? بازگشت به اصل

*? این انسان را می رساند به خزانه اش. خزانه اش کجاست؟ دور نیست. خزانه نزدیک ماست. ما در اقیانوسیم ولی به لحاظ اینکه این شعاع توجه نکرده و رویش را به افکار و اندیشه ها برگردانده، ناتوان است.*

? من یک روزی همان اوایل که شروع کردیم، این رمز و راز را به شما گفتم. حالا کم کم همینطوری پیش برویم بیشتر به آن نزدیک می شوید

? ما یک وقتی توجه به افکار و خیالات داریم. افکار و خیالات ماحصل قوه فکریه و قوه خیال است. قوه خیال اینهارا هی در شبانه روز درست کرده و درست کرده و درست کرده... چاره ای هم نداریم. قوه خیال زایا هست و لحظه به لحظه نسبت به اطراف خودش زایش دارد.

? در ابتدا این خیالات خیلی خوبند که آدم را راهنمایی می کنند تا به اصل برسد. اما حالا که به اصل رسیدیم، اینها مانع هستند. چیکار باید کنیم؟ به آن اصل قوه توجه کنیم...همه این متفرعات که زاییده او هستند را باید کنار بزنیم و به اصل برگردیم که به ریشه خودش تماس دارد. ریشه کدام است؟ اصل وجود است. حیات اصلی، قدرت اصلی، سمع و بصر اصلی...

? همه اینها باید به یکدیگر برگشت کند. همه علوم باید ما را به یک ریشه برگرداند و در آخر ما یک کلمه داشته باشیم و به یک نقطه و اصل برسیم که تمام این مطالب گوناگون از آن زایش بشود. اگر اینجوری باشد، این علم است وگرنه علم به معنای اطلاعات نیست که هی اینجا حفظ کنیم، آنجا حفظ کنیم و...

? آنجایی که می گوییم به نفس باید توجه کنیم و منازل داریم و اذکار داشته باشیم و تقوا و زهد داشته باشیم و ... همه اینها باید به اصل و ریشه خودمان که متصل به حضرت حق تبارک و تعالی است برگردد و آنجا آرامش بگیریم.

? وقتی به آنجا برگردیم دیگر هیچ دغدغه ای نداریم. دغدغه ها و ناآرامی های انسان به آرامش بدل می شود.

? فصوص ۲۸.۹.۱۴۰۲

@ostadnaeiji

? سلوک ? از معرفت نفس زودتر به مقصد می رسید ? مولوی: هرکه دوراندازتر دورتر... با فکر بروی نمی رسی... ? ما باید آن حیات اصلی که شعله کشیده و شعله هایش در مرتبه ظاهر(حس و چشم و...) آمده و خودش را نشان داده و انوار و شعاعش را گسترانیده، تقویت کنیم و پاکیزه…

*?* سلوک

? از معرفت نفس زودتر به مقصد می رسید

? مولوی: هرکه دوراندازتر دورتر... با فکر بروی نمی رسی...**

? ما باید آن حیات اصلی که شعله کشیده و شعله هایش در مرتبه ظاهر(حس و چشم و...) آمده و خودش را نشان داده و انوار و شعاعش را گسترانیده، تقویت کنیم و پاکیزه کنیم تا اینکه به معدن اصلی آن حیات دست پیدا کنیم.

? با چه؟ با ذکر و نشستن با حقیقت اصلی... کجا بیاید؟ اینکه مولوی می گوید هرکه دوراندازتر او دورتر... با فکر شما بروی نمی رسی.

? اینکه جناب استاد گفتند شما از معرفت نفس زودتر به مقصد می رسید بخاطر همین است. چون این حیات و علم و اراده و قدرت شما، حاشیه و شعاع آن حیات اصلی است که در ریشه شما جای دارد. شما حیات دارید. شما وجود دارید. منتها به واسطه زمان و مکان و قوه و طبیعت، این شعاع کمرنگ شده است. ما باید این شعاع را پررنگ کنیم و به ریشه و اصل برگردانیم.

? پس دور نیستیم. او به ما نزدیک است. و ما به لحاظ اینکه اندکی از این شعاع اینجا ظهور کرده، می خواهیم این را قوت ببخشیم. با چی؟ با ریسمان و عروه وثقی ای که باید به آن چنگ بزنیم و آن را تقویت کنیم. نفس ناطقه انسانی که ریشه حیات تجردی دارد در واقع آن عروه اصلی انسان است که اگر تقویتش کنیم به آن اصل می رسیم.

