Bugun 3-noyabr 2024-yil, yakshanba.

👉 BAYRAMLAR:

🌏 Butunjahon meduzalar kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇧🇾 Belarus - Fuqaro aviatsiyasi xodimlari kuni.
🇦🇪 BAA - Bayroq qabul qilingan kun.
🇺🇦 Ukraina - ijtimoiy ishchilar kuni.
🇺🇦 Ukraina - Raketa va artilleriya qo‘shinlari kuni.
🇹🇱 Sharqiy Timor - Ayollar kuni.
🇫🇲 Mikroneziya - Mustaqillik kuni.
🇲🇻 Maldiv orollari - G‘alaba kuni.
🇪🇨 Ekvador - Kuenki mustaqilligi kuni.
🇺🇦 Ukraina - Muhandislik qo‘shinlari kuni.
🇩🇲 Dominika - Mustaqillik kuni.
🇵🇦 Panama - Mustaqillik kuni.
🇯🇵 Yaponiya - Madaniyat kuni.

👉 VOQEALAR:

- 1411 - Xonzoda Begim, Sevinbeka - Xorazm malikalaridan biri, Xalil Sultonning onasi vafot etdi.
- 1812 - 1812-yilgi Vatan urushi paytida Vyazma jangi.
- 1888 - Jek Burdalovchi o'zining oxirgi jinoyatini amalga oshirdi.
- 1903 - Panama mustaqilligi e'lon qilindi. (Kolumbiyadan ajralib chiqqan). 
- 1905 - Fin knayazligi Rossiya imperiyasi tarkibiga kirdi.
- 1906 - SOS dengizdagi qutqaruv signaliga aylandi.
- 1907 - Fransiyada dunyoda birinchi vertolyotning sinov parvozi amalga oshirildi.
- 1912 - Tashqi Mo'g'uliston muxtoriyatini tan olish to'g'risida Rossiya-Mo'g'uliston shartnomasi imzolandi.
- 1928 - Turkiya Arab alifbosidan Lotin alifbosiga oʻtdi.
- 1954 - Godzilla haqidagi "Godzilla" filmi ekranga chiqdi.
- 1955 - Eron “Bag'dod pakti”ga qo'shildi (Iroq va Turkiya imzolagan).
- 1957 - SSSRda "Sputnik-2" kosmik kemasi bortida Layka iti bilan uchirilgan.
- 1958 - Parijda YuNESKO binolari majmuasi ochildi.
- 1971 - Buyuk Britaniya Shimoliy Atlantika orolidagi Rokoll orolini qo'shib oldi.
- 1973 - AQShning “Mariner-10” kosmik zondi uchirildi.
- 1978 - Dominika mustaqil davlatga aylandi.
- 2001 - Oʻzbekistonda «Avesto» kitobining 2700 yilligi nishonlandi.
- 2009 - Chexiya prezidenti Vatslav Klaus Lissabon shartnomasini imzoladi va hujjatning kuchga kirishi uchun oxirgi to'siqni olib tashladi.
- 2014 - Jahon savdo markazi 1 ochildi.

👉 TAVALLUDLAR:

- 1500 - Benvenuto Cellini - italiyalik zargar va haykaltarosh.
- 1604 - Usmon II (1622) - Usmonlilar imperiyasining 1618-1622 yillardagi hukmdori.
- 1749 - Deniel Rezerford (1819) - Shotland shifokori, kimyogar va botanik.
-1788 - Mixail Lazarev Petrovich (1843) - rus dengiz floti sarkardasi, sayyoh, admiral.
- 1882 - Yakub Kolas (1956) - belorus sovet yozuvchisi, dramaturg, shoir, tarjimon, jamoat arbobi.
- 1887 - Samuel Marshak (1964) - sovet shoiri, tarjimon, yozuvchi, muharrir.
Kun tarixi kanalidan olindi
- 1895 - Eduard Bagritskiy (1934) - sovet shoiri va tarjimoni.
- 1900 - Adolf Dassler (1978) - Adidas firmasi asoschilaridan biri.
- 1928 - Tezuka Osamu - yapon animatori, "Astraboy"ning yaratuvchisi.
- 1944 - Risqiyev Toʻxtapoʻlat (2014) - fizik olim, Oʻzbekiston FA akademigi (1995).
- 1949 - Aleksandr Gradskiy - sovet va rus qo'shiqchisi, qo'shiq yozuvchisi, bastakor, Rossiya xalq artisti.
- 1957 - Dolf Lundgren - shved va amerika aktyori, rejissyor, ssenariynavis va prodyuser.
- 1982 - Yevgeniy Plyushenko - rossiyalik figurali uchuvchi, ikki karra Olimpiya chempioni.

