روزی طرف غروب، برف
سالواتوره کوآزیمودو
ترجمه‌ی بیژن الهی

دورِ دور، پشت درهای بسته، باز
گریه‌ی حیوانی‌ی داغدارِ تو را می‌شنوم؛
پس، به دهکده‌های بلند، زیر یک باد برف
هوا میان آغل چوپانان می‌نالد.

بازی‌ی کوتاهِ یادستیز:
برف فروریخته اینجا و بامها را می‌خاید،
تاقهای کهنه‌ی لاتسارتتو را میاماساند،
و «خرس فلکی» غوطه می‌خورد سرخ در میانه‌ی مه‌ها.

کجاست آن ران، رنگِرودخانه‌های من،
ابروی ماه در تابستان
با پشته‌ی زنبورهای کشته؟ زاری‌ی صدای افتاده‌ات
در ظلمتِ شانه‌های تو می‌ماند،
سوگوارِ غیبتِ من.

—درّه‌ی علف هزاررنگ
‌

**حلاج

قطعه**
هوای تو کردم، نه در هوای ثوابی،
هوای تو کردم بل از برای عِقابی؛
رسیدم ازین رَه به هرچه خواستم، آری،
مگر به وجد: گو که لذتی ز عذابی!

-۱۳۵۴-

بیست و دوم
به دل هوای تو کردم، نه در هوای ثوابی؛
به دل هوای تو کردم بل از برای عِقابی.
هزار شُکر که آتش نه لاله شد، نه شقایق:
چو من چه کس رسد آیا به لذَّتی ز عذابی؟

-۱۳۹۰-

#بیژن_الهی

تنهابیژن الهی

چیزی به دست نمی‌آری،
چیزی نمی‌دهی از دست؛
تنها خطّی خون،
تنها راهی برای اجتناب
از واقع،
سرخ، اما
از اشتباهِعاشقان.
حتا به دست نمی‌آری،
حتا نمی‌دهی از دست،
بس که آهسته غرق می‌شود
پروانه‌ی سفید
در شرابِ سنِ تو.

—دیدن
‌

J'appuyais tendrement mes joues contre les belles joues de l'oreiUer qui, pleines et fraîches, sont comme les joues de notre enfance.
—Du côté de chez Swann, Marcel Proust

گونه‌هایم را به نرمی به گونه‌های زیبای بالش می‌فشردمکه، پر و خنک، به گونه‌های کودکی ما می‌مانند.
—ترجمه‌ی مهدی سحابی

گونه‌هایم را به نرمی بر گونه‌های خوب بالش می‌فرشردم که مانند گونه‌های کودکی ما پر و شاداب‌اند.
—ترجمه‌ی ابوالحسن نجفی

گونه بر گونه‌ی بالشت می‌فشردم نرم، که ـــ‌چه خوب!‌ـــ عین بچگیهای ما لُپّوست.
—ترجمه‌ی بیژن الهی
‌

خنده روی آببیژن الهیو آب که با حرکت کشتی امکان می‌داد،
از حرکت کشتی به شتک
شیشه‌های کاژه را می‌پوشاند:
نمی‌شداز تو
بیرون را دید، تنها می‌شد
حسی از حرکت داشت، حسی از حرکت
به عقب یا به جلو
چه فرق داشت؟

مرگ!
خیلی از پیری مردند ولی می‌شد
از جوانی هم مرد.

—جوانی‌ها‌

عصر که شدبیژن الهی

و این‌که قند برنمی‌داری
مال من خواهد بود، این‌که می‌خندی
تا چمن سفیدِ آنورِ طارمی، و فوّاره‌ی چرخانی
که تا اینورِ طارمی
نم‌نم می‌آید.

عصر که شد،
زیر فوّاره‌ی محو،
روی ایوانِ جلو،
کور از شعاعِ یک شکوفه، کور
چون شکوفه‌یی که باز خواهد شد.

—دیدن
‌

چه کوتاه
این حصار
برای اسبِ کشیده‌قامتی که تویی

گاوها
که همه دو شاخ دارند
در چرا
با تعجب به او نگاه می‌کنند
که یعنی چه
چنین خوابِ خوشی
در حصارِ به‌ این‌ تنگی
که راحت هم از آن می‌توان پرید و
به خوشبختی‌ی گلها بود...

و هیچ نمی‌دانند
معنی یک شاخ داشتن
چه می‌تواند باشد.

—بیژن الهی، جوانی‌ها
‌

نامه
حسن عالیزادهاین‌جا
در این اتاقِ روشنِ مهمانسرا
شادم که در کنارم دیگر تو نیستی.

دریایِ چشم‌انداز
از گوشواره‌هایت
آبی‌ترست
و جنگلش
موجِ زبرجدست
و پوستِ هوا
ترگونه است و تُرد
و پشتِ پنجره هر صبح
یک مرغِ دریایی.
تشویش نیست
و چشم‌هایت
از یاد می‌روند.

چون زورقی که دور می‌شود
هر لحظه از کناره‌ی تاریک
آرام
سرد
سبکبار ـــ
بی‌کشمکش
بی هیچ خون‌ریزی
هر چیزْ خوب و خرّم و خسته‌ست
و خواب می‌چسبد
تا صبح
که باز پشتِ پنجره پرهیبِ مرغ دریایی
چون سروِ بیدخورده‌ی آن پرده در «ایتاک» ـــ
شوخی‌ست!
شادم که در کنارم دیگر تو نیستی.

—روزنامه‌ی تبعید‌‌