📉 اعضای کتابخانه هر سال کمتر امانت می گیرند!
روند کاهشی «امانت به عضو» در کتابخانه‌های عمومی نهاد

اعضا از کتابخانه‌ها کتاب می‌گیرند تا مطالعه کنند.
اگر تعداد کتاب‌هایی که امانت می‌گیرند بیشتر شود، یعنی کتابخانه‌ها موفق به رونق کتابخوانی شده‌اند.

در ۱۵ سال اخیر تعداد کتاب‌هایی که هر عضو از کتابخانه‌های عمومی نهاد امانت می‌گرفته روندی کاهشی داشته است.

◼️در دوره مدیریت آقای واعظی هر عضو به‌طور متوسط ۲۰ کتاب در سال امانت می‌گرفت.
◾️این میزان در دوره اول دبیرکلی آقای مختارپور به ۱۵ کتاب کاهش یافت و در دوره دوم ایشان ـ تحت تأثیر همه‌گیری کووید ـ به ۹ کتاب رسید.
▪️در دوره آقای رمضانی هر عضو به‌طور متوسط ۱۱ کتاب در سال امانت گرفته است.

اگر روند امانت اعضای کتابخانه را به خرید مشتریان یک فروشگاه تشبیه کنیم، انگار مشتریان به‌طور پیوسته کمتر از قبل خرید می‌کنند.
اگر این کاهش ادامه یابد، فروشگاه نمی‌تواند به بقای خود ادامه دهد.

*🛒 تکلیف کمی وزیر برای منابع کتابخانه‌ها*
هدف‌گذاری وزارت ارشاد برای تعداد کتاب‌های کتابخانه عمومی

آخرین هدف‌گذاری رسمی برای منابع کتابخانه‌های عمومی توسط وزیر ارشاد سابق انجام شده است.
در صفحه ۷۹ برنامه وزارت ارشاد دولت سیزدهم (که در تابستان ۱۴۰۰ ارائه شده) هدف کمی ۷۶,۰۸۲,۰۰۰ نسخه برای تعداد کتاب‌های موجود در کتابخانه عمومی اعلام شده است.

تعهد وزیر برای رساندن تعداد منابع کتابخانه‌های عمومی به ۷۶ میلیون (از حدود ۴۷ میلیون نسخه موجود در آن زمان) به معنای خرید ۲۹ میلیون کتاب طی چهار سال بوده است.
با این حال، در سه سال اخیر ۴ تا ۵ میلیون نسخه کتاب به مجموعه افزوده شده و این هدف نیز با فاصله‌ زیادی محقق نشده است.

از میان دبیران کل نهاد کتابخانه‌ها در ۱۵ سال اخیر، آقای واعظی هر سال حدود ۴ میلیون، آقای مختارپور هر سال حدود ۱ میلیون و آقای رمضانی هر سال حدود ۱.۵ میلیون نسخه کتاب به مجموعه کتابخانه‌های عمومی کشور افزوده‌اند.

یکی از تصمیم‌های اصلی دبیر کل جدید نهاد، تعیین حجم خرید منابع و تأمین مالی آن است.
خرید کتاب‌های مناسب و روزآمد، زمینه مراجعه و امانت گسترده مردم را فراهم می‌سازد.

*🎯 هدف‌گذاری هیات امنا برای منابع*
رویکردی مقایسه‌ای برای تعیین تعداد کتاب‌های کتابخانه عمومی

هیات امنای کتابخانه‌های عمومی کشور در سند چشم‌انداز نهاد کتابخانه‌های عمومی در افق ایران ۱۴۰۴ به نوعی دیگر برای تعداد کتاب‌های کتابخانه هدف‌گذاری کرده‌اند؛ تا در این شاخص «جایگاه اولین کشور در منطقه» و «قرار گرفتن در زمره ۱۵ کشور برتر جهان» کسب شود.

شاخص «سرانه کتاب کتابخانه عمومی» در کشورهای کوچکی مانند ایسلند و فنلاند بالای ۷ است، اما در کشورهایی مانند آمریکا، کانادا، فرانسه، ژاپن، استرالیا و نیوزیلند تقریباً بین ۲ تا ۳ است.
در منطقه نیز کشورهای کوچکی مانند گرجستان و آذربایجان در این شاخص حدود ۵ هستند.
ایران طی ۱۵ سال گذشته ـ از هدف‌گذاری تا کنون ـ در این شاخص کمتر از ۱ بوده است.

هدف بزرگ چشم‌انداز نهاد کتابخانه‌های عمومی آگاهانه انتخاب شده بوده و تدوین‌کنندگان سند پیش از تصویب آن تأکید کرده‌اند:
«اجرای آن نیازمند یک جهش بودجه‌ای است و بدون این جهش قطعاً در اجرای سند با مشکل روبرو می‌شویم.»

کتابداران نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ، مانند کتابداران کتابخانه‌ی ملی، حق دارند توقع داشته باشند که دولت دکتر پزشکیان تغییرات مدیریتی در این نهاد را در دستور کار خود قرار دهد. به‌عنوان یک کارشناس که از نزدیک فضای نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را رصد می‌کند، باید بگویم که تاخیر وزیر محترم ارشاد در ایجاد تغییر در تیم بازمانده از مدیریت پیشین فاقد توجیه است و ان‌شاءالله با ایجاد تغییر در این نهاد، همچون کتابخانه‌ی ملی، امید به آینده در بین کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ایجاد شود.

به کانال کتابخانه‌ی عمومی بپیوندید
https://t.me/publib

خبر خوب برای سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی ج.ا.ا اینکه علیرضا مختارپور برکنار و دکتر غلامرضا امیرخانی به جای او منصوب شد. امیدواریم نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نیز مشمول تغييرات مثبت شود.

برای دکتر امیرخانی آرزوی موفقیت در انجام وظایف محوله را داریم.

متن حکم را در اینجا بخوانید.

به کانال کتابخانه‌ی عمومی بپیوندید
https://t.me/publib

https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%AF%D8%A8-5/1626693-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D8%A3%D9%85%D9%84-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%85%D9%84%DB%8C…