? راه ما از این طریق خیلی طولانی است به لحاظ ضعفش... به لحاظ اینکه این انوار هنوز کوه و روزنه ای است که ما باید به واسطه مداومت ذکر و دوام توجه به آن سو، دروازه اش کنیم تا باب الله شود و به آن حقیقت دست پیدا کند. تا نفس ناطقه از اشتیاقی که به امور طبیعی دارد دست بردارد و به اصل خودش بپردازد.

? فصوص ۲۸.۹.۱۴۰۲

@ostadnaeiji

*? علامت دهم انسان کامل*

? ثم نقول: و من علامات الانسان الکامل

✏️ چون عوالم تفصیل صور او هستند لذا انسان کامل تسلط بر همه عوالم دارد و به هنگام ضرورت می تواند با همه بنشیند و گفتگو کند چه اینکه صور موجودات از انسان های کامل دیگر و امم آنها تفصیل صورت این کامل مکمل است.

? ترجمه و شرح مصباح الانس ج۵ ص ۳۴۶۸/استاد نائیجی

@ostadnaeiji

*? مراتب نکاح*

✏️ مراتب نکاح چهار قسم است :

✏️ مرتبه نکاح اول : توجه ذاتی الهی به لحاظ اسماء نخستین اصلی که مفاتیح غیب هویت الهیه و حضرت کونیه اند.

✏️ و مرتبه نکاح دوم : نکاح روحانی است.

✏️ و مرتبه نکاح سوم : نکاح طبیعی ملکوتی.

✏️ و مرتبه نکاح چهارم : نکاح عنصری سفلی است.

✏️ و هر یک از این نکاح ها از قبلی اخّص است و نکاح ، مرتبه پنجمی ندارد مگر معقولیت جمعیت که به انسان اختصاص دارد .

? ترجمه و شرح مصباح الانس ص ۲۲۷۷/استاد نائیجی

@ostadnaeiji

*?* نسخ، مسخ، فسخ، رسخ

? تناسخ صعودی و نزولی**

✏️ عده‌اى از حكما مثل بودا و اشراقيون قائل شدند كه نفس وقتى از موطن خود در عالم ملكوت پايين آمد و به بدن تعلق گرفت، اگر در علم و عمل كامل بود و توانست دوباره به موطن خود مراجعت كند، با از بين رفتن بدن به ديار خودش يعنى ديار مرسلات مى‌رود،

✏️ ولى اگر ناقص بود بستگى به هيأت و ملكه راسخ در وى در بين موجودات گردش مى‌كند تا دوباره كمال يابد و مراجعت به ديار خود نمايد، لذا جهنم به ديد ايشان در همين عالم است هر كس جزاهاى بد خويش را در اين عالم، به واسطۀ تعلق به نفسى پست كه دوران زندگى را در رنج مى‌گذراند، مى‌گيرد. اين تناسخ ملكى است.

✏️ ممكن است، نفس انسانى به بدن انسانى ديگر برود كه به اين تفاسخ گويند و اگر به ابدان حيوان منتقل شود مسخ گفته مى‌شود، اگر به گياه تعلق گيرد فسخ و اگر به جماد تعلق گيرد، رسخ.

✏️ اين تناسخ به نام تناسخ نزولى شهرت دارد و چون انسان را باب الابواب حيات همه حيوانات مى‌دانند، لذا ابتدا نفس به انسان تعلق گرفته، آنگاه در بستر حيوانات ديگر به اقتضاى ملكات غالب مى‌افتد و سپس به نبات و جماد منتقل مى‌شود.

✏️ عده‌اى ديگر به تناسخ صعودى قائلند و نبات را به داشتن فيض جديد از عالم قدس اولى مى‌دانند و مى‌گويند نفس پس از آنكه در نبات تعالى پيدا كرد و به بالاترين رتبه حيات نباتى يعنى نخل و امثال آن رسيد، به اولين درجه نفس حيوانى مثل كرم مى‌رسد و سپس در انواع حيوانات گردش كرده و تكامل مى‌يابد، تا به آخرين رتبۀ حيوان رسيده، آنگاه به انسان مى‌رسد.

? ترجمه و شرح نفس شفا ص۵۵۰/استاد نائیجی

@ostadnaeiji

*?* شقاوت ابدی

? بیانات حضرت آیت‌الله نائیجی پیرامون ورود غیرتخصصی در شاخه های گوناگون علوم

? ما منکر اصل طب سنتی نیستیم اما پزشکی جدید بسیار پیشرفته تر از طب سنتی است.

? مطلقا در هر مسئله ای اعم از طبی و فقهی و فلسفی و عرفانی و غیر اینها باید بر اساس علم سخن گفت.**

?یکی از اموری که برخی طلاب رعایت نمی کنند این است که در زمینه ای که تخصص ندارند ورود می کنند و نظر می دهند. مثلا بدون اینکه در پزشکی یا فلسفه و عرفان تحصیل علم کرده باشند اظهار نظر می کنند.