BIZ BILAN QOLING!

Kanalga ulanish⤵️
@Kun_tarixi_TV24

Shohruh Xon bo‘yicha ma'lumotlar 👇👇👇

Hobbi va qiziqishlari - Kompyuter oyinlari
Avtomobili - Qizil Pajero 
Sevimli teleshousi - Krishi Darshan 
U uchun unutilmas kun - Filmfareda birinchi marotaba mukofotlangan kuni 
Tungi sevimli mashguloti - oʼqish 
Sevimli ichimligi - Pepsi Cola 
Sevimli taomi - Tandoori jojalari 
Agar aktyor bolmaganida - maktab o'qituvchisi bolar edi
Ozi suratga tushgan sevimli filmi - "Kabhi haan kabhi naan" 
Eng baxtli onlari - U uylangan kun 
Eng qayg`uli kun - Ota va onasidan ajralgan kun
Uy hayvonlari - Tobecca laqabli kuchugi 
Sevimli aktyorlari - Amitabx Bachchan, Dilip Kumar, Rishi Kapur 
Sevimli aktyorlari guruhi - Sanjay Datt, Jeki Shroff, Salmon Xon
Sevimli aktrisalari guruhi - Juhi Chavla, Madxuri Diksit, Kajol 

@Kun_tarixi_TV24

Bugun 31-oktyabr 2024-yil, payshanba.

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 Butunjahon shaharlar kuni.
🌏 Xalqaro Qora dengiz kuni.
🌏 Butunjahon jamg'armalar kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇪🇨 Ekvador - Milliy gerb kuni.
🇵🇭 Filippin - Filippin skautlari tashkil topganligining yubileyi.
🇰🇭 Kambodja - Ota qirol tug'ilgan kun.
🇮🇳 Hindiston - Milliy birlik kuni.
🇵🇪 Peru - Kreol musiqasi kuni.
🇧🇫 Burkina-Faso - Shahidlar kuni.

👉 VOQEALAR:

- 475 - Flavius Romul Avgust imperator deb e'lon qilindi. U G'arbiy Rim imperiyasining so'nggi imperatoriga aylandi.
- 1517 - Martin Lyuter "95 tezis"ni Vittenbergdagi cherkov eshigiga osib qo'ydi, bu bilan Reformatsiya boshlanishiga turtki berdi.
- 1812 - Chashniki jangi.
- 1885 - Amir Muzaffar vafot etdi.
- 1888 - Shotlandiya ixtirochisi Jon Boyd Danlop velosipedlar uchun pnevmatik shinalarga patent oldi.
- 1892 - Artur Konan Doyl „Sherlok Xolms haqida hikoyalar“ asarini yozib tugatdi.
- 1922 - Benito Mussolini askarlari Rimda tantanali marsh o'tkazishdi.
- 1951 - Londonda birinchi «zebra» ko‘rinishidagi piyod o'tish joyi paydo bo'ldi.
- 1956 - Suvaysh inqirozi: Buyuk Britaniya va Fransiya Suvaysh kanalini ochish maqsadida Misrni bombardimon qilishni boshladi.
- 1961 - Iosifa Stalinning jasadi Lenin-Stalin majmuasidan olib chiqildi.
- 1984 - Hindiston Bosh vaziri Indira Gandi o‘zining sikx tansoqchilari tomonidan o'ldirildi.
- 1995 - O‘zbekiston Respublikasi Qurg‘oqchilik va cho‘llanishga qarshi kurash Xalqaro konvensiyasiga qo‘shildi.
- 1996 - O‘zbekiston Respublikasi Inson huquqlari bo‘yicha Milliy markazi tuzildi.
- 1996 - Braziliyaning San-Paulu shahrida aviahalokat sabab 95 kishi halok bo'ldi.
- 1998 - O‘zbekiston va Qozog‘iston o‘rtasida abadiy do‘stlik to‘g‘risidagi shartnoma imzolandi.
- 2010 - Braziliya davlatida oʻtgan prezident saylovlarida ilk marta ayol kishi - Dilma Russef xonim g'olib chiqdi.
- 2011 - Yerning aholisi 7 milliarddan oshdi.
- 2015 - Sinay yarim orolida Metrojet kompaniyasining A321 samolyoti halokatga uchradi.
- 2018 - Hindistonda sayyoradagi eng baland haykal - Birlik haykali ochildi.
Kun_tarixi_TV24
👉 TAVALLUDLAR:

