چندین نقشه در سطح ملی، بین‌المللی و منطقه‌ای، پيمايش‌های صحرایی و بازديد از منابع معدنی و طبيعی ايران، موجب آشنایی هرچه بيشتر وی با فرهنگ اقوام ايرانی و نقش محيط طبيعی بر ويژگی‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، و ویژگی‌های اقلیمی و تاریخی شهرها و سرزمین‌های ایران بوده است و حاصل آن یک مجموعه ده جلدی ایران‌شناسی است که در سال ۱۳۹۷ منتشر شد. عوامل فوق و اعتقاد ایشان به پژوهش در بخش خصوصی موجب آن شد كه در سال ۱۳۸۱ مركز پژوهشی زمين‌شناسی پارس (آرين‌ زمين) را تأسيس کند که تاكنون فعاليت‌های چشمگيری در زمينه منابع طبيعی ايران داشته و كتاب‌های زيادی را در اين راستا منتشر نموده است.

خانه اندیشمندان علوم انسانی: خیابان نجات‌الهی (ویلا)، چهارراه ورشو، تالار فردوسی

خیامی

خواننده : آکا صفوی
اجرای گروه لیان
سرپرست گروه : محسن شریفیان

کانال موسیقی سنتی "کُرُن موزیک" @koronmusic

بوی جوی مولیان آید همی...

اجرای داوود پژمان ، هنرمند اهل کشور افغانستان در روتس‌ ریوایوال
‌
‌شعر : رودکی
تنظیم : مهدی امینیان

کانال موسیقی سنتی "کُرُن موزیک"  @koronmusic ?

@shafiei_kadkani

ـــــــــــــــــــــــ
مَـرد‌گیران

▪️ابوریحان بیرونی در کتاب آثار الباقیه آنجا که دربارهٔ جشن‌های ایرانی سخن می‌گوید از جشنی نامی می‌برد که در روز اسفندارمذ در ماه اسفندارمذ یعنی در پنجم اسفند برگزار می‌شد.
او می‌نویسد:
«اسفندار‌مذماه، روز پنجم آن روز اسفندارمذ است و آن جشن هم‌خوانی دو نام [ماه و روز] است. معنی اسفندارمذ خرد و بردباری است و اسفندارمذ فرشتهٔ نگهبان بر زمین است و فرشتهٔ نگهبان بر زنان درستکار و پاکدامن و نیکوکار و شوهر‌دوست.
در گذشته این ماه و این روز به ویژه جشن زنان بود و چنین بود که مردان به زنان بخشش می‌کردند و این آیین هنوز در اصفهان و ری و دیگر شهرهای پهله برجای است و آنرا به فارسی مژدگیران
[در دو دستنویس دیگر کتاب، مردگیران می‌نامند.]

بیرونی دربارهٔ این جشن در کتاب التفهيم نوشتهٔ سال ۴۲۰ هجری نیز سخن گفته است:
و اسفندارمذ پنجم روز است از اسفندارمذ‌‌ماه و پارسیان او را مَردگیران خوانند، زیراک زنان به شوهران اقتراحها [درخواست‌ها کردندی و آرزوی‌های خواستندی از مردان]
بیرونی همچنین در کتاب قانون مسعودی یک‌بار دیگر از این جشن نام می‌برد و می‌نویسد:
و اما روز پنجم از ماه اسپندارمذ‌نام؛ آن نام فرشتهٔ نگهبان بر زمین و بر زنان پاکدامن است، و آن در گذشته به ویژه جشن زنان بود و آنرا مردگیران نامیدند چون زنان از مردان آرزوها خواستند.
پس از بیرونی گردیزی نیز در کتاب زین الأخبار از این جشن یاد کرده و نوشته است:
این روز پنجم اسفندارمذ باشد و این هم نام فرشته است که بر زمین موکل است و بر زنان پاکیزه مستوره و اندر
روزگار پیشین این عید خاصه مر زنان را بودی و این روز را مردگیران ،گفتندی که به مراد خویش مرد گرفتندی.
جای دیگری که جای پایی از این جشن بهاری زنان می‌یابیم در #شاهنامه است. در آغاز داستان بیژن و منیژه پس از آنکه گرگین برای بیژن از جشن دختران بزرگان توران سخن می‌گوید و بیژن را بدان جایگاه می‌کشاند و میان منیژه و بیژن دیدار می‌افتد، از زبان منیژه به بیژن می‌شنویم که دختران بزرگان هر ساله در نوبهار در آن جایگاه جشن می‌گیرند
که من سالیان تا بدین مرغزار
همی جشن سازم به هر نوبهار

شاهنامه در سرگذشت بهرام چوبین در ترکستان نیز از یک جشن بهاری زنان که هر ساله برگزار می‌شد گزارش داده است. اگرچه جای این جشن در ترکستان و شرکت‌کنندگان در آن دختران بزرگان ترک‌اند، ولی این موضوع در واقع چیزی جز نسبت دادن رسوم ایرانی هنگام روایت سازی به سرزمین‌های دیگر نیست.

دکتر جلال خالقی مطلق
فصلنامهٔ ایران‌شناسی، شمارهٔ ۳، پائیز ۱۳۸۴
بخش تاریخ و فرهنگ خاور نزدیک، دانشگاه هامبورگ

#سپندارمذگان