? علم پزشکی امروز بسیار پیشرفته است و حتی چشم پزشکی نیز دارای شاخه های متعددی است با اینکه چشم تنها عضو کوچکی از اعضای بدن است. ضمنا پزشکان انصاف دارند در زمینه ای که تخصص ندارند یا کمتر کار کرده اند به متخصصین ارجاع می دهند. دانشجویان پزشکی بیش از ۲۰ سال درس می خوانند تا بتوانند مطب داشته باشند.

? اما برخی که ادعای طب سنتی دارند اصلا شاگردی نکردند و یکی دو ماه کلاس رفته اند و گمان می کنند که پزشک شده اند و بیماران را ویزیت و دارد تجویز می کنند و چون مردم به لباس روحانیت اعتماد می کنند به چنین اشخاصی رجوع می کنند و همین سبب طولانی شدن دوره بیماری آنها می شود و یا بیماری شدت پیدا می کند و به حال آنها مضر است.اینگونه طبابت از روی جهل در مواردی هم حرمت شرعی دارد و هم حکم وضعی دارد یعنی شخص ضامن است و باید دیه بپردازد.

? ما منکر اصل طب سنتی نیستیم چون همیشه در طول تاریخ پزشکانی بودند که استاد دیده بودند و مردم را معالجه می کردند. البته پزشکی جدید هم از طب سنتی استفاده کرده است. هم در اصل طبابت و هم در تشریح و هم در بخش داروشناسی.

? لکن با این حال پزشکی جدید بسیار پیشرفته تر از طب سنتی است. امروزه هیچ رگ و عصب و عضو کوچکی از بدن نیست الا اینکه تحقیقات بسیاری در مورد آن شده است. این مطلب اختصاص به طب ندارد در سایر زمینه ها نیز همین طور است.

? کسی که در عرفان اصلا کتابی نخوانده است چگونه می تواند رساله دکتری در عرفان بنویسد. مگر کسی که اصول و فقه نخوانده است می تواند در این دو علم اظهار نظر کند؟ با اینکه به گواه کسانی که هم فلسفه خوانده اند و هم فقه و اصول، فهم مطالب علم فلسفه، از فقه و اصول مشکل تر است و نیز کسی که می‌ خواهد عرفان بخواند باید مقدمات آن را طی کند و الا عرفان سبب توهم عده ای می شود و مباحث علوم را با یکدیگر خلط می کند.

? وادی عرفان بسیار سهمگین تر از طب است. اگر کسی ادعای طب کند و حال آنکه اهلیت آن را ندارد نهایتا سبب مرگ کسی می شود که البته بسیار مهم است اما اگر کسی در اجتماع فکری به غلط بنا گذارد موجب انحراف در اعتقادات عده ای می شود و فرقه جدید در اجتماع ایجاد می شود و مردم گمراه می شوند و زندگی ابدی آنها به خطر می افتد.

? اینگونه نیست که هرگونه بخواهیم می توانیم صحبت کنیم. اگر با دقت سخن نگوییم هم خودمان دچار ضلالت می شویم و هم مردم را به گمراهی می کشانیم و زندگی ابدی خود و دیگران را به خطر می اندازیم.

? فرقه هایی که در شیعه بوجود آمده است در ابتدا از همین فهم غلط بوده است. گاهی اکثر مطالب فرقه انحرافی صحیح است و همین سخنان اندک باطل سبب انحراف می شود. برخی بزرگان از فتوا دادن احتراز داشتند با اینکه فقیه بودند، به این دلیل که نخواستند گردن خود را پلی برای عبور مردم قرار دهند با اینکه عواقب فقه آسان تر از اعتقادات است.

? خلاصه اینکه مطلقا در هر مسئله ای اعم از طبی و فقهی و فلسفی و عرفانی و غیر اینها باید بر اساس علم سخن گفت.

? فصوص ۵.۹.۱۴۰۲
? ۱ مهر ۱۴۰۲

@ostadnaeiji

? تعجب و خنده

✏️ ويژگى ديگر انسان تعجب است كه ناشى از امور شگفت‌انگيز مى‌باشد و ساير حيوانات از چنين حالتى برخوردار نيستند

✏️ زيرا انسان به دليل آشنايى با علل پديده‌ها در موردى كه نتواند، علت پديده‌اى را بفهمد شگفت‌زده خواهد شد.

✏️ شگفتى و تعجب علت خنده است. لذا به انسان حيوان خندان نيز گفتند.

? ترجمه و شرح نفس شفا ص۴۹۴/استاد نائیجی

@ostadnaeiji