- 1853 - Bayer Adol’f (1917) - nemis kimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1905).
- 1892 - Aleksandr Alyoxin (1946) - Dunyoga mashhur shaxmatchi, 4-jahon chempioni.
- 1922 - Anatoliy Papanov (1987) - rus sovet aktyori, SSSR Xalq artisti.
- 1925 - Jon Popl (2004) - ingliz kimyogari va matematigi, Nobel mukofoti sohibi (1998).
- 1923 - Rahimova Bekajon (1997) - aktrisa, xonanda. O’zbekiston xalq artisti (1991).
- 1944 - Yulduz Ismatova - Taniqli raqs ustasi.
- 1946 - Rahimov Habibulla - kompozitor, O’zbekiston Respublikasi san'at arbobi (2001).
- 1947 - Herman Van Rompuy - belgiyalik siyosatchi, Yevropa Kengashining birinchi kotibi. Kun_tarixi_TV24 kanalidan olindi.
- 1948 - Ubaydulla Baqoyev (Ubaydulla Omon) - O'zbekiston xalq artisti, aktyor va rejissyor
-1964 - Marko Van Basten - gollandiyalik futbolchi, 1988, 1989 va 1992-yillarda "Oltin to'p" sohibi.
- 1983 - Aleksandr Grischuk - rus shaxmatchisi, grossmeyster.
1993 - Baxtiniso Mahmudova (2019) - shoira.
- 1988 - Lizzi Yarnold - britaniyalik skeletonchi, ikki karra Olimpiya chempioni (2014, 2018).
- 1997 - Markus Rashford - ingliz futbolchisi va ijtimoiy faol.
- 2002 - Ansu Fati - ispaniyalik futbolchi.
- 2005 - Leonor (Asturiya malikasi) - Ispaniya qiroli Filipp VI ning to'ng'ich qizi.

BIZ BILAN QOLING!

Kanalga ulanish⤵️
@Kun_tarixi_TV24

Bugun 6-avgust 2024-yil, seshanba.

? BAYRAMLAR:

? Seylor Mun kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Yamayka - Mustaqillik kuni.
?? Boliviya - Mustaqillik kuni.
?? Eron - Konstitutsiya kuni.
?? Indoneziya ‐ Milliy kosmik kuni.
?? BAA - Tantanali taxtga o‘tirish milliy kuni (Abu-Dabi amirligi hukmdori, shayx Zayd an-Nahyan - BAAning birinchi prezidentining hokimiyat tepasiga kelishi).

? VOQEALAR:

- 939 - Salamanka jangida ispanlar mavrlarni mag'lub etishdi.
- 988 - Rossiyada xiristiyanlik rasmiy din ekanligi eʼlon qilindi.
- 1181 - Xitoy va Yaponiya astronomlari o'ta yangi yulduz portlashini qayd etishdi.
- 1378 - Voja daryosi bo‘yidagi jang (Ryazan viloyati).
- 1806 - Muqaddas Rim imperiyasi tarqalishi eʻlon qilindi.
- 1845 - Rus geografik jamiyati tuzildi.
- 1890 - AQShda ilk bor elektr kursida qatil amalga oshirildi.
- 1896 - Madakaskar Fransiyaning kоloniyasi ekanligi eʼlon qilindi.
- 1905 - Rossiyada Davlat Dumasi haqida qonun qabul qilindi.
- 1940 - Estoniya SSSR tarkibiga qabul qilind.
- 1945 - Yaponiyaning Xirosima shahriga ”Bolakay” atom bombasi tashlandi.
- 1962 - Yamayka 300 yillik Britaniya mustamlakasidan mustaqil bo'ldi.
- 1965 - Britaniyaning The Beatles musiqiy guruhi o'zining ilk albomini chiqardi.
- 1970 - Fransiya Mururoa orolida yadro sinovini o'tkazdi.
- 1991 - Tim Berners-Li Tarmoq konsepsiyasini eʻlon qildi.
- 1991 - Dunyodagi birinchi internet-servis paydo bo‘ldi.
- 1995 - 2 yil davom etgan I-chechen urushi boshlandi.
- 2002 - Xaker hujumi bilan Yaponiya Mudofaa vazirligining kompyuter tarmog'i buzildi.
- 2008 - Mavritaniyada harbiy to'ntarish.
- 2011 - Tolibon Afg'onistonda Boeing CH-47 Chinook vertolyotini urib tushirdi, 38 kishi halok bo'ldi.
- 2012 - “Kyuriosit” marsoxodi Marsga muvaffaqiyatli qo'ndi.
- 2014 - Rossiya Prezidenti Vladimir Putinning farmoni bilan oziq-ovqat uchun kontrsanksiyalar joriy etildi (Yevropa Ittifoqi mamlakatlari, AQSh, Kanada, Avstraliya va Norvegiyadan Rossiyaga baliq, go'sht, sabzavot va mevalarni olib kirishni ta‘qiqlandi).

