? این مطلب در شرح تمهید القواعد بیان شده، چون به مصباح الانس مربوط می شد در اینجا آوردم.

? دیگر از کتبی که مبسوط تر است از تمهید القواعد به مراتب و مراتب ، برهانی کرده است عرفان را مصباح الانس است که آن دیگر دریایی است،
مصباح الانس یکی از کارهای ایشان ،
همین لفظش را می بینید،
مصباح الانس،
انس در اثنای مطالبش،
وقتی مطلب عرفانی را تقریر کرده می گوید : « تَأنیسُهُ »
این « تأنیسه » را برای این می آورد که مسئله ی عرفانی را در سایه ی یکی از مسائل فلسفی توضیح اش بدهد که چون کسی که مصباح الانس در دست گرفته و الان در فلسفه، در منطق آشنا هست و درس خواند و آگاهی دارد، آن مطلب عرفانی که می خواهد پیاده کند، بعنوان تأنیسه، از یک مسئله فلسفی که خواننده بدان آگاهی دارد، آشنایی دارد، و در سایه آن مطلب فلسفی می آید این حقیقت عرفانی را بیان می‌کند که صورت تأنیس اوست.
ذهن را به واقعیت و حقیقت مطلب عرفانی انس می دهد.
که در آنجا هم کتابش را اسم گذاری کرده مصباح الانس؛
و هم در اثنای مباحث ، مطالب تأنیسه، تأنیسه دارد که عرفان را به فلسفه تمثیل می زند.
تأنیس و انس، بله به اصطلاح تفهیم می شود .

?کانال نکته برداری از دروس شرح تمهید القواعد حضرت علامه ?

? درون:
روح ( مقام جمع علوم و معارف )
قلب ( مقام تفصیل کلیات )
خیال ( مقام تمثل یافتن و صورت یافتن )
حس ( مرحله نازله )

? خارج:

عالم اسما و صفات الهی
عالم مفارقات و عقول (صورت اسما و صفات الهی)
عالم مثال (صورت عالم مفارقات و عقول)
عالم شهادت مطلقه (صورت عالم مثال)

? عالم بیرون:
عالم شهادت مطلقه
مثال منفصله
عالم عقول و مفارقات

? تثلیث عوالم:
طبع
خیال
عقل

? اهل جنت قرائت دارند؛
اهل جهنم هم تخاصم دارند، گفتگو دارند، اهل جهنم آنجا هم فضولی دارند. قرآن می فرماید که آنجا هم اعتراض دارند. چون ملکه شان شده، طبیعتشان شده، که این مکتسبات انسان مثل مکسوبات به منزله طبیعت می شود دیگر.
اینها اینجا بودند فضولی و چون و چرا داشتند؛ سوء ظن بالله داشتند؛ این ملکه شد برایشان. اینجا هم، در همین نشئه، چه بسا خواب اینها را فرا بگیرد، در عالم خواب هم که به حرف می آیند، مطابق ملکات سریره شان، می بینید که حرفهای پرت و پلا و ناروا در عالم خواب دارند. و همینطور آنجا هم با همدیگر تخاصم دارند.
قرآن می فرماید زبان به لغو باز می کنند.
چون اینجا مُعرِض از لغو نبودند، آنجا هم مُعرِض از لغو نیستند.

? قرائتهای مافوق این نشئه، قرائتهای انفسی، قرائتهای مقامات جنات آنها قرائت به وفق هر عالم است. مثل اینکه نفخ به وفق هر عالم است.
إبصار به وفق هر عالم است.
در این عالم اِبصار طوری است، نفخ طوری.
در خواب، ابِصار طوری است.
بالاتر از خواب، عالم مثال منفصل آنجا ابِصار طوری است نفخ طوری است.و هکذا.
إقرأ و ارق

? تمسک جستیم به آن فرموده حضرت امام امیرالمومنین علی علیه السلام به فرزندش محمد بن حنفیه در قرائت قرآن و پیداست که این قرائت هم تنها قرائت مرتبه لفظ و جسم و اینها نیست. إقرأ وارق.

? اگر چنانچه از ظواهر گفتار آقایان مراحل عالی، مراحل پایین را بصورت ظاهر، تکذیب می بینیم که مثلاً متکلم با عامه مردم دعوا دارد، افکارشان را تکذیب می کند؛ یا حکیم، فیلسوف، با متکلم دعوا دارد؛ عارف با حکیم دعوا دارد؛ عارف به عرفان عملی با عارف به عرفان نظری دعوا دارد؛ اینها اینطوری دعواست.
یعنی بالایی ها به پایینی ها نمی گویند تا اینجا که کسب کردی غلط است؛ این مقدار را که داری غلط است. اینرا نمی فرمایند.
می گویند پایبند به این حد نباش.
این حرف خیلی خوبی است.
اینها به مرتبه مادون، عنوان تکذیب نیست؛ بلکه بعنوان هشدار به ایشان می گویند که تقیید است، پایبند به این حد نباش. در این حد توقف نکن. این حد رهزنت نشود که خیال نکنی که مثلاً یافتیم و رسیدیم. تمام شده.