? TAVALLUDLAR:

- 1638 - Nikolya Malebransh (1715) - fransuz idealist faylasufi, okkazionalizmning yirik vakili.
- 1715 - Lyuk de Klapye Vovenarg (1747) - fransuz mutafakkiri, esseist, axloqshunos.
- 1768 - Jan Batist Bessyer (1813) - Napoleon I davridagi Fransiya marshali.
- 1881 - Aleksandr Fleming (1955) - Birinchi antibiotik- penitsillinni kashf etgan Shotlandiya bakteriologi, Nobel mukofoti sohibi (1945).
- 1947 - Muhammad Najibulloh (1996 - Afg'oniston Prezidenti (1987-1992).
- 1952 - Abdurahmon Abdurazzoqov - Oʻzbekiston Qahramoni (2003).
- 1958 - Kavsar Turdieva - bolalar shoirasi, olima, murabbiy.
- 1963 - Kevin Mitnik - amerikalik dasturchi, ilgari dunyoga mashhur kompyuter xakeri.
- 1976 - Melissa Jorj - avstraliyalik aktrisa.
- 1978 - Dildora Rustamova - oʻzbekistonlik taniqli jurnalist, suxandon, dublyaj aktrisasi, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan madaniyat xodimi.
- 1982 - Romola Garay - ingliz kino aktrisasi.
- 1983 - Robin van Persi - gollandiyalik futbolchi, Jahon kubogi kumush medali sovrindori (2010).
- 1992 - Xan Kong - xitoy konkida uchish ustasi, uch karra jahon chempioni va to'rt qit'a chempioni.

BIZ BILAN QOLUNG!

Kanalga ulanish⤵️
@Kun_tarixi_TV24

6-avgust – Yamaykada ham Mustaqillik kuni

Yamayka milliy kuni uning Mustaqillik kunidir. U 1962-yil 6-avgustda Yamaykaning Buyuk Britaniyadan mustaqilligi e'lon qilingan kunini nishonlaydi.
Yamayka - Katta Antil orollarining uchinchi yirik orolida joylashgan Karib dengizidagi orol davlat. U yerda birinchi marta miloddan avvalgi 4000-1000 yillarda Taino va Aravak tub aholisi tomonidan yashagan. Orolga birinchi qadam qo'ygan yevropaliklar, asosan ispanlar edi. Xristofor Kolumb Yamaykani kashf etdi va 1494 yilda uni Ispaniya uchun da'vo qildi.

1509 yilda ispanlar o'zlarining birinchi doimiy aholi punkti Sevilya la-Nueva (Yangi Sevilya) oroliga asos solgan. U asosan bir necha yil o'tgach, aholi punkti botqoqlikka yaqinligi sababli sog'lig'i bilan bog'liq muammolar tufayli tashlab ketilgan. Aholining ko'p qismi hozirgi Ispaniya shaharchasi deb nomlanuvchi Villa de la Vegaga ko'chib o'tdi.

1655-yilda inglizlar Yamaykaga bostirib kirdi, ispan qal'alarini egallab oldi va ispan mustamlakachilarini majburan quvib chiqardi. Qochishdan oldin ispanlar o'z qullarini ozod qildilar, ular tog'larda yashovchi marunlarga (qochib ketgan qullar va ularning avlodlari) qo'shildi. 1670-yilda Angliya va Ispaniya Angliya-Ispan urushini rasman tugatgan Madrid shartnomasini imzoladilar. Shartnomaga ko'ra, Angliya Kayman orollari va Yamayka ustidan rasmiy nazoratni qo'lga kiritdi.

Inglizlar Afrikadan shakar plantatsiyalarida ishlash uchun qullarni olib kelishdi, lekin ular tez-tez qochib ketishdi va marunlarga qo'shilishdi. Britaniya hukmronligining birinchi o'n yilliklarida qullar qo'zg'olonlari bilan bir qatorda marunlar va mustamlaka hokimiyatlari o'rtasidagi to'qnashuvlar tobora kengayib bordi. Ushbu to'qnashuvlar Birinchi va Ikkinchi Marun urushi bilan yakunlandi. 1833-yilda quldorlik bekor qilindi va mahalliy aholi va sobiq qullar oxir-oqibat saylov va davlat lavozimlarini egallash huquqiga ega bo'ldilar. Shunga qaramay, haqiqiy hokimiyatni oq tanlilar egallagan.

Yamaykadagi qora tanli millatchilikning birinchi taniqli yetakchilaridan biri Markus Garvi edi. Biroq, u Yamayka mustaqilligi uchun kompaniya emas, balki Afrikaga qaytish harakatini ilgari surdi. Ikkinchi jahon urushidan keyingi dekolonizatsiya harakati Yamaykaning mustaqillikka erishishiga yordam berdi.

1958-yilda Buyuk Britaniyaning Karib havzasidagi turli koloniyalari G'arbiy Hindiston federatsiyasini tuzdilar. Federatsiyaning maqsadi Buyuk Britaniyadan yagona davlat sifatida mustaqillikka erishish edi. Biroq, Yamayka oxir-oqibat ittifoqdan chiqdi va o'zini suveren davlat deb e'lon qildi va 1962-yil 6-avgustda mustaqillikka erishdi.

Yamayka Mustaqillik kuni butun mamlakat bo'ylab keng nishonlanadigan davlat bayramidir. Bu tantanali rasmiy marosimlar, davlat madhiyasi sadosi ostida bayroq ko‘tarilishi, paradlar, xalq musiqa va raqslari, ochiq osmon ostidagi konsertlar, festivallar va boshqa bayram tadbirlari bilan nishonlanadi.

Mustaqillik kunidagi asosiy tadbir Yamayka festivalidir. U birinchi marta yamaykalik prodyuser, siyosatchi va bo'lajak bosh vazir Edvard Siga tomonidan 1962 yilda tashkil etilgan va shundan beri har yili o'tkaziladi.

@Kun_tarixi_Tv24

Bugun 31-iyul 2024-yil, chorshanba.

? BAYRAMLAR:

? Butunjahon reynjerlar kuni.
? Xalqaro qutqaruvchilarni qadrlash kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Malayziya - Jangchilar kuni.
?? Polsha - G‘aznachilik kuni.
?? Eron - Milliy donorlar kuni.
?? Nikaragua - Harbiy havo kuchlari kuni.
?? AQSh ‐ Milliy aralash zotli itlar kuni.

? VOQEALAR:

Mil. avv 30 - Iskandariya jangi: Mark Antoniy Oktavian qo'shinlari ustidan kichik g'alabaga erishdi, ammo uning qo'shinlarining aksariyati keyinchalik uni tashlab ketishdi, bu esa uning o'z joniga qasd qilishiga olib keldi.
- 634 - Xolid ibn Valid boshchiligidagi arablar va rimliklar o'rtasida Ajnadayn jangi.
- 904 - arablar Saloniki shahrini egallashdi.
- 1457 - Temuriyzoda Abu Said Shohrux Mirzoning xotini Gavharshodbegimni qatl ettirdi.
- 1498 - Xristofor Kolumbning uchinchi ekspeditsiyasi Trinidad orolini kashf etdi.
-1655 - ruslar Vilnyus shahrini egallashdi.
- 1658 - Avrangzeb Boburiylar imperiyasining Podshohi deb e'lon qilindi.
- 1703 - Daniel Defo hazilomuz hikoyasi uchun xalq mehrini qozondi.
- 1741 - Karl VII Albert Yuqori Avstriya va Bogemiyaga bostirib kirdi.
- 1790 - AQShning birinchi patenti ixtirochi Samuel Xopkinsga kaliy tayyorlash uchun berildi.
- 1791 - Kaliakriya burni yaqinidagi dengiz jangi.
- 1815 - Tarixdagi birinchi temiryoʻl halokati.
- 1874 - Vankuverga (Kanada) armiyada xizmat qilishdan bosh tortgan rus mennonitlarining birinchi guruhi ko‘chib kelishdi.
- 1907 - Kubada duellar o'tkazilishi taqiqlandi.
- 1913 - Bolqon davlatlari Buxarestda sulh imzoladilar.
- 1925 - Britaniya konchilarining ish tashlashi ularning to'liq g'alabasi bilan yakunlandi ("Qizil juma").
- 1938 - Xasan ko'lida Sovet-Yapon urushi  boshlandi.
- 1944 - Essenavis Antuan de Sent-Ekzyuperi halok bo‘ldi.
- 1946 - Shvetsiya, Norvegiya va Daniya SAS ni tashkil qilishdi.
- 1947 - Millatlar Ligasining tugatilishi to'g'risidagi deklaratsiya.
- 1954 - Chogori choʻqqisi zabt etildi.
- 1962 - Dar-us-Salom (Tanzaniya) shahrida bo'lib o'tgan Butun Afrika Afrika konferentsiyasida bu kun Afrika ayollari kuni deb e'lon qilindi.
- 1974 - Kipr mojarosi: Turkiya va Gretsiya Kiprda urushni to‘xtatish to'g'risida muzokara olib borishdi.
- 1991 - AQSh va Sovet Ittifoqi qurollanishni qisqartirish bo'yicha shartnoma imzoladilar.
- 2006 - Fidel Kastro hokimiyatni vaqtincha ukasi Raulga topshirdi.
- 2008 - AQShda NASA Mars sayyorasida suv kashf etilganini e'lon qildi.
- 2014 - Boliviya prezidenti Evo Morales Isroilni terrorchi tashkilot deb e'lon qildi va Isroilga vizasiz kirishni bekor qildi.

? TAVALLUDLAR:

- 1704 - Gabriel Kramer (1752) - shveytsariyalik matematik, chiziqli algebraning asoschilaridan biri.
- 1800 - Fridrix Vyoler (1882) - nemis kimyogari va shifokori, organik kimyoning asoschilaridan biri.
- 1912 - Habib Abdullayev (1962) - oʻzbek sovet geologi, OʻzSSR Fanlar Akademiyasi akademigi (1947) va prezidenti (1956-1962).
- 1912 - Valentin Fadeyev (1975) - rangtasvir ustasi, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san'at arbobi (1968).
- 1912 - Milton Fridman (2006) - amerikalik iqtisodchi, Nobel mukofoti sohibi (1976).
- 1914 - Lui De Fyunes (1983) - fransuz kino aktyori, rejissyori va prodyuseri.
- 1916 - Vladimir Demixov (1998 ) - rus tajribachi olimi, jahon transplantologiyasining asoschisi.
- 1937 - Edita Pyexa - kelib chiqishi polshalik sovet va rus qo'shiqchisi, SSSR xalq artisti.
- 1944 - Robert Merton - amerikalik iqtisodchi, Nobel mukofoti laureati (1997).
- 1965 - Joan Ketlin Rouling - ingliz yozuvchisi, Garri Potter kitoblarining muallifi.
- 1986 - Svetlana Slepsova - rossiyalik biatlonchi, Olimpiya chempioni (2010), jahon chempioni.
- 1989 - Viktoriya Azarenko - belaruslik tennischi, jahonning sobiq birinchi raketkasi.

BIZ BILAN QOLING!

Kanalga ulanish⤵️
@Kun_tarixi_TV24

Bugun 28-iyul 2024-yil, yakshanba.

? BAYRAMLAR:

?? Butunjahon gepatitga qarshi kurashish kuni.
?? Butunjahon tabiatni muhofaza qilish kuni.
? Butunjahon bobo-buvilar va keksalar kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? AQSh - Ota-onalar kuni.
?? Dominikan Respublikasi - Otalar kuni.
?? Qozogʻiston, ?? Ukraina, ?? Belarus - Chakana savdo xodimlari kuni.
?? Rossiya - Dengiz kuchlari kuni.
?? Tailand - Qirol tug'ilgan kun.
?? Peru - Mustaqillik kuni.
?? San-Marino - Fashizm ustidan qozonilgan G'alaba kuni.
?? Ispaniya - Kantabriya institutlari kuni.
?? Kanada ‐ Buyuk qo'zg'olonni xotirlash kuni.
?? Avstraliya - Milliy daraxt kuni.

? VOQEALAR:

- 754 - Papa Stefan II Pipin Pakanaga qirollik tojini kiydirdi.
- 1299 - Mashhur italyan sayyohi Marko Polo Venetsiyaga qaytib keldi
- 1586 - Ser Tomas Xarriot Buyuk Britaniya va Irlandiyaga kartoshka olib keldi.
- 1741 - Vitus Bering kemasi Alyaska sohillariga yetib keldi.
- 1794 - Robespyer,  Sen-Just  va yana 20 kishi qatl qilindi.
- 1821 - Peru Ispaniyadan mustaqillik e'lon qildi.
- 1851 - Dunyoda birinchi marta to‘liq quyosh tutilishi suratga olindi.
- 1858 - Birinchi marta barmoq izlari tanib olish uchun ishlatilgan.
- 1878 - Varna rus qo'shinlari tomonidan Usmonli imperiyasi boshqaruvidan ozod qilindi.
- 1914 - Avstriya-Vengriya Serbiyaga qarshi urush e'lon qildi. Birinchi jahon urushining boshlanishi.
- 1919 - Xalqaro Astronomiya Ittifoqiga asos solindi.
- 1928 - Amsterdamda yozgi Olimpiya o'yinlari ochildi.
- 1929 - Urush asirlariga doir Jeneva Konventsiyasi 48 davlat tomonidan imzolandi.
- 1976 - Xitoyning Tangshan shahrida 8.2 bal yer qimirlashi oqibatida 242 ming 769 kishi halok bo’ldi, 164 ming 851 kishi yaralandi
- 1980 - Vladimir Visotskiy Moskvada dafn qilindi.
- 1984 - Los-Anjelesda sotsialistik mamlakatlar boykot qilgan XXIII yozgi Olimpiya o'yinlari ochildi.
- 1989 - Latviya SSR Oliy Kengashi Latviya suverenitetini e'lon qildi.
- 1994 - Moldova Konstitutsiyasi qabul qilindi.
- 1995 - Bombey Mumbay deb nomlandi.
- 1997 - SSSR qulaganidan keyin Kubada birinchi xalqaro yoshlar va talabalar festivali ochildi.

? TAVALLUDLAR:

- 1165 - Ibn Arabiy (1240) - Islom ilohiyotchisi, so'fiylik nazariyotchisi.
- 1635 - Robert Guk (1703) - ingliz fizigi, kimyogar, matematik, astronom, biolog, ixtirochi va me'mor.
- 1804 - Lyudvig Feerbax (1872) - nemis faylasufi.
- 1904 - Pavel Cherenkov (1990) - sovet fizigi, Nobel mukofoti sohibi (1958).
- 1909 - Enne Burda (2005) - nemis nashriyotchisi, Burda moden jurnalining asoschisi.
- 1915 - Charlz Xard Tauns (2015) - amerikalik fizik, Nobel mukofoti sohibi (1964).
- 1925 - Barux Blamberg (2011) - amerikalik biokimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1976).
- 1929 - Jaklin Kennedi (1994) - 1961-yildan 1963-yilgacha AQShning birinchi xonimi.
- 1930 -  Klara Yusupova - raqqosa, balerina, O’zbekiston xalq artisti.
- 1934 - Ilya Averbax (1986)  - sovet rejissyori, ssenariy muallifi.
- 1952 - Maha Vajiralongkorn Bodindradebayavarangkun - Tailand qiroli (2016-yildan).
- 1954 - Ugo Chaves (2013) - Venesuela Prezidenti (1999-2002, 2002-2013).
- 1972 - Elizabet Berkli - amerikalik aktrisa va model.
- 1979 - Shahzoda - oʻzbek pop qoʻshiqchisi, "Shuhrat" medali sohibasi.
- 1983 - Dilmurod Musayev - xonanda, YUNESKOning san'at yo'nalishi bo'yicha eng yosh  a'zosi.
- 1993 - Sher Lloyd - britaniyalik qo'shiqchi, aktrisa va model.

@Kun_tarixi_TV24

Bugun 28-iyul - Birinchi jahon urushi boshlangan kun

1914-yil 28-iyul kuni Birinchi jahon urushi boshlangan edi.

Birinchi jahon urushi insoniyat tarixidagi eng yirik qurolli to'qnashuvlardan biridir.

Ushbu retrospektiv nom tarixshunoslikda 1939-yilda Ikkinchi Jahon urushi boshlangandan keyingina o'rnatildi.

Urushlararo davrda "Buyuk urush" nomi ishlatilgan, Rossiya imperiyasida u "Buyuk urush", "Katta urush", "Ikkinchi Vatan urushi", "Buyuk Vatan urushi" deb nomlangan, shuningdek norasmiy ravishda - "Nemis"; keyin SSSRda - "imperialistik urush".

Urush natijasida to'rtta imperiya: Rossiya, Avstriya-Vengriya, Usmonli va Germaniya o'z strategiyasini to'xtatdi. Ishtirok etuvchi mamlakatlar 10 milliondan ortiq askarlarini va 12 millionga yaqin tinch aholini yo'qotishdi, 55 millionga yaqin odam jarohat olishdi.

@Kun_tarixi_tv24

Bugun 25-iyul 2024-yil, payshanba.

? BAYRAMLAR:

? Xalqaro qizil poyabzal kuni.
?? Butunjahon cho'kishning oldini olish kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Buyuk Britaniya - Milliy shizofreniya haqida xabardorlik kuni
?? Tojikiston - Avtomobil transporti xodimlari kuni.
?? Filippin ‐ Milliy kampus matbuot erkinligi kuni.
?? AQSh - Stajyor kuni.
?? Belarus - Yong'in xizmati kuni.
?? Kosta-Rika - Guanakastiya kuni.
?? Tunis - Respublika kuni.
?? Puerto-Riko - Konstitutsiya kuni.
?? Daniya - Isted jangi kuni.
?? Ispaniya - Galitsiya milliy kuni.

? VOQEALAR:

- 326 - Rim imperatori Konstantin bayram paytida birinchi marta butparastlik sanamlarini olib chiqishdan bosh tortdi.
- 1139 - Portugaliyalik Graf Alfonso o'zini qirol deb e'lon qildi. Portugaliya qirollikka aylandi.
- 1139 - Ourike jangi.
- 1261 - Mixail VIII Paleolog Vizantiya imperiyasini qayta tikladi.
- 1587 - Yaponiyada nasroniylik taqiqlangan, iezuitlarga 20 kun ichida mamlakatni tark etish buyurilgan.
- 1593 - Genri Navarrskiy oshkora katolik diniga o‘tdi.
- 1799 - Napoleon I Abukir jangida turklarga zarba berdi.
- 1812 - 1812 yilgi Vatan urushi: Ostrovno yaqinidagi jangning boshlanishi (27 iyulgacha).
- 1814 - Ingliz ixtirochisi Jorj Stivenson bug’ lokomotivining birinchi sinovini o'tkazdi.
- 1826 - besh nafar dekabristlar qatl etildi.
- 1909 - Louie Blériot La-Mansh boʻgʻozini 37 daqiqiada bosib oʻtdi.
- 1930 - SSSRda “Umumiy oʻrta taʻlim” toʻgʻrisida qaror qabul qilindi.
- 1941 - Fashistlar Vitebskda Getto tashkil qildilar.
- 1946 - Qo'shma Shtatlar Bikini Atollida suvosti atom qurilmasining sinov portlashini o'tkazdi.
- 1947 - Pragada 1-Butunjahon yoshlar va talabalar festivali boshlandi.
- 1957 - Tunisda monarxiya bekor qilindi.
- 1963 - Buyuk Britaniya, SSSR va AQSh havoda, ochiq kosmosda va suv ostida yadro sinovlarini taqiqlovchi shartnomani imzoladilar.
- 1973 - “Mars-5” sayyoralararo sovet stansiyasi Baykonur kosmodromidan uchirildi.
- 1984 - Birinchi ayol kosmonavtning ochiq kosmosga chiqishi. Svetlana Evgenievna Savitskaya "Salyut-7" orbital kosmik stansiyasidan  ochiq kosmosga chiqdi.
- 1994 - Vashingtonda Iordaniya va Isroil urushining tugaganligi tug'risida Deklaratsiya imzolandi.
- 2000 - Parij-Sharl de Goll aeroportidan havoga ko'tarilayotgan “Konkord” samolyotining qulashi.
- 2007 - Pratibha Patil tarixda Hindiston prezidenti lavozimini egallagan birinchi ayol bo'ldi.
- 2018 - Suriya janubidagi Al-Suvayda shahridagi teraktlar, 200 dan ortiq kishi halok bo'ldi. Mas'uliyatni "Islom davlati" o'z zimmasiga oldi.

? TAVALLUDLAR:

- 1109 - Alfons I Enrikish (1185) - Portugaliyaning birinchi qiroli (1139-1185).
- 1734 - Ueda Akinari (1809) - yapon shoiri va yozuvchisi.
- 1794 - Nikolay Muravyov-Karskiy (1866) - rus harbiy zobiti, diplomat va sayohatchi, imperatorning Kavkazdagi noibi (1854-1856).
- 1841 - Emil Teodor Kocher (1917) - shveysariyalik xirurg, Nobel mukofoti sohibi (1909).
- 1855 - Yulian Kulakovskiy (1919) - rus filologi, tarixchi, arxeolog, Qadimgi Rim va Vizantiya tarixi bilimdoni.
- 1884 - Devidson Blek (1934) - Sinantropning qoldiqlarini topib olgan kanadalik paleontolog.
- 1894 - Gavrilo Printsip (1918) - Avstriya taxti merosxo'riga suiqasd qilgan serb millatchisi.
- 1905 - Elias Kanetti (1994) - Avstriyalik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibi (1981).
- 1905 - Komil Aliyev (1939) - jurnalist, o’zbek matbuotida fel’etonchilik asoschilaridan bo’lgan.
- 1912 - Rahmonqul Qurbonov (2012) - SSSR davlat arbobi, O‘zSSR Ministrlar Soveti raisi (1961-1971).
- 1919 - Xosiyat Azimova - aktrisa, O‘zbekiston xalq artisti (1981). 
- 1929 - Vasiliy Shukshin (1974) - sovet rejissyori, aktyor, ssenariynavis, yozuvchi.
- 1938 - Oʻktam Usmonov (1990) - yozuvchi, jurnalist.
- 1950 - Rustam Saʼdullaev - oʻzbek va sovet aktyori, rejissyor.
- 1956 - Frances Hamilton Arnold - amerikalik kimyo muhandisi va Nobel mukofoti sohibi. (2018)
- 1967 - Matt Leblan - amerikalik aktyor.
- 1975 - Yevgeniy Nabokov - rossiyalik xokkeychi (darvozabon), jahon chempioni (2008).

BIZ BILAN QOLING!

Kanalga ulanish⤵️
@Kun_tarixi